2000
|
|
Eskakizun bakarra egin nion: erabakitzen zuena erabakitzen zuela,
|
etxera
diru karga berriak ez ekartzeko modukoa izatea. Horretan ere ez zidan kasurik egin.
|
2005
|
|
Eta gainera horiek guztiak «maitasunez» egiten ditu. Gizonak aldiz gune politikoak eta publikoak betetzen ditu eta
|
etxera
dirua ekartzeko lanak egin izan ditu. Lanaren banaketak garrantzi handia izan du historikoki.
|
|
Horregatik, aurrerapauso handia dirudi arauak elkarren arteko akordioa dagoenean zaintza partekatua ahalbidetzea, honek agintearen benetako partekatzea ere ekarriko bailuke. Azken finean, amak umea zaintzen duen bitartean aitak
|
etxera
dirua ekartzen duen eredua matxista eta atzerakoia da. Iaz, adibidez, Euskal Herrian batez ere 25etik 36 urtera arteko bikoteak banatu ziren eta, kasu gehienetan, biek egiten zuten lan eta biek hartzen zuten parte haurraren zaintzan.
|
2008
|
|
Ivonne Mexikora bueltatu da, kontsularengana, itxaropen handiarekin. Hawaiikoa da eta oso gazte hasi zen filmetan aktore, bere aita ez zelako gai
|
etxera
dirua eramateko. Westernak egiten zituen eta oso amazona ona zen.
|
|
Dominikar Errepublikako gizartean, emakumeek estrategia produktiboen bidez,
|
etxera
dirua eramaten dute. Hala ere, haien lanaren balioa ez da onartzen lan merkatu formalean edo ez formalean, ez sozialki ezta ekonomikoki ere.
|
2009
|
|
Nire alaba hezitzerakoan hartu nuen frustrazio handiena hemen sortu zitzaidan. Beti ezagutu nau etxetik kanpo lanean, eta bederatzi urterekin etorri zitzaidan esanaz
|
etxera
dirua aitak ekartzen zuela. Eta ni zer?
|
|
Ikerlan batean, non emakume dominikarren eta magrebtarren egoera konparatzen den (Gregorio eta Ramfrez, 2000), ikus daiteke bai jatorrizko bai helmugakoherrialdean dituzten estatusek eragin dutela emigrazioarekin gertatzen diren aldaketen pertzepzioetan eta familiarekin duten eskakizunetan. Dominikar Errepublikako gizartean emakumeek estrategia produktiboen bidez,
|
etxera
dirua eramatendute; hala ere, haien lanaren balioa ez da onartzen lan merkatu formalean edoinformalean, ez sozialki ezta ekonomikoki ere. Marokon saritzen den papera, etxekoandrearena, amarena edota emaztearena da, eta rol hori bertan behera uztea edojaramonik ez egitea, zigortzen da.
|
|
Lehenago ere, pentsatzen hasita, nahikoa erridikulu eginda nengoen ni, nahiz eta hala ez iruditu orduan. Aita peskako patroi joan zenean, lehenengo kanpainatik hasi zen arrain asko harrapatzen eta
|
etxera
dirua barra barra ekartzen. Hura ikusita, batean sukaldea, bestean komuna, hurrengoan..., urtero berriztatzen edo aldatzen nuen etxeko gelaren bat.
|
2010
|
|
Aita ez zegoen etxean. Fabrikan omen zegoen, orduak sartzen, gure herrian langabezian ez zeuden askok egiten zuten moduan,
|
etxera
diru pixar bat eramateko, edo etxean ahalik eta gutxien agertzeko. Berdintsu zion.
|
|
Ondo zaintzen zuen Oliveirak ezer ez ukitzea, baina aldian behin aleren bat lapurtzen zuen, ama ohartuko zela jakin arren. " Jogurtak nahi badituzu, has zaitez
|
etxera
dirua ekartzen!" ekingo zion iskanbilari. " Nik ez dut bakar batere jan, gaizki zenbatuko zenituen".
|
2011
|
|
Ipuinen bidez umeek errealitatea uler dezakete, eta istorio hauek ez dira oso lagungarri. Gurean ni naiz
|
etxera
dirua ekartzen duena, etxeko konponketak egiten dituena, semea medikura eramaten duena… eta ipuin hauetan neskak egiten duen gauza bakarra ezkontzea da!".
