2002
|
|
Casanueva etxearen atarira bertara joan gara, eta
|
etxearen ondoan
, itxita dagoen langa bat topatu dugu. Beste aldera pasa eta bide garbi batetik basoan sartu gara.
|
2003
|
|
Duela 40 bat urte bertako etxekoandre Maritxu hil zenean, saldu egin zen, gero hutsik geratu zen denbora luzez, ijitoak ere bertara sartzen hasi ziren… azkenean Nafarroako gobernuak erosi eta eraitsi egin zuen. Oraindik zutik dirauen kamineroen
|
etxearen ondoan
dagoen zabalunean omen zegoen benta eta izan zenaren aurri batzuk besterik ez dira geratzen.
|
2009
|
|
Txiboko landa, Kredoko landa, Marutxeagako landa, errogatibetako gurutze-bidea... lurrak bedeinkatzeko ospakizunekin lotuta ageri dira eta baita ostendutako altxorrekin ere. Itzal handiko etxeen inguruan ere mugarri handiak ei zeuden; hala, esaterako, Jataberi izen administratiboa eman dion Marurinagusi
|
etxearen ondoan
.
|
|
Txerrien edo txerrikumeen modukoak ei ziren eta gauez agertzen ziren beti. Katiluzubi eta Gasmuri
|
etxearen ondoan
antzina zegoen lastozko zubian, Andraka zabaletan, Andraka gainetan eta bidegurutzeetan agertu ohi ziren. Agian horregatik pentsatzen da zubien azpian bizi direla.
|
|
Gasmuri
|
etxearen ondoan
, Añeka erreka pasatzeko, antzina zegoen lastozko zubian aurkitu zituen iratxoak Erberako gizon batek. Baina halako kasuetan zer egin behar den jakitun zenez, ez zitzaion ezer txarrik gertatu.
|
|
Ibilbidea gainean burdinazko gurutzeak zeuzkaten mugarri handiek ezartzen zuten. Sabinonen, Markaidetatik datorren errepidearen eta Marurizarraren arteko bidegurutzean eta Marurizarra
|
etxearen ondoan
zeuden harriok. Errogatiben kasuan, garrantzia berezia zeukan Marurizarraren ondoko mugarri handiak, eliza eta ortusantuaren bidean zegoenak.
|
|
Urnieta eta Hernaniren muga inguruan kokaturiko hainbat biztanlek beren kexua plazaratu du, bizi diren bailarak azkenaldian jasan duen txikizioa salatzeko. Bertatik igarotzen den Arrilimuri (Arrilimoi) errekak izena ematen dion bailara hau, Urnietako Gurutzeaga baserria eta Gurutzepe
|
etxearen ondoan
hasi, eta Hernaniko Osinaga auzora doan bidearen ezker-eskuinean kokatzen da.
|
|
Lakuntzan ere hala izan zen. Nesken eskola udaletxeko 2 solairuan zegoen, irakasleen
|
etxearen ondoan
. Mutikoen eskola, berriz, egungo Bil-toki gazte elkartearen egoitza zen.
|
2010
|
|
Etxebizitza hauek zirkularrak ohi ziren, sua erdian eta goiko aldean zulo bat zegoen keak ateratzeko. Klima epeleko tokietan, berriz, sua kanpoan zegoen,
|
etxearen ondoan
, gehiegizko beroketa ekiditeko. Angeluzuzenak ohi ziren, keak ahalik eta urrutien izateko.
|
|
Erleak klandestinoak AEB hiriko erlezaintzako gozoki xarmangarriei aurre egiterik izan ez duen herrialdeetako bat da. Gero eta kontsumitzaile gehiago animatzen dira erlauntza bat bere lorategian edo
|
etxearen ondoan
jartzera eta mantentzera. Jarraitzaile batzuek beren esperientziak eta argazkiak argitaratzen dituzte blogetan, eta zaletasun hori hasi eta mantentzeko laguntza-baliabide ugari daude:
|
|
Hemingwayk ere gauza bera egiten zian katuekin. Lau hilobitxo zuri ikusi nitian bere
|
etxearen ondoan
."
