|
2004
|
|
|
egiten bada, eta euskaldun izatea, drama? bihurtu, esatekoak
|
esanda
daude. Baina bada oraindik itxaropena galdu ez duenik ere unibertsitateko irakasleen artean.
|
|
2005
|
|
|
Eta Karlos Felix,
|
esanda
dago: txikitako laguna.
|
|
2006
|
|
|
Everything, Lewis, everything, erantzun dio ahoa bitsez beteta. Eta orduan zalantzan geratu da hori ingelesez ondo
|
esanda
dagoen. Egunero hitz egiten badu ere, ez du sekula Lewisek bezala egingo ingelesez.
|
|
2008
|
|
|
–Bai, begi beltz beltzak zituen eta herren txiki bat ere bai; hara: dena
|
esanda
dago, erantzun du Aitorrek, besoak zabaldurik, informazio guzti guztia eskaintzen balego bezala.
|
|
|
Ez dakit zergatik kontatzen dizudan hau guztia. Seguru asko ez dizu batere ardura, baina, tira,
|
esanda
dago.
|
|
|
Puntu horretara helduta, esan beharreko guztiak
|
esanda
zeudela begitandu zitzaion Mario Barbosari. Bizkarra aulkian tentetu eta jaka ajatutik diru zorroa ateratzeko keinua egin zuen, baina emakumeak geldiarazi egin zuen.
|
|
|
Ia hutsik zegoen botila, eta ez zen lehenengoa. Gauerdia aspaldi pasatuta zegoen eta esan beharreko asko
|
esanda
zeuden jada. Marizaren hilketaren inguruko azalpen gordinak eta dolumin adierazpenak emanak zituzten, eta biei igartzen zitzaien, ahoskeran eta arrazoibidean, likore gogorraren eragina.
|
|
2010
|
|
|
Batzuetan ez da besterik behar: esku zainduak, sudur arranditsu bat edo hanka finak... eta dena
|
esanda
dago.
|
|
2012
|
|
|
Eztabaida asko izan zituzten hurrengo egunetan Josebak eta Ainhoak. Baina gero eta ahulagoak ziren, gero eta laburragoak; dena
|
esanda
zegoen.
|
|
|
Baina gustukoa nuen mutikoa, zergatia ondo gogoratzen ez dudan arren: hamabost hamasei urte genituen, horrekin
|
esanda
dago dena. Berak egiten uzten zidan, heteroa bazen ere.
|
|
2013
|
|
|
–Ba, kito orduan. Dena
|
esanda
dago! –horrelaxe erabaki du amak, eta puntu.
|
|
|
–Ondo
|
esanda
dago hori, baina ostalaritzan sarri ezin neurtu dezakegu lana noraino, noiz arte egin; boladak datozenean... eutsi egin behar, ezen besoak gurutze egoteko aldiak datozkigunetan okerragoa izaten da. Zein da zure lana, atrebentzia ez bada?
|
|
|
Urteurren bakoitzean zauria irekitzen da berriro. Asko hitz egin dugu hari buruz, eta
|
esanda
daude esan beharrekoak. Benetan, sentitzen dut, baina ezin dut».
|
|
|
Philips anderearen afari zaratatsuetan ez zegoen berba egiterik, baina Wickhamen moldeak gustuko egin zitzaizkien guztiei. Zioena zioela, ondo
|
esanda
zegoen; eta, egiten zuena egiten zuela, txairotasunez eginda. Burua bete Wickham joan zen handik Elizabeth.
|
|
2014
|
|
|
L, objet du plébiscite, en fait, c, est un héritage, symbolique et matériel. Appartenir à la nation, c, est être un des héritiers de ce patrimoine commun et indivisible, le connaître et le révérer? 1630 Beharbada politago, edo frantsesago,
|
esanda
egongo da, baina hori: –les bâtisseurs de nation, par toute l. Europe, n, ont cessé de le répeter?, epaitzen du A. M. Thiessek, errege biluzia biluzi utziz.
