|
2000
|
|
|
Komeni al da, azken hatsetan dagoen gizaki hori, onuretan izan daitekeen komunikazio horretaz gabetzea? Alboko senide zahar eta gaixo hori, ez al da iraungiko, baliabiderik eta laguntzarik gabe, inguratu dezaketen horiek oinordetzarako igurikimenik ñimiñoena
|
ere
ez badute. Zer izango da gradu urruneko senidetasun lotura hori, bestelako loturarik ez bada?
|
|
|
Hortaz, azken enuntziatu hauen arazoa hauxe da: egiaztagarritasun printzipio aldatuaren arabera
|
ere
ez dute esanahirik. Antza denez, Zirkulukoentzat esanahia zuten, baina argi eta garbi dago ez zirela ez egiazkoak ez faltsuak, ez zelako sekula beren baldintzak egiaztatzerik egongo.
|
|
2001
|
|
|
Baina lonek, berak onartu bezala, Homeroz bakarrik daki, beste poetez ezer ez dakielarik. Honen aurrean, eta logikari jarraituz, Sokratesek frogatu egiten dio Homero
|
ere
ez duela ulertzen; singular bat, kasu honetan olerkaria, egia irizpideen unibertsaltasunetik abiatuta bakarrik uler baitaiteke.
|
|
|
Arrazoi hauengatik jainko honek olerkari haiei beraien arrazoitzeko ahalmena kentzen die, eta haietaz baliatzen da zerbitzari izan daitezen, jainkoek aukeratutako profeta eta igarleekin ere gertatzen den legez; eta guk, entzuten dugunok, jakin dezagun ez direla haiek, arrazoimena beraiengan ez duten olerkariak, hainbeste estima merezi duten gauza horiek esaten dituztenak, beraien bitartekaritzaz mintzo den jainkoa baizik. Eta argumentu honetarako froga handiena da Kaltzididako Tiniko19, berak inoiz
|
ere
ez baitzuen gogoratzeko moduko olerkirik egin, denek ezagutzen duten peana izan ezik, kantu guztietan ederrena agian, berak dioen moduan" Musen aurkikundea" besterik ez. Honela, hain zuzen ere, zalantzarik izan ez dezagun, erakusten digu jainkoak olerki eder hauek ez direla gizatiarrak edo gizonenak, jainkotiarrak eta jainkoenak baizik.
|
|
|
Zatiek osotasunaren mesederako eta osotasunak zatien mesederako ekiten du. Hala ere, kritikak sistemaren oinarriak ezartzen baditu
|
ere
ez du sistema bera garatzen, sistemarako sarrera litzateke. Kritika n sintesia soilik aurkezten da (hitz nagusia), gero sisteman analisi xehea ere bai azken adigai eratorrietaraino.
|
|
2002
|
|
|
Horren ordez, elurretik eta euritik babesteko zurezko kontraleiho bat leukakeen irekidura eskuraezin halako bat ipiniko litzateke leotzen goialdean. Berotzeko surik
|
ere
ez zuen egoki ikusten Howardek, horrek espetxea sute arriskupean ipiniko lukeelakoan. Berotik eta hotzetik babesteko, beraz, nahikoa litzateke sasoiz sasoi presoei jantziak aldatuz joatea.
|
|
|
Ekonomiak, izan ere, bi etsai handi ditu, ondasun publikoari lapurtzen diona, bata, eta axolagabea, bestea. Konfiantzazko administratzailea bi oker horietakoren batera erortzeko arriskuan egoten da beti; aldiz, kontratuzko administratzailea nekez izango da axolagabea, bere interesak jokoan baitaude etengabe eta ondasun publikotik
|
ere
ez du ezer kenduko, nahikoa diru jasoko baitu bere lanaren ordainetan.
