|
2008
|
|
|
Donostia Turismoko zuzendari Manu Narvaezek argi du aurtengo turismo denboraldia nolakoa izaten ari den: «Krisia
|
eragiten
ari da, baina leku guztietan, Kantauri itsasoko ertz guztian, Mediterraneoan... Ez hemen bakarrik».
|
|
|
Eta profesionalei,
|
eragiten
ari zaie istripua?
|
|
|
«Hala ere, kezkagarria da, ekonomiaren ahultasun egoera batean gertatu baita. Egoera horrek ondorio kaltegarriak ditu enpleguaren bilakaeran eta langabeziaren hazkunde metatu garrantzitsua
|
eragiten
ari da».
|
|
|
AHTren proiektua ELA, LAB, EHNE, Hiru... sindikatuek eta herri mugimendu zabalak gaitzetsi dute. Orain ekonomiaren krisia prezioetan, enpleguan eta lan baldintzetan txarrerako
|
eragiten
ari da. Borrokak lotzea eta zabaltzea komeni zaigu.
|
|
|
Finantza krisia banku guztiei
|
eragiten
ari da, zuzenean edo zeharka. Baita beren esanetan banku jarduera freskoa egiten dutenei ere:
|
|
|
«Datuek agerian uzten dute krisia sakontzen ari dela eta sektore guztietan
|
eragiten
ari dela», esan du LABek. Azken urteetan irabaziak pilatu dituzten enpresak «kaleratze masiboak» eta enplegua erregulatzeko dosierrak erabiltzen ari direla salatu du sindikatuak.
|
|
|
CCOOrentzat, INEMen datuek agerian uzten dute langabezia «jada» Arabako, Bizkaiko eta Gipuzkoako arazo larrienetako bat dela: «Krisia bete betean
|
eragiten
ari zaio bertako lan merkatuari».
|
|
|
Datuek agerian uzten dute krisia sakontzen eta sektore guztietan
|
eragiten
ari dela»
|
|
2009
|
|
|
Hala ere, hasiera batean Moskuk akordio hori onartu zuen arren, behatzaileak Errusiakoak izan ezean, ez duela akordioa sinatuko adierazi du, eta milaka lagun berogailurik gabe utzi ditu. Ukrainara behatzaileak joatearekin, urtarrilaren 1etik Europako hainbat herrialdetan
|
eragiten
ari den gasaren krisia amaitzea espero zuen EBk. Gaur bertan arazoa konpontzen ez bada, astelehenean ohiz kanpoko bilera egingo duela ohartarazi du EBk.
|
|
|
Mobilizazioak egingo ditu sindikatuak, atzerakada ekonomikoa emakumeei
|
eragiten
ari den kaltea salatzeko
|
|
|
Wimax antenen hedapena gero eta herritar gehiagoren gaitzespena
|
eragiten
ari da. Zuberoan, Nafarroa Beherean eta Lapurdin Wimaxen kontrako mugimendua indartzen ari da, eta, dagoeneko, Wimaxen kontrako kolektiboak sortu dira Heletan, Aiherran, Amikuze Iholdi Oztibarren, Zuberoako herrietan, Itsasu Kanbon, Mehainen, Hazparnen eta Garazi Baigorrin.
|
|
|
Zeintzuk dira kontraesan horren arrazoiak? Egia esan, AHTa
|
eragiten
ari den kalteak ez dira autopista honenak baino askoz handiagoak. Edo beharbada ez zaigu horren gaizki iruditzen kotxea hartzeko beharra lanera edo dibertitzera joateko?
|
|
|
indartu nahi dute erakundeek. Krisia sektorean
|
eragiten
ari den arren,, merkatua bere onera itzultzen denerako prest, egon behar dela esan du Bernabe Unda Industria sailburuak.
|
|
|
–Jaurlaritzak hobe luke bizi dugun ekonomia krisia
|
eragiten
ari den desorekak zaindu, eta lurraldeen arteko hausturari ez begiratzea?, adierazi du Ander Rodriguez Alternatibako kideak. EAk, berriz, gizarte zerbitzuen arloan irizpideak bateratzea eta Lurralde Historikoen Legea berrikustea, beharrezkotzat?
|
|
|
Araba, Gipuzkoa eta Bizkaian zehar izan da ibilbidea, eta hiru herrialdeetako tren azkarraren kontrako taldeen artean harremanak estutu dituztela nabarmendu du. Horrez gain, egitasmoaren eraikuntza lanak
|
eragiten
ari diren, triskantzak, tokian bertan ikusteko parada izan dute.