|
|
2015
|
|
|
Norbaitek esan du zerbait behingoz honekin bukatzeko. Adineko andrea jiratu eta, esan beharreko denak harentzat
|
esanda
baleude legez, desira bidexketako batetik aldendu da. Bada, esateko ezer ez baduzue, bukatu ditugu lanak, nekatu da lurperatzaile burusoila itxaroteaz, eta, hilarria zutik jarri gabe, adineko andrearen atzetik joan da korrika, Ophelia!
|
|
|
Bera izan da auskalo nondik jaio zaion ausardia kolpeak izutu duen lehena. Baina esanak
|
esanda
daude eta nekez hasiko da orain airean hitzak ehizatzen. Nolanahi ere, Sylvie da bietan ikaratuena.
|
|
|
Bukatzeko presa areagotu dit horrek, metro batzuen faltan lasterketa bertan behera uzteko bel durrez bezala. Esan beharreko gehienak dagoeneko
|
esanda
daudela uste dut, izan ere; zakuan utzi ditut zenbait datu eta beste hainbat pasadizo, baina xehetasunak besterik ez lizkiokete erantsiko orain arte idatzitakoari. Eta txarrerako akaso.
|
|
|
Eskerrak etorri haizela: zakurra eta ni, esatekoak aspaldi
|
esanda
gaudek.
|
|
|
topatu duela gai honi, eta baita beste batzuei ere, arnas garaikide bat emateko modua. Literaturan dena
|
esanda
egongo da, jadanik, baina Mugarri estaliak liburuan aldarrikatzen zuen bezala, idatzi egin behar da, hala eta guztiz ere:
|
|
|
Azkue, nik dakidanez, ez zen abertzalea, baina hark euskaraz idatzitakoa euskal dela du inork uka. Hari beretik, nire ustez, Anaitasunak eta Zeruko Argiak esan zutena guztiz zuzen
|
esanda
dago. Jakina, Egin eta Deia ere ari ziren euskaraz, eta ari ziren heinean euskal prentsa ere baziren, erdaldun izateaz gainera.
|
|
|
–Vayse meu corachón de mib, esan zukeen, jakinik ezen, aspalditik dena
|
esanda
egon arren, halako zerbait esaten den aldi bakoitza lehena izan ohi dela?, ¿ ya Rab, si se me tornarad? ¡ Tan mal mio doler li l habib!; enfermo yed, ¿ cuánd sanarad?
|
|
2016
|
|
|
–Nestor, esatekoak
|
esanda
daude gure artean.
|
|
|
–Neska, gure taldearen izena gogoratuta dena
|
esanda
dago: Zakili Txut.
|
|
|
Kosta egiten da onartzea, baina datu xinple bat gogoratuta dena
|
esanda
dago: partida osoan Zakili Txutekoak ez dira euren areatik atera.
|
|
|
Konpromisoak hartu behar dira gaur, bai. Esan beharreko denak
|
esanda
daude aspaldi. Franco horrek ez du nahi benetako Falangerik.
|
|
|
Bertatik abiatuta, zer eta piercing bat egiteko deliberora heldu da gure iloba: horrekin dena
|
esanda
dago. Nahiz eta onartu behar den hau ere, garaiko izpirituarekin?
|
|
|
Morillori, Martínez de Lezeari eta Ladron Aranari. Horrekin ez dakit dena, baina zer edo zer
|
esanda
dagoela iruditzen zait niri.
|
|
2017
|
|
|
Guk geuk poltsikoan duro bat izatea,
|
esanda
dago, harrigarria zen, gutxitan gertatzen zena. Horregatik pentsatu behar izaten zen non gastatu.
|
|
|
–Hori gordin samar
|
esanda
dago, baina horixe gertatu zen. Eta ez zen botika txarra izan.
|
|
2018
|
|
|
Kartzelan borrokatu zenean erakutsi zuen kemena ikustea gustatuko zitzaiokeen etxean. Esan orduko damutu zela zirudien, burua makurtu baitzuen, eta ezezko mugimendua egin, baina
|
esanda
zegoen. Burua altxatu eta aurrera jarraitu zuen, lasaiago, horren ondoren ezer txarragorik esateko beldurra galduta bezala.