|
2012
|
|
Adituek diotenez, gizonezkoei gogorragoa gertatzen zaie lanik gabe geratzea, historikoki haien ardura izan delako
|
etxera
dirua ekartzea.
|
|
Pare bat aldiz edo egin genuen topo, baina ezagutu ezagutu? Ez nuen ezagutzen. Dena den, ezer txarrik egin badu,
|
etxera
dirua bidaltzeko bakarrik izan da, seguru. Tipo ona da?
|
2013
|
|
Ez, hori ez. Antza denez Martinen arrebak institutua utzi behar izan zian aitari bihotzekoak eman eta
|
etxera
dirua ekartzeko lanean hasi behar izan zialako. Ez, beste Eneritz bati buruz ari ninduan.
|
|
Jarduera horretan zortzi pertsonak lan egiten dute, denak emakumeak,
|
etxera
diru apur bat eramateko aukera izan dezaten garai zail hauetan.
|
2015
|
|
Eskubideak badituzten arren, osasun arloan, adibidez, batzuek beldurra izaten dute, lanpostua galduko dutelakoan.Emakume horietako askok zailtasun ekonomiko larriak eta integrazio arazoak dituzte.Emakume horien helburua ez da soilik euren burua mantentzea. Familia lagundu nahi dute,
|
etxera
dirua bidaliz. Horregatik, ahalik eta diru gutxien gastatzen dute hemen.
|
|
Ezberdina da probintzia osoan zehar hainbat familiari balizko hondoratze batek eragingo liekeen kaltea. Asko eta askorentzat baleazaleak dira
|
etxera
diru apur bat ekartzen duten bakarrak, eta alargun askok dozena erdi bat seme alabarekin egin dute aurrera, pena eta neke askorekin. Ez dira lehenak izango, eta ezta azkenak ere.
|
2016
|
|
Ume hura jaio aurretik, emakumeak gizona armadan sartzera behartu zuen. Aitzakia
|
etxera
dirua ekartzea zela erraten zuen, baina egia, mutil hartaz akitua zela zen. Egiazko gizon izanen zenean itzul zedila erraten omen zion, eta gauzak hala, oraindik mutil sentitzen zen gizon hura gerrara partitu zen.
|
|
Leihoetatik sartzen den gaueko argia nahikoa da. Despatxuan, mahai gainean, Aidak
|
etxera
dirua eramateko erabili zuen gutun azala aurkitzen du. Hutsik.
|
|
bultzatuko du. Netteren gurasoak lanetik egotzi dituztenez, bera da familia osoa mantentzeko
|
etxera
dirua
|
|
Gauzak horrela, Karmelek barruan zeukan hutsuneari amaiezina irizten zion, nahiz eta barru barrutik uste zuen bere erbestea ez zela alferrikakoa, premiazkoa zela hilero hilero
|
etxera
dirua bidali nahi bazuen; era horretan, Ikerne, Txomin eta Patxiren heziketa ordaintzeaz gain, familiako negozioaren porrotaren zuloa ixten laguntzen zuen, eta orobat gurasoek estatuarekin zituzten zigorrezko zorrak.
|
2017
|
|
Han, Zeharkalean, neskato bat ikusten dut pospoloak saltzen. Pospolo guztiak jausi zaizkio, eta
|
etxera
dirurik eroaten ez badu, aitak jo egingo du. Horrexegatik dago neskatoa negarrez.
|
|
Daensen ekimena familia katoliko bateko alaba zaharrenak, Nette Scholliersek, bultzatuko du. Netteren gurasoak lanetik egotzi dituztenez, bera da familia osoa mantentzeko
|
etxera
dirua daraman bakarra. Jan De Meeter aktibista sozialistarekin maiteminduko da eta biek maitasun harreman debekatua hasiko dute.
|
2018
|
|
«Sujetadore inposatzaile!» da Izaroren erantzuna, baita inork galdetzen ez duenetan ere, badaezpada. Autobusez egiten du Herritik unibertsitaterainoko joan etorria, egunero, eta taberna batean egiten du lan arratsaldez, ikasketak ordaindu ahal izateko eta, ahal den neurrian, gurasoen
|
etxera
diru ekarpen apur bat gehitzeko. Orain arteko titulazioarekin, zaharrak zaintzeko eta ipurdiak garbitzeko lana besterik ez diote eskaini.
