|
2000
|
|
|
Hortaz, enuntziatuei egibaldintza enpirikoak egokitzeko metafisikak zeukan ezintasunak sumintzen zituen gehien Vienako Zirkuluaren partaideak, batez
|
ere
diskurtso metafisikoa akademiako eta ezagueraren aldareko tontorrean jartzen zela ikusterakoan. Filosofoak, zientzialariak legez, errealitateari buruz mintzatu nahi izatean oinarritzen zuten Zirkulukideek filosofiari halako hertsitasuna eskatzea.
|
|
2002
|
|
|
Historiari dagokionez, Voltaire-k eta bestek erudizioa eta diskurtsoabereizi zituzten. Erudiziorik gabe ez dago historiarik, baina historia batez
|
ere
diskurtsoa dugu. Literatura lanak, fikzio edo poema lanak, adibidez?
|
|
|
Baina, telebista ez da bakarrik programa bat edo beste, programa multzo bat baizik, parrilla bat, programazio bat, sarritan 24 ordukoa. Eta horrek
|
ere
diskurtso arautu moduan funtzionatzen du: bere bezeroekin, bere estiloarekin eta kontraesanekin.
|
|
2007
|
|
|
Horien ustez, euskara ezaugarri partikularra eta naturala da, ez politiko kolektiboa, eta ikusi ditugun giltzadurak zentzugabekeriak. Euskaldunhoriek ez dira gehienak, euskaldunerian?, eta diskurtso hegemoniko honetatikkanpo bizi izan dira, neurri batean
|
ere
diskurtsoak (eta diskurtsodunek) mespretxaturik. Holakoak dira, esaterako, UPNko euskaldunak.
|
|
2008
|
|
|
Gaztetan jasan genuen morrontza ideologikoa kostata gainditu genuen. Azkenean, nazio arazoaren problematikak lortu zuen gugan
|
ere
diskurtso autonomoaren estatusa. Besteak beste, ondoren datorren hau bezalako pentsalariei esker:
|
|
|
" Hiper pertsonalizazioak lortzen dik efektu durduzagarria, mezu emailearengan eta mezu hartzailearengan, baina nekeztu egiten dik ondorengo komunikazioa, ez al zaik iruditzen" (145 or.), edota" Sufrimendua, berez, norberarena eta besterenganaezina baituk, ditxosozko kreditu txartelak bezalatsu" (145 or.). Berriro ere partikularraren (norbanakoaren) eta unibertsalaren (kolektiboaren) arteko harremanaren inguruko hausnarketa, oraingoan Euskal Herriko gatazka politikoaren auzi mauzietara joz. Aurretik aipatu bezala, batez
|
ere
diskurtso ofizialak isilduriko eta lurperaturiko ahotsak dira biltzen dituenak, hona hemen horietariko zenbait:
|
|
2009
|
|
|
Justu kontrakoa. Bederatzi ikuspuntu horiek diskurtso edo estilo bakarra ezinezkoa dela, komeni ez dela, behar ere ez dugula, azpimarratzera datoz hori
|
ere
diskurtso ezkor bakar dela inork leporatuko badit ere. Liburuan eskutitzak, mitoak, biografiak, zinema gidoiak... eta klasifikatzen hain errazak ez diren beste zenbait estilo eta diskurtso daude.
|
|
|
Gogorra izan behar du, gero," zurea", zure" bakarra", ez daukazun hizkuntza bat izatea eta zurea ez den horretan gau eta egun, urtea joan eta urtea etorri, gogoz kontra jardun" behar"(?) izatea. Nolanahi ere, ironiak ironia, gaztelaniarekiko oposizioan eta gaztelaniari kontrajarrita" gurea, euskara da" oraindik
|
ere
diskurtso politikoan sarri askotan entzuten den klixe moduko esaldia da, gure ustez elebakartasun zaharkituaren mentalitatearen erakusgarri. Izan ere, gauza bat da" nirea, euskara da" esatea, zeren eta milaka herritarrentzako hori horrela baita, norberak baitaki bere hizkuntza barnekoi eta intimoa zein den, eta hori guztiz errespetatu behar da.
|
|
|
Artikuluak irakurrita ikusten da soziolinguistika baino kritika politiko ekonomikoa egiten duela autoreak, maila zientifikoak eskatzen duen sistematikotasuna alde batera utzita. Dena den, kasu honetan
|
ere
diskurtsoaren analisian mugitzen da autorea, eta interesgarria da ikustea zein eraginkorra eta baliagarria izan daitekeen soziolinguistika gizartea hobeto ulertzeko eta gizarte zientzien alorrerako.
