|
2001
|
|
|
Roberts Tuftseko Unibertsitateko (Estatu Batuak) nutrizio irakasleak esan du, ordea, ezin dela ziur esan emaitza horiek gero bihotzeko arrisku txikiagoa ekarriko dutenik. Tentsio arteriala bihotzeko arrisku faktore garrantzitsua den arren, beste faktore batzuk
|
ere
funtsezkoak dira, hala nola gorputz pisua edo kolesterol maila. “Beharrezkoa da formulak beste arrisku faktore batzuetan, hala nola lipidoen mailan edo gorputzeko gantzean, epe luzera dituen ondorioak ezagutzea”, idatzi du Robertsek.
|
|
|
klima, hezetasuna, lurzoru mota, argitasuna eta abar. Gainera, orientazioa
|
ere
funtsezkoa izango da; izan ere, zenbait espezie hobeto egokitzen dira lurzoru mota batera beste batera baino, badaude beste batera baino hobeto orientatzen diren landareak. Hala, puntu kardinalei buruzko galdera batzuk idatz daitezke:
|
|
2002
|
|
|
Lokarrien erregulazioa
|
ere
funtsezkoa da.
|
|
|
Alde horretatik, Bonmartik azaldu du inkestatutakoen% 40k lehentasunezkotzat jotzen duela produktu berriak osasungarriagoak izatea, haien osagaiek osasunari mesede egitea(% 34) eta iraunkorrak izatea(% 39). Denboraren faktoreak
|
ere
funtsezko garrantzia du produktu bat eskatzeko orduan. Hala, elkarrizketatutako herritarren %37k bizimodu erosoagoa izateko produktu berria eskatu du.
|
|
|
Airea geletatik igaro eta kanpora zikinduta ateratzen dela bermatzeko, ateen behealdeak gutxienez 1,5 cm moztu behar dira. Saretak mantentzea
|
ere
funtsezkoa da. Zikinkeriak buxatutako hodiak ez du airea sartzen ez irteten uzten.
|
|
|
Beraz, euri asko egiten badu, olana batez estali da, eta bero handiegia egiten badu, berriz, ura gehitzea komeni da. Airera sartzea
|
ere
funtsezkoa da deskonposizioa azkartzeko; beraz, konposta nahiko porotsua izan behar du, airea sartu ahal izateko. Horrez gain, lastoa, belarra edo zerrautsa ere izan behar ditu, piloaren porositatea handitzen dutenak.
|
|
|
mutil egonezin bati zerbait interesatzen zaionean, gelditzeko gai da; hiperaktiboak, besterik gabe, ezin du. Eskolak eta haurtzaindegiak
|
ere
funtsezko zeregina dute ume horiek identifikatzeko. Hala ere, normalena da patologia bost urtera arte ez diagnostikatzea.
|
|
2003
|
|
|
Eta bat urtzen denean, aldatu biak luminaria berean ez badaude, “une desberdinetan ibil daitezen”. Begi hezeak Begi hezeak edukitzea
|
ere
funtsezkoa da. Ondo da malko jarioa egokia delako, edo hezetasun maila jakin bateko giroan laguntzen duelako, %40 bitartean.
|
|
2004
|
|
|
Era berean, produktuaren iraunkortasuna
|
ere
funtsezkotzat hartu zen (azken notaren %25).
|
|
|
Triglizeridoak arterietarako kolesterola bezain kaltegarriak ziren, eta oso egoera baxuan zeuden, 20 urteko pertsonen antzera, nahiz eta azterlanean parte hartu zutenek 35 eta 82 urte bitartekoak izan. Egoera berean zeuden glukosa maila eta gorputz masaren indizea, guztiak
|
ere
funtsezko faktoreak gaixotasun koronarioetan eta diabetesean. Bestalde, haurrak edari karbonatatu eta azukreztatuen kontsumoaz adoregabetzeak gehiegizko pisuak eragindako arazoak saihestuko lituzke, Britainia Handiko Royal Bournemouth Ospitaleak “British Medical Journal” aldizkarian argitaratutako azterlan baten arabera.
|
|
|
Gizentasuna ez da soilik jaten edo edaten dugunaren araberakoa. Genetika eta giroa
|
ere
funtsezkoak dira. Gizentzea zer erraza den eta zergatik azaltzen den zaila.
|
|
2005
|
|
|
Badira paperezko diseinuak imitatzen dituztenak ere, marrazkiak ez badu ere azulejuak aukeratzeko orduan eragina izan behar duen alderdi bakarra. Forma
|
ere
funtsezkoa da. Gela txiki baterako materiala bilatzen denean, formatu panoramikoak edo angeluzuzenak dira egokienak gela bisualki handitzeko.
|
|
|
Apirilean eta maiatzean, euria handia izan daiteke, eta, beraz, ondo nahastu da landare eta fruta arbolen inguruko azalera. Drainatze ona izatea
|
ere
funtsezkoa da ura jariatzea lortzeko, eta, hartara, ez da istilik sortuko, eta fruituak usteldu egingo dira. Substratua drainatzeko, nahikoa da zorua hortz batez zulatzea, eta pixka bat hondatzea zorua trinkoegia eta gogorregia dagoela ikusten badugu.
|
|
|
“Tumore osoa kentzea lortzen badugu, ia paziente guztiak bizi dira; ezin bada, %40 inguru”, esan zuen. Datu on horiek hainbat faktoreren ondorio dira, hala nola orain dela gutxi arte ezin zitezkeen lekuetan esku hartzeko aukera edo neuroanestesiari esker (ebakuntza egingo den garunaren zatia bakarrik lokartzen da), Sawaya doktoreak adierazi duenez, “gaur egun
|
ere
funtsezkoa da ahalik eta kirurgiarik onena egitea”. Kirurgiarik onena Ebakuntza ondoko terapiei dagokienez, itxaropen handia da farmakogenomika banakako tratamenduak egiteko pazienteen azterketa genetikoa.
