|
2001
|
|
|
Europarrontzat ia ezinezkoa. Baditu, adibidez, guk nekez bereizten ditugun lau t eta beste hainbeste d. Bata
|
esan
ala bestea, ordea, eta hitzaren esanahia erabat bestelakoa izan liteke, euskaraz" ura" eta" urra" diren bezala.
|
|
|
Ez du gaitzerizkoa, edo uste txarra, inoiz isilik eduki. Â Beretzat, euskaldun
|
esan
ala burugutxiko esan, dena berdin.
|
|
|
Maitatzea da giza egite ororen metroa. Gizakia maitagogo bada, giza ekintza
|
esan
ala maitatzea esan berdina da.
|
|
2002
|
|
|
Zalantzan egon nintzen gezurra
|
esan
ala ez. Gezurra esatekotan, halako zerbait esan niezaiokeen:
|
|
2003
|
|
|
Orduan ere bai baitago askatasun eremu txiki bat: gezurrezko zita
|
esan
ala egiazko zita esan, burkide bat galduz. Ez pentsa, horratio, halako egoeran pertsonak egiten duena epaitzeko eskubidea daukagula uste dudanik.
|
|
|
— Nondik atera duzu bada, Glauko? Ez al dakizu urte asko direla Agaton hemen bizi ez dela eta oraindik ez direla ezta hiru urte ere Sokratesekin denbora egon eta
|
esan
ala egiten duen guztia egunero jakiten saiatzen naizenetik. Hori baino lehen harat honat nenbilen egokitzen zitzaidan tokian, zerbait egiten nuelako ustetan, eta beste inor baino ta173 malgarriago nintzen, ez zu orain baino gutxiago, filosofian baino lehenago beste edozertan jardun behar dela uste duzuna.
|
|
|
— Nola egingo dugu bada, Altzibiades? Horrela, kopa eskuan dugula ezer
|
esan
ala abestu gabe b egarri direnek bezala besterik gabe edango dugu?
|
|
2004
|
|
|
Eta ez dakit
|
esan
ala ez, ez baitut harrokeriatan ari naizen itxura eman nahi, baina primeran egiten dut ingelesez.
|
|
2006
|
|
|
Baina ez dio erredakzioko inork begiratu. Berdin da han ezer
|
esan
ala ez, ez du sekula inork begiratzen eta.
|
|
2007
|
|
|
Txillardegik kritikatu dituen «zakuzaleak» dira itxura guztiz gizon emakume gehienak praktikan. Zer axola dio etxe
|
esan
ala casa. Txori mota bat edo arrain klase bat desagertzetik salbatzearren mundu erdi ekologista altxatzen da protestaka; desagertzear dagoen hainbat hizkuntzagatik, ia inor ez da hunkitzen.
|
|
|
Etsai horri bi ezaugarri eratxikitzen zaizkio, gero saio guztiak darabilen argudiaketa eta terminologia, horiek bideratzen baitute: 1) horrek hizkuntzaren kontzeptu «zakuzalea» dizu, dio Txillardegik Z. S. Harris-en «hizkuntza bat ez da, a bag of words?, ez da hitz zaku bat» esakunearen ildoan1161 Zakuzaleari, zaldi
|
esan
ala caballo, zer axola dio. Zer axola, azken finean, Euskadi euskalduna ala erdalduna?
|
|
|
Estreina, garrantzizkoa hitzak ez bakanka hartzea da. Zaldi
|
esan
ala caballo, horrela eta beste gabe, izan liteke berdintsua. Baina hitza deus ez da bederazka hartua.
|
|
2008
|
|
|
NEKANEk ez daki zer egin, deskubritu duena
|
esan
ala Koldo eta Leo babestu.
|
|
2009
|
|
|
Motorola eta Supertooth Voice telefonoetan soilik esaten da bi urteko bermea dutela baina legeak aginduta, denek eman behar dute berme hori,
|
esan
ala ez.
|
|
|
Aspaldi ez dudala ikusten, neska. Ez nizun
|
esan
ala?
|
|
|
ABELek
|
esan
ala ez duda egingo du.