|
|
2011
|
|
|
Izan ere, Amaiurren zeregina independentziaren «bide luzearekin» lotuta ikusten du Iruinek.1989an, berriz, ezker abertzalea Madrilera joan zen elkarrizketa eta negoziazioaren aldeko mezuarekin, hain zuzen ere, Aljerko elkarrizketak hautsi eta zazpi hilabete geroago. «Goiz hartan eman genuen prentsaurrekoan, Iñaki Esnaolak eta Josu Muguruzak
|
ere
diskurtso hori izan zuten: honek negoziazioaren legegintzaldia izan behar du, elkarrizketa berria sortu nahi dugu, Aljerko elkarrizketa mahaia berreskuratzeko eskatzen diogu gobernuari...». Amaiurren eginkizuna bestelakoa litzateke, Iruinen ustez.
|
|
|
Hori herrialde arabiarrei dagokienez, baina, AEBen kanpo politikak
|
ere
diskurtsoa aldatu du, ezta. Mugimendu zibil masibo hauei esker erabat desegin da" terrorismoaren kontrako gerra" gisa aurkeztu zitekeen edozein ekimen...
|
|
|
hizkuntza birekin funtzionatu izan da belaunez belaun, eta hizkuntza kontaktuaren iturburuko gorabehera zaharrak (dislokazio soziokulturalak eta, ez gutxitan, dislokazio fisiko bortitz mingarriak eragindakoak) ahaztuz joaten dira urteekin. zer esanik ez mendeen joanean. ezaguna dugu oso, gure artean ere, diglosiazko k+ B formula. euskal/ erdal diglosiazko moldaera zaharragoak (latina, gaskoia, nafar aragoiera tarteko izanik) alde batera utzita ere hori izan da euskal herriko herribildu askotako moldaera nagusia, XVI. mendetik XVIII.era arte bederen. gero ere indarrean izan dugu diglosia, Bizkai gipuzkoetan eta Iparraldean bereziki, XIX. mendea aski aurrera joan arte. ez gara beraz fenomeno arrotz batez ari, gure historia sozial ezagunean erro sakonak eta hedadura zabala izandako moldaera soziolinguistikoaz baizik. diglosiazko eramolde horren kalteak eta hipotekak behin eta berriro azpimarratu izan ditu gure literatura soziolinguistikoak: batez
|
ere
diskurtso politiko ideologikoan oinarritutakoak, baina ez horrek bakarrik189 Askoz gutxiagotan azpimarratu izan da, aldiz, diglosiazko moldaera horren alde argia, kontestualki ahula den hizkuntzaren (orobat ustebalioz eta sinesmenez, iritziz eta jarreraz hizkuntza hori bere baitan biltzen eta babesten duen konstelazio etnokultural osoaren) mesedegarria: etxeko eta auzoko, kaleko eta lantegiko, plazako eta (latinari eta, partez, gaztelaniari gorderikako funtzioetan salbu) elizako hizkera arrunta, ahozko jarduneko mintzamolde arrunta euskara izan den artean segurtatutik, aski garantizaturik egon izan da euskararen (eta euskaltasunaA eta B hiztunelkarte edo hiztun talde bik elkar jotzen dutenean aukera bi baizik ez daude funtsean:
|
|
2012
|
|
|
Bukatzeko, Gorka, ez dugu Estatu propioa eraikitzeko «eskubiderik». Hori
|
ere
diskurtso erretorikoa da. Inork ez digu halakorik aitortzen, ez dago inongo konstituziotan idatzita, eta ez dago hala ebatziko duen epailerik.
|
|
|
Hemen
|
ere
diskurtso modernoaren ideiak errepikatzen dira: itzultzailea bi hizkuntzaren arteko bitartekari hutsa da, eta ez du testuan esku hartzeko inolako eskubiderik, batez ere doktrinak itzultzean (hemen dugu berriz ere jatorrizko testu ukiezin, benetako eta puruaren lehentasunaren ideia).
|
|
|
Hemen
|
ere
diskurtso bera ageri zaigu: Europako herri handi guztiek Antzinateko Greziako literaturatik edan dute, eta horri esker garatu eta apaindu ahal izan dute beren hizkuntza; euskal literaturak ere gauza bera egin behar du ezinbestean.
|
|
|
Hortaz, ezinezkoa zaigu itzultzaile hauen hausnarketak lehenengo kapituluan aztertutako diskurtso modernoaren edota postmodernoaren barruan kokatzea, ez baitute inolaz
|
ere
diskurtso egituraturik osatzen. Dena den, euskal itzultzaileek errepikatu izan dituzten hainbat baieztapen bat datoz diskurtso modernoaren ezaugarriekin, hala nola formaren (hitzaren) eta edukiaren (zentzuaren) arteko bereizketa garbia, edota itzulpenaren helburu gorentzat jotzen den baliokidetzaren nozio abstraktua.
|
|
|
izenordain batean ezkutatzen den norentzako bati zuzentzen zaio, eta berari zuzentzen dizkio dei eta keinuak ere. (Hau
|
ere
diskurtsoaren analisian izango dugu aztergai). Aitzitik, adibide bakarren bat (hiru adibide) atzeman dugu gertakizunak lehen pertsonan kontatzen ari dela, enuntziatu parentetikoa hirugarren pertsonan daramana.
