|
2001
|
|
|
Edo antzeko zerbait. Eta oraindik
|
ere
bizirik dagoela uste dut baina ez nuke seguru esango, nik dokumental batean ikusi dudalako orain dela gutxi baina telebistako dokumentalak zaharrak dira askotan eta despistatu egiten naute.
|
|
2002
|
|
|
Geroko egonaldietan hantxe ikusi dut. Orain
|
ere
bizirik dago eta fleitean, gainera.
|
|
2004
|
|
|
Damurik, gure artetik joana dugun euskaltzale fin eta prestu baten ahotsa landatuko dut hemen orduko iritziaren lekuko. Zalantzarik gabe, euskalgintzaren eremuan Imanol Laspiurrek utzi zigun lorratza oraindik
|
ere
bizirik dago: –Euskara zapaldua dago, zanpatua ere, eta burua altxa ezinik.
|
|
2007
|
|
|
Oraindik
|
ere
bizirik dago flandriarren artean beronen oroitzapena; hitz hauetaz mehatxatzen baitituzte ume irtenak: –Pas op, de hartog van Alva komt, hé?.
|
|
2008
|
|
|
Xeha dezagun areago protonazioaren ideia hori. Gurera begira, herri euskalduna bizirik dagoen artean protonazioaren baldintza
|
ere
bizirik dago, nola edo hala. Nazioaren aurreko aro etnikoari dagokion herri mota izango genuke hori:
|
|
2009
|
|
|
kopletan, dantzan, lanean, euskaran, ipuinetan. Bere barru barruan
|
ere
bizirik dagoela, sumatzen du Gandiagak. Aita, osaba, soro eta zelaien eguneroko ingurumarian gogoratuko ditu orain (HGB, 121, 139), bizitzako maisu gisa hain zuzen.
|
|
2011
|
|
|
Alegia, eta beste era batera adierazita, estatuaren hizkuntza ofizial hegenomikoaren estatus gailendua inondik inora zalantzan jartzen ez duen hizkuntz politika hutsala. Erabat ez hiltzeko, oraindik
|
ere
bizirik dagoela esateko, jokabide zinikoa.
|
|
2012
|
|
|
Ez dago inongo ihesbiderik. Lord Byronen ametsa hilda dago, behin
|
ere
bizirik egon baldin bazen. Objektua da baliogarri izan daitekeen bakarra, kapitalismoaren aro berri bati dagokion bezala, eta idazlana dugu objektuen artean perfektuena.
|
|
2015
|
|
|
Goizean erreparatu ez diozun detaile bat egin zaizu orain deigarria: kronologia guztien arabera, homo floresiensis bizi izan zen milaka urte luzeko aldi haren azkenean egungo homo sapiensekin batera bizi behar izan zuen ezinbestean; hortik sortuak omen ziren Flores uharteko egungo biztanleen artean oraindik
|
ere
bizirik dauden elezaharrak, giza ipotxei buruzkoak, hizkuntza pobre batean mintzo ziren bazterreko gizaki haiei buruzkoak. Seguru asko gizaki modernoen laidoa eta erdeinua jasan behar izango zituztela pentsatu duzu.
|
|
|
Intziri lazgarri bat aditu nuen. Maisua
|
ere
bizirik zegoen! Oihuek akuilaturik, ahaleginak bizkortu nituen.
|
|
|
Eibarren, neure jaioterrian, lexiko berezia garatu da bertako langileen bizimoduan. Oraindik
|
ere
bizirik dago, eta ezagun egin da Juan San Martinen bildumei esker (1958, 1958b eta 1959, batez ere). Hona hemen zenbait adibide, San Martinek berak jarritako erdal itzulpenarekin batera:
|
|
|
desafiaytaco chartela. Lopez de Gereñuk (1998) Zuian jaso zuen XX. mendean eta gaur egun
|
ere
bizirik dago Zigoitian.