|
|
|
Onartu zuen nesketan hilekoa agertzeak burdinazko berariazko eskaera sortzen duela, «haragi gorriekin, lekaleekin edo arrain urdinarekin ez den beste modu batera osatu behar dena». Nerabezaroa
|
ere
funtsezko etapatzat hartzen du hezurren arkitekturaren gailurrean, eta kaltzio ekarpena funtsezkoa da; baina berriro dio behar horiek guztiak dietaren bidez eta osagarririk gabe bete daitezkeela. Johnsonek mito faltsua du:
|
|
|
Bi eremuetan, harrera lekuan eta korridorean, 20 W eko bonbilla halogenoak aukeratu behar dira; izan ere, argi beroa eta atsegina emateaz gain, ez dute segundo batzuk behar gehienezko argitasuna lortzeko, kontsumo txikikoetan gertatzen den bezala. Pareta argiak giro berorako Horma eta sabaietako koloreek
|
ere
funtsezko zeregina dute pasabideen argiztapenean. Tonu argiek, zuria, horia eta beigak esaterako, zeharkako edo erdi zeharkako argiekin konbinatuta, itzal leunak sortzen dituzte, objektuei erliebea ematen dietenak eta giro beroa sortzen laguntzen dutenak.
|
|
|
Erantzun gisa, azterlanaren egileek proposatzen dute badirela bizitza luzerako mekanismo fenotipikoak, bai eta azpian dauden zenbait genotipo eta ingurumen elkarreraginak ere. Jakina denez, generoak
|
ere
funtsezko zeregina du: ikerketa amerikarrean ehun urteko muga gainditu zuten gaixoen %15 bakarrik izan zen gizonezkoa.
|
|
2006
|
|
|
|
ere
funtsezkoa da, etxean zein kanpoan elikatzen irakasteko garaian
|
|
|
Lipido horiek zenbait funtzio hobetu ditzakete, hala nola oroimena atxikitzea, azetilkolina kontzentrazioak handituz (Alzheimer gaixotasunean modu misteriotsuan murrizten dira). Fosfatidil kolinak
|
ere
funtsezko zeregina du garunaren garapenean, funtzio hepatikoan eta minbiziaren prebentzioan. Duela gutxi, arrautzen gorringoak omega gantz azidoak gara ditzan lortu da, manipulazioaren bidez, eta are gehiago aberastu da produktu honetan dagoen mantenugai sorta zabala, eta ez da baztertzen etorkizunean arrautzak beste molekula funtsezko batzuen bektore funtzional izatera pasatzea gaixotasunak tratatzeko edo prebenitzeko.
|
|
|
Egitura horrek barne konpartimentuak ditu, gauzak gordetzeko apalak dituztenak, eta gainaldean gainazal bat, era guztietako gauzak bermatzeko, hala nola irakurketa materiala (liburuak, paperak edo orri solteak), landareak eta loreak edo argiztapen sistema. Argiztapen ona, ohean irakurtzeko erosoagoa Argiztapena
|
ere
funtsezkoa da. Argi onik gabe, nekea askoz lehenago gertatzen da; izan ere, neke orokorrari begiak behartzen dituen ikusmen nekea gehitu zaio, ilunantza moduko horretan irakurtzeko.
|
|
|
Kaltzioa ematea funtsezkoa da hezur metabolismo egokia izateko, baina bitamina
|
ere
funtsezkoa da dietako kaltzioa xurgatzeko. bitamina nahikorik gabe, ezin dugu kaltzio hormona (bitamina aktiboa) behar adina ekoitzi.
|
|
|
Renaissance frantsesa eta A Scanner Darkly. Bideojokoak
|
ere
funtsezkoak dira programan. Daniel Sánchez Crespo komisarioak ArtFuturen helburuaz hitz egin du:
|
|
|
Kasu horietan, bero irabazia motelagoa da. Elikadura segurua Elikagaiak jakitokietan egoki jartzea
|
ere
funtsezkoa da elikagaiak kontserbatzeko. Normalean, leku garaietan egoten dira, erosoagoa baita haietara iristea, baina, gainera, ez dira bustitzen edo hondatzen.
|
|
2007
|
|
|
Hartzen dugunak eta hori hartzen dugun erak berebiziko eragina du baina, nutrizioaz haratago, organismoaren osaketa eta pisua beste aldaki askok ere determinatzen dituzte: izaera genetikoak, organismoak nutrienteak asimilatzeko gaitasunak, nutrienteen aprobetxamendu zelularrak eta gizarte zein ingurune alorretako hamaika faktorek
|
ere
funtsezko eragina daukate.
|
|
|
Tricheten ustez," oraindik
|
ere
funtsezkoa da zaintza sendoa egitea" arrisku inflazionistak saihesteko
|
|
|
Prentsaurrekoan, diruaren prezioa %3, 50ean aldatzea erabaki zuen. Trichetek adierazi zuenez, “oraindik
|
ere
funtsezkoa da zaintza sendoa egitea, epe ertaineko prezioen egonkortasunerako arriskuak gauzatzen ez direla ziurtatzeko”. Esaldi horrekin, bankari frantsesak argi utzi zuen martxoan tasen igoera saihestezina izango dela.
|
|
|
ez da gauza bera komuneko ispilua, zeina, oro har, aurrean dagoen pertsonari bularretik gutxienez gorantz ikusteko aukera ematen baitio, eta ispilu txiki bat egongelako horman esekita edo handi bat, gorputz osokoa, logelan kokapen estrategikoan kokatua. Elementu horiek
|
ere
funtsezko zeregina dute dekorazioan. Oro har, komunetako ispiluek ez dute markorik.