|
|
|
Ze pena zuek... Tira,
|
esanda
dago guztia. Eta oraindik zerbaiten zain nago...
|
|
|
–Esan beharrekoa
|
esanda
dago, are zakarrago?. Eta erabat ahaztuta behar luke.
|
|
2019
|
|
|
Argi dirudiena da guztia
|
esanda
dagoela. Euskal literaturari menturaz egin ahal izan diodan ekarpen bakarra,, oro errana da, baina ez nik?
|
|
|
Informazio eskas horiek azkar batean bota eta esan beharreko guztiak
|
esanda
baleude bezala itxi zuen ahoa amak. Baina nor ote ziren, izatez?
|
|
|
Dena
|
esanda
dago. Gazteak bi musu eman dizkio Izaskuni.
|
|
|
Bi segundoz, Raimundo Silvak pentsatu zuen mandatua jaso ez zuelako itxurak egitea, baina azkenik, hirugarren segundoa agortu eta gero, esan zuen, Bai, Beraz ondorioa da deitu didazula beste erremediorik ez zenuelako, neronek deitu bainizun, Nahi duzun ondorioa atera ezazu, zure eskubidea da, baina ohartu zaitez nik telefonistari eskatu niola zenbakia, eta hala egin banuen ez zen izan telefonoa sakelan gordetzeko ez dakit noiz arte, ez dakit zeren zain, Ez dakit zeren zain horren zain gelditu zinen, Arrazoia beste bat izan da, Zein, Kemen falta, besterik gabe, Zure kemena, nonbait, ahotan hartzea gorrotatzen duzun zuzenketa hartako gertaera hartan ahitu zen, Begira, zer moduz zauden osasunez eta hobe zaitezen opatzeko deitu dizut, bakarrik, Eta ez al duzu uste garaia dela galdetzeko ea zergatik deitu nizun nik, Zergatik deitu zenidan, Ez dakit tonu hori atsegin zaidan, Garrantzia dutenak hitzak dira, ez tonua, Zuzentzaile lanbidean duzun eskarmentuak hitzak tonurik gabe ez direla ezer erakutsiko zizula uste nuen, Idatzita dagoen hitza hitz mutua da, Irakurketak ematen dio tonua, Buruz irakurtzen ez bada behintzat, Baita buruz irakurtzen denean ere, ala uste al du Raimundo Silva jaunak garuna organo isila dela, Ni zuzentzaile bat baizik ez naiz, zapatariak egiten duena egiten dut nik ere, alegia, zapataz baizik ez arduratu, nire garunak jakingo du nitaz, baina nik ez dakit ezer nire garunaz, Hori komentario interesgarria, Oraindik ez duzu nire galdera erantzun, Zer galdera, Zergatik deitu zenidan, Orain ez dakit esateko gogoa ote dudan, Ni ez naiz koldar bakarra, antza, Ez dut uste koldarkeriaz hitz egin dudanik, Kemen faltaz bai, ordea, Ez da gauza bera, Txanpon bateko aurkia eta ifrentzua ezberdinak dira, baina txanpona beti bat eta bera da, Kemena alde bakarrean da soilik, Ez dut elkarrizketa hau ulertzen, eta uste dut eten behar dugula, gainera ez da oso zuhurra, ez da ahaztu behar gaixo zaudela, Zinismoak ez dizu ongi ematen, Ez naiz zinikoa, Badakit, beraz ez zaitez ibili itxurak egiten, Benetan, uste dut honezkero ez dakigula zer esaten ari garen, Nik ederki asko dakit, Orduan azal iezadazu, Ez duzu azalpen beharrik, Auziari itzuri egiten diozu, Zeu zara auziari itzuri egiten diona, zeure buruaren atzean ezkutatzen zara, jadanik badakizuna nik esatea nahi duzu, Mesedez, Mesedez zer, Hobe dugu gauzak bere horretan uztea, elkarrizketa hau gaizki ulertu bat da, ia, Zuk alde horretara bultzatzen duzulako, Nik, Bai, Oso