|
|
|
Horregatik kostatu zitzaidan, beharbada, buelta bat ematera nindoala erantzutea. Zalantza izan nuen, une batean, egia osoa
|
esan
ala ez. Ez dakit nola azaldu:
|
|
2010
|
|
|
ITXASO, zapuztuta, trapuarekin barra garbitzen hasten da. TXIMISTAk zeharka begiratzen dio esan behar diona
|
esan
ala ez erabakitzen.
|
|
2011
|
|
|
–Ez dakit
|
esan
ala ez esan?
|
|
|
MIREIA segundo batzuez isilik geratuko da, jakin berri duena
|
esan
ala ez hausnartzen. Azkenean ezer ez esatea erabakiko du.
|
|
|
Bide oro beti da berbide, bost axola beste batek aurretik egina duen ala ez, Wittgenstein, bide ingeniari, pentsamenduaren topografo, eromenari lubakiak eginez hitzaren eromenari, hitzaren ez hitzaren lubakitik tiroka bide oro beti da berbide, eta lehen abiapuntuan ez dago pentsamendurik, amildegi beldurgarria baizik, eta, beraz, orduan, bide oro ez da berbide baizik eta ez bidearen berbide edo jainkoaren hedapena, Hegel: ...koaren argitasuna biak bat bera dira niretzat, baina ez Hegelentzat, [ez Nietzscherentzat, elkarren kontrako bidetik biak ala biak fenomenoen azpian ez dago ezkutuko errealitate [benetakorik, Nietzsche, oinarririk gabeko bilakaera agortezina da bizitza, izan eta kito, bost axola badena baden, izan eta kito eta hizkuntzak adierazten du izatea, esanez baikara, Txinan eta Indian besterik badiote ere,
|
esan
ala ez izan, eta ez izanez esan daiteke izatearen argi isla ttipi bat gauzen azkenburuko izaera/ ez izaera aurkitzeko [ahaleginean.
|
|
2012
|
|
|
|
esan
ala ez esan.
|
|
2013
|
|
|
Hitzek, entzun ala irakurri, beste zerbaitetan arreta jartzen behartzen gaituzte. Hitzek,
|
esan
ala idatzi, beste unibertso bat sortzen laguntzen digute.
|
|
2014
|
|
|
Haien arteko harremanaz hitz egiten zuenean, oraina eta iragana nahasten zituen, eta ezin nuen igarri emaztea utzia zuen ala ez. Ez nekien, ezta ere, barre egin ala serio egon behar nuen, huskeria bat
|
esan
ala berak ere nekez zehazten zuen barne barneko tristezi jarioaren aurrean begiak irekita mantendu.
|
|
2015
|
|
|
Isiltasunarekin batera, gezurra otzanaren ezaugarri bilakatzen ari da. Isiltasunak aurresuposizioak egitera garamatza, ez baitakigu ziur otzan batek beldurra ote duen, nagusiak zer edo zer
|
esan
ala egin ote dion, edo otzanak nagusiari, gero hain lausengari izateko.
|
|
|
–Bai, hala izan da, hasi nintzen ni ilun samar, zalantzan nengoen eta
|
esan
ala ez esan une hartan burutik pasatu zitzaidana?. Pena bat dut ordea, ausartu nintzen azkenean.
|
|
|
Era batera edo bestera biek zuten dilema berbera: besteari aurrea hartu eta" tira, amaitu da, ederra izan da, egin dezala bakoitzak bere bidea"
|
esan
ala besteak ekimena hartu arte itxaron. Zaila da biktima eta biktimarioaren rolak saihestea.
|
|
2016
|
|
|
Batetik berekoikeria unibertsalaren baietza erruz eta sendo enfatizatzen da; bestetik ziurtapen horren lakarra leuntzen saiatzen da modu diferentetan. Bera egoismoaz adina edo gehiago altruismoaz interesatzen dela, esango digu (8), edo gene berekoia
|
esan
ala gene kooperatzailea esan berdintsu dela (10). Edo, perpausak zinikoak irudi balezakete edo gizon emakumearentzat bereziki losentxagarriak ez badira, bera etologoa dela eta funtsean animalien portaerari buruz diharduela (26, 180), desenkusatzen da berehalaxe gizarteari eta gizakiari erreferitzeko, beste abereak eta gizaberea deus bereizteke. 249 Batez ere berekoikeria hori metafora bat delakoari oratzen zaio, eta metaforaren estatus epistemiko berez zaila testu zientifiko batean, berak are zailagotzen digu.250 Ez du nahi berekoikeria zentzu moralean har dakion, baina" ontasuna darwinismoz hiltzen da" txantxatzeko ez du eragozpenik (249).