|
2011
|
|
Dirudun ez da inondik ere. Adineko gurasoen
|
etxearen ondoan
bizi da, Austinen (Texas). Inoiz baino hobeto dagoela dio, baina oraindik ere behar du adineko gurasoen laguntza.
|
|
Liburutegi nagusia hementxe zegoen, Comptos
|
etxearen ondoan
; San Frantzisko plazan. Niretzat primeran.
|
|
MANEX eta JOANA furgoneta batean iritsiko dira eta harrera-
|
etxearen ondoan
aparkatuko dute. Furgoneta barruan:
|
|
Oinez. Herriko plazatik atera ekialdera eta Titilla
|
etxearen ondoan
, Zubietako erregebidea deitzen zaion bidea hartu behar da; lehenbiziko bidegurutzean, eskuinera segitu eta Arrosamonte baserrira joanen gara; ezkerrera hartu eta bide bihurgune batzuk pasatu ondoren Aldaia baserrira iritsiko gara. Aitasemegiko bide nagusiaren eta Juantxoenea baserriaren azpian gelditzen da.
|
|
Kokalekua: Frontoiaren ezkerreko paretaren beste aldean dago, frontoiari berari itsatsia, Olazar
|
etxearen ondoan
; biltegitako ibiltzen da gaur egun.
|
|
Santa Maria kalean da. Berez, plazan bertan dago izkina egiten duela (liburu dendako sarrera hemendik da), nahiz etxeko sarrera eskola aldetik duen; Itzala (Gure Txoko taberna)
|
etxearen ondoan
dago. Lehen taberna izan zen, gaur liburu denda.
|
|
Ikus sarrera hau. Arestiko aipuan ikus daitekeenez, Zinkonea etxeari ere horrela deitu zitzaion garai batean; baina badirudi izen hura berreskuratu dela Zinkonea
|
etxearen ondoan
dagoen etxadi honekin.
|
|
Kokalekua: Aurreak Zapatarittiki eta Zinkone aldera ematen du; Manuelenea (Ospitala)
|
etxearen ondoan
dago, beste aldetik Maisalenea etxeari erantsia. Atzean Goizargi gelditzen da.
|
|
Kokalekua: Etxebizitza multzo bat egin berri dute eskola berrien eta Juanmartintzenea
|
etxearen ondoan
, erreka aldera, ele letraren formarekin.
|
|
Kokalekua: Santa Maria kalean dago, Kapero edo Kaperoaundi (Migelantonenea edo Minttone)
|
etxearen ondoan
; beste aldetik Ariztiri (garai bateko Txabalkoneari) itsatsia. Aurreko aldeak lehengo eskoletara ematen du, eta atzeak, erreka aldera (garai batean, estrata batez bereizita, Soldenea etxea zegoen, eta honek ematen zuen errekara).
|
|
Kokalekua: Mertxenea
|
etxearen ondoan
egon behar zuen.
|
|
Kokalekua: Madalena
|
etxearen ondoan
daude bi eraikin berri, suhiltzaileen tresnak gordetzeko.
|
|
Fermin Antonio Apezetxea kalean. Exkurrene
|
etxearen ondoan
dagoena, Titilla aldetik. Aurreko aldeak Paskualuzene aldera ematen du.
|
2012
|
|
Ohi baino askoz ere sarriagoa da. Itxitura berez hesitu horren barruan hiru harri daude, oso bereziak, atzealdea eta aulkitxoa zituen eserleku bat osatzen dutenak. Eta arboladi hori, antze naturalean hain aberatsa, Madame Deluc-en
|
etxearen ondoan
dago, handik metro gutxira, eta haren umeek sasien artean ibiltzeko ohitura dute, harrautsi-belarraren azalaren bila. Apustu zoroa izango al litzateke, mila baten kontra?, ezetz egun bat ere pasa umeetako bat areto itzaltsu horretan sartu, eta bere tronu naturalean eserita egoten ez dena?
|
2013
|
|
Horregatik, alde hori hezeagoa da, eta gihartsu hazi dira limoiondoa, gorostia eta labanda. Palmondo bat ere bada
|
etxearen ondoan
, oinean dituela larrosa-landareak porlanezko eskudela baten barruan landatuta. Alboan jartzen nuen mahaia, idazteko.