|
|
|
Norberaz baino besteez gehiago arduratzen direnek, horien artean Howard otzanak, esana da, komeni dela presoei janari askotarikoak ematea; komeni dela, halaber, astean bitan gutxienez haragia jan dezaten. Ontasunaren eredu diren horiek, hala ere, ez dira ohartzen espetxean preso dirauten askok askatasun egoeran
|
ere
ez zutela sekula haragia jateko aukerarik izan, eta beste asko, berriz, baserri girokoak direla. Egindako okerrak ordaintzen dirautenei nekazariei baino begirune handiagoa zor ote zaie?
|
|
|
Zein konspiraziok egin dezake horren aurka? Salatariak izan ohi duen ospe txarrak
|
ere
ez du lekurik izango Panoptikoan, inork baitio ezer leporatu norbere mesedetan ekiten duenari. Horrek, gainera, ikuskaritza printzipioaren alde egiten du nabarmen, presoak ere elkarren ikuskatzaile bihurtzen baititu.
|
|
2003
|
|
|
eskaintza guztiek eta igarkuntzaren menpe dauden guztiek (jainko eta gizakien elkarrekiko harremanek alegia) maitasunaren zaintza eta c sendaketa beste helbururik ez dute. Batek neurrizko maitasunari ez atsegin eman, ez ohoratu ezta ekintza guztietan zerbitzatzen
|
ere
ez duenean, bestea baizik, bai gurasoekiko, bizirik ala hilik izanik, bai jainkoekiko, orduan sortu ohi baita fedegabekeria oro. Eta maitaleak zaindu eta sendatzeko agindu horixe dauka igarkuntzak.
|
|
|
1 Deus
|
ere
ez lukete hobeto ezagutu behar gizabanakoek legeen printzipio lehen lehenak baino, horiek gizabanakoaren eta gizartearen beraren jokaera moldatzen baitute. Zehatzago esanez, erlijioaren argia iritsi ez dutenek ere —hortik ikasi ditugulako guk geuk printzipiook—, euren baitan idoro lituzkete, gure izaeraren hondoan irarrita baitaude.
|
|
|
Alderaketak gaitzespena ekarriko du soilik baldin eta erakusten bada zientzia modernoa zientzia aristotelikoa baino hobea dela, hau da, erakusten bada (a) xede hobeak dituela, eta (b) bere xedeak lehiakideak baino eraginkorrago ikertzen dituela. Inon
|
ere
ez du Lakatosek frogatu zientzia modernoaren xedeak (aurrerapena, ‘gogamenaren aurre hartzeen’ laguntzaz) zientzia aristotelikoaren xedeak baino hobeak direnik (oinarrizko teoria baten gorputz egonkor batek gertakariak xurgatzea; fenomenoak ‘gordetzea’) eta eraginkorrago erdiesten dituenik. Beraz, Lakatos gure gidari gisa hartuta, zientzia eta sorgintzaren arteko auzia (adibidez) oraindik erabat irekita dago.
|
|
|
Dirutza itzelak xahutzen dira ideia zientifikoen hobekuntzan. Sasiko arloek, zientziaren filosofia kasu, beren burua bermatuko duten aurkikuntza xume bat
|
ere
ez duten arren, zientziaren goraldia baliatzen dute. Giza harremanak berak ere modu zientifiko batez lantzen dira, hezkuntza programek, presondegi erreformetarako proposamenek, trebakuntza militarrak eta abarrek erakusten duten legez. la arlo zientifiko guztiak beharrezko ikasgaiak dira gure eskoletan.
|
|
2004
|
|
|
Onartu beharra dago, dena dela, gaur egun
|
ere
ez duela ematen hain erraza denik zalantza egitea eta geuri ere nekeza egingo zaigula erroetaraino jotzea geure sinesmenak eta konbentzimenduak auzitan jartzen hasiz gero; baina Descartesi bezain zaila, ez gutxiago baina ezta gehiago ere. Izan ere, arrazoiak egon badaude, eta ugariak gainera, gure oinarrizko ideiak eta gure munduaren ikuskera zuztarretatik auzitan jartzeko.
