|
2007
|
|
|
2 Gipuzkoak eragin du batez
|
ere
EAEko erabileraren hazkundea, Arabako zein Bizkaiko erabileraren bilakaera txikia izan baita edo eremu batzuetan kale erabileran, hain zuzenzifra bertsuetan iltzatuta dago.
|
|
|
Izan ere, lankideekin eta beste zenbait eremu formaletan (banketxe, udaletxe eta osasun zerbitzuetan) zein informaletan, erabilerak bereziki gazteengan egin du gorantz (ondorioen III.8, III.9 eta V.12 puntuak). Oro har, iñaki Iurrek dioen bezala, euskara zahar batzuen hizkuntza izatetik batez ere multzo polit baten hizkuntza izatera pasatzen ari da, batez
|
ere
EAEn.
|
|
2011
|
|
|
Euskal hiztunelkarteak, eskola bidez lortu duen buru jasotze ohargarria hor egonik
|
ere
EAEn (ahulago dabil Nafarroan eta are ahulago Iparraldean), jardun gune jasoformaletan ez baina eguneroko bizimodu arrunt, errepikakor, masibo eta informal horretan ageri du, hemen eta orain, atzerakada nagusia. Nagusia, ez bakarra.
|
|
2012
|
|
|
Baina gazteenen artean (24 urtetik beherakoen artean) joera aldaketa dago, eta hasi egin da bai euskara (%13, 7) bai euskara eta erdara (%9, 1) dutenen ehunekoa. Hala ere, kontuan hartu behar da joera aldaketa hori batez
|
ere
EAEn gertatu dela. Nafarroan 50 urtetik beherakoen artean ez da ehunekoa jaitsi, %4tik gora mantentzea lortu da adin talde horietan guztietan.
|
|
|
Adinari dagokionez, EAEko eta Nafarroako gazteen artean nahiko altua da euskararen erabilera sustatzearen aldeko jarrera, baita helduen artean
|
ere
EAEn. Iparraldean, aldiz, gazteenak dira aldeko ehunekorik txikiena dutenak, nahiz eta azken bost urteotan gora egin duen.
|
|
2013
|
|
|
Berriz
|
ere
EAEn kokatuz, esan dezakegu bai bilakaeran, eta baita egunean ere, egoera ez dela hobea, azterketa guztiak adierazten duten bezala. BAT aldizkari honetan (84 zenbakian (2012, 3):
|
|
2014
|
|
|
Hala
|
ere
EAEko lurraldeen arabera egoera ez da berdina (Huguet, 2007):
|
|
2015
|
|
|
• Hamar multzoen artean erdaldunena (euskaldunak %10era iristen ez ziren udalerriena) desagertu egin da. Dagoeneko ez dago ezaugarri horietako udalerri bakar bat
|
ere
EAEn. Azpimarra dezagun 1981 urtean multzo hori zela guztien artean nagusia, udalerri eta biztanle gehien biltzen zuena.
|
|
2016
|
|
|
Iparraldeko eta Hegoaldeko bilakaeraren kontrastea jardungune honetan ageri da inon baino nabarmenago150, V. inkestako datuen arabera. Iparraldeko ET jardunak administrazio publikoan eta zerbitzu esparruan ageri duen gainbehera hori nabarmen diferentea da Hegoaldean, batez
|
ere
EAEn, ageri den buru jasotze ohargarriaren aurrez aurre. Esparru biek azken hamarkadotan izanikako bilakaera soziokultural eta politiko administratibo diferentearen errainu izan liteke dibergentzia hori, neurri ohargarrian.
|
|
|
balio mugatukoa hoberenean eta, okerrenean, baliogabea. Nolanahi ere, ETk ez ezik E4k
|
ere
EAEn gora egin izana azpimarratzekoa da, perspektiba globalean152 b) Gainerako bost lurralde eremuetan atzera egin du ET erabilerak, edota bere horretan (aski maila apalean) dirau. Atzerabideari dagokionez oso deigarria da, duen zabaleroagatik, Nafarroa Behereko, Zuberoako eta Lapurdi barnealdeko kasua.
|
|
|
eskola esparruan, bereziki, arras goraldi bizia izan dugu oro har. Alde nabarmena egonik
|
ere
EAEtik Nafarroara, eta bi hauetatik Iparraldera, batez besteko joera goranzkoa izan da hor. Oro har sarbide ohargarria izan du euskarak G alorreko beste mailetan ere.
|
|
|
Euskararen gotorleku da euskara, egungo egunean; hala dira kontuak, batez
|
ere
EAEn. Ez dago beste inolako jardungunerik, are gutxiago ekimen esparru instituzionalik, euskararen nagusitasun moldaerari dagokionez ikasgelaren pareko emaitza gotorrik ager dezakeenik.
|
|
|
76 Batez
|
ere
EAEko lehen eta bigarren hezkuntza mailetan.
|
|
2018
|
|
|
Hamar multzoen artean erdaldunena (euskaldunak %10era iristen ez ziren udalerriena) desagertu egin da. Dagoeneko ez dago ezaugarri horietako udalerri bakar bat
|
ere
EAEn. (...) [Iurrebaso, 2014]
|
|
2021
|
|
|
Bestetik, euskararen ezagutzak eta erabilerak gora egin dute azken hamarkadetan, batez
|
ere
EAEn. Izan ere," VI. Inkesta Soziolinguistikoaren arabera, 2016an EAEn bizi den 16 urte edo gehiagoko biztanleriaren %33, 9a euskalduna da [eta] %19, 1a euskaldun hartzailea" (Eusko Jaurlaritza, Nafarroako Gobernua eta Euskararen Erakunde Publikoa, 2016:
|
|
2022
|
|
|
Bestetik, UEMAko hezkuntza proiektuen arduradunarekin elkartu ginenean
|
ere
EAEko ikastetxe gehienetan soziolinguistika eta hizkuntza ekologiaren lanketa eskasaren inguruan zuten kezka agertu ziguten. Beraien Hedatu hezkuntza proiektuan aipatzen den bezala, ikastetxeetan soziolinguistikari dagozkion gaiek ez dute pisu askorik izan tradizionalki eta gaur egun, irakasteko moduaren eta ikastetxearen arabera alde handiak daude soziolinguistika lantzerakoan.
|