|
|
|
Beraz, ariketa egiteko ohitura pixkanaka sartzea eskatzen da, haurrak bizimodu osasungarria izan dezan. Hori lortzeko, beharrezkoa da familia osoak parte hartzea, nahiz eta haurraren eskolak eta inguruneak
|
ere
funtsezko zeregina duten. Umetatik ohitura onak hartzen baditu, askoz errazagoa izango zaio etorkizunean mantentzea.
|
|
|
Jostundegien bezero nagusiak erosteko ahalmen ertain handia duten pertsonak dira. Izan ere, beste edozein boutique ez bezala, neurrira egindako jantzien establezimendu batek kalitate handieneko oihalen eta ebakirik finenen artean aukeratzeko aukera ematen die erabiltzaileei, eta horietan, xehetasunik txikienak
|
ere
funtsezkoak dira. Horrez gain, Italiako, Alemaniako eta abarretako oihal espezifikoak enkargatu ahal izango dira.
|
|
|
1 Formulako gaur egungo protagonista gehienek palmare ugari dituzte lehiaketako lehen maila honetan. Teknika hobetzeaz gain, pilotu on batek gorputzez gorputzeko borrokan izan behar duen' pilleria'
|
ere
funtsezkoa da. Han hiru urtez egon behar da gutxienez, eta korrika egiteko 200.000 euro ordaindu dira, lehiatzen diren lasterketen arabera.
|
|
|
Alde horretatik, BP Oileko kontseilari Luis Javier Navarrok berriki esan du akatsa izango litzatekeela energia industria elikagaien industriarekin lehiatzea, eta hondakinak erregai berriak egiteko erabiltzearen alde agertu da. Horregatik, badirudi garapen teknologikoa
|
ere
funtsezkoa dela gai horretan. Massachussets, Cambridgen egoitza duen Energia Berrien Ikerketa Institutuko Reese Tisdalen arabera, irtenbidea da, modu ekonomikoan, entzima bat lortzea (beste substantzia batzuetan berariazko aldaketa kimikoa eragiten duen proteina konplexu bat), elikatzeko ez den edozein landare materia hartzitzeko gai dena, ondoren bioerregai bihurtzeko.
|
|
|
Bestalde, bizikleta normalean erabiliko bada, ez da gomendagarria modelo ekonomikoenak erostea, egokiak izan baitaitezke noizbehinka erabiltzeko. Pisua
|
ere
funtsezkoa da eredu baten edo bestearen alde egiteko. Aluminiozko koadroko bizikletak altzairuzkoak baino arinagoak dira, baina garestiagoak dira.
|
|
|
Estatistika horiek beharrezkoak dira osasun programek behar bezala funtzionatzen duten jakiteko. Garapenerako laguntzaren baliabideak behar bezala erabiltzen diren ebaluatzeko
|
ere
funtsezkoak dira. Erregistro zibileko sistemarik ez egoteak esan nahi du urtero mundu osoan gertatzen diren 128 milioi jaiotzetatik 48 geratzen direla erregistratu gabe.
|
|
|
emakumeek dituzten X kromosometako bat desaktibatzea, adibidez, mekanismo epigenetiko baten bidez gertatzen da. Haurdunaldian fetua haztearekin zerikusia duten zenbait prozesutan aldaketa epigenetikoak
|
ere
funtsezkoak dira. Baina epigenetikak ere badu zerikusia gaixotasunean.
|
|
2008
|
|
|
Díezek azpimarratu du errehabilitazioak ez duela alderdi motorrean bakarrik jarri behar. Adituaren esanetan, «gaixoa aldez aurretik bere bizimoduan integratzea eta bere bizilekura egokitzea
|
ere
funtsezkoak dira haustutako pertsona erabat birgaitzeko». Ildo horretatik, Díezen iritziz, funtsezkoa da gizarte laguntzaileen ekarpen profesionala, gaixoaren helbidearen egokitasuna zaintzeko.
|
|
|
EFSAk, bere misioen artean, elikatze katean dauden arriskuak ebaluatzen ditu eta jendeari, oro har, arrisku errealen eta sortzen ari diren arriskuen berri ematen dio. RASFF sistemak
|
ere
funtsezko zeregina du hirugarren herrialdeetatik elikagaiak inportatzeko. Hala, EBri inportatutako elikagaiek EBn eskatzen diren elikadura segurtasuneko estandarrak betetzea interesatzen zaio.
|
|
|
Pubertaroan, hormona hori gero eta beranduago jariatzen da. Ingurumen faktoreek
|
ere
funtsezko zeregina dute, azterketak adierazten duenez. Argi artifizialak melatonina bereizia gutxitzeko joera du, eta ordenagailuek, berriz, nerabeak lo egiteko beharraz ohartzea eragozten dute.
|
|
|
Aurkikuntza horrek frogatzen du genetika
|
ere
funtsezkoa dela gaitz horretan.
|
|
|
Azken finean, aditu talde handia da, eta, normalean, ingelesa, egoera fisiko ona, gidabaimena eta, batzuetan, aldez aurreko prestakuntza ikastaroak behar izaten dituzte. Prestasuna Prestasuna
|
ere
funtsezkoa da bake misio batean lan egiteko. Ildo horretatik, Gidak “oinarrizko forma” batzuk biltzen ditu, pertsona bat “inguruan sortzen diren erronkei aurre egiteko eta maila profesionalean zein pertsonalean lortzen den esperientziaz baliatzeko” gai izango den edo ez zehazteko.