|
|
|
Eta euskaldunak, horrela, nafar aragoiera erdaraz mintzatzen zen estatu baten menpe egotetik gaztelaniaz mintzatzen zen baten menpe egotera pasatu ziren, eta beste laurehun urte igaro ziren estatuen konfigurazioan agertzen diren berrikuntza zentralistek beste aldarrikapen diskurtso bat sortzera behartu arte. Eta azken mendean
|
ere
diskurtso hori dezente moldatu dugu euskaldunok, abizenetetik euskarara eta euskaratik gaur egun munduan ezagutzen zaigunagatik ezberdintzera: Bizkaiko golkoaren magalean dagoen aglomerazio urbanoan, azken urteotan egon diren autonomia erregimenei esker, egoera sozio-ekonomiko nahikoa ona eratu da, Espainiako errealitate katastrofikoarekin zerikusi gutxi duena, nahiz eta de facto estatu horren antolakuntza politikoaren menpe egon.
|
|
2013
|
|
|
Egia esan, aldaketa hauek denak zalantzan jarriko nituzke, besterik gabe euskara mundura aplikatu nahi badira. " Estamos desarrollando un discurso plenamente liberal" (Fernàndez en hitzetan, 75 or.) esaten denean katalana hizkuntzarekiko, kezka asko eta handiak sortzen zaizkit, aldaketa batzuekin gehiago beste batzuekin baino, berriz ere asmoa bada antzean euskararekin bideratzea, areago
|
ere
diskurtsoak eta praktikak (euskararen erabilera) lotzen ez badira (edozein arlotan). Guzti honi buruz ere, badugu zer eztabaidatu beharra, nire ustez!
|
|
|
Hau da, hiru faktoreetan menpeko lekua betetzen dugularik, gure egoera hierarkikoa eta asimetrikoa oso handia dela, oso txarra dela, esan daiteke. Horrela errazago ulertu dezakegu
|
ere
diskurtsotan (Txosteneko aztergai nagusia dena), eta ekintzetan ere, euskararekin gertatzen zaiguna. Alderdi objektiboak (soziologikoagoak) eta subjektiboak (psikosozialagoak) ere komeni da bereiztea, besteak beste ikusteko elkarrekin modu adostuan edo ez ematen
|
|
|
neurri bateko identifikazio linguistikoa, euskararen defentsa, hiztun mota guztiak berdintasunean eta diskriminaziorik gabe tratatuak izatea, askatasun osoz hizkuntza aukeratzea; 2) bestalde, beste balio eta ezaugarri berriak ere partekatuz, adibidez gorago aipatutako hiru planteamendu filosofikotik datozenak, denon artean diskurtso partekatuak eta antzekoak erabiltzeko. Azken finean, helburua da gizarte osoak euskararen alde egitea, nahiz eta neurri ezberdinetan izan, batez
|
ere
diskurtsoak eraiki eta erabiltzerakoan (Txostenaren aztergai nagusia dena).
|
|
|
Azken finean, helburua da gizarte osoak euskararen alde egitea, nahiz eta neurri ezberdinetan izan, batez
|
ere
diskurtsoak eraiki eta erabiltzerakoan (Txostenaren aztergai nagusia dena).
|
|
|
Gabilondok dio Urretabizkaiak espazio nazional domestikoak, Zergatik panpox en azaltzen zirenak, egoera politikoagoekin hibridatu dituela Koaderno gorria n. Gabilondoren arabera, eleberriak ez ditu amaren sinesmen politikoak legitimatzen ez kondenatzen, ezta amatasuna zertan datzan
|
ere
diskurtso politiko bateratzaile baten arabera erabakitzen. –Bestela esanda, Euskal Herritik kanpo, Babel globalean bizi den eta gazteleraz mintzatzen den alabaren aurrean, eleberriak jouissance bat aurkezten du, zeinak ama, alaba eta laguna batzen dituen?
|
|
|
Poeta horiek autoritate gisa dakartza gogora, alegia etsenpluen eremuko argumentu gisa, bai eta bere jakituriaren ostentaziorako, eta ez eredu poetikoak eskaintzeko asmoz. Hala
|
ere
diskurtso poetikoan zituen lehentasunak adieraz ditzakete poeta aipatuek. Denetatik aipatuena Virgilio da:
|
|
|
entzuleek haria ez galtzeko, informazio nagusiak nabarmentzeko, gaia erakargarriago egiteko eta, orokorrean, entzuleak aurkezpenean arreta mantentzeko. Beste era batera esanda, irudiak edo beste lagungarri batzuk txertatuz, informazioa hobeto ulertuko da, eta emanaldia atseginagoa izango da, entzuleei ez ezik, azalpena eman behar duenari
|
ere
diskurtsoa antolatzen laguntzen baitiote.