|
|
|
ELAren zenbaketaren arabera, aurten 55 langile hil dira lan istripuetan Hego Euskal Herrian. Sindikatuak nabarmendu du krisia eta lan merkatuaren egoera
|
eragiten
ari direla lan segurtasunean eta osasunean. –Enpresak inoiz baino gehiago ari dira segurtasun neurriak eta araudiak alboratzen; arau hausteak eta neurri falta ohikoak dira?, esan du ELAk.
|
|
|
Herenegun ere izan zen AHTaren aurkako protesta Durangon. Lagun talde batek Bizkaibus konpainiako autobus bat geldiarazi, eta haietako bi autobuseko sabai gainera igo ziren, AHTa
|
eragiten
ari den sarraskiaz herritarrak ohartarazteko. 12:30 inguruan izan zen protesta, Landako gunearen aurrealdean.
|
|
|
Haiei eta azken asteotan tren lasterraren aurkako desobedientzia ekintzetan parte hartu dutenei Elkarlanaren babesik handiena helarazi zien atzo Elorzak. Halaber, ekintzaileek jakinarazi dutenez, Eusko Jaurlaritzaren erakusmahaia desjabetu egin zuten herenegun, ingurunean eta nekazaritza lurretan
|
eragiten
ari den kalte izugarria salatzeko.
|
|
|
Zergatik galdu ziren dinosauroak? Egun
|
eragiten
ari garen beroaldiaren antzekorik izan al da lehenago. Nola egingo die aurre gizakiak planetako ingurumen aldaketei?
|
|
2010
|
|
|
Bruselak aliantza militarraren itxura zibilari ekarpena egin behar dio. Baina inoiz ez dugu ahaztu behar hitz egiten ari garen bitartean NATO sufrimendua
|
eragiten
ari dela. Ez bakarrik Afganistango gerran; baita munduko beste hainbat lekutan ere.
|
|
2011
|
|
|
Horrela jarraituz gero, 2015ean bikoiztu egin daiteke krisiak eragindako langabeen kopurua: 40 milioi pertsona.Somaviak eta Gurriak G20koei eskatu diete ekonomia errealeko enpresetan inbertitzeko, «kalitate oneko enplegua» sortzeko eta gizarte babesa handitzeko, langabezia ahulenei
|
eragiten
ari zaielako. Munduko buruzagi nagusiak Pittsburgheko eta Seulgo goi bileretako konpromisoetara itzultzea nahi dute, «kalitate oneko enpleguak ekonomiaren suspertzearen erdigunean jartzeko».
|
|
|
Erabakiak ondorio larriak izango dituela esan du. «Erabaki klase hauekin gizarte zerbitzuetan
|
eragiten
ari dira».
|
|
|
Bideo bat zabaldu dute beharginen lanaren berri ematen duena. Horrez gain, Kukutza gaztetxearen gertuko hainbat lagunek aditzera eman dutenez, eraikina botatzeko lanak
|
eragiten
ari dira bestelako kezkarik: inguruko eraikinetan arrakalak agertzen ari direla azaldu dute, eta auzotarrak arduratuta daudela.
|
|
2012
|
|
|
Euskal presoei ezartzen zaizkien «muturreko egoerak» indargabetzeko eskatu dio Herrira mugimenduak Espainiako Gobernuari. Egungo espetxe politika egoera «larriak»
|
eragiten
ari dela ohartarazi du. Pertsonen bizitzak arriskuan jartzen ari dela eta, egoera irauli ezean, «atzera bueltarik gabeko ezbeharrak» sor ditzakeela.
|
|
|
Udaberri arabiarrak ekarri duen aro berrira egokitu eta nazioartea
|
eragiten
ari zaion presioa arindu nahian, 11 egun barru egingo du Siriak konstituzio berriaren erreferenduma. Bozketa otsailaren 26an egingo dutela jakinarazi dute Baxar al Assaden erregimeneko iturriek, martxorako zeukaten iragarrita?, eta konstituzioaren «oinarri demokratikoak» azpimarratu dituzte.
|
|
|
Gidaririk gabeko AEBen hegazkinak edo dronak Pakistanen ustez talibanen gotorlekuak diren guneetan heriotza asko
|
eragiten
ari dira, tartean zibilenak. Atzo Ipar Waziristanen bi dronek jaurtitako misilek azpian harrapatu zituzten hainbat pertsona, eta gutxienez hamalau hil ziren, eta beste hainbat zauritu.
|
|
|
Lan erreforma iritsi da enpresetara. ELAko ordezkariek diote enpresak langileei xantaia egiten eta beldurra
|
eragiten
ari direla, lan erreforma baliatuta: «Beldurra sortzen ari dira, beldurra errentagarria baita».