|
|
|
Mendebalean, Gipuzkoako alderdi zabalean eta Sakanan erabiltzen da. Landucciren eta Lazarragaren izkribuetan agertzen da eta gaur egun
|
ere
bizirik dago Arabako alderdi askotan.
|
|
|
306), chindurris da Arrieta (Iruraitz Gauna), Gordoa (Asparrena) eta Urabain (Asparrena) herrietako bizilagunen ezizena. Gaur egun
|
ere
bizirik dago Barrundian, Donemiliagan eta Agurainen. Euskal Herriko erdialdean erabiltzen dira nd/ ng kontsonante multzoak dauzkaten aldaerak (txindurri/ txingurri).
|
|
|
Llevar en brazos, levantada, alguna cosa, pegante al cuello (Lopez de Gereñuk Zuian). Gaur egun
|
ere
bizirik dago Zuian. Lunan ere ezaguna da.
|
|
|
esanahiarekin. Gaur egun
|
ere
bizirik dago Agurainen. Landucciren hiztegian alkandora jarri zen.
|
|
|
Landucciren hiztegian ohoin eta oskari ditu lehiakide. Gaur egun
|
ere
bizirik dago Arabako zenbait alderditan.
|
|
|
Landucciren hiztegian agertzen da. Gaur egun
|
ere
bizirik daude Sakanan irazeki hitzaren aldaerak; yazei, izei, ixein, ixin gisakoak.
|
|
|
Landucciren hiztegian agertzen da eta Araba osoko toponimian ere bada, baina Arabako sartaldean padura aldaera baliatzen da. Gaur egun
|
ere
bizirik daude padura/ madura Arabako alderdi batzuetan. Antzinatasunari dagokionez, padura hitza Donemiliagako monasterioari zergak ordaintzen zizkioten herrien zerrendan dago dokumentatuta (1025).
|
|
|
Landucciren eta Lazarragaren izkribuetan agertzen da. Gaur egun
|
ere
bizirik dago Arabako leku askotan.
|
|
|
Renacuajo (Lopez de Gereñuk Muruan). Gaur egun
|
ere
bizirik dago Zigoitian. Ikus sapaburu.
|
|
|
Cesto grande para guardar grano (Lopez de Gereñuk Berrikanon). Gaur egun
|
ere
bizirik dago Zigoitian. Agurainen eta Okarizen ere ezaguna da.
|
|
|
Ave, picaverde (Lopez de Gereñuk Ozetan). Gaur egun
|
ere
bizirik dago Barrundian (Legarda). Aldaera:
|
|
|
1 Animal dañino (Lopez de Gereñuk Zuian). Gaur egun
|
ere
bizirik dago Zuian. Domaikian, gainera,. Piztiaren Ehiza?
|
|
|
Espacio abierto en la parte alta del borde [tejavana] donde guardan la hierba seca (salgue) (Lopez de Gereñuk Zigoitian). Gaur egun
|
ere
bizirik dago Zigoitian. Eusk. zalketegi.
|
|
|
Puerta de entrada en chabolas y cortines (Lopez de Gereñuk Kontrastan). Gaur egun
|
ere
bizirik dago Kontrastan. Eusk. ataka(?).
|
|
|
Lugar muy húmedo en el monte (Lopez de Gereñuk Larrean). Gaur egun
|
ere
bizirik dago Barrundian (Legarda). Aldaera:
|
|
2016
|
|
|
–Ai ene! , egin zuen lantu jotzaileak?, halaxe uste nuen nik
|
ere
bizirik zegoenean, baina orain hilda dagoenean, bestela uste dut. Beldur naiz ni eta nire atsekabeak dena batera ez ote zaizkion pisutsuegi gertatu; nire nahigabeek laburrago egin dituzte koitaduaren egunak, eta beldur naiz ez ote dudan horregatik erantzun.