|
|
Zergatik utzi zenuen autokarabana
|
etxearen ondoan
–
|
2014
|
|
Irrikaz heldu zen golf-zelaira goizeko bederatzietan, zuriz jantzitako haurtzain batekin eta olanazko poltsa batean haurtzainak zeramatzan bost makila berri eta txikirekin. Dexterrek lehenengoz ikusi zuenean, neskatxa zutik zegoen caddy-
|
etxearen ondoan
: aski urduri zirudien, eta, hori ezkutatzeko, haurtzaina solasaldi nabarmenki bortxatu batera behartzen zuen, neskatxaren imintzio asaldagarri eta hutsalek apaintzen zutena.
|
2015
|
|
Areto oso handia eta urre kolorekoa zuen, elizatzat eman ziguna. Eta erosi genuen
|
etxearen ondoan
bizi zen andre batek, Elena Quiroga zeritzanak, Jainkoaren mirabe handia zenak, esan zidan Sakramentu guztiz Santua egongo den kapera eraikitzen lagunduko zidala eta baita itxituran egoteko eran koka gaitezen ere. Beste pertsona batzuek ere limosna ugari ematen ziguten mantentzeko, baina andre hau izan zen gehien lagundu zidana.
|
|
Hala ere, baimenik ez zidatela ematen, hori sentitzen nuen gehiago gainerakoa baino; izan ere, behin etxean sartuz gero, gure Jaunak egingo zuen gainerakoa, beste leku batzuetan egin zuenez. Eta horrela, Gobernariarekin hitz egitea erabaki nuen, eta haren
|
etxearen ondoan
den elizara joan nintzen eta abisua helarazi nion, arren har nintzala hitz egiteko. Bi hilabete baino gehiago ziren baimena lortu nahirik nenbilela eta egunean baino egunean okerrago zen.
|
|
Santa Ana aintzatsuaren maitalea zen. Diego Guadalajara zeritzan, eta horrela ermita hau eraiki zuen bere
|
etxearen ondoan
, eta bazuen meza nondik entzunik; eta debozio gartsua zuenez gero, Erromara joan eta bulda bat ekarri zuen, eliza edo ermita honetarako barkamen ugarirekin. Gizon bertutetsu eta bildutasunezkoa zen.
|
|
Tamayoren
|
etxearen ondoan
dagoena esan nahi du.
|
|
–Nik ez nekien zer egin, beste zereginik gabe horretarakoxe etorri eta nabarmena izango bailitzateke fundazioa egin gabe joatea. (?) Eta horrela, Gobernariarekin hitz egitea erabaki nuen, eta haren
|
etxearen ondoan
den elizara joan nintzen eta abisua helarazi nion, arren har nintzala hitz egiteko. Bi hilabete baino gehiago ziren baimena lortu nahirik nenbilela eta egunean baino egunean okerrago zen.
|
|
Zortzi egun igaro ondoren, merkatari batek (etxe oso onean bizi zenak) premia ikusirik, etxe haren goiko solairura joan gintezela esan zigun; geure etxean bezala egon gintezkeela21 Areto oso handia eta urre kolorekoa zuen, elizatzat eman ziguna. Eta erosi genuen
|
etxearen ondoan
bizi zen andre batek, Elena Quiroga zeritzanak22, Jainkoaren mirabe handia zenak, esan zidan Sakramentu guztiz Santua egongo den kapera eraikitzen lagunduko zidala eta baita itxituran egoteko eran koka gaitezen ere. Beste pertsona batzuek ere limosna ugari ematen ziguten mantentzeko, baina andre hau izan zen gehien lagundu zidana.
|
|
–Nik ez nekien zer egin, beste zereginik gabe horretarakoxe etorri eta nabarmena izango bailitzateke fundazioa egin gabe joatea. (?) Eta horrela, Gobernariarekin hitz egitea erabaki nuen, eta haren
|
etxearen ondoan
den elizara joan nintzen eta abisua helarazi nion, arren har nintzala hitz egiteko. Bi hilabete baino gehiago ziren baimena lortu nahirik nenbilela eta egunean baino egunean okerrago zen.