|
|
|
«Beste erakundeek egindako ikerketengatik, jakin badakigu batez ere ume txikiak dituzten guraso gazteei eragiten diela», argitu du Gonzalez Buenok. Familien ekonomiaren kaskartzea umeen elikaduran
|
eragiten
ari da; baina, horrekin batera, familia askok ezin dute ordaindu, besteak beste, ez eskolako materiala, ez jantokia, ezta arropa ere. Pobrezia ezkutua Baina, fisikoez gain, eragin psikologikoak eta sozialak ere nabarmenak dira.
|
|
2013
|
|
|
Diskrezioaren beharra azpimarratzea ere antzerkiaren parte izan daiteke. Presoen eta ETAren desarmatzearen arloan Eusko Jaurlaritza diskrezioz
|
eragiten
ari dela adierazi zuen astelehenean Estefania Beltran de Heredia Segurtasun sailburuak eta, egun berean, Aitor Esteban diputatu jeltzaleak arlo horietan aurki mugimenduak etor daitezkeela iradoki zuen, diskrezioaren izenean isildu beharrean. Denen gogoan, Osloko berriak:
|
|
|
Gainera, zehapen prozedura ireki diote elkarteari, eta azken erabakiaren zain gaude orain. Nola
|
eragiten
ari zaio krisia EIZIEri. Diru iturri guztietan izan da jaitsiera.
|
|
|
Dirua egon badagoela nabarmendu du, baina geroz eta gutxiagoren eskuetara doala ikusita, gaiari buruzko gogoeta hasiko dutela aurreratu du. Bien bitartean, azken urteetako murrizketak GGKE en jardunean zuzenean
|
eragiten
ari dela nabarmendu du Dominguezek. «Aurten nabarituko da gehien murrizketen eragina GGKE etan; batzuetan enplegua erregulatzeko espedienteak daude, eta beste batzuek itxi dute», azaldu du.
|
|
2015
|
|
|
«Ezin dut hitzekin azaldu zenbat ari naizen sufritzen klubagatik eta gertakari hauek Osasunako zaleengan izaten ari diren eraginagatik. Bizkaik esandakoek min konponezin bat
|
eragiten
ari zaizkit, bai niri, bai nire familiari, bai nire taldekide izandakoei. Ez dute merezi inork haien zintzotasuna eta profesionaltasuna zalantzan jartzea.
|
|
|
Oso polita litzateke podiumera igotzea, baina Italian gaude». Hitzez umil dabil arabarra, baina bizikleta gainean triskantza
|
eragiten
ari da. Astanaren erabateko nagusitasunari errematea emanda, garaipen dotorea eskuratu zuen atzo Landak Madonna di Campiglion, Juri Trofimov (Katuxa), Alberto Contador (Tinkoff) eta Aru bera mendean hartuta.«Taldekako erlojupekoa zirudien igoerak; Astana bost txirrindularirekin, eta ni haien gurpilean».
|
|
|
Fenomeno globala da, mundu osoari
|
eragiten
ari zaiona: garatzeko bidean dauden herrialdeetako emakumeek euren herrialdea eta senideak uzten dituzte, herrialde aurreratuetako beste familia bateko zaintza eta etxeko lanetan jarduteko.
|
|
2016
|
|
|
Aurretik egon bazegoen, baina ez zen legezkoa. Beranduegi onartu zuten.Karitatearen Alabak kongregazioko moja izan arren preserbatiboen erabilera sustatu zenuen.Oso garrantzitsua iruditzen zitzaidan horrenbeste min
|
eragiten
ari zen gaixotasun horri muga jartzea. Aita santua preserbatiboen aurka bazegoen...
|
|
2017
|
|
|
Parte hartu duzuen herritar guzti guztiei gure eskerrik beroena helarazi nahi dizuegu.Keparen heriotzak guztioi oroitarazi digu zein den errealitate gordina: oraindik ere sufrimendua eta mina
|
eragiten
ari da Estatua, gatazkaren alde batek ez du bere biolentzia indargabetu. Epaitegietan bizi arteko zigorrak ezartzen jarraitzen du; Euskal Herrian, armak eskutan, jaun eta jabe direla erakusten jarraitzen dute.
|
|
2019
|
|
|
NBEk 25 herrialdetan egindako ikerketa baten arabera, andreek hiru aldiz denbora gehiago pasatzen dute zeregin horretan. Eta klima krisia ur edangarriaren eskasia
|
eragiten
ari denez, are eta gogorrago eragiten die emakumeei. Izan ere, etxeko txikienen zaintza eta ardura haiena denez, askotan eskolara joateari uzten diote eta halako lanei eskaintzen diote gero eta denbora gehiago.Ekosistemen eta lur emankorren galerak ere eragin handiagoa dauka emakumeengan gizonengan baino.