|
|
|
Norbera besterik ez da geratzen, bere baitan duenarekin aurrez aurre, eta orduan biziaren benetako muina agertzen zaio bere soilean: zaintzailearentzat, bizitzea sentitzea eta pentsatzea da, egitea eta jardutea baino gehiago, eta, gaurkoa bezalako gauetan, iraganeko kontuak berritzea, izan direnak eta gehiago izango ez direnak, bere baitan bederen, oraindik
|
ere
bizirik daudela sentitzea.
|
|
2017
|
|
|
bat gertatzen ari zela gogorarazten zigun Txepetxek duela hamarkada batzuk. Oraindik
|
ere
bizirik daude zantzu horiek euskaldunon batez besteko gaitasun komunikatibo eskasean. Euskarazko kultura hizkuntza jasoan trebatua ez dagoen euskal hiztunaren mintzamena, tamalez, azpigaratua da maiz.
|
|
|
eta Soraluzen zaltai/ zaltei esaten da; ittoi/ ittua/ ittui Oñatin eta Leintz haranean. Arabako gaztelanian
|
ere
bizirik dago eta hango toponimian ere agertzen da, baina Landucciren hiztegian estalbi jarri zen. Bizkaiko ipar sartalde gehienean gorta aldaera erabiltzen da.
|
|
|
Oñatin andrazkoa denean esaten da; jostuna gizonezkoari. Landucciren hiztegian ere horixe erabili zen eta Sakanan
|
ere
bizirik dago. Atxine yoskile ibilte san etzerik etze, yósteko mákineas burun gánen, antzina joskilea ibiltzen zen etxerik etxe, josteko makinarekin buruaren gainean?
|
|
|
Hitz hauxe erabiltzen da mendebalean; arrotza da axola. Landucciren eta Lazarragaren izkribuetan ere ardura agertzen da, eta gaur egun
|
ere
bizirik dago Arabako erdaran. Ardura asko estau gastau bere dénporan, ardura asko ez du gastatu bere denboran?
|
|
|
Mendebal osoko hitza. Urolaldeko eta Goierriko sartaldean ere (Zestoa, Azkoitia, Urretxu, Zumarraga, Legazpi, Zegama) erabiltzen da eta Arabako alderdi batzuetako erdaran
|
ere
bizirik dago. Mallabian azentu markatua dauka:
|
|
2019
|
|
|
–Aitona Julian
|
ere
bizirik dago?
|
|
|
Manuel Sabine eta Ferminengana hurbiltzen denean, aurrean kausitzen duen irudia gogorra da benetan: emakumeak eskuin besoaz irmoki heltzen dion bitartean, ezker eskua leunkiro du pausatua mutilaren bihotzaren parean, oraindik
|
ere
bizirik dagoen ala ez ziurtatu ahal izateko. Mutilak begiak itxita dauzka, eta bere ahoaren ertzetik lerde jario fin bat dario, herioren beraren ispilua den begitarte desitxuratuari are ukitu makabroagoa emanez.
|
|
2021
|
|
|
Hau da, gure egunerokotasunean txertatuta daudela, bizirik daudela. Adibidez, inauteriak, edo San Juan bezperako dantzak... ez dira iragan bateko kontu antzezpenak, baizik eta oraindik
|
ere
bizirik daudenak... Izan dugun historiagatik edo herri gisa izan dugun jarreragatik, tradizio horiek gorde eta mantentzen jakin duen herria gara.
|
|
|
Baina munduak astindu izugarri hura izan zuenean, lehenengo kolono haietako bat, halabeharrez, mendi zintzurren alde honetan suertatu zen, eta ahaztu egin behar izan zituen, ezinbestean, han utzitako emaztea, haurrak, adiskideak eta jabetzak, eta bizitza berri bati ekin beheko munduan. Berriro ekin zion, baina gaixotu, itsutu eta meatzeetako tratu txarrekin hil zen; kontatu zuen istorioa, ordea, kondaira bihurtu zen, zeina oraindik
|
ere
bizirik baitago Andeetako mendilerro osoan.
|