oker zaude, niri gauzak garbi ulertzea gustatzen zait, Orduan garbi mintza zaitez, esadazu zergatik zaren oldarkorra nirekin hitz egiten duzunean, Ni ez naiz oldarkorra inorekin, ez daukat kualitate moderno hori, Nirekin oldarkorra zara, zergatik, Ez, ez naiz, Oldarkorra zara nirekin elkar ezagutu genuen egunetik, ahaztu baduzu gogoraraziko dizut, Zirkunstantziak, Baina zirkunstantziak gero aldatu egin ziren, eta oldarkortasunak iraun zuen, Barkatu, nire asmoa ez da hori sekula izan, Orain neronek eskatu dizut, mesedez, alferreko hitzik ez erabiltzeko, Isildu egingo naiz, Ba, begira, deitu nizun bakarrik sentitzen nintzelako, lanean ari ote zinen jakin minez nengoelako, zuk niri senda nendin opatzea nahi nuelako, Maria Sara, Ez ezazu nire izena modu horretan esan, Maria Sara, zu nire gustukoa zara, isilaldi luzea, Egia al da hori, Egia da, Kostatu zaizu, bada, esatea, Eta agian ez nizukeen sekula esango, Zergatik, Ezberdinak garelako, mundu ezberdinetakoak garelako, Zuk zer dakizu ezberdintasun horietaz, gure artekoez eta gure munduez, Irudikatu egiten dut, eta ikusi, eta ondorioak ateratzen ditut, Hiru eragiketa horiek egiara eraman dezakete, baina baita okerrera ere, Bai, hala da, eta okerrik handiena, une honetan, nire gustukoa zarela esatea izan da, Zergatik ...ezer zure bizitzaz, adibidez, Adibidez ezkonduta ote nagoen, Adibidez, Edo konprometitua, behiala esaten zen bezala, Horixe, Demagun ezkonduta nagoela, edo nolabait konprometitua, horrek galaraziko al luke ni zure gustukoa izatea, Ez, Eta ni ezkonduta banengo edo beste inolako konpromisorik baneuka, uste duzu horrek galaraziko lukeela zu nire gustukoa izatea, horrek gertatu balu, Ez dakit, Orduan,
|
esanda
dago, nire gustukoa zara, isilaldi luzea, Egia al da hori, Egia da, Aizu Maria Sara, Esan, Raimundo, baina ezer esan baino lehen jakin behar duzu orain hiru urte dibortziatu nintzela, orain hiru hilabete eten dudala beste harreman bat, eta harrezkero ez dudala beste bat hasi, ez dudala seme alabarik, eduki nahi dudala, nire anaiaren etxean bizi naizela, telefonoa hartu duen emakumea nire koinata ...
|
|
|
Nola esan behar da...? Hau ondo
|
esanda
dago...?
|
|
|
dena
|
esanda
dago
|
|
2020
|
|
|
Oso argigarria da, argigarriena, ausaz, Navarra Confidencialek esandakoa. Terrorista odolgose bat bezala pintatzeko, Naparra desagertu eta hiru urtera gertatu zen atentatu bat baino ez badaukate, dena
|
esanda
dagoela iruditzen zait.
|
|
|
dena genekiela uste genuen ezjakin batzuk izatea; gure zaharrak mespretxatzea, kikilduta eta erosotasunean ikusten genituelako; pazientzia falta eta dena lortzeko presa edukitzea, burugabekeriaraino ausartak izatea, edo, nahiago bada, inkontzienteak eta zuhurtziagabeak; eta eskuzabalak, alaiak, nork bere izaera agertu zaleak, idealistak, harroxkoak, esajeratuak, ergelak, dibertigarriak, inozoak; eta errotik askatasunzaleak, askatasuna gizarteak, bizitzak, munduak zor zigun zerbait zen. Gazteak ginen,
|
esanda
dago. Belaunaldi guztietako gazte denak bezala, hitz batez.