|
|
2020
|
|
|
Azken finean, iraultza txiki bat
|
eragiten
ari da isurien araudi berri hori autogintzan. Ekoizleak beren eskaintzak berraztertzen ari dira, motor handiko auto kutsatzaileak alboratzen hasi baitute.
|
|
|
Bigarrenik, lan munduan nola
|
eragiten
ari den aztertu zuten. Azken astean enplegua aldi baterako erregulatzeko mila dosier erregistratu dira Nafarroan, batik bat azken 48 orduetan.
|
|
|
Esate baterako, Europako Batasunak eta Txinak irailean bilera garrantzitsu bat egin behar zuten horri begira, baina hori ere kolokan zegoela iritsi da Erresuma Batuko Gobernuaren oharra: «COVID
|
eragiten
ari den ondorioei erreparatuta, ez da posible 2020ko azaroan COP26 handinahi eta barneratzaile bat egitea».
|
|
|
Traineru denboraldia udan izaten denez, arraun munduak badu denbora eta itxaropena oraindik lehiaketa berez jarrita dagoen datetan egiteko. Horretarako, baina, koronabirusa
|
eragiten
ari den alarma egoera kendu litzateke denboraldiari ekin aurreko asteetan, arraunlariek denbora izan dezaten uretan behar bezala entrenatzeko. Oraingoz, traineru ligen antolatzaile diren Traineruen Kluben Elkarteak, Kantauriko Arraun Elkarteak eta Emakumezkoen Traineru Elkarteak egutegiak onartu dituzte, baita bestelako aukera batzuk ere egutegia moldatu behar badute ere, egoerak hala eragiten badu.
|
|
|
Bada bereziki kezka
|
eragiten
ari den aldagai bat sindikatuen artean. Enplegu erregulazioak zabaltzen hasiko ote dira ekoizpen kateak gelditzen badira?
|
|
|
Ezagun da euskal ekonomian
|
eragiten
ari dela, baina Volkswagenek Iruñean duen fabrika handian hartu duen neurriak islatu du modu argienean koronabirusaren arazoa zenbatekoa izan daitekeen ekonomiarentzat. Landabenek iragarritakoaren ondoren, argi geratu baita Nafarroako industria motor handienaren ekoizpen katean eragiteko gai dela.
|
|
|
Apirilaren 17 eta 19 artean batzartuko dira Munduko Bankua eta Nazioarteko Diru Funtsa COVID
|
eragiten
ari den jokaleku berria aztertzeko, baina bilera hori ez da fisikoa izango, telematikoa baizik. Birus kutsakorraren oldarraldia dela eta, euskarri hori seguruagoa dela esan dute.
|
|
|
" Koronabirusaren epidemia ekonomiari
|
eragiten
ari zaio, bistan da", esan du Zhengshen Zhong CEBM Group taldeko presidenteak. Harentzat, Txinako Gobernuak martxan jarritako pizgarriek emaitza onak ekarriko ditu industriaren arloan.
|
|
|
Bederatzi milioi biztanle ditu Txinako Wuhan hiriak, eta garraio publikoa gelditzeko agindu dute agintariek, pneumonia hilgarria
|
eragiten
ari den birusa are gehiago zabaltzea galarazten saiatzeko.
|
|
|
Argazki apokaliptiko bat deskribatzen badu ere, errealitatea ez da oso bestelakoa. Koronabirusaren krisia kalte handia
|
eragiten
ari baita sektorean, eta ataka estuan jarri ditu aire konpainiak: lurrean utzi ditu hegazkin gehienak, eta enpresak amildu eta lurra jotzeko gertu.
|
|
|
Hamar urte igaro eta gero, munduko herrialdeen petrolio eskaria apaldu egingo da urteko lehen hiruhilekoan. Jakina zen koronabirus kutsakorraren auzia ekonomian
|
eragiten
ari zela, eta petrolioaren eskariak eragin hori islatuko du argi eta garbi martxoan. Energiaren Nazioarteko Agentziak eman du abisua:
|
|
|
«Arazoaren iraupenaren arabera aldatuz joango da ondorioen neurria. Hasieran, garraioei eta bidaiei
|
eragiten
ari zaie, eta litekeena da industriari eragitea gero; azkenik, esportazioei eragin diezaioke, eta, horrekin batera, ekonomia osoari».