|
|
2014
|
|
|
euskalfobia eta euskalfilia.Euskalfobia hiriko airearekin zabaldu eta hedatu zaigu, hango atmosfera naturala izango balitz bezala; euskalfilia, berriz, erreakziotzat jo dezakegu eta aurrekoa bezain kaletarra dela esango nuke. Baina erroak, batez
|
ere
diskurtso landuen aldetik, foru eliteen apologietan topatu genituzke. Biak ala biak, euskalfobia eta euskalfilia, beraz, eliteen diskurtsoak eta jarrerak izan dira.
|
|
2015
|
|
|
Hori dena klandestinitatean, noski, eguneroko fraide bizitzatik aparte. Dena dela, nabarmen ikusten zen filosofian askoz
|
ere
diskurtso hobea genuela, Arantzazuko lehen urteetan, erdara ez jakiteagatik halako esfortzua egin genuenok; gure adimena filosofiak eskatzen zuen diskurtsorako prestatuagoa zegoela ematen zuen, erdara jakiteagatik esfortzu txikiagoa edo esfortzurik egin ez zutenen aldamenean.
|
|
|
Baina hori ez da dena. Mugimenduan bertan
|
ere
diskurtsoetatik harago hizkuntza kontzientzia ahula da, eta gainbeherari eusteko zantzurik ez du ikusten.
|
|
2016
|
|
|
Baina, lehenik eta behin, koka gaitezen, horretarako
|
ere
diskurtso ofizialetik ihes egin beharra baitago. Izan ere, “memoria historikoa” eta horrelako hitz potoloak barra barra erabiltzen dituen arren, diskurtso ofiziala memoriaren edo sustraien adierazle izan daitekeen edozein ezaugarri ezabatzen tematu da hasiera hasieratik.
|
|
2017
|
|
|
Gizartean bertan halako giroa bermatu behar dela azaldu zuen, eta, horregatik, mozal legea eta halako arauak bertan behera utzi liratekeela aldarrikatu zuen.Komunikabideek izan luketen egitekoari buruz ere hitz egin zuen, «zeresan handia dutelako». Izan ere, horiek
|
ere
diskurtso bat garatzen dutela azaldu zuen, eta azken finean gizartean eragiten dutela. «Ardura hori batez ere komunikabide publikoek daukate, baina pribatuak direnek ere hausnarketa hori egin lukete.
|
|
|
esaten dugun baten edo idazle baten egitekoa, ekipo politikoena baizik). Beharbada estrategia esaten denarekin taktika ulertu behar da, eta batez
|
ere
diskurtsoa. Taktikak eta diskurtsoak bat bakarra eta bera izan behar al du Elantxoben eta Ablitasen?
|
|
|
Gainerako eragileek bezala, nazionalismoak
|
ere
diskurtso bat garatzen du jendartean bere ezaugarriak adierazteko eta herritarren adostasuna eta leialtasuna bilatzeko. Are gehiago, diskurtsoaren bidez ideologia jakin batzuk transmititzen dira, legitimitatea bilatzen eta indartzen da eta, oro har, identitate jakin bat sozializatzen da (Van Dijk 1998).
|
|
2018
|
|
|
Albaola ezagun egin da azken urteotan itsas kulturan eta horren bueltako garapen teknologikoan euskaldunok munduan izan dugun aparteko garrantziaz egindako dibulgazio lanarengatik. Juan Sebastian Elkano
|
ere
diskurtso horretan txertatu dute Alberdik eta Mundu Bira Fundazioak orduko euskal gizonen itsas balentrien ikur gisara aurkeztuz. 2017ko uztailean Deiari eskainitako elkarrizketan hala definitzen zuen Elkano:
|
|
|
Gorputz generoduna performatiboa dela esatean adierazi nahi dugu ez daukala izate ontologikorik bere errealitatea eratzen duten ekintzetatik aparte. Errealitate horren barne esentzia asmatua bada, barnealde hori bera
|
ere
diskurtso erabat publiko eta sozial baten menpe dago eta haren ondorioa da, gorputzaren gainazalaren politikaz egindako fantasiaren erregulazio publikoarena, genero mugen kontrolarena, zeinak, barrukoa eta kanpokoa bereiziz, subjektuaren «osotasuna» eraikitzen duen. Beste modu batez esanda:
|
|
|
Azken finean, zentsura diskurtso sozial bat da, eta erabat barneratzen dugu, denik ere ez ohartzeraino. Billianik
|
ere
diskurtsoaren bidetik definitzen du zentsura: " Censorship itself must be understood as one of the discourses, and often the dominant one, produced by a given society at a given time and expressed either through repressive cultural, aesthetic and linguistic measures or through economic means".