|
|
|
Kontuan hartuta, orain arte ikusi dugunagatik, ez matematikek eta ezta sentimenek
|
ere
ez dutela balioko mundu korporalaren arrazoi oso eta betea emateko, ez al da, orduan, ezer izango delako mundu sentigarri hori. Ez al du amets batek baino gehiago balioko?
|
|
|
‘Aulki’ izenak eta ‘da’ adizkiak, adibidez, ez dute berdin funtzionatzen perpausean eta ez dute adierazmolde berdina. Edo termino homogeneoagoak hartuz, ‘maitasun’ izenak eta ‘maitatu’ aditzak
|
ere
ez dute perpausean berdin funtzionatzen eta ez dute beren esan-nahia era berdinean adierazten. Gauza bertsua esan daiteke beste hitz kategoriez.
|
|
2005
|
|
|
36 Esan bezala, hori guztia azaltzea nire ustez garrantzi handikoa da, inork
|
ere
ez duelako halakorik egin aurretiaz; edo, behintzat, norbaitek egin badu, modu osagabean egin du. Antzinako filosofoen artean inork ere ez zuen hori egin, ezta greziarrek ere, Aristotelesek Gerra zuzenbidea izeneko liburua idatzi zuen arren.
|
|
|
36 Esan bezala, hori guztia azaltzea nire ustez garrantzi handikoa da, inork ere ez duelako halakorik egin aurretiaz; edo, behintzat, norbaitek egin badu, modu osagabean egin du. Antzinako filosofoen artean inork
|
ere
ez zuen hori egin, ezta greziarrek ere, Aristotelesek Gerra zuzenbidea izeneko liburua idatzi zuen arren. Kristautasunik zaharrena loriatu zutenen artean, batek ere ez zuen horren inguruan ezer idatzi.
|
|
|
Hala jokatu zuten, ez ados zetozelako ezin dela ezer jakin adierazten zutenekin, hori txotxolokeria baita. Haatik, kristau haiek uste zuten eskola batek
|
ere
ez zuela egia osoa ikusi, eta, neurri berean, eskola guztiek egiaren zatiren bat atzeman zutela. Horrela, eskolek erein eta zabaldutako egia gorputz batera bildu nahi zuten kristauok, hori baitzen euren iritziz benetako kristau doktrina ondorengoetaratzea.
|
|
|
Hain zuzen nazioen ezberdintasuna era zehatzen eta garbienean euren hizkuntzetan adierazten delako, horrelako deskribapenetan, hizkuntzaren estudioak halabeharrez bilatu behar du ohituren estudioarekiko eta historiaren estudioarekiko lotura. Azken aldi honetan, onartu beharra dago, egin izan da hainbat ekarpen estimagarri honi buruz, baina estudio linguistiko historiko batua, oraindik, ez da perfekzioaren maila egokira iritsi, eta guk geuk
|
ere
ez ditugu artean ikerketa eremu horren atal bakar bat ere errazago aztertzen lagunduko liguketen ideia orokorrak lortu. Hizkuntzen ahaidetasun gradua zehazteko beharrezkoak diren printzipio sendoak falta dira oraindaino.
|
|
|
L. Austin, J. R. ...alismoak edota generatibismoak bultzatutako planteamendu formal gramatikalak motz geratzen dira, eta, hauen ekarpena nabarmena eta onartzekoa bada ere, beraiek hizkuntz irakaskuntza perspektiba funtzional eta komunikatibotik artikulatzeko beharra aldarrikatzen dute198 Egia da, bai, Humboldtek ez duela hizkuntz didaktikari buruzko proposamen zehatz askorik egin eta planteamendu honen jarraitzaileek
|
ere
ez dutela normalean hura aipatzen, baina lotura puntuak egon badaude eta ez dira kasualitatezkoak. Esan dezagun, bukatzeko, bere hizkuntz teoriaren irakurketa pedagogiko berri hau guztia, zuzen zuzenean, pentsamenduaren historiak XX. mendearen erdialdera ezagutu duen" biraketa linguistikoarekin" dagoela erlazionatuta.