|
|
Gasteiz hiribidean, Europa biltzar
|
etxearen ondoan
, Pau Coll, Toni Arnau eta Edu Ponces argazki-kazetari katalanen erakusketa jarriko da," Centroamérica Negra. Imágenes de la región más violenta del mundo" izenburuarekin.
|
2016
|
|
Mutil horiek M -80ak patiora botatzen dituzten
|
etxearen ondoan
.
|
|
Irailaren 18an, igandez, Lehengo Garruze elkarteko kideek beren herria bisitaraziko dute harat hurbilduko diren guzieri, ondarea erakutsiz eta historia kondatuz. 17:00etan finkatua da hitzordua Garruzeko sartzean, Bidaxuneko bidean, Pelegrina
|
etxearen ondoan
(hobe autoak merkatu plazan uztea).
|
2019
|
|
–Ez dut ahazteko. Garai hartan aurrez aurre bizi ginen, gu txakolin-
|
etxearen ondoan
eta bera moldiztegi berriaren gainean.
|
|
Mordechai Meisl zaintzaileen
|
etxearen ondoan
zegoen, musuzapiarekin ahoa estaliz, beste eztul-eraso bat izan baitzuen;. Rudolf, lagundu!, entzun zuen berriren berri, behinola bere andre gazteak, Estherrek, oihukatu zuena, heriotzaren aingeruak oratu ziola sentitzean.
|
|
9-Markeskua
|
etxearen ondoan
zer zegoen Azkoitia hiribildua zen garaian?
|
|
Taberna herria mugatzen duen errepidearen amaieran dago, azkeneko
|
etxearen ondoan
. Urte asko izango dira hor dagoela, baina orain dela bi aste arte ez nuen sekula bertan erreparatu.
|
|
F. Ondarra: 214" Zubidianak. Lucia bizi da/ zen hor, gure
|
etxearen ondoan
. Zubidiazarra:
|
2020
|
|
" Taverne du Parc" eko izkiñan, esate baterako. Ba dakizu nun dan, nere
|
etxearen ondoan
, Pâquerettes-kaleko muturrean.
|
|
–Hori ez da guztia ordea. Zure semeak arazotxo bat dauka jokoarekin eta zuen
|
etxearen ondoan
dagoen kirol-apustuetarako lokalean xahutu zuen Txarliri zor zion diru guztia, ezta, Eneko? –errepikatu zion irribarre sarkastikoaz.
|
2021
|
|
Hortaz, etxe ondoan eta
|
etxearen ondoan
baliokide egokitzat eman badaitezke, horrek adierazten digu kasu batean (zezen plaza modukoetan) ohiko izen elkartu direla, baina etxe ondo ez hainbeste. Hemen lehenbizi [ondo-an] bera finkatu da, nonbait, eta gero [gure etxearen [ondoan]] sintagmako genitibo marka ezabatu dela pentsa genezake:
|
2022
|
|
Hori zela eta Naiarara joaten zirenean ez zuten leku aproposa izaten, Yahyaren erasoaren ondorioz beren etxea suntsituta geratu baitzen. Ekialdeko atariko
|
etxearen ondoan
Gailak eta Azenarik bertze etxe bat eta baratze batzuk erosi zituzten. Erdi erretako etxea garbitutakoan jauregi zabal bat eraikitzea agindu zuten Burgosekoa bezain erosoa eta zabala.
|
|
Halaber elkarlanean aritzen dira deabrua eta Anbotoko Mari Urrika Sarriko (Bizkaia) kondaira batean: amak ez zuen alaba madarikatu, baina bai deabruari eman, erreka bat
|
etxearen ondoan
iraganaraztearen truke; ondorioz Mari Urrika bere zulotik atera baitzen eta neska eraman (Barandiaran 1973a: 398).
|
2023
|
|
totalitarismoaren kontrako ezagutzen dugun intelektual handia. 1933an, Eric Arthur Blairek izen berri bat hartu zuen, Suffolk-eko (bere burasoen
|
etxearen ondoan
) ibai baten izena hartuz eta George Orwell bilakatuz.
|