|
|
2019
|
|
|
Beraz, hiru ordezkari joan ziren kapitainarengana, eta, honek galdetu zielarik, ezagunak diren arrazoiak jakinarazi zizkioten. Mem Ramiresek, bere aldetik, eta uste izatekoa da gainerako kanpamentuetan
|
ere
diskurtsoa antzekoa izango zela, aldarri abertzale sutsuenak erabili zituen, eta hauek, berrikuntza baziren ere, ez zituzten soldaduak beren jarrera irmoetatik aldendu, ondoren oihuetatik mehatxuetara pasatu zen, eta hauek ere ez zuten ondoriorik lortu, eta azkenik Mogueime solaskide harturik, Mem Ramiresek deiadar egin zuen, hunkipenak ahotsa blaitzen ziola, Nola da posible zu, Mogueime, konspir... Beste bi ordezkariek ere hitzok baieztatu zituzten isilean, halako etorriak ez baitzuen errepikapenik behar, eta elkarrizketa bukatu zen.
|
|
|
Euskal Herriak eta euskalgintzak bizi izan duten bilakaera soziopolitikoaren eraginez, ikuspegi dikotomiko eta ñabardura gutxiko hauek indarra galtzen joan dira, eta gaur egun askoz
|
ere
diskurtso poliedriko, holistiko eta ñabarduraz hornituagoak irakur eta entzun daitezke, zorionez.
|
|
2020
|
|
|
Diskurtsoari dagokionez, sektorearen arabera egokitzen ari gara. Kalitatearen diskurtsoa daukagu, bezeroaren hizkuntza eskubideak… baina herriko kirol elkartera goazenean
|
ere
diskurtsoa doitu egin behar dugu.
|
|
2021
|
|
|
Sozialistek armadaren ekintza azkarki kritikatu zuten. Clemenceauk
|
ere
diskurtso indartsu bat egin zuen biktimen alde: " Emazte eta haur hauen odolak hain luzarako gorritu duen harri galtzada(...) Bada nonbait, Fourmies ko harri galtzadan, tatxa inozente bat baitezpada garbitu behar dena".
|
|
|
Interpretazio marko berriaren barnean garatu diren hizkuntzaren inguruko diskurtso ‘despolitizatzaileek’ eta ‘desideologizatzaileek’ era askotako gogoetak sortu dituzte euskalgintzako kulturgileen artean azken urteetan. Izan
|
ere
diskurtso horiek adarkadura eta ondorio asko dauzkate: sozialak, politikoak, linguistikoak eta estetikoak, besteak beste.
|
|
|
Zikloaren hausturarekin bat gertatuko da, ordea, bertsolari emakumeen presentziaren leherketa: " Aurrera eta etorkizunari begirako agertoki horretan, emakume bertsolariak agertu dira (indar gehiagorekin XXI. mendetik aurrera) eta, batez,
|
ere
diskurtso feminista (bereziki 2008tik), bertsolaritzak mende batean zehar garatu duen logikan pitzadura edo arrakala eraginez" (Hernandez, 2019: 51).
|
|
|
zernahi gisaz, nolanahi ere, edozelan bere, edozein modutan ere, edozein moduz, guztiarekin ere... Horiek
|
ere
diskurtso markatzaileen pareko dira, alde batetik. Berez perpaus osoari —eta ez aditzari soilik— dagozkion adberbio esapideak badira ere, ezin da ukatu kate mintzatuan edo idatzian perpausen arteko lotura adierazteko ere erabiltzen direla, diskurtso markatzaileen pare.
|
|
|
Balioari dagokionez, azalpena adierazten dute partikula hauek, esan den bezala, eta izan
|
ere
diskurtso markatzaileaz ordezka daitezke: Segur naiz plazer eginen diodala; izan ere, bera ere kantari pollita da.
|
|
|
Azalpenezko baitperpausa, bestalde, eta enklitikozkoaz edo izan
|
ere
diskurtso markatzailea duenaz —edo are juntadura soilaz— ordezka daiteke: Zerbait gertatu zaio, kolore txarra du eta; Zerbait gertatu zaio; izan ere, kolore txarra du; Zerbait gertatu zaio, kolore txarra du.
|
|
|
42.19.2m Orain arte ikusi ditugun adibideetan ez bezala, zenbait kasutan
|
ere
diskurtso markatzailea perpaus koordinatu baten barruan agertzen ahal zaigu. Azkeneko esaldia bera har dezagun lekuko:
|
|
|
Zorakeria da biztua luzea desiratzea; zorakeria da halaber etorkizuneko bizitzaz ez oroitzea. Kontura gaitezen perpaus horretan ederki ordezka daitekeela
|
ere
diskurtso markatzaileaz: Zorakeria da bizitza luzea desiratzea; zorakeria da ere etorkizuneko bizitzaz ez oroitzea; Zorakeria da bizitza luzea desiratzea; zorakeria da ere etorkizuneko bizitzaz oroitzea ere.