|
|
Miseriarekiko lotura ere hortxe dago, gizon sonbreru horretan, zeren
|
etxera
dirua ekarri beharra izango baita, nola edo hala ekarri da. Amaren ingurumarian desertua dago, semeak, desertua, ez dute deus egingo, lur gaziek ere ez, dirua alferrik galdua, ahitua.
|
|
Amaren ingurumarian desertua dago, semeak, desertua, ez dute deus egingo, lur gaziek ere ez, dirua alferrik galdua, ahitua. Neskato hura gelditzen da, hazten ari dena eta egunen batean, agian,
|
etxera
dirua ekartzen jakingo duena. Horra zergatik uzten dion amak, hark ez jakin arren, kalera neskato prostituitu baten gisan jantzirik ateratzen.
|
2019
|
|
Emakumearen helburua zen ezkondu eta familia zoriontsu bat osatzea, eta gizonarena enplegua izan eta familia diruz sostengatzea. Emakumeek, batez ere ezkonduek,
|
etxera
dirua ekarri behar izateak familia pobrea, desorekatua errepresentatzen zuen. Eta horrek familia buruaren desohorea zekarren.
|
|
Nebak jipoitu egingo du
|
etxera
dirurik eramaten ez badu.
|
2020
|
|
Askorentzat, eta ez iritsi berrientzat soilik, etxeko langile egoiliar moduan lan egitea bizirauteko modua da: alokairua eta janaria ez ordaintzeak aukera gehiago ematen die
|
etxera
dirua bidaltzeko eta handik hona etortzeko egindako zorrak kitatzeko. " Horregatik, garrantzitsua da gure migrazio egitasmoen ertz guztiak ezagutzea eta denon artean osasun fisiko eta emozionalerako estrategia ez hain latzak bilatzea".
|
2021
|
|
Senarrarengandik dibortziatu ondoren Arteon museoan aurkitu zuen Karmelek
|
etxera
diru apur bat eramateko moduko lana. Zerbait egin behar bi seme alaba unibertsitatean apopilo dituenak.
|
|
Semeetako asko, lana egiteko adinera heltzean, aitak lan egiten zuen enpresa berean hasiko dira beharrean. Batzuk 10 urterekin hasten ziren,
|
etxera
dirua ekartzeko.
|
|
Alabaren deklarazio loturagabeko eta ulergaitzetik ondorioztatu zen aitak maiz bortxatu zuela alaba, eta hamalau urte zuenetik prostituzioan eman. Alaba zen
|
etxera
diru apur bat ekartzen zuen bakarra, eta aita kapitaina haren chuloa. Poliziaren susmoa zen Rodrigoren bisita aita alaben artean egindako jukutria izan zela aberatsari dirua ateratzeko, eta gero eskuetatik joan zitzaiela kontua.
|
2022
|
|
Harrapaketengatik irabazikoari arrantzaldiko elikaduraren eta erregaiaren gastuak kentzen zaizkio, eta geratzen denaren erdia ontziaren jabeek edo armadoreek jasotzen dute —baxurakoan ohikoena izaten da patroi eta mekaniko titulua dutenak izatea jabeak—; beste erdia eskifaiako gainerako kideen artean banatzen da. Horiek hala, gerta daiteke, gertatu denez, deus ez harrapatzea eta
|
etxera
dirurik ez eramatea, ezta patroiek ere. «Egia da arrantza ona denean, eta hala gertatu izan da azken urteetan, soldatak onak edo duinak direla.
|
2023
|
|
Pribatuarekin konparatuta gutxi da ordaindu behar dena, eta hala ere, jende asko da ezin duena ordaindu eta gure unibertsitateko gizarte zerbitzu sailera doana. Nik dekano-orde bezala denetarik ikusi dut Nafarroako Unibertsitate Publikoan, tristea da egoera, baina guk inor ez dugu
|
etxera
diru kontuengatik bidali".
|
|
Londonen hasieran dena ongi joan zitzaion Vincenti; osaba Vincentek lagun batzuk aurkeztu zizkion eta lanean atseginez murgildu zen. Urtean 90 libera irabazten zituen eta
|
etxera
diru pixka bat bidali ere egiten zuen. Sonbrailu bat erosi zuen (Van Gogh Bonger, 1913).
|