2010
|
|
Beheko aldean, atari handi bat dago, egongelaren azpian, eta erdian, harrizko zutabea dago. 1760 urtean, Cattalina de Zabalak
|
etxearen
jabegoa hartu zuenean, aipatzen dira bere gelak: egongela nagusi bat, bere alboetan, bi logela eta bi sukalde.
|
2011
|
|
Hala ere, ekin eta ekin, saiatu eta saiatu, azkenean Butroikoak bere helburua erdietsi zuen eta zelaian izandako borroka batean hil zuen Ibarguengoa. Orduan Butroiko Ibarguen
|
etxearen
jabegoa eta bere lurrena Butroiko etxera igaro ziren.
|
2013
|
|
Estatuak
|
etxearen
jabegoa defendatu zuen, baita etxe babestuen kasuan ere, eta hala adierazi zuen erregimen berriaren definizioan oinarrizkoak ziren «Fuero del Trabajo» eta «Fuero de los Españoles» direlakoetan. Lehenenagoak, 1938ko martxoaren 9ko dekretuaren arabera onartua, honela zioen:
|
|
Egoera horren aurrean, zeuden etxe gutxien alokairua izugarri igo zen, kasu askotan langile gehienen esku ez zegoena? 244,
|
etxearen
jabegoa ahal zutenen artean orokortu zen, eta berrakuratzea, jende pilaketa eta, kasu batzuetan, txabolismoa ohiko bihurtu ziren. Horren ondorioz ezkontzeko adina atzeratu eta familiaren tamaina txikitu ziren, baita hiritar askoren bizitza proiektu independentea atzeratu ere245.
|
|
Modu horretan deskribatzen zuten Joaquín Domínguezek eta José Antonio Pontek Eibarren, berreraikuntza lanak hasi aurretik, ohikoa zen
|
etxearen
jabegoa, bai eta hura atzeratu eta korapilatu zuena ere (Moreno Torres, 1941a: 11; Domínguez Elósegui eta Ponte, 1940:
|
|
Gainera, aipatu dugun bezala, Estatuak
|
etxearen
jabegoa modu ezberdinetan bermatu zuen. Erregimen berriarentzat jabegoa eskubide bat zen, eta hala onartu zuen Espainiarren eta Langileen Foruetan, edo oinarrizko legeetan, eta bere ezeztatzen zuen Kode Zibilaren eta Hipoteka Legearen erreforman, nahiz eta jabegoa ez zen guztiz erregulatu 1960an Jabego Horizontalaren Legea promulgatu zen arte441.
|
|
Alokairuak mugatzen eta izozten zituen politikak, edo auzo etxeek ordaindu beharreko zergen igoeren moduko neurriek, kapital pribatuaren inbertsioak atzeratu zituzten eraikuntzan, eta soilik errentagarri zitzaien etxeen salmentetan, edota alokairu altuko etxe berriak egitera zuzenduta. Gainera, gobernu berriak
|
etxearen
jabegoa oinarrizko eskubidetzat jo zuen, eta defendatu burututako lege eta erreformetan. Horren emaitza, gerraostean, aurreko urteetan presente zegoen etxeen jabego pribatuaren orokortzea izan zen, beren etxea erosteko errekurtsoak zituzten familien esku baino ez zegoena, gainerakoek berrakura, jende pilaketa eta txabolismoaren artean aukeratu behar izan zutelarik.
|
2018
|
|
Etxea eraikitzen zuen enpresariak mantendu egiten zuen
|
etxearen
jabegoa, eta egindako inbertsioa maizterren alokairuaren bidez berreskuratzen zuen. Alokairuaren prezioak etxea eraiki aurretik adosten ziren, eta etxe horren eraikuntza kostuaren arabera egiten zen alokairuaren kalkulu hori.
|
2022
|
|
Ingalaterrako zuzenbide arruntak Common law behartsuei ematen zien gau batez egin
|
etxearen
jabegoa, eta auzolanez lortzen zuten (Rahnema & Robert 2008: 111, Vinogradoff zitatuz).
|
2023
|
|
Oinordekoaren familiak lehentasun osoa zuen
|
etxearen
jabegoan. Ezkondurik baina oraindik seme alabarik gabe oinordekoa hiltzen bazen, etxea ez zen (eta, oraindik eskualde zabaletan, ez da)" kanpotik" etorritako bere senar ala emaztearentzat, zenduaren guraso, anai arreba ala ahizpentzat baizik.
|
|
Hau itzultzen zen maiorazgo zenduaren familiaren baitara. Hau guztia, adibidez, Bizkaiko Foruak ere arautua zuen,
|
etxearen
jabegoa jokoan baitzen.
|