|
|
|
42.19.2e Nolanahi ere, diferentzia formalak beti ageri ez diren arren, presuposizioa aldaturik geratzen zaigu
|
ere
diskurtso markatzailea jarri bezain laster, DM honek solas mailako beste zerbaiten erreferentzia hartu behar baitu.
|
|
|
Hauek bezalakoetan (ikusi ere, joan ere eta abar) badirudi itzuli hauek nolabaiteko autonomia hartu dutela eta zenbait kasutan bederen normalean
|
ere
diskurtso markatzaileak bete behar duen zeregina bigarren mailan geratzen dela. Argi aski ikusten da hori izan ere esapidearekin, esate baterako.
|
|
|
Ezinbestean Alberdi (2014b) eta bere ikerketa taldeak egindakoa aipatu behar da hemen. Berak
|
ere
diskurtso markatzaile terminoa proposatzen du, eta hori erabiliko dugu guk aurrerantzean.
|
|
|
Mikel da, bestalde, bigarren perpaus horretan isilik utzitako nori sintagma berreskuratzeko bide ematen diguna. Eta hirugarren perpauseko hala
|
ere
diskurtso markatzaileak aurreko perpausarekiko aurkaritza adierazten du. Horiek, ordea, esan bezala, testu mailako harremanak dira, ez perpaus mailakoak.
|
|
|
Dena dela, funtzio bat baino gehiago betetzen ditu hala
|
ere
diskurtso markatzaileak. Nolabait esan daiteke bi hala ere ditugula:
|
|
|
Baduten perpausek beste balio batzuk ere har ditzakete. Adibidez, beste menderagailu batzuekin gertatzen den eran,
|
ere
diskurtso markatzailea eranstean kontzesiozko adiera hartzen dute: Saiatu bazara ere, ez duzu lortu.
|
|
|
31.4.6.2b Perpaus hauei dagokien terminologia ongi zehazteko erranen dugu perpaus menderatuko izenordain erlatiboa (ZER edo NOR) izenordain (korrelatu) aurrekaria dela, eta beste izenordaina, berriz, HURA gure adibideetan, izenordain (korrelatu) anaforikoa dela. Adibideetan ikusten den bezala, gehienetan
|
ere
diskurtso markatzailea lotzen zaio izenordain aurrekariari.
|
|
|
34.10h Hasieran esan dugu, baldintzazko perpausei, eta beste mendeko batzuei,
|
ere
diskurtso markatzailea eranstean, sarritan kontzesiozko balioa lortzen dela. t (z) ekotan/ t (z) ekotz menderagailuarekin, ordea, ohikoena baldintzazko adiera da:
|
|
|
Gaur egun izan aditzarekin agertzen da, izatekotan esapidearen balioan, aurreko adibidean bezala. Beste batzuetan, baldintza indartzeko
|
ere
diskurtso markatzailea erantsi ohi da: Etxera inor etorrienean ere, eros ezazu gazta eta ardoa!; Elurra eginenean ere, har itzazu kateak!
|
|
|
–Errurik ez duenez gero eta epaileak adiskide dituenez gero, lasai dago;* Merkea baitzen eta polita zenez gero, erosi egin nuen. e) Ez dituzte ondoan baina, ere eta bakarrik bezalako partikulak onartzen: * Etxera noa, baina berandu da eta;* Merkea zenez gero ere, erosi egin nuen;* Ondo egin duzunez bakarrik, gainditu duzu azterketa. f) Perpaus hauek izan
|
ere
diskurtso markatzaileaz parafrasea daitezke: Lasai dago; izan ere, ez du errurik; Erosi egin zuen; izan ere, merkea zen.
|
|
|
39.2.3.1a Kontzesio perpaus mota askok partekatzen duten ezaugarria da
|
ere
diskurtso markatzaileak lagunduta gauzatzea. Kontzesiozkoen molde gehientsuenetan aurkitu dezakegu diskurtso markatzaile hori; kontzesio balioa adierazteko duen garrantzia erakusten du horrek; batzuetan hark bideratzen du kontzesio balioa perpausetan, nahitaezkoa delarik halakoetan kontzesio perpausa osatzeko:
|
|
|
39.3.2d arren+ ere: arren postposizioari
|
ere
diskurtso markatzailea lotu izan zaio, enfasia emateko edo, zenbait kasutan; batez ere, baina, aditz jokatugabeko kontzesio perpausetan, mendebaldeko erabileran. Hona adibide batzuk:
|
|
|
39.3.3e Egitura honetan ere, badira forma indartuak. Batetik, oso ohikoak dira
|
ere
diskurtso markatzaileak enfatizatutako kasuak: Eta nehork erranagatik ere ezetz, etzaitzula lagunduko, eztuzu sinhesten (Axular); Hala irudituagatik ere, ez naiz aske (Txillardegi); Monicak, jatorduaz kanpora egarriak itotzen zegoela esanagatik ere, ura ukatzen zion (Kardaberaz).
