|
2000
|
|
|
Aita Bartolomek oso ongi zerabilen euskara, baina gazteleniaz mintzatzeko ohitura zuen, eta gurekin
|
ere
halaxe aritu zen bazkari osoan. Honekin ez dizut erran nahi, jaun André, ezen jesuita guztien jokabidea halakoa izan zela, zeren eta ezagutu izan baititut nik euskararen alde mintzatu izan diren jesuita sutsuak ere.
|
|
2001
|
|
|
Hezur haragizko gizon emakumeek idazten dute, beren kezka, obsesio edo ametsetatik abiatuta, eta beste gizon emakume batzuek irakurtzen dute gero, akaso beren galderentzako erantzun bila, edo besterik gabe denbora pasa. Hik Hasi ko horretan
|
ere
halaxe aritu ginen, Lizardiren, Miranderen, Sarriren poemak eta prosa zatiak irakurtzen, komentatzen, interpretatzen. Hiru autore guztiz diferente, beren pentsaeran, beren testuinguruan, beren sorkuntza moldean.
|
|
2004
|
|
|
Ala irizpide bakartzat idazten edo eskola ematen erabilitako hizkuntza hartubeharra dago? Azken baldintza hori zentzu hertsian aplikatuko balitz ezin esan genezake, adibidez, Gottfriend Wihelm Leibniz edo Immanuel Kant, Filosofta Unibertsitate germanikoetan sartzea ahalbidetu zutenak, pentsalari alemanak direnik, zeren latinez edota frantsesezidatzi baitzuten eta irakaskuntzan
|
ere
halaxe aritu baitziren, egungo alemaniar lurraldeetatik aski urruti gainera.
|
|
2008
|
|
|
Nazariok, gero, dentistak urte pare bat lehenago ateratako haginaren hutsunean sartzen zuen lastoa, eta halaxe aritzen zen, sartu eta atera, atera eta sartu, arian ez arian, harik eta minutu gutxiren buruan aspertu eta lastoa lurrera botatzen zuen arte. Egun hartan
|
ere
halaxe aritu zen, baina, halako batean, ohiko gidoitik urrundu balitz bezala, eskuaren higialdi batean lastoa ahotik atera, hasperen luze bat egin eta kopeta zimurtu zuen jarraian: horrela egon zen hamabost hogei segundotan, betilun, lastoa ahoan berriro sartu eta ohiko mugimenduei berrekin zien arte.
|
|
|
Nazariok, gero, dentistak urte pare bat lehenago ateratako haginaren hutsunean sartzen zuen lastoa, eta halaxe aritzen zen, sartu eta atera, atera eta sartu, arian ez arian, harik eta minutu gutxiren buruan aspertu eta lastoa lurrera botatzen zuen arte. Egun hartan
|
ere
halaxe aritu zen, baina, halako batean, ohiko gidoitik urrundu balitz bezala, eskuaren higialdi batean lastoa ahotik atera, hasperen luze bat egin eta kopeta zimurtu zuen jarraian: horrela egon zen hamabost hogei segundotan, betilun, lastoa ahoan berriro sartu eta ohiko mugimenduei berrekin zien arte.
|
|
2009
|
|
|
Zeinen pozik jaso zuen Txarok gutuna, astelehen ilunabar hartan!; bera
|
ere
halaxe aritu baitzen bezperan, igande arratsaldean?, baita astelehen hartan ere, klase partikularrak eman ondoren. Maria Bibiana iritsi baino ordu erdi bat lehenago?, idatzi ez idatzi, nahiz eta azkenean ekinaldi guztietan utzi behar izan zuen, tonuarekin asmatzen ez zuelako edo; hantxe zituen paperontzi batean frogak: hamaika orri apurturen puskak!; hala, bada, Maria Bibiana orduantxe iritsi izana kointzidentzia hutsa ote zen, edo zeruaren seinalea eta mesedea?; aurreko asteko ostegunetik. Teofilo Mariaren idatzizko mehatxua jaso zuenetik?
