|
2000
|
|
|
Uste dut
|
esana
dagoela eta esana ez badago, birritan esana uztea ez da kalterako izango ni T. ko liburuzaina naizela, eta horrez gain baina betiere bigarren mailako jardun gisa, hainbat liburu argitaratzeko ausardia lotsagabea izan dudala, horrek, noski, nire buruari idazle izendatzeko eskubidea ematen ez didala badakidan arren. Banitatearen izana arintzearren, bat edo bat aipatzeari egoki deritzot:
|
|
|
Ez diot minik egin gura", errepikatzen zidan larrusendo hark, niri minik eragin ez balit bezala). Hurrengo egunetan, berak ez zuen gaia berriro ere hizpidera ekarri nahi izan, esan beharrekoa
|
esana
zegoela adierazten zidan, maite ninduela errepikatzearekin batera. Eta harrezkero noraezean ibiltzen hasi nintzen, bakarrik, nahiz eta Teresaren laguntasuna ezinbestekoa gertatu zitzaidan:
|
|
2001
|
|
|
Sar gaitezen beste auzi batean. Hau ere lehen
|
esana
dago baina ez dut uste kalterik egingo duenik berriz esateak. Euskal literatura diogunean, ikaragarrizko nahas mahas bat datorkigu gogora.
|
|
|
Gramatika aldetik, nolanahi ere, ongi baino hobeki gabiltza. Badakigu, behintzat, geniezazkizuekeen esaten, baldin ederki
|
esana
badago. Baita ere, gainera, topikoa bihurtu da (ze arraio bihurtu ote da" topiko" hori?) eta bi penike bakoitzeko, harako zahar elbarrituek bina esango luketenaren ordainetan.
|
|
|
Jendeak nahi duena ematen omen zaio hemen jendeari. Hobeki
|
esana
legoke, apika, eman nahi diotena eskatzen ohitu dutela jendea.
|
|
|
Aspaldidanik
|
esana
dago, eta itxuraz esana, esate baterako, ez dela inor gauza izango gaurko hizkuntza batean, eta gurea gaurko hizkuntza berrietako bat da, zorionez. Lauda, Sion, Salvatorem zehazkiro emateko neurri berean.
|
|
|
Pozik gaude, berriro ere esango dut, Txillardegi euskal soro meharrean ari zaigulako. Eta orain, inor ez banaiz ere, ongi etorria egin nahi nioke buru langile edo direlakoen sail nardatu honetara, nahiz ongi etorria baino gaizki etorria zuzenago
|
esana
legokeen. Mintzatu berriak dira Donostiako egunerokoetan horrelakoek gure artean maiz jasotzen dituzten zehar begiratu eta susmo txarrez.
|
|
|
Liburuxka hauxe dugu, gainera, iturbururik ugariena egilea barrendik ezagutzeko, gizonak ezagutu behar diren bezala, ez azaletik. Elizgizona zela
|
esana
dago, baina Trento aurretikako elizgizon euskalduna, munduko bide malkarrak, haragiaren nahigabe atseginak ezagutzen zituena eta, ezagutzeaz gain, estalki arinez âeta batere estalkirik gabe zenbait aldizâ agertzeko debekurik ez gupidarik ez zuena. Munduaren begietan hori baino larriago den bekatua egin zuela ere esan da:
|
|
|
Bestela badirudi ere, inoiz baino begirago egon behar genuke orain aldi igaroari, etorkizunaz atzendu gabe noski eta etorkizunaren zain gaudelako, hain justu. Besteak beste, lehen egin izan dena egina dago, nahiz gaizki egina iruditu guri; lehen esana
|
esana
dago, oker esana dagoela baderitzagu ere. Ez gaitezen beti, hainbeste aldiz egin dugunez âeta lehengora nator berriz, predikari gogaikarriaren antzeraâ, huts hutsetik abia:
|
|
|
Bestela badirudi ere, inoiz baino begirago egon behar genuke orain aldi igaroari, etorkizunaz atzendu gabe noski eta etorkizunaren zain gaudelako, hain justu. Besteak beste, lehen egin izan dena egina dago, nahiz gaizki egina iruditu guri; lehen esana esana dago, oker
|
esana
dagoela baderitzagu ere. Ez gaitezen beti, hainbeste aldiz egin dugunez âeta lehengora nator berriz, predikari gogaikarriaren antzeraâ, huts hutsetik abia:
|
|
|
Ez du lotsaizunik, beste eginkizunik gabe, Salamancatik etorri zenak6 Lotsaizuna lotsaizunik inork baldin badu, Euskal Herrian zegoelarik agertu ez edo mintzatu ez zenak du, soil soilik. Hori, nik uste, behar bezain argiro
|
esana
dago Satrustegiren ahoz.
|
|
|
euskal soro meharrean ari zaigulako. Eta orain, inor ez banaiz ere, ongi etorria egin nahi nioke buru langile edo direlakoen sail nardatu honetara, nahiz ongi etorria baino gaizki etorria zuzenago
|
esana
legokeen. Mintzatu berriak dira Donostiako egunerokoetan horrelakoek gure artean maiz jasotzen dituzten zehar begiratu eta susmo txarrez.