|
|
|
13 Izan
|
ere
diskurtso markatzailearekin, berriz, erabiltzen da inoiz, ohikoa ez den arren: Izan ere hik gure pozari/ pozik erantzun baitiok (E.
|
|
|
Gailu horiek honako hauek dira: nahiz marka, arren eta gatik postposizioak eta
|
ere
diskurtso markatzailea. Horiekin konbinatzen dira aditzari atxikitako menderagailuak:
|
|
|
Askotan aditza edo predikatua berdinak izaten dira juntatzen diren bi perpausetan. Orduan aditza isilean geratzen da, eta bigarren perpausean baiezkotasuna edo ezezkotasuna jasotzen duten bai edo ez elementuak azaltzen zaizkigu, juntagailuarekin eta
|
ere
diskurtso markatzailearekin konbinazio desberdinak eginez: Eta... ere bai (Miren gipuzkoarra, eta Pello ere bai); Eta... ere ez (Miren ez da gipuzkoarra, eta Joxe ere ez); Eta bai... ere (Ane oporretara joan da, eta bai Aitor ere); Eta ez... ere (Ane ez da oporretara joan, eta ez Aitor ere).
|
|
|
emendiozko diskurtso markatzaileek perpausak bakarrik lotzen dituzte, eta hauek, aldiz, mintzagaiak lotzen dituzte. Era horretan, neurri batean
|
ere
diskurtso markatzailearen antzeko direla esan daiteke: hau edozein mailatako osagaiaren eskuinean ezar baitaiteke, mintzagai diren ber, osagai horren erreferentzia mundua zabalduz; haiek, esamoldeek, edozein mailatako perpaus osagaiak korrelazioan jartzen dituzte.
|
|
|
Egitura hauen balioari dagokionez, esan dugu emendioa, gehikuntza dagoela: emendio hori, bigarren zatiko mintzagaiaren ondoan kokatutako
|
ere
diskurtso markatzaileaz baliatuz, batik bat, egiten da, horrek erreferentzia mundua zabalduz, aurreko mintzagaiarekiko baieztapena bigarrenera hedatzen baita. Baina emendioaz gain, esanahiaren aldetiko beste ñabardura bat eransten diete perpausei lehen zatiko mintzagaiaren ondoren kokatzen diren ez ezik eta honen parekoek:
|
|
|
Bertsook, gainera, hilarrian ez ezik, egunen batean Oiartzungo herriak,[...], jasoko dion monumentuan ere ederki leudeke (Mitxelena). Perpausa ezezkoa denean,
|
ere
diskurtso markatzailea izango dugu, eta ez ukatzailea aditzaren aurrean: Josuk ez ezik, Peruk ere ez ditu lanak amaitu; Aingeru onak ez ezik deabru gaiztoak ere ezin ikusi badu haragi sutuaren zikinkeria...
|
|
|
Juntagaiak izan daitezke aginte perpausa eta adierazpen perpausa (Joan korrika edo harrapatuko zaitut); ez, ordea, adierazpen perpausa eta harridurazkoa (Loreak ekarri zituen, eta/* edo ze politak!), edo adierazpen perpausa eta galde perpausa (Berandu etorri da, eta/* edo ez al diozu ezer esan behar?). Baina gogoratu, azken hauek bezalako adibideetan, eta erabiltzen genuenean
|
ere
diskurtso markatzaileen zereginera hurbiltzen ginela.
|
|
|
28.4.6b Eta juntagailuaren tokia dela eta, bada argitu beharreko beste auzi bat ere:
|
ere
diskurtso markatzailearekin batera erabiltzean sortzen diren molde desberdinei dagokiena —baita ere, eta... ere bai, esaterako— Hona adibide batzuk: Ateratzen dira Andres eta Malen, eta baita ere haien atzetik Joxe Mari eta Anttoni (B.
|
|
|
11 Bai adberbioak baditu bestelako erabilerak ere, egitura bereko sintagmen ondoan errepikaturik ematen denean (bai etxean, bai kalean), edo
|
ere
diskurtso markatzailearekin batera ematen denean (bai eta ere, baita ere, ere bai). (§ 42.19.2).
|
|
|
Horretaz gain, kontzesio perpausetan nonahi agertzen den
|
ere
diskurtso markatzailea ere ager daiteke.
|
|
|
Hauetan baina ri berez zor zaion aurkaritza indartzera bezala dator ordea. Hala
|
ere
diskurtso markatzailearekin batera ere erabil daiteke, aurkaritzaren indargarri hemen ere: Nahi izanez gero, erraz hautsiko zituken hark danak edozertan.
|
|
|
Hilerokoa onura eta osasuntsu gaudela da. Natura zaintzetik
|
ere
diskurtsoak aldatzen ari dira, poliki bada ere.