|
|
2021
|
|
|
Autonomia eskatu egiten da maiz, eta ez dakit nori eskatzen zaion, eta nahita ere nola kendu dakiokeen inori. Eta ez dakit ezertarako balio ote duen nigatik denak autonomoak zaretela esateak, baina balio badu,
|
esanda
dago. Idazleari autonomia kentzeko edo ukatzeko modurik badago, ez dago horretarako eskubiderik eta eskubiderik ez dagoenez ezin zaio inori horretarako libertaterik eman, ez nire moduko edonor bati, ezta Zesarren ereinotzez koroaturiko Zesarri berari ere.
|
|
|
Chandlerzaleentzat dira horrainokoak. Zale zein ez, nobela beltza gustuko baduzue edota genero beltzaren esparruan ezer idazteko asmorik baduzue, irakurri The Simple Act of Murder, genero horri buruz esan daitezkeen gauzarik inportanteenak bertan
|
esanda
daude.
|
|
|
Berak baietz ziotson andreari: " Azkenaldion denek ikusten naute hoberantz eginda(...) hemen nagoenetik oraindino ez dudala Karls bad urik hartu esan, eta dena
|
esanda
dago. Sei botila dauzkat, badaezpada ere".
|
|
|
Sabino Arana Goirik argazki kamera zeukan,
|
esanda
nago. Luis Koldobika anaiari Albiako etxearen inguruan egin zion argazki bat ikusi dut.
|
|
|
Sukarrietako konposantuko hilobian jarrita dagoen Sabinoren irudia argazki horretatik hartua da,
|
esanda
nago. Esanda nago baita ere Nikole lurperaturik dagoen aldera begira dagoela, Aberriaren etorkizunari begira dagoela eman lezakeen arren.
|
|
|
Egunen batean Nikoleren historia idatzi zela zergatik hasi nintzen pentsatzen,
|
esanda
nago. Ideia hori saltzen urteetan ahalegindu naiz, zeregina emakumezkoren batena zelakoan.
|
|
|
Monika hurrengo urtean, 1899an ezkondu zen, otsailaren 9an, jatorriz Mungiakoa zen Santos Elgeazabal okinarekin,
|
esanda
gaude. Hots, Sabin Abinagan apopilo hartu eta hortxe hortxe urtebeteren buruan izan zen haien ezkontza, egin ditzagun egunen kontuak:
|
|
|
Ezkontza noiz egin lotzea ere ez zen erraza izan,
|
esanda
nago. Badirudi halako batean Nikole zuzen zuzenean galdetzen ausartu zitzaiola, Sabinek hari erantzunez hurrengo idatzi baitzion azaroaren 6an," Nikole mía" sarreraren ostean:
|
|
|
Jaiste hura zer izan zen halako ideia bat osa dezazuen, esango dizuet han gindoazela, oinez, lehen
|
esanda
nagoen moduan, eta halako batean non diodan:
|
|
|
Bide hori ez zuen gogoko Arana Goiri katolikoak, lehenago ere
|
esanda
nago.
|
|
|
Aurea, Jose Antonio eta Angel, hurrenez hurren). Santos eta Monika senar emazteak,
|
esanda
nagoen legez, Cardiffera aldatu ziren, lau umeekin. Santosek han ere okin jardun zuen, eta denboraren poderioz ontzi enpresa batentzako ogia egitera iritsi zen.
|
|
|
Dena dela, Jemeinek bere liburu kanonikoan berdin esan zuenez, ez da harritzekoa uste erdi ustela zabaldu izana. Etxea ezkontzako dotetzat eman zioten gurasoek alaba gazteena zen Nikolasari, dokumentua badago,
|
esanda
gaude; beraz, Jemein eta Larronderen iturriak, Luis Koldobika agidanez, interesa bide zeukan Sabino anaiak Abinan egin zuen inbertsioaren munta hanpatzeko. Eta bide batez berriro ere, Larrondek dioen beste hau ere," goiko solairua konpondu zutela baina, erosoa ez zela-eta, Sabinok Sagarreta Goikoa alokatu zuela", ez dirudi zuzena denik.
|
|
2022
|
|
|
Kito,
|
esanda
dago. Gehiago kostatuko zitzaiola uste zuen.
|
|
|
Dena
|
esanda
zegoela jakin dut une horretan. Nire Ricardak bere horretan jarraitzen zuen, ukitu gabe.
|