|
|
|
Honenbestez
|
esana
dago, noski, ez naizela aurrerazaleegia, baizik eta atzerazale (ez ote da izan de Gaulle aipatzea nahikoa?), geldizale edo astiro ibilzale horietakoa. Leku onean ote daude, ordea, gure aurrerazaleak ere Europaren bihotzean zer gertatzen den jakiteko?
|
|
2002
|
|
|
Parekoak eta hobeki prestatuak ere. Hau ezinbestean gertatu da euskal ikasketek unibertsitate maila iritsi dutenetik,
|
esana
dago. Euskararentzat, ordea, ez litzateke batere gauza ona izango behin akademia kontuetan lehentasun bakar hura galdu ondoren, etorkizunean errespetua ere galduko balu araugintzan.
|
|
2003
|
|
|
Oraintxe beste bidaiari bat sartu da nire konpartimentuan, eta hobe izango dut gutuna behingoz amaitzea. Azken batean, esan beharreko guztia, gutxi asko,
|
esana
baitago. Eta aspaldian ez bainintzen hain buruargi eta baketsu sentitzen.
|
|
2006
|
|
|
Euskalduna zertsu den badakigu. Hamaika aldiz
|
esana
dago, euskalduna euskara duena dela, euskara horrekin zer egiten duen gorabehera. Badira, hala ere, euskaraz jakitea nahikotzat jotzen ez dutenak eta euskaldun izatea euskaraz egitearekin lotzen dutenak.
|
|
2008
|
|
|
Zer egin liteke hizkuntza aberats (usteko) etan?, dena
|
esana
dagoela dirudien hizkuntza horietan? (Mordoxka bat dira, baina asko asko ere ez dira hizkuntza kultural hipergaratuak, beren baitan galkatuak).
|
|
|
Ezkontzaren kontra nago, baina homosexualen ezkontzaren alde. Zergatik?, eta los aitas egoki
|
esana
egongo delako, egon daitekeelako, dagoelako. Hau da:
|
|
|
Desmaskaraturik geldi bedi behingoz gizapostura tonto hau, eta bego garbi idatzirik linguistika edo psikologiako eskuliburuetan: " olgetan esana olgetan
|
esana
dago, baina esana dago; zerbait olgetan dioenak zerbait esateko gogo gehiago dauka olgetarako baino; olgetan esaten dira benetan ezin esan daitezkeen gauza benetakoenak; olgetan esatea da olgeta bat dirudien ez esateko bat esatea".
|
|
|
Desmaskaraturik geldi bedi behingoz gizapostura tonto hau, eta bego garbi idatzirik linguistika edo psikologiako eskuliburuetan: " olgetan esana olgetan esana dago, baina
|
esana
dago; zerbait olgetan dioenak zerbait esateko gogo gehiago dauka olgetarako baino; olgetan esaten dira benetan ezin esan daitezkeen gauza benetakoenak; olgetan esatea da olgeta bat dirudien ez esateko bat esatea".
|
|
2012
|
|
|
Reichstag berriko obretan egiten dut lan. Orain
|
esana
dago. Eta ulertuko ahal zen, baita ere, Reichstagen ari naizela eraikitzen nire etorkizunaren habia.
|
|
2019
|
|
|
Urkok keinu batekin onartu zizkion gomendioak. Dena
|
esana
zegoelakoan, ezkutalekutik atera eta eskua luzatu zion.
|
|
|
Batzuek azaro, besteak uzta aro. Zeinen ederki
|
esana
dagoen: Batzuek, ez batek, askok, azaro eta lan; besteak, batek edo singularrean, behinik behin, uzta aroaren ondorenak...
|
|
|
Eguraldiarekin propio uztartua dugu beste bat: San Andresetako elurra, neguaren abiadura, argi asko
|
esana
dago bere horretan. Baita, gaztelaniazkoaren ordaina dateken hau ere:
|
|
|
Intzaren gaineko hegoia, euria egiteko pregoia du abisu, udaparte zabaleko esaera basura kutsudun horrek. Negu gordin gordinekoa, aldiz, beste hau da, orain oskarbitan, intza ez baino izotza egoten baita, edo poliki
|
esana
dagoen intz igarra baita oraingo irin xuria. Honela dio:
|
|
2021
|
|
|
⣠Orduan nahasketa hori litzateke faxismoaren sehaska? Eztu ematen gaizki
|
esana
dagoenik. â Hortain xinplea al da asuntoa?
|
|
|
â Bai, baina" barruaren barrua" ere bai. ⣠Barruaren barrua...
|
esana
nago hori ere, bai. â³ Eta hori zer da?
|
|
|
Uzteko esan dik. â³ Neri konfitamendu entzuteak pentsarazi dit... ondo
|
esana
dagoela bere okerrean, ze halaxe gaude gu, halaxe dago mundu  erdia, milaka milioi lagun etxe zuloan konfitatuak, oliotan xukaldatuak, on  tziratuak, egin eginak, hexe hexeak, hexi hexiak, lotu lotuak... erraz jateko modukoak. â Gurekin nahi dutena egiten dutela esan nahi al duzu?
|
|
|
⣠Hizketan beteko dugu hustasun hori, beraz. â Eta zer
|
esana
badagoelako ere bai, ezta? â³ Jakina.
|