|
|
|
Argi geratu da politikariek ez dutela interes berezirik hezkuntzaren kalitatean, hezkuntzak, beraien begietan, bestelako helburu garrantzitsuagoak baititu. Agintariek eta gurasoek irakasleen inguruko diskurtso eta pentsamolde hori aldatu bitartean, jai daukagu; are gehiago irakasleok
|
ere
diskurtso hori barneratzen jarraitzen badute; irakasleei dagokien autoritatea eta ospe maila itzuli ezean, maldan behera jarraituko dugu ezinbestean.
|
|
|
Horrela, badirudi jada ez dela hain larria iruzkin arrazista bat egitea edo emakume bati erasotzea, dibertigarria den zerbait izan daitekeela, errebeldea, “politikoki zuzena” ez dena. Artikulu berean, gainera, eskuin muturrak
|
ere
diskurtso erreakzionarioak barneratu eta portaera matxistak zein arrazistak normalizatzeko umorea alibi bezala erabiltzearen estrategia hori ondo baino hobeto ezagutzen duela adierazten du Martinezek. Kasu honetan ere, umorezko testuinguruak ahalbidetzen du beste edozein testuingurutan gizartearen gehiengoarentzat gaitzesgarriak liratekeen ideia faxistak plazaratzea.
|
|
|
Errepertorio berriak hartu emaneko harremanean sortzen direlako gertatzen dela esan daiteke. Ekite horien ekintzarako eremua mikroharremanak izaten dira (Puga Rayo, 2012), hau da, errepertorioko autoreak bere diskurtsoa konpartitzen du beste batzuekin, beste horiek
|
ere
diskurtso horrekin identifikatuta sentituko dira (Briceño Arango, 2018).
|
|
2022
|
|
|
Eta bestetik, gozagarritasun eta alaitasunarekin ere lotu nahi izango da –K09 k islatzen duen moduan. 80ko hamarkadan diskurtsoa, eta baita praktikak ere maskulinizatuak baldin baziren, eta gatazka, tentsioa eta oldarkortasuna baldin bazeuden
|
ere
diskurtsoaren zentroan, etapa horren amaieran diskurtsoa genero aldetik ere trantsizio batean sartuko da. Ondorengo hamarkadan joango delarik generikoki ere definitzen.
|
|
|
Akinoren pentsamendu idealaren pisuak mendeetan iraun zuen. Kastitatea gizonei gomendatzen bazitzaien ere, emakumeak ziren batez
|
ere
diskurtso horren helburu. Emakumeak —pasionalagoak izanda— haragiaren nahiak geldiarazteko gai baziren, Salbazioa gertuago legoke Gizateria osoarentzat.
|
|
|
Lehen gogoeta eta proposamen bilduma honetan, batez
|
ere
diskurtsoen higatzean sakonduko dugu, baita jarduteko moduak higatzeko proposamen zenbait egin ere, agenda feminista antiarrazista bat proposatzearekin batera.
|
|
2023
|
|
|
Definizio arazoa izatekotan subalternoak dauka, bere kondizioaz jabetzen ez den menpeko subjektuak (Gramsci 2013a eta b). Gai honetan
|
ere
diskurtso hegemonikoari, zeina estatuaren politika publikoek definitzen duten, ezikusia egiten diogu. Euskararekin bezala esan genezake euskal kultura zer den zehaztea ez dela auzi" zientifikoa" baizik eta diskurtsiboa eta ideologikoa.
|
|
|
besteak beste, eraso sexista, transmaribollofobo eta arrazistak gehiago salatu dira; prekaritatea neska gazteongan areagotu egin da; eta klima krisia bertan daukagu. Ultraeskuinaren gorakadak
|
ere
diskurtso batzuk gizartean ohikoagoak izatea eragin du. Horrek guztiak krisi hori puzten joatea ahalbidetu du.
|
|
|
«Euskal Herriari ekarpena egin nahi diogu, eta, beraz, euskararen biziberritzean ekarpena egitea dagokigu». Baina identitarioki iristen ez garen jende horrentzat
|
ere
diskurtso bat daukagu, euskararen aldeko apustua egin dezaten. Thailandiako egoitzatik datorren baina eskoziarra den enpresako jabeari euskararen identitatea azalduko diogu, bai, baina baita ere langileen gogobetetzean eragina daukala, lurraldearen garapenean ekarpena egiten ari dela eta enpresaren kudeaketa sistema hobetu dezakeela.
|
|
|
Mintegiak sexu plazeraz agertzen zuen kezka, sexu politikaren gainetik, oso urruti zegoen nire alabari izerdi asko botata eskaini nahi nion feminismotik. Jakin izan banu ez nengoela bakarrik, entzungo nituzkeen beste musulman batzuen eta koloreko beste feminista batzuen ahotsak, ni bezala lehen lerroan borrokan ari zirenenak, terrorearen aurka, erlijio obskurantismoaren aurka eta menderakuntza patriarkalaren aurka, denak
|
ere
diskurtso feminista zuritik at geratuak.
|