|
2001
|
|
|
Lan horiek guztiak bildu eta" Euskal deituren kronika" liburua osatu du Gatuzain argitaletxeak, non euskal abizenen nondik norakoak agertzen diren. Izan ere, denek jakin nahiko genuke gure deitura nondik datorren, bere historia zein izan den, eta batez
|
ere
bere esanahia. Bada, jakin min hori guztia asetzen saiatu da Marikita Tambourin baigorriarra, horretarako hiru iturriz baliatu delarik:
|
|
2006
|
|
|
Datazio erromatarra erabiltzen dute, egunari dagokionez; urtea, aldiz, Aroan emanda dago Era Hispanica ere deituan, K. a. 38 urtean kontatzen hasten zen eta XIV mendera arte erabili izan zen urtea emateko modu hau, juliotar egutegia penintsulan sartu zenekoa, hots, erromatarren iristearekin nolabait; eta modu klasikoari jarraituz, kalendas i jarraituz, erromatarrek hilaren lehen egunari deitzen zioten eta horrela zabaldu zen Goi Erdi Arora ere, eta atzeraka kontatzen dira kalendatatik ematen den zifra (aurreko hileko azken egunak adieraziz)?. Idatzita egoteak (kasu honetan harrian zizelatuta daude hitzak, baina idatzita azken batean)
|
ere
bere esanahia dauka, kultura orokorturik ez zegoen garai batean oso esanguratsua baita nork bere epitafioa izatea (kultura, soziala edo behintzat, zibilizatua?, erromatar kulturaren eragina aro, barbaroan?). Hala ere, esan dugu Momorenak akatsa duela eta, agian, artisauak (harginak) ez zuela ulertuko idazten ari zena; Alvarorenak, aldiz, kalitate handiagoko hizkiak dituela dirudi (Azkarate eta García Camino, 1996), nahiz eta bere kontserbazio egoera ez izan oso ona, adierazten duena eskulangilearen kualifikazioa altuagoa zela.
|
|
2008
|
|
|
Markes jauna ohetik jaiki zen, ez ziztuan, haatik, erantzun hartan luzatzeak
|
ere
bere esanahia baitzuen, ausaz, luzaldiaren tarte hura agintzen zuenaren (ez al zuen ezkontzaren ohiko formulak emazteak senarraren mendeko behar zuela agintzen?) adierazpide bat balitz bezala, adierazleari berari jauzi bat egiteko baimena aitortzen ziona, benetako agintearen planotik komenientzien planorainokoa?, jantzi zen, markesa andereak negar egiteko puntuan zirudien, baina ez zuen egiten, h... eta, gelatik alde egin aurretik, honela mintzatu zitzaion emazteari, ahots neutro eta gizabidetsu batez:
|
|
|
Markes jauna ohetik jaiki zen –ez ziztuan, haatik, erantzun hartan luzatzeak
|
ere
bere esanahia baitzuen, ausaz, luzaldiaren tarte hura agintzen zuenaren (ez al zuen ezkontzaren ohiko formulak emazteak senarraren mendeko behar zuela agintzen?) adierazpide bat balitz bezala, adierazleari berari jauzi bat egiteko baimena aitortzen ziona, benetako agintearen planotik komenientzien planorainokoa–, jantzi zen –markesa andereak negar egiteko puntuan zirudien, baina ez zuen...
|
|
2019
|
|
|
etor!. joan!. Aditz hauek berauekin daramate leku antolamenduaren beharra; bertzenaz, oihu horiek ez zuketen inondik
|
ere
bere esanahia hartuko: etorri, bai; baina, nora?; joan, bai; baina nora?
|