|
|
2006
|
|
|
3 Finley, 1987: 66 Homerok
|
ere
ez du nekazaritza gunerik erakusten (Austin/ Vidal Naquet, 1986: 49).
|
|
2007
|
|
|
Handitasunarekin ere, doitasun teknikoaren adibidetzat jar daiteke tenplu arkaikoen eraikuntza; izan ere, monumentaltasunak ez zituen alboratu neurria eta proportzioa —eskulturan gertatuko zen bezalaxe—, beti arkitekto arkaikoen xede izango zirenak203 Partenon ezaguna jar daiteke doitasun teknikoaren adibidetzat, Iktinos arkitektoak burututako tenpluak204 oinarrizko marra bakar bat
|
ere
ez baitu zuzena205:
|
|
2009
|
|
|
Eta beste horrenbeste esan daiteke idealez orobat: horiek
|
ere
ez dute hastapenik, fabrikatuak, ekoiztuak dira, mekanismo txiki batzuen bitartez.
|
|
|
Genealogiak, bada, jakinduriaren xehetasuna eskatzen du, pilaturiko material kopuru handiak, pazientzia. Bere" monumentu erraldoiak" 1 ez ditu" hanka sartze onuragarri handika" eraiki behar," metodo hertsi bati jarraituz ezarritako itxurarik
|
ere
ez duten egi txikiekin" baizik2 Hitz batez, erudizioan tematze neurritsu bat eskatzen du. Genealogia ez zaio historiari kontrajartzen, filosofoaren ikuspegi buruzut eta sakona jakintsuaren sator begiradari kontrajartzen ez zaion bezala; aitzitik, genealogiak esanahi idealen eta teleologia zehaztugabeen hedatze metahistorikoari egiten dio aurre.
|
|
|
Nietzsche eta Heidegger elkarturik, berriz, ene astinaldi filosofikoa izan zen! Behin
|
ere
ez dut ezer idatzi Heideggerrez, eta artikulu txiki bat baizik ez Nietzschez; halaz ere, horiexek dira gehien irakurri ditudan autoreak.
|
|
2010
|
|
|
Horren ondorioz, legearen beharrizana, izatekotan, izaki arrazoidun edo adimendunaren beharrizanaren bestekoa izan daiteke, ez, ordea, handiagoa. Nolanahi den ere, izaki arrazoidunak ez du izateko beharrizan erabatekorik; eta, beraz, legeak
|
ere
ez du halako beharrizanik.
|
|
|
Hortaz, ez da beharrezkoa orain berriz gai hori sakontzea, lehen esandakoaz aparte eta betiko legeaz esan behar duguna ahantzi gabe. Egia esateko, animaliek
|
ere
ez dute legerik esangura hertsian, ez baitute arrazoimenik, ezta askatasunik ere; hori dela eta, ezin zaie animaliei lege naturalik aplikatu, esangura metaforikoan ez bada behintzat. Izatez, animalien eta bizirik gabeko izakien arteko desberdintasuna da animalien gidalerro bakarra ez dela naturaren indarra; horrekin batera, animalien gidalerro dira ezagutza eta sen naturala —sena, animalien kasuan, lege antzekoa da, eta, ildo horretatik, neurri batean behintzat onar daiteke legelarien bigarren adiera— Edozein kasutan ere, interpretazio hori guztiz metaforikoa da, eta, hein handi batean, analogoa ere bada; eta, horregatik, une honetan alde batera utziko dugu.
|
|
2011
|
|
|
Heideggerrek baieztatutakoaren haritik, istorioan Peru ezin da bere existentziaren jabe izan jakin baitaki bere bizitza finitasunak markatuta dagoela[...]. Lanean larri dabil, handik irtetean
|
ere
ez du zoriontsu izatea lortzen, eta eroetxe batean sartzen dute. (Ibid.)
