|
2019
|
|
|
Laburbilduz,
|
euskal
alderdi sistema ez da ardatz nazional/ sozialaren arabera egituratzen denlau hankako mahai bat. Mahai bat da, baina hiru hanka ditu mahai horrek.
|
|
|
Lan hau euskararen eta boto abertzalearen arteko loturaren inguruan egiten ari garen doktore tesiarenfruitua da. Ikerketa honetan, zehazki,
|
euskal
alderdi sistemaren gaineko berrikusketa bat proposatzenda. Akademian hegemoniko den korronte modernistak euskal alderdi sistema estatu beregaina dutenespainiar eta frantziar nazionalismoen betaurrekoetatik irakurtzera behartzen gaitu.
|
|
|
Ikerketa honetan, zehazki, euskal alderdi sistemaren gaineko berrikusketa bat proposatzenda. Akademian hegemoniko den korronte modernistak
|
euskal
alderdi sistema estatu beregaina dutenespainiar eta frantziar nazionalismoen betaurrekoetatik irakurtzera behartzen gaitu. Ikuspegi horretatik, euskal alderdi sistema estatu bateko azpi-sistema bereizi moduan aztertzera kondenatuta gaude.Errealitatean, ordea, bi estatutan ditugu euskal alderdi nazionalistak.
|
|
|
Akademian hegemoniko den korronte modernistak euskal alderdi sistema estatu beregaina dutenespainiar eta frantziar nazionalismoen betaurrekoetatik irakurtzera behartzen gaitu. Ikuspegi horretatik,
|
euskal
alderdi sistema estatu bateko azpi-sistema bereizi moduan aztertzera kondenatuta gaude.Errealitatean, ordea, bi estatutan ditugu euskal alderdi nazionalistak. Lan honetan, interpretazio esparrubat proposatzen da alderdi sistemak zedarritzeko irizpideak euskal nazioan ardaztu eta euskal alderdiakbere osotasunean aztertzen dituen euskal alderdi sistema jasotzeko.
|
|
|
Ikuspegi horretatik, euskal alderdi sistema estatu bateko azpi-sistema bereizi moduan aztertzera kondenatuta gaude.Errealitatean, ordea, bi estatutan ditugu euskal alderdi nazionalistak. Lan honetan, interpretazio esparrubat proposatzen da alderdi sistemak zedarritzeko irizpideak euskal nazioan ardaztu eta euskal alderdiakbere osotasunean aztertzen dituen
|
euskal
alderdi sistema jasotzeko.
|
|
|
IkerGazte kongresua euskal arnasgune bat da erdal inteligentzia hegemoniko duen akademian.Askatasun espazio hori aprobetxatuz,
|
euskal
alderdi sistema interpretatzeko esparru berri batenzirriborroa proposatzen dugu. Proposamen horrek honako hau du xede:
|
|
|
Alabaina, doktore tesiko elkarrizketak egitean ikusi dugu badagoela desfase batelkarrizketatuek
|
euskal
alderdi sistema irudikatzean erabiltzen dituzten kategorien eta aipatutakoautoreek proposatzen duten eskemaren artean. Arazo horri irtenbide bat bilatzeko asmoz, jarraian, esparru teoriko bat proposatzen dugu, zeina bozka abertzale ematen duten euskal hiztunekeuskararen eta boto abertzalearen arteko lotura azaltzean irudikatutako alderdi sistemarekin batbaitator.
|
|
|
Euskobarometro taldeko zenbait kidek (Retortillo al., 2016: 175), interpretazio esparruhori erreferentzat harturik, bitan banatzen dituzte
|
euskal
alderdi sistemako alderdiak: alderdiautonomistak (PSE EE, PP, Podemos...) eta alderdi nazionalistak (EAJ eta EH Bildu).
|
|
|
Nahasmen teoriko hori gainditzeko, oso baliagarri suertatu zaigu Joxe Azurmendik (2017) proposatzen duen nazioaren definizio klasikoa. Izan ere,
|
euskal
alderdi sistema nazio klasikoarenirizpideen arabera interpretatzen saiatzen da, doktore tesian parte hartu duten elkarrizketatugehienek egiten duten moduan. Hori egitean, estatuaren mugak gainditu eta ikuspegi berri batzabaltzen da.
|
|
|
Nazio gutxitu izateak dituen ondorioak ikusarazteko, ezinbestekoa da bereizketa hori mahaigainean jartzea. Euskal nazioaren kasuan, alderdi sistema hiritartasunaren ikuspegitik landuta,
|
euskal
alderdi sistema erdibitu, eta behartuta gaude euskal alderdiak Espainiar/ Frantziarnazioaren logikatik irakurtzera.
|
|
|
Eta, bestetik, zer ikuspegitatik, naziotasunetik ala hiritartasunetik. Honako hau da gure hautua: zailtasunak zailtasun,
|
euskal
alderdi sistema euskal naziotik etanaziotasunean oinarrituta irakurtzea. Azken batean, hura baita euskararen eta boto abertzalearenarteko lotura ulertzeko aukera egokiena.
|
|
|
Azken atal honetan,
|
euskal
alderdi sistemaren berrikusketa bat proposatzen da. Irizpideberrietan oinarrituta, hiru zuzenketa azpimarratu nahi genituzke.
|
|
2020
|
|
|
Behin puntu horretara iritsita, honako zalantza hau tokatzen da argitzea: zein dira
|
euskal
alderdi sistemaren oinarrian dauden gatazka ardatz nagusiak. Ikertzaileak galdera horri ematen dion erantzunaren araberakoa izango da euskal lerrokatze linguistiko elektoralak hartzen duen zentzua.
|
|
|
Horretaz beste lan batean arduratu ginen (Garmendia eta Urteaga 2019). Kasu honetan, espainiar pentsamendu hegemonikoak
|
euskal
alderdi sistemaren inguruan duen irudiaren gainean zenbait gogoeta egitera mugatuko naiz.
|
|
|
Modu horretara, euskal lerrokatze linguistiko elektoralak hartzen duen zentzua da nazio estatuaren aurkako erreakzioarena. Horren aurrean, irizpide berriak proposatzen ditut
|
euskal
alderdi sistema interpretatzeko, euskal pentsamendutik abiatuta.
|
|
|
Aurrera begira, perspektiba berri horrek eskatzen du
|
euskal
alderdi sistemaren historia berrirakurtzea. Euskal alderdien zuhaitz genealogikoari erreparatuz gero, EAJ da lehen euskal alderdia.
|
|
2022
|
|
|
Arloa eta habitus a sintonian kokatzen direnean gertatzen da kontsentsua. Bada, arlo politiko instituzionalean, estatuen eta
|
euskal
alderdien sistemaren artean kontsentsu zabal eta sakona garatzen ari da. Estatua, lehenago kuestionatua izan eta borrokatua izatetik, arlo partekatu berean kokatzen den eta habitus berekoa den sistema izatera aldatzen ari da.
|