|
|
|
Nazario ez zen bere apainketa pertsonalean orduak galtzen zituèn gizona; esan ere, esan zitekeen gizon landugabea zela alor hartan, apur bat oihesa, Reginarekiko harremanek, denborarekin, alor hura ere lantzera eraman zuten arren; baina horra: ...aroa, halako moldez, non, bizarra egiterakoan, minutuak eman baitzitzakeen biboteko iletxoak berdintzen; eta bizarra egiten ez zuenean ere berdin, orduan hatzekin aritzen baitzen, bibotea lisatu eta iletxo bakoitza bere tokian jarri nahian balebil bezala, puntak pittin bat goraka; gero, lanaren emaitza gain gainekoak ikusita, atseginezko irritxo bat egiten zion bere buruari; esan nahi baita orduan
|
ere
halaxe aritu zela Nazario Orbe, hain zegoen harro bere biboteaz, antza?; lana bukatutzat eman zuenean, baina, ez zion bere buruari irririk erakutsi; areago: ispiluak islatzen zuèn irudiak ez zuen ohiko harrotasunik adierazten, inondik ere; Nazariok, beraz, beste zerbait behar zuen buruan; Nazario, izan ere, ez zen motza; une hartan, gainera, ez zuen disimuluan ibili beharrik, bakar bakarrik baitzegoen komunean, ispiluaren aurrean; gero, ezpainak mugitu zituen, baina hotsik gabeko mugimenduan, aurrez aurre zuenari hizketan ariko balitzaio bezala, begiak begietan iltzaturik:
|
|
|
Zeinen pozik jaso zuen Txarok gutuna, astelehen ilunabar hartan!; bera
|
ere
halaxe aritu baitzen bezperan –igande arratsaldean–, baita astelehen hartan ere, klase partikularrak eman ondoren –Maria Bibiana iritsi baino ordu erdi bat lehenago–, idatzi ez idatzi, nahiz eta azkenean ekinaldi guztietan utzi behar izan zuen, tonuarekin asmatzen ez zuelako edo; hantxe zituen paperontzi batean frogak: hamaika orri apurturen puskak!; hala, bada, Maria Bibiana orduantxe iritsi izana kointzidentzia hutsa ote zen, edo zeruaren seinalea eta mesedea?; aurreko asteko ostegunetik –Teofilo Mariaren idatzizko mehatxua jaso zuenetik– oso kezkatuta baitzegoen; nor ote zen, edo nolakoa ote zen, bada, Teofilo Maria Orbe?; Adari entzuna zion nortasun handiko mutila zela, zintzoa eta gogorra, aitaren oinorde izatera deitua eta aitarekin fabrikan lanean ari zena, arrakastatsu; Txarok, baina, ederki gogora zezakeen nola Adak, halako batean, Teofilo Mariari buruzko iritziari hitz batzuk erantsi zizkion, kopetilun:
|
|
|
Nazario ez zen bere apainketa pertsonalean orduak galtzen zituèn gizona; esan ere, esan zitekeen gizon landugabea zela alor hartan, apur bat oihesa, Reginarekiko harremanek, denborarekin, alor hura ere lantzera eraman zuten arren; baina horra: ...aroa, halako moldez, non, bizarra egiterakoan, minutuak eman baitzitzakeen biboteko iletxoak berdintzen; eta bizarra egiten ez zuenean ere berdin, orduan hatzekin aritzen baitzen, bibotea lisatu eta iletxo bakoitza bere tokian jarri nahian balebil bezala, puntak pittin bat goraka; gero, lanaren emaitza gain gainekoak ikusita, atseginezko irritxo bat egiten zion bere buruari; esan nahi baita orduan
|
ere
halaxe aritu zela Nazario Orbe, hain zegoen harro bere biboteaz, antza...; lana bukatutzat eman zuenean, baina, ez zion bere buruari irririk erakutsi; areago: ispiluak islatzen zuèn irudiak ez zuen ohiko harrotasunik adierazten, inondik ere; Nazariok, beraz, beste zerbait behar zuen buruan; Nazario, izan ere, ez zen motza; une hartan, gainera, ez zuen disimuluan ibili beharrik, bakar bakarrik baitzegoen komunean, ispiluaren aurrean; gero, ezpainak mugitu zituen, baina hotsik gabeko mugimenduan, aurrez aurre zuenari hizketan ariko balitzaio bezala, begiak begietan iltzaturik:
|
|
2010
|
|
|
Mater amabilis, ora pro nobis, Mater amabilis, ora pro nobis, materramabiliska beti? egun batzuk lehenago
|
ere
halaxe aritu baitzitzaidan, biok Regina enean elkarrekin errezatu genuèn arrosarioan.
|
|
|
Sancta Maria, Sancta Dei genitrix, Sancta virgo virginum...; ama isilik zegoen, bai, baina ez ezpainak mugitu gabe... ez baitut dudarik ama bere letania berariazkoa errezatzen ari zela, azken bolada hartan jakulatoria bakarrera laburbildu zuena: Mater amabilis, ora pro nobis, Mater amabilis, ora pro nobis, materramabiliska beti... egun batzuk lehenago
|
ere
halaxe aritu baitzitzaidan, biok Regina enean elkarrekin errezatu genuèn arrosarioan.
|