|
|
|
Ohitura izan da iritzi publikoan, eta azken urteotan, gizarte zientzietan ere, futbolaren garrantzia nabarmentzekoa. Hala ere, gaur egungo COVID pandemiaren atakan, hainbatek arrazoitu dute, munduan milaka heriotza
|
eragiten
ari den gaitzaren aldean, futbolaren gisako ikuskizunak ezereza direla. Areago, Arrate Orueta Athleticeko jokalari ohi eta Gurutzetako ospitaleko medikuak martxoaren 31ko BERRIAn esan zuen pandemiak futbola «dagokion tokian» jarri duela, eta «neurriz kanpo» dagoena aldatu beharra dagoela.
|
|
|
Lee Yanghee erakundeko giza eskubideen adituak eskatu du ikerketa bat abiatzeko: «Armada sufrimendu handia
|
eragiten
ari da komunitate etnikoetan»
|
|
|
Eskualde horietan armadak rohingyak izaten ditu jomugan, baina asteotan, Leeren arabera, gutxiengo etniko guztien kontra ari da: «Armada sufrimendu handia
|
eragiten
ari da gutxiengo etnikoetan. Mundua COVID pandemiarekin okupatuta dagoen bitartean, Myanmarko armadak Rhakine eskualdeko erasoaldia handitzen segitzen du, zibilak helburu bilakatuz».
|
|
2021
|
|
|
Baikortasun giroa ekarri du pandemiaren okerrena atzean uzteak, edo, bederen, hori dirudi Mendebaldean. Iazko muturrekoaren ostean, herritarren kontsumoa eta enpresen inbertsioa beren onera itzultzen ari dira, baina joera orokor hori desoreka handi batzuk
|
eragiten
ari da lehengaien merkatuan. Urte hasieran, bazirudien susperraldi ekonomikorako oinpeko harri koskor moduko bat baino ez zela izango, baina gehiago irauten ari da.
|
|
|
XX. mendearen hasieran Zuloaga finkatzen ari zen estiloaren ezaugarriak antzeman daitezke mihisetan, Novoren iritziz: «Estilo harekin, Europako figurazioan iraultza
|
eragiten
ari zen». Horren adierazle dira hodei adierazkorrak, «sinbolismo eta naturalismoaren nahasketa betean», eta antzerki giro «nabarmena».
|
|
|
Edozein moduz, ez da birusaren lehen mutazioa; normala da aldatzea, etengabe aldatzeko joera baitute birus batzuek. Irailaren 23an, Houstongo (AEB) ospitale batean egindako ikerketa batean ikusi zuten bigarren olatuan kasu gehiago
|
eragiten
ari zela birusaren mutazio bat. Aldaera hori ere errazago zabaltzen zela ondorioztatu zuten.
|
|
|
Hala nabarmendu zuen atzo Joseba Madariaga Laboral Kutxako Ikerketa zuzendariak, Iruñeko Tres Reyes hotelean. Egungo egoeran
|
eragiten
ari diren zergatien berri emateaz gain, etorkizuneko nondik norakoak azaldu zituen. Galdera erantzunen txanda iritsi zenean, Elma Saiz eta Mikel Irujo Nafarroako Gobernuko kontseilariak eta Javier Kortajarena Laboral Kutxako lurraldeko zuzendariak parte hartu zuten.
|
|
|
Bai. Askotan deitu didate esanaz zenbateko kostua
|
eragiten
ari naizen. Baina ez hori bakarrik.
|
|
|
Barne ministroek goi bilera egin zuten atzo, Afganistango krisi humanitarioa dagoeneko
|
eragiten
ari den ihesaldiari erantzun bateratu bat adosteko, eta erabaki zuten laguntza ekonomikoa handitzea Afganistanen inguruko herrialdeei eta «migratzaileak eta errefuxiatuak kantitate handitan» jasotzen dituzten herrialdeei.
|
|
|
Gaur gaurkoz haientzako txertorik ez dagoenez, umeen artean ari da zabaltzen birusa, batez ere. Hori horrela, ikastetxeetan
|
eragiten
ari da COVID. Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza Sailak eta Nafarroako Gobernuko Hezkuntza Departamentuak itxitako ikasgelen datuak eman dituzte:
|
|
|
Etorkizuna sektoreka aztertuta, ondo bidean zerbitzuen sektoreak lekukoa hartuko dio orain industriari. Zentzu horretan, Madariagak azaldu zuen eroaleen eta semieroaleen gabezia autogintzan
|
eragiten
ari den arazoa galga izaten ari dela industriarentzat, baina litekeena dela luze gabe mesedegarria izatea: « Baliteke deslokalizazio batzuekin amaitzea.
|
|
|
Hori bai, kopuru horiek aldