|
2004
|
|
|
Ondorenez, asmoa da Botere Judizialari buruz indarrean dagoen 1985eko Lege Organikoaren edukia mugatzea beraren izendapenak barruratzen duenera, eta lege hori Konstituzioaren 122 artikuluko lehen paragrafoan ezarritakoari egokitzea. Egin eginean ere, ezin da ulertu, eta Konstituzioaz geroko legegileak, jurisprudentziak eta doktrinak
|
ere
ez dute sekula ulertu, manu horrek aipatu epaitegien eta auzitegien «jardunbidera» bildu direnik prozesuko arauak; Konstituzioaren beste manu batzuetan, alderantziz, esanbidez aipatu dira prozesuko arauak.
|
|
|
Idatzoharrean, zein egitateri buruzko informazioa eman eta egitate hori jasoko da, eta, nabariro, idazkunean nahiz ziurtagirian adieraziko da haren izaera, bai eta informazio balio soila duela eta inola
|
ere
ez duela ematen inskripzioak ematen duen froga.
|
|
2006
|
|
|
4 Epaileak edo auzitegiak erabakiko du zer den bidezkoa, espetxealdia edo fidantza ezartzea. Alderdietatik batek
|
ere
ez baditu horiek eskatzen, atxilotutako egotzia berehalakoan aske uztea erabaki du.
|
|
|
Fiskaltzak ez badu akusazio idazkia aurkezten 2 paragrafoan ezarri unean edo 4 paragrafoan ezarri epean, hurrenez hurren, epaileak berehala eskatuko dio hierarkian fiskalaren goian dagoenari bidezko idazkia bi eguneko epean aurkez dezan; horri kalterik egin gabe, zuzeneko ofendituak edo kaltedun ezagunak beti epatuko ditu, 782 artikuluko 2 paragrafoan ezarritako baldintzetan. Hierarkian gorago dagoenak
|
ere
ez badu idazki hori aurkezten, ulertuko da ez duela ahozko epaiketaren irekierarik eskatzen eta largespen askea bidezkotzat jotzen duela.
|
|
|
Berau sinatzen duenarenma bati eustea, herri zibilizatua eta kulturaduna izanik, eta, mende honetan zehar, zientzian, artean, industrian eta hezkun aburuz, ohituraren bidez bakarrik azal daiteke Espainiako herriak halako sistetza politikoan hainbat aurrerapen lortu ondoren. Ohituraren eraginez ere, ez ditu kontuan hartzen sistemaren akatsak eta arriskuak, edo, behintzat, horiek ez diote axola; atmosfera kutsatuan arnasa hartzera ohituta dagoenak
|
ere
ez ditu halakoak atzematen ez neurtzen, eta, are gehiago, ito ere egin daiteke, halakoak igarri barik. Atzerritarren batek gure justizia kriminalaren antolaketa aztertzenta dagoen sistema bati atxikita gaudela eta sistema horrek Europan nahiz Ame badu, konturatuko da dagoeneko iraungirikan ospe osoa galdu duela.
|
|
|
2 Lehenengo hiru kasuetan, Fiskaltzako kiderik ez badago eratuta epaitegian, eta alderdiek
|
ere
ez badute errekurtsorik jarri, eginbideak audientziako fiskalari igorriko zaizkio. Fiskal horrek, eginbideok jaso eta hurrengo hiru egunetan, epaitegira itzuliko ditu, errekurtsoa jartzeko idazkiarekin batera, edo, bestela, «ikusita» formularekin batera; kasu horretan, segidan betearaziko da ebatzitakoa.
|
|
2007
|
|
|
Aurreko paragrafoan aipatu lan harremanek inola
|
ere
ez dute justifikatuko, lan baldintzetan tratu bereizketak egitea, langileen segurtasuna eta osasuna babesteko edozein inguruabarri dagokionez.
|
|
|
Askatasunen bermeari lotuta, konstituzio testuak liberalismo oso aurrerakoiaren aldeko apustua egin zuen: eskubideen adierazpena oso zabala zen, 1869ko Konstituzioaren aurrekariari jarraituz, eta atariko tituluan eskubide horiek eskubide naturalak zirela aldarrikatu zen, eta botere batek
|
ere
ez zuen ahalmenik horiek uzkurtzeko ez lermatzeko, legeria positibo guztien aurrekoak eta goragokoak baitziren. Besteak beste, hurrengo hauek aitortu ziren:
|
|
|
Alderdi bitasun horrek funtzionatzeko, «txanda sistema» izenekora jo zen. Horren arabera, alderdi batek
|
ere
ez zuen boterea monopolizatu behar, eta bi alderdiak Gobernuan txandakatuko ziren. Horretarako, bi alderdien artean ituna egin zen, eta horren arabera, boterea txandaka aldatu zuten.
|
|
|
Horrela, Gorte konstituziogileek lehendakaria isilpeko botazioan hautatu behar zuten erabateko gehiengoz. Lehen itzuli horretan hautagai batek
|
ere
ez bazuen diputatuen erabateko gehiengoa lortzen, bigarren bozketa egingo zen, eta horretan boto gehien jasotzen zituena hautatuko zen. Prozedura horri jarraitu zitzaion Niceto Alcalá Zamora Errepublikako lehendakari hautatzeko 1931ko abenduaren 10ean.
|
|
|
Gertakari horiek gorabehera, garai hartako doktrinaren gehiengoak ulertu zuen Gobernuari konfiantza kentzeko modu bakarra Konstituzioaren 64 artikuluan ezarritako zentsura botoa zela. Artikulu horrek zentsura botoak ukitutako ministroa edo Gobernua dimisioa aurkeztera behartzen zuen, eta 75 artikuluak ezartzen zuen bakarra zen Errepublikako lehendakariak betebeharra zuela ministroa edo Gobernuko kideak euren karguetatik banantzeko, Gorteek euren konfiantza modu esplizituan ukatu baldin bazien; baina inola
|
ere
ez zuen ezarri Gobernuari konfiantza kentzeko prozedura alternatiborik, 64 artikuluan ezarritakoaz gain. Ez zuen zentzurik oposizioaren ekimenez bi prozedura desberdin egotea ganberen aurrean Gobernuaren konfiantza jokoan ipintzeko:
|
|
|
Azkenean, 1977ko ekainaren 15ean aipatu hauteskundeak egin ziren, Espainiako lehenengo hauteskunde demokratikoak 1936tik. Emaitzei dagokienez, Kongresuan alderdi batek
|
ere
ez zuen erabateko gehiengoa lortu eta boto gehien lortu zituen alderdia gobernuarena izan zen, UCD (165 aulki), gero PSOE (118), Partido Comunista (20), Alianza Popular (16), Kataluniako nazionalistak, euskal nazionalistak (EAJ PNV), PSPko sozialistak eta ezkerreko alderdi nazionalista txiki batzuk, katalanak (Esquerra Republicana) eta euskaldunak (Euskadiko Ezkerra).... Senatuan, UCDk senatari hautetsien erabateko gehiengoa lortu zuen, eta gehiengo hori handitu egin zen Ganberaren behin betiko eraketan erregeak izendatutako senatari asko sartu zirelako, gehienbat ideologia kontserbadorea zutenak.
|
|
|
Bada, erregimen frankistan ez ziren bermatu oinarrizko eskubide eta askatasunak (modu sistematikoan zapaldu ziren) eta ez zen benetako botere banaketarik egon, botere guztia Franco estatuburu edo Caudillo edo Buruzagiaren (erregimeneko terminologia erabiliz) inguruan biltzen zen eta. Izatez, Francok botere bereziak zituen esparru betearazlean eta legegintza esparruan, Defentsa Nazionaleko Batzarraren 1936ko irailaren 29ko Dekretuan, 1938ko urtarrilaren 30eko eta 1939ko abuztuaren 8ko Legeetan eta 1937ko apirilaren 19ko Bateratze Dekretuan ezarritako onurabideen bidez. Hain zuzen ere, horietako batek
|
ere
ez zuen «Oinarrizko Legearen» lerrunik. Horrez gain, aurrerago «Oinarrizko Lege» izendatu zituzten arau batzuek (gogoan izan, adibidez, Laneko Forua) geroko legeetara igortzen zuten horiek betetzeari dagokionez, eta epaileak ezin zituen zuzenean aplikatu.
|
|
|
Nolanahi den ere, ez zen sendotu eta bi urte inguruko indarraldia baino ez zuen izan. Gerra Zibila puri purian zegoela aldarrikatu eta karlistek baztertu egin zuten, liberal aurrerakoiek
|
ere
ez zuten gustuko, besteak beste, nazio subiranotasunaren printzipioa bertan behera uztea eta eskubideen adierazpenik ez izatea leporatzen baitzioten eta, beraz, konstituzio testuaren izaera ukatzen zioten. Liberalen (aurrerakoiak eta moderatuak) arteko etengabeko tirabirek gainerako guztia egin zuten.
|
|
2008
|
|
|
1 Legearen edo sozietate estatutuen arabera banantze eskubidea dakarten erabakiak dokumentatzeko eskritura publikoa Merkataritzako Erregistroan inskriba dadin, eskrituran bertan edo horren osteko beste eskritura batean hauxe aipatu behar da: erabakia noiz argitaratu den «Merkataritzako Erregistroaren Aldizkari Ofizial»ean, erabakiaren aldeko botorik eman ez duten bazkideei noiz bidali zaien argitalpen horren ordezko komunikazioa; bestela, administratzaileek adierazi behar dute bazkide batek
|
ere
ez duela banantze eskubiderik egikaritu epe barruan. Paragrafo honetan xedatutakoa ez da aplikatuko, erabakia hartu denean bazkide guztiek haren alde emandako botoari esker.
|
|
|
2 Banantze eskubidea dakarten erabakiak dokumentatzeko eskritura publikoa Merkataritzako Erregistroan inskriba dadin, eskrituran bertan edo horren osteko beste eskritura batean jaso behar da kapitalaren urripena 102 artikuluaren arabera edo, bestela, administratzaileek adierazi behar dute bazkide batek
|
ere
ez duela banantze eskubiderik egikaritu aurretiaz ezarritako epean, salbu eta erabakiok hartu dituen batza orokorrak baimentzen duenean banandutako bazkideen partaidetzak eskuratzea, 40 artikuluan ezarritakoaren arabera.
|
|
2011
|
|
|
Edonola ere, mantenua eskatzen duen pertsonak ezin duenean mantenu hori lortu nazioko lege erkidearen arabera, pertsona horren ohiko bizilekuari dagokion legea aplikatuko da. Bi lege horiek izan ezean, edo bietatik batek
|
ere
ez badu ahalbidetzen mantenua jasotzea, mantenuaren erreklamazioa zein agintaritzaren eskumenekoa izan eta agintaritza horren barne legea aplikatuko da.
|
|
|
Aurreko artikuluan xedatutakoari kalterik egin gabe, absenteari oinordetzara deitu bazaio, oinordetza hori ireki bada, eta inork
|
ere
ez badu berezko eskubiderik erreklamazioa egiteko, absentearen jaraunskideek eskuratuko dute, gehiagotzeko eskubidearen bidez, hari dagokion zatia. Hala denean, batzuek eta besteek, Fiskaltzaren esku hartzearekin, ondasun horien inbentarioa egin behar dute, eta ondasunok erreserbatu behar dituzte heriotza adierazpena egin arte.
|
|
|
Jabekide batek
|
ere
ez du erkidegoan irauteko betebeharrik. Jabekide bakoitzak edozein unetan eska dezake gauza erkidearen zatiketa.
|
|
|
Zordun nagusiak egindako transakzioak
|
ere
ez du ondorerik sortzen fidatzaileari begira, hori transakzioaren aurka azaltzen bada.
|