|
|
|
Adin goiztiarrean infekzioak dituzten pertsonak hobeto babestuta daude alergien eta gaixotasun autoimmuneen aurrean Gainera, azken urteetan aurrera egin da gaixotasun horien ezagutzan, eta familia azterketa askok baieztatzen dute badela aurrejoera genetiko bat haientzat. Hala ere, badirudi beste faktore batzuk ere badirela, orain arte ezezagunak, eta horiek
|
ere
funtsezkoak izan behar dute gaixotasuna garatzeko, Cristina Lerínek, Palma de Mallorcako Miramar Poliklinikako Erreumatologia Zerbitzuko arduradunak, jakinarazi duenez. Zailtasun diagnostikoak Gaixotasun autoimmuneen arazo nagusia da medikuek denbora behar dutela gaixotasun horiek diagnostikatzeko; izan ere, berariazkoak ez diren eta beste gaixotasun batzuen antzekoak izan daitezkeen adierazpen kliniko ugari dituzte ezaugarri.
|
|
|
Nolanahi ere, zerbitzu honen kalitatea nabarmen aldatzen da hiri batzuetan eta besteetan. Kapital bakoitzean zerbitzuari egiten zaion erabileran
|
ere
funtsezko aldaketak erregistratu dira. 010 baliabidea Coruñan dago hedatuen, azken urtean 010 zenbakira egindako deien (ia 570.000 dei) eta egoiliarren kopuruaren arteko zatidura 2,32 baita; ondoren, Bartzelona (1,88) eta Gasteiz (1,42).
|
|
2009
|
|
|
Haren iritziz, irakasleen irudiari prestigioa ematea da kontua, irudi hori baita garrantzitsuena herrialde batentzat, eta gurasoen eta haurren arteko harremana sendotzea
|
ere
funtsezko jotzen du.
|
|
|
oliba olioa, ardo beltza eta barazkiak. Espainian, arraina
|
ere
funtsezko elementua da dieta horretan. Aipatutako unibertsitateko Genetika Saileko Joaquín Pérez Guisado, Andrés Muñoz Serrano eta Ángeles Alonso Moraga ikertzaileek egin duten ikerketaren helburua zen frogatzea zer ondorio zituen dieta zetogeniko proteiniko batek, oliba oliotan, entsaladan, arrainean eta ardo beltzetan aberatsa.
|
|
|
Halaber, ariketa oso leku beroetan egiten bada, aklimatazioa eta dieta hartu dira kontuan. Likidoak edatea
|
ere
funtsezkoa da prebentzioan: likido kopuru egokia hartzea jarduera fisikoaren aurretik, bitartean (200 ml inguru ordu bakoitzeko) eta ondoren, deshidratazioa saihesteko eta gernua diluitzeko, giltzurrunean metatutako mioglobina kentzeko.
|
|
|
kontserbaziorako eremu babestuen eta korridore biologikoen sare bat sortzea, Bartzelonan bezala; espazioak birgaitzea, erabilera anitzak sustatuz, hala nola Gasteizko Eraztun Berdean; animaliak basoberritzea eta berriro sartzea, Milanen esaterako; jendearentzako zerbitzuak integratzea, hala nola bisita zentroak edo erakusketa granjak Erroman; kultura eta hezkuntza jaialdiak antolatzea, eta aldi ekologikoen erakusketak, hala nola Bartzelonan. Erakundeez gain, herritarren parte hartze aktiboa
|
ere
funtsezkoa da hiri inguruko naturguneak kontserbatzeko eta lehengoratzeko, baita horiek sortzeko ere. Adibidez, Milango Bosconvtttà parkea (basoa hirian) 1974an sortu zen, herritarren elkarte baten ekimenez (Italia Nostra).
|
|
|
Tabakismo pasiboak 5.000 heriotza eragiten ditu urtean, eta hirugarren heriotza kausa saihets daiteke SEPARen arabera, garrantzitsua da espazio publiko itxietan tabakoa debekatzea, egungo egoerak ostalaritzaren eta aisiaren sektoreko langileen funtsezko eskubidea urratzen baitu, eta, gainera, ondorio larriak eragiten baitizkio egungo eta etorkizuneko osasunari. Erretzen ez dutenak eta haurrak zigarroen ketik babesteko
|
ere
funtsezkoa da. 5.000 heriotza urtean “Osasun publikoko kontua da erretzaile pasiboaren babesean sakontzea, bai langileak bai bezeroak” esan zuen Juan Antonio Riescok, Tabakismo Saileko koordinatzaileak.
|
|
|
Sistema horretan denbora eta energia asko galtzen da transformazio prozesuan. Ikerketa genetikoa
|
ere
funtsezkoa izan daiteke “mikrobaskari” horiendako bidean. Adibidez, zientzialari frantses eta estatubatuar batzuek Trichoderma reesei ren genoma sekuentziatu dute.
|
|
|
Zientzialariek datu berriak aurkitu ahala, uste baino konplexuagoa da Lurreko eremu magnetikoa. Adibidez, Science n argitaratu berri den ikerketa baten arabera, Ipar eta Hego polo ezagunez gain, planeta osoan eremu magnetiko ahulagoa eta sakabanatuagoa egongo litzateke, eta hori
|
ere
funtsezkoa izan liteke inbertsio prozesu horretan. Bestalde, nahiz eta laster poloetan inbertitzea oso zaila izan, ondorioak ez lirateke katastrofikoak izango, apokaliptikoek adierazten duten bezala.
|
|
|
Adituen artean adostasuna dago, ordea, gurasoen afektibitatea eta haurtxoarekiko maitasun adierazpena “zuzenki proportzionalak” direlako bizitzako gorabeherak ikasteko eta horiei aurre egiteko duten gaitasunarekin. Elikadura “egokia eta orekatua”
|
ere
funtsezko faktorea da haurraren estres maila murrizteko.
|
|
|
Agertzearen arrazoiak adinaren edo genetikaren faktoreekin lotuta daude. Orain, ordea, azterketa estatubatuar batek frogatu du obesitatea
|
ere
funtsezko arrisku faktorea dela.
|
|
|
Hala ere, finkatu zen lekuetan, suge beltzek denbora gutxian toxina horrekiko erresistente bihurtzea lortu zuten, eta horrek elikatzeko modu berri bat ekarri die. Espezie inbaditzaileak
|
ere
funtsezkoak izan daitezke klima aldaketan. Joan den urtean Science aldizkarian argitaratutako azterlan batean, Kaliforniako Zientzien Akademiako Peter Roopnarine eta Kaliforniako Unibertsitateko Geerat Vermeij ikertzaileek duela hiru milioi eta erdi urte Artikoan hainbat molusku espezie inbaditzearen kasua deskribatu zuten.
|
|
|
Hala ere, zenbait zientzialarik naturaren konplexutasuna gogorarazten dute, eta esaten dute egungo ereduak eta ezagutzak oinarrizkoegiak direla espezie bat inbaditzaile bihurtuko den ala ez aurreikusteko. Espeziearen faktorea bera
|
ere
funtsezkoa da: hartz polarrak Antartidara eramatea posible izan liteke, baina pinguinoak desagertzeko arriskua dago.
|
|
|
Nolanahi ere, beste material batzuekin egindako biberoiak erabiltzea komeni da, hala nola beira, polipropilenoa edo polietilenoa. Pixoihalak
|
ere
funtsezkoak dira, haurtxoak hilabetetan eramango baititu eta gorputzeko atal oso sentikorrekin kontaktuan egongo baitira. “Pixoihal ekologikoen” aldekoek diote beren propietateek ez dutela ezer botatzekoen inbidiarik, eta, horri esker, diru asko aurrezten dela eta ingurumen inpaktua nabarmen murrizten dela.
|
|
|
Kostaldeko arrantzaren ondorioak suntsitzaileak izan daitezke. Ur gezako ekosistemak eta haien espezieak
|
ere
funtsezkoak dira klima aldaketaren aurkako borrokan. Kalkulatzen da gizakiek atmosferara urtero botatzen duten karbono dioxidoaren (CO2) %7 inguru xurgatzen eta harrapatzen dutela.
|
|
|
Eta ez du beteko jaten ez bada jateko helburua. Tenperatura
|
ere
funtsezkoa da; izan ere, sukaldaritzaren alderdian eragiteaz gain, pizgarri erabakigarria da elikagaiaren gurari edo bazterketari dagokionez. Batez ere gaixo dagoenean.
|
|
|
Saltoki txikien kasuan, udalek bilketa zerbitzuak indartzen dituzte eta berariazko kanpainak egiten dituzte erabilitako kartoiaren kudeaketa egokiari buruz, zeina tolestu egin behar baita ezarritako ordutegietan jasotzeko. Kasu honetan
|
ere
funtsezkoa da merkatarien lankidetza sistemak ongi funtziona dezan. ASPAPELek zehaztu du bost milioi tona paper eta kartoi bildu direla Espainiako gaikako bilketaren eta industria bilketaren bidez. Horrek esan nahi du zabortegian 50 futbol zelai handiren pareko bolumena aurrezten dela, eta zabortegian 4,5 milioi tona CO2 gutxiago isurtzen direla, herrialdeak sortzen dituen guztizko emisioen %1 baino gehiago.
|
|
2010
|
|
|
Era berean, larrialdi telefonoa jartzea
|
ere
funtsezkoa da, istripuren bat gertatuz gero ere, eta osasun etxe gertukoenak zein diren ere bai.
|
|
|
Ibilbidea aztertzea, ibilbide alternatiboak zein diren eta geraleku seguruak non dauden jakitea ezinbestekoa da zirkulazioa eteten denean edo elurraren ondorioz luzaroan auto ilarak izaten direnean. Eguraldiaren egoera eta iragarpena kontsultatzea
|
ere
funtsezkoa da bidaian zeri jarraitu jakiteko. Ez da iriste ordua finkatu behar, eta ez da saiatu behar erretentzio baten ondoren galdutako denbora berreskuratzen; izan ere, distrakzio txiki batek talkak eragin ditzake irismenagatik; arriskua areagotu egiten da bidea izoztuta edo elurrarekin badago.
|
|
|
Irtenbidea: ohiturak aldatzea Kirola sustatzea
|
ere
funtsezkoa da haur eta gazteen ohitura sedentarioak murrizteko Espainiako biztanlerian, eskura dauden datuek egoera ez oso pozgarria erakusten dute. ‘Health Behaviour School Children Study’ programaren arabera, nerabeen %44k egunean hiru ordu baino gehiago ikusten ditu telebista, eta %30ek hiru ordu edo gehiago eskaintzen dizkio ordenagailuari.
|
|
|
buruaren aurrealdean ezartzen bada edo kalte hemikraneala badu, migrainarekin lotzen da, eremu okzipitalean buruaren atzealdeko mugan edo buru osoan tentsioagatiko zefaleekin erlazionatzen da, eta zona aldakorra denean, tumore prozesu bat dagoela jotzen da. Aurrekoekin batera, beste berezitasun batzuk
|
ere
funtsezkoak dira, hala nola, aura bisuala, goragalea edo gonbitoak, fotofobia (argiarekiko sentikortasuna) edo fonofobia (zaratarekiko sentikortasuna) migraina, antsietate egoerak, faktore eragileak, portaera aldaketak, asaldura neurologikoak (ikusmenekoak edo orekakoak) eta sentikortasunaren asaldurak, hau da, inurridura, lokartzea edo sorgortzea. Era berean, ematen diren farmakoen aurrean organismoak ematen duen erantzunak arrastoak ematen dizkio espezialistari buruko minaren balizko jatorri bati buruz.
|
|
|
Fruta eta barazki gordinei dagokienez, kontu handiz garbitu eta desinfektatu. Edoskitzaroan
|
ere
funtsezkoa da amaren dieta osoa, orekatua eta osasungarria izatea, batez ere, esnearen bidez haurrari transmiti dakizkiokeen kutsatzaile kimikoei dagokienez. Gaixo kronikoak edo patologia immunodepresoreak dituztenak.
|
|
|
Garrantzi handia du intsektu edo marmoken ziztadei, traumatismoei eta tenperatura altuen ondorio kaltegarriei aurrea hartzeak, hala nola bero kolpeari eta deshidratazioari, bai eta murgiltze bidezko itoaldiei ere. Batez
|
ere
funtsezkoa da haurren eta zaharren kasuan, horiek baitira ahulenak. Artikulu honetan, oporrak gorabeherarik gabe hartzeko kontuan hartu beharreko prebentzio neurri batzuk azpimarratzen dira.
|
|
|
Boluntario batzuek zuzendaritza batzordeetan parte hartzen dute, eta beste batzuek, berriz, jarduera puntualetan. Boluntarioen lana
|
ere
funtsezkoa da jarduera puntualetan, besteak beste, salaketa ekintzak, sentsibilizazio komunitarioa edo topaguneak sortzeko eta kanpoko aholkulari gisa. Esku hartze sozialean, entitateen kudeaketan edo ezagutza juridikoetan esperientzia duten pertsonek programa, proiektu edo metodologia zehatzak bila ditzakete sortzen diren beharrak asetzeko.
|
|
|
Bestalde, handitu egin da higienearen arloko hezkuntza lana. Erromesaren beraren informazio maila
|
ere
funtsezkoa da bere segurtasuna indartzeko. Komunitate honetako osasun arduradunen arabera, erromesek badakite nola babestu beren osasuna bidaia hasten dutenean, baina, gainera, arlo horretan duten informazio kezkak kontsulta ugari egitera bultzatzen ditu.
|
|
|
Ikusi besterik ez dago gaur egun hiru, sei eta hamabi hilabeteko letrak azken enkanteetan %1, 5 eta %2, 5 bitarteko tasetan jartzen direla; bost urtetik gorako bonuak, berriz, %3, 58 dira, eta 10 urterako obligazioak, %4, 87 Ahalik eta eperik luzeenean (30 urtera) emandakoak azken enkantean (ekainaren 17koan)% 5,93 esleitu dira. Jaulkitzaileen eta interes tasen arriskua
|
ere
funtsezko datua da errenta finkoko inbertsioaren gaitasunak neurtzeko orduan. Segurtasun falta edo ez ordaintzeko aukera handiagoa errentagarritasun handiagoarekin saritu behar da.
|
|
|
Tamaina da eraikin honetan gehien baloratzen den abantaila. Argitasuna
|
ere
funtsezkoa da, bi solairu izatean ohikoa baita gela guztiek edo gehienek leihoa izatea eta, beraz, argi naturala. Oso ohikoa da solairu altuenak argi sarrera handiagoa izatea.
|
|
|
Etxebizitzaren zenbatekoa: etxebizitzaren prezioa eta kokapena
|
ere
funtsezkoak dira lor litekeen aurrezki fiskalaren gutxi gorabeherako kalkulua egiteko. Zenbat eta garestiagoa izan, orduan eta aurrezki handiagoa lor daiteke, errazagoa izango baita kenkariaren gehieneko mugara iristea.
|
|
|
Adituek iragartzen dutenez, antibiotikoekiko erresistentzia egungo erritmoan handitzen bada, ez da sendagai eraginkorrik egongo zenbait gaixotasunetarako. Preskripzio medikoko etika
|
ere
funtsezkoa da. Hobe da infekzio zehatzerako antibiotiko espezifiko bat errezetatzea espektro zabaleko bat baino.
|
|
|
Irudia: Alex Fernández Muerza Teknologia
|
ere
funtsezkoa da. Alemanian, SDDRn birzikla daitekeen ontzi bakoitzak logo bat du.
|
|
2011
|
|
|
Odol zirkulazioa zaintzea
|
ere
funtsezkoa da.
|
|
|
Batean eta bestean begiratu beharra dago, ea zer eskaintza dauden hoteletan (2x1 erako aukera asko izaten da edo haurrak doan joan litezkeenak), garraio zerbitzuen baldintzei erreparatu behar zaie, mediku aseguru bat egitea
|
ere
funtsezkoa izaten da Europatik kanpo joateko asmoa edukiz gero...
|
|
|
Neurri multzo horrekin batera, atseden hartzea
|
ere
funtsezkoa da sukarrak jota dagoen pertsona osa dadin.
|
|
|
Bestalde, erakundeak ohartarazi du aberriratuek lurrak eman eta haziak eta tresnak eman dizkietela hurrengo ereintza denboraldia hasi baino lehen, lau hilabete eskasean. Edateko ura, laguntza medikoa eta diru sarrerak sortzen dituzten jardueren bidez hobetzeko aukerak
|
ere
funtsezkoak dira harrera komunitateekiko tentsioak murrizteko.
|
|
|
Horregatik, erakundeak enpresei eskatu die, besterik adierazi ezean, baimendutako harreman zerrenda batean sar daitezela adingabeen profiletara. Gurasoen kontrola
|
ere
funtsezkoa da sare sozialetako arriskuak kontrolatzeko. Hala ere, Batzordearen azterketak erakusten duenez, 11 eta 12 urteko haurren %56k badakite pribatutasunaren konfigurazioa nola aldatu.
|
|
|
gazteenek kontzientzia gutxiago dute edo informazio gutxiago dute, eta %25ek diote eguzki babesa aplikatzen dela «eguzkitan denbora bat» daramatenean, eta hori ez da oso gomendagarria. Produktua berritzea
|
ere
funtsezkoa da haren eraginkortasuna bermatzeko, baina kontuan hartzen al da zuhurtzia hori. Ez gehiegi:
|
|
|
Baina zorrak negozio askorentzat dira, eta, kobratu ezinak ekonomiaren sektore guztiei berdin eragiten dien arren, bereziki zigortzen ditu zordunen gaineko presio ahalmen txikiena dutenak. Kobratu ahal izateko, funtsezkoa da instantzia judizialak eta haien ondorioak ezagutzea, baina zordunarekin duen harremanean agertzen den tonua, hizkuntza eta informazioa
|
ere
funtsezko faktoreak dira.
|
|
|
Epeak garrantzi handiko beste alderdi bat dira ezarpen bat formalizatzeko unean. Komisioak
|
ere
funtsezko faktorea dira finkatzeko. Halakorik izanez gero, produktua %1 eta %3 bitartean garesti daiteke.
|
|
|
Maletategian maiz eramaten bada, lehentasuna eman zaio autotxoa arina izateari eta erraz tolestu ahal izateari. Azken hori
|
ere
funtsezkoa izango da garraio publikoan maizago erabiliko bada. Segurtasuna eta osagarriak.
|
|
|
35 eta 55 urte bitarteko emakumeek erne egon lukete, eritasuna ohikoagoa baita emakumeetan. Tabakismoa eta faktore genetikoak
|
ere
funtsezkoak dira prozesuan. Hain zuzen, egun hauetan Chicagon (AEB) egin den Erreumatologiako Estatu Batuetako Kongresuan.
|
|
2012
|
|
|
Jendearen iritziak eta usteak nolakoak diren ikusita, aditu gehienen iritziz orain
|
ere
funtsezkoa da sentsibilizazio eta prebentzio kanpainak egitea, egunetik egunera zikloa hobeki itxi dadin.
|
|
|
Horregatik, lagungarria izan daiteke animaliari eutanasia egiteko erabakia hartzea konfiantzako pertsonekin batera, hala nola senideekin edo lagunekin. Albaitaria
|
ere
funtsezkoa da eutanasia zertan datzan eta zergatik egin behar den azaltzeko jabe larriei. Albaitaria baino hoberik ez dago, askotan esperientzia horretatik pasatu baita, egoerari buruzko zalantzak argitu eta gidatzeko.
|
|
|
Ikerketa, titulua lortzeko betekizun gisa, bai irakasleentzat bai Bigarren Hezkuntzako irakasleentzat, ikasteko zailtasunak dituzten ikasleen diagnostikoan entrenamendu egokia egitea eta prestakuntza gaitasun desberdinak dituzten ikasleen beharretara egokitzea dira Finlandiako etorkizuneko irakasleen prestakuntzaren ezaugarrietako batzuk. Gainera, irakaskuntza praktika berritzaileak garatzen diren unibertsitatearekin lotutako eskoletako prestakuntza
|
ere
funtsezkoa da irakasleen prestakuntzan. Han, irakasleek eta ikasleek arazoak konpontzeko taldeetan parte hartzen dute, haien plangintza, ekintza, gogoeta eta ebaluazioaren bidez. Sistema etengabe ari da berrikusten, bai ikasgelan, bai eskolan, udalerrian eta herrialdean.
|
|
|
Proteinek atleta txakurraren dietan duten garrantzia Koipeak, ordea, ez dira kontuan hartu behar kirol txakur bat elikatzeko dieta egokiena aukeratzeko orduan. Proteinak maskotetan
|
ere
funtsezko zeregina dute. Eta, bereziki, atleten zakurretan.
|
|
|
oporretarako garai bat bermatu behar da, lanaldia amaitzen denean, lana bulegoan utzi, jarduerak lanetik kanpo egin eta ondo lo egin. 2 Antolaketa ona ezartzea lanekoa
|
ere
funtsezkoa da, hala nola ordutegi finkoak izatea, hitzorduetara berandu ez iristea edo jarduera garrantzitsuenak aukeratzen jakitea. 3 Arazoak erlatibizatzen eta modu objektiboan aztertzen ikastea, ez dramatizatzeko eta naturaltasunez jardun ahal izateko.
|
|
|
Gasak sortzeko joera duten elikagaiak ordezkatuz gero, murriztu egiten dira, eta, beraz, kendu egin daitezke denbora batez, sintomak hobetu arte, eta, ondoren, berriz ere kantitate txikitan kontsumitu eta organismoaren erreakzioa egiaztatu. Jateko behar den denbora hartzea, modu egokian eta ahoa itxita murtxikatzea, astiro jatea, presarik gabe, jaten den bitartean ez hitz egitea, jaten amaitutakoan likidoa edatea eta ariketa fisikoa egitea
|
ere
funtsezko alderdiak dira gasen prebentziorako.
|
|
|
Oso praktika arriskutsua da; izan ere, gure lagunarentzat toxikoak izan daitezke, eta, gainera, min atzeraezinak eragin diezazkioke organo sentikor batzuetan, gibelean, esaterako. Nolanahi ere, txakurra hotzetik babestea
|
ere
funtsezkoa da, gure lagun iletsua hotzeriatik berehala berreskura dadin. Txakurren neguko arropa ideia ona izan daiteke, tenperatura baxuetatik eta hezetasunetik isolatzeko.
|
|
|
ilea galtzeak gure buruarekiko konfiantza murriztu dezake, eta horrek, batez ere emakume helduengan, gizarte harremanen maiztasuna murriztu dezake, baita gizarte isolamendua ere. Gai hori ez da inola
|
ere
funtsezkoa. Erreportaje honetan, ilea galtzeko arrazoi nagusiak aipatzen dira, elikadurarekin lotutakoak aztertzen dira eta ilearen osasunean eragina duten bitaminak eta mineralak zein diren adierazten da.
|
|
|
helduek hazkuntzari buruz dituzten helburuek betebehar ez ezik, seme alabekin konpartitzeko moduko jarduerak ere izan behar dituzte. Askotan, gozatzeko denbora alde batera uzten da, haurrentzat
|
ere
funtsezko uneak baitira. Asteko ordutegiak antolatzea Garrantzitsua da erakunde horrek jarduera bateratuak egitea, jarduera atseginak batez ere.
|
|
|
Askotan, txakurraren portaera arazoak bere ondoez psikologikoaren berri ematen diguten alarmak izaten dira (depresioa, beldurra, lotsa). Txakurra txakurkumea denean sozializatzea
|
ere
funtsezkoa da familiakoak ez diren beste animalia eta pertsona batzuekin harreman ona izateko. 4 Zakurraren behar emozionalak asetzea Laztanak, ibilaldiak eta jabeen arreta funtsezkoak dira txakurraren ongizaterako Txakurraren zoriontasuna denboraren, laztanen, paseoen eta jabeek ematen dioten arretaren araberakoa da.
|
|
|
Pigmentu horiek erretinan daude, eta uste da haien maila altua odolean edukitzeak begiak babestu ditzakeela argiaren uhin luzera jakin batzuetatik, kaltegarriak baitira. Bitamina batzuez gain, zenbait gantz azido
|
ere
funtsezkoak dira. Gantz azido docosahexanoikoa (DHA izenaz ezagunagoa) garrantzitsua da garuna, ikusmena, bihotza eta gorputzeko beste funtzio batzuk garatzeko.
|
|
|
Alternatiba osasungarria’, Donald R. Strombeck Elikadura
|
ere
funtsezkoa da txakurra behar bezala ulertu eta zaintzeko. Hala uste du Carlos Alberto Gutiérrez albaitari eta dietistak, Txakurren Nutrizionista blogaren egileak, eta barkamena eskatzen du gaztelaniara itzuli ez den liburu bat gomendatzeagatik.
|
|
|
elikadura, ariketa eta ordutegi erregularrak Eguberrietan idorreria izaten da, zuntz gutxiago hartzen delako, jateko eta lo egiteko ordutegiak aldatzen direlako eta alkohol gehiago edaten delako Idorreria izateko arrisku faktore nagusiak elikadura desegokia, ariketa falta eta, azkenik, komunera joateko gogoa erreprimitzea dira. Duela gutxi, estres hori
|
ere
funtsezko elementua izan da, janari azkar gehiago hartzea eta fruta eta zuntza txikitzea eragin baitu. Digestio Aparatuaren Espainiako Fundazioak (FEAD) bost puntutan laburbiltzen ditu idorreria murrizteko eta heste osasun ona izateko aholkuak:
|
|
|
Argi denbora murrizteko argiztapen ordutegia eta egunak programatzea da beste neurri garrantzitsu bat. Luminarien kalitatea
|
ere
funtsezkoa da. Anfuum ek salatu duenez, «legeak eskatzen dituen kalitate estandarrak eta etiketak ez dituzten Gabonetako argiztapen aparatuak ugaritzen ari dira».
|
|
2013
|
|
|
Ariketa fisikoa
|
ere
funtsezkoa da: egunean 30 minutuz, gutxienez, egin behar da.
|
|
|
Aulki on bat ezinbestekoa da, eta eskuetarako eta ukondoetarako kuxinak edo teklatu ez oso altua izatea. Baina prebentzio softwarea
|
ere
funtsezkoa da. Erreportaje honetan, gai horri buruzko hainbat aholku ematen dira, baita ordenagailuaren aurrean nekea eta erabilerari lotutako beste gaitz batzuk (estresa, adibidez) saihesteko bost programa ere.
|
|
|
Beraz, Espainiako Enpresaburuen Elkarteen Konfederazioko presidentearen esanetan, oso garrantzitsua da arreta handia eskaintzea lantalde on bat osatzeko, profesionaltasunean aditua eta proiektuari leial zaiona, ekintzailea bera buru duena. Lankide edo bazkide egokiez inguratzen jakitea
|
ere
funtsezkoa da, nork bere diruaren zati bat ideia kolokan jartzen duen konbentzitzeko. 5 Plan osoa izatea Enpresa plan bat eduki behar da, proiektuaren ezaugarriak eta gauzatzeko modua deskribatzeko.
|
|
|
Ana Cameno albaitariaren esanean, «kalitatezko elikagai bat behar bezala digeritzen da txakurrarentzat, eta horri esker, mantenugaiak aprobetxatu eta digestio arazoak nozitzeko arriskua murrizten da». Txakurrak egunero ematen duen pentsamoldea
|
ere
funtsezkoa da digestio astunak saihesteko. Animaliak hartzen duen errazio egokiak lagundu egiten du elikagaiaren digestio prozesua modu arin eta egokian garatzen.
|
|
|
Haragia neurriz jateak osasun egoera ona eta ehunen hazkuntza eta garapena bultzatzen ditu. Era horretako elikagaien multzoak
|
ere
funtsezko zeregina du gaixotasunen prebentzioan, adibidez, anemia eta desnutrizioa, adin aurreratuetan. Ondoren, haragi mota bakoitzaren nutrizio balioa eta heldu osasuntsu eta behar bereziak dituen dietan duten ekarpena zehazten dira.
|
|
|
Saihestu kutsadura arrisku handiena duten elikagaiak, hala nola arrautzak, arraina, itsaskia, kremak, esne gaina edo saltsak, batez ere udan. Ontzia, erabakigarria Elikagaiak mantentzeko ontzi egokia aukeratzea
|
ere
funtsezkoa da elikagaien segurtasuna bermatzeko eta elikadura toxikapenak saihesteko. Beira erabiltzea gomendatzen da gehien, horrela ez baita plastikozko partikulak ugaritzen.
|
|
|
Noiz diseinatu lorategia Itxura estetikoaz gain, garrantzitsutzat jotzen da. Bere rola
|
ere
funtsezkoa da izaera iraunkorra hau da, energia baliabideen gehiegizko gasturik behar ez izatea eta ahalik eta etekin handiena ateratzea. Artikulu honek hau zehazten du:
|