|
|
|
Gainera... Guiomarrek duda egin zuen, broma
|
esan
ala ez esankartzelara joan beharra badaukak, behintzat holako partidu bat ikusita joan.
|
|
2017
|
|
|
Baina ez da zuk pentsatzen duzuna, Don Juan, gertatzen da nire amodioa benetakoa dela, ez fraternala deituriko horietakoa, bestelakoa baino. Begira... etxean estatua batzuk ditut, tamaina eta forma desberdinetakoak, eta... beno, ez dakit
|
esan
ala ez... beno, bai, ba hori... haiekin lizunkeriarik kontaezinenak egiten ditut, senar eta emazteen artekoak, osea...
|
|
|
–etxe?
|
esan
ala, casa, esan alderik ez dagoela ziotenen aurka, hizkuntzaren interpretazio instrumental soileko kazeta intelektualak; h. d., Baskonia euskaraz hiztun ala espainolez hiztuna Baskonia berdin berdina litzatekeela.
|
|
|
Josebari berehala bururatu zaio jolasa izan baina jokoa dena, “bikotea eta bakardadea”. Zalantza une baten ondoren,
|
esan
ala ez esan, bota egin du: “Bikotea eta bakardadea”.
|
|
2018
|
|
|
–Musde Dexesek
|
esan
ala Mugarrek esan, borreroburuak... zera, soldaduburuak zein Erregek esan, armarrirako nahi dudan aipua ez da horregatik, ez makurrago, ez loriatsuago izango.
|
|
|
Oso bide okerretik ibili da, Baronet, ikur elearen bigarren zati horren atzetik. . Pausa egin zuen, buruan zerabilena
|
esan
ala ez bailegon?. Ez du heraldika liburu bakar bat ere arakatu.
|
|
2019
|
|
|
Egun horretan berri tamalgarri bat neramakion. Bide osoan zalantzan joan nintzen,
|
esan
ala ez esan. Koldarkeria handia zegoen nire zalantza horietan, zeren nahitaez esan zitzaion egunen batean.
|
|
2020
|
|
|
Franco hil eta laster Zeruko Argia kazetari (1976 IV) ziotson Monzonek Nafarroarik gabe ez zegoela euskal Aberririk; Nafarroa alde batera utzi nahi zutenekin ez zutela biderik egin nahi, ez Eibarreraino eta ez Maltzagaraino. Geroari buruz, Iruñea zela geure Hiri Nagusia, eta... Gora Euskadi
|
esan
ala Gora Nafarroa esan, gauza berdina zela.
|
|
|
Zalantza sortu zitzaidan: egia
|
esan
ala ez. Salatu traktorezaleak, laurogeitarrak, iheslariak, ala ez?
|
|
|
Libreta etorri zait gogora. Orain arte zalantzan egon naiz, Aitziberri
|
esan
ala ez, eman ala ez. Libreta, ezkutuan gorde dudan Macguffin bat.
|
|
2021
|
|
|
Isilik geratu zen une batez, zerbait
|
esan
ala ez, zalantzan balego bezala.
|
|
2022
|
|
|
Zaila da
|
esan
ala ez erabakitzea ez baitut nahi zure sudurra honetan sartzea.
|
|
2023
|
|
|
Pailazo hutsak...". Isildu egin da Fragole, zerbait
|
esan
ala ez haztatzen bezala. " Ez dut sinesten", bota diot txantxetan, mihitik tira egiteko.
|
|
|
Galdera asko, baina gehienak isilik irentsi beharrekoak, eta beste bat gailentzen da orain, guztiz praktikoa: gizonari zer egingo dioten
|
esan
ala ezustean tiroa eman. Kondenaren berri aldez aurretik emateak sufrimendua areagotzea esan nahi du, baina aldi berean mentalki prestatzen lagundu diezaioke, agian.
|