|
|
2014
|
|
|
Musika berriek oso publiko mugatuak eta espezializatuak dituzte, diskoari eta irratiari esker biltzen dira eta ez kontzertuaren bidez. Ikuskizunak daukan kostua kontuan hartuta, operak askoz publiko zabalagoa luke; egiazta daiteke hiri handietan
|
ere
ez duela lortzen lengoaia berri erradikalak dituzten obrekin ikusleak erakartzea.
|
|
2016
|
|
|
Batetik bestera pasatze horrek ez zuen eboluzioarekin zerikusirik; espezieak betiko aldaezintzat ematen ziren. Asmo teleologikoren batekin
|
ere
ez zuen zerikusirik. Naturaren kapritxo bat zen hain antzeko izakiak eta generoak, eta generoen arteko iragaitza formak, hurrenez hurren sortzea.
|
|
|
Munduko arraza behere gaixoentzat ez dago zori hoberik gobernamendu ingelesaren uztarpeko bihurtuak izateko pribilegioa baino.116 Menperatuak ez bada, birrinduak izatea izanen da euren patua, iritziko du beste hainbatek. Gizadiarentzat eta progresoarentzat horixe omen da hoberena, eta horregatik arraza ingeles bortitzaren karakteristikoa" the grandeur of our race", Dilkeren araberaarraza azpiratuak suntsitzea da; inola ere ez behintzat haiekin nahastea.117 (Odol ingelesak, hala Disraelik ere, inola
|
ere
ez du arraza behereekin nahastu behar). 118 Arrazaren halako bikaintasunarekin eta ingeles jendearen gaindidurarekin bost kontinenteetan zehar, laster ikusiko da horien jaun eta nagusitasuna munduan.119" Rule, Britannia! Britannia rule the waves!...". 120
|
|
2017
|
|
|
Bi ezeztapen horiek ezinbestekoak zaizkio Bestearentzako izateari eta ezin batera ditzake inongo sintesik. Hori ez da inola ere kanpoko ezerez batek jatorrian bereizi lituzkeelako, baizik eta bere baitakoak bata bestearen arabera berratzemango lukeelako bakoitza, hain soilik bata ez delako bestea baina ez izateko beharrik
|
ere
ez duelarik. Bere baitarakoaren muga moduko bat dago hemen bere baitarakotik bertatik datorrena, baina muga den heinean bere baitarakoaren desberdina dena.
|
|
2021
|
|
|
Hautu eta ekinbide horiek, ondorioz, egoera jakin batean egiten dira, inguruarekin elkarreraginean. Aldagai horietan batek
|
ere
ez du azken buruan determinatzen, baina baldintzatu egiten dute. Lesbianismoaz ari dela, honela dio Beauvoirrek:
|
|
|
Haurdunaldiko lan neketsuaren ondoren, erditze mingarri, arriskutsu eta sakrifikatua jasaten du. Kumeak jaio ondoren
|
ere
ez du bere banakotasuna berresteko aukerarik, horiek artatu behar baititu eta ez baitu bere kabuz borrokarako senik: " emeak amore ematen du espeziearen alde, hark eskatu egiten baitio hala egiteko" (I:
|
|
|
Espeziea barrendik hozka duenez, burujabetzarako bidea trabatu egiten zaio biologikoki: nerbio eta giharren kontrol faltak ezegonkortasuna eragiten dio(" tarte askotan ez dira beren buruaren jabe"), hilekoaren" madarikazioa" jasan behar du hilero, haurdun dagoela" berea ez den bizi arrotz baten gatibua da", erditze mingarri, arriskutsu eta sakrifikatua jasaten du, kumeak jaio ondoren
|
ere
ez du bere banakotasuna berresteko aukerarik... Finean," espeziearen tirania" hori tarteko, ezin du bere norbanakotasuna eta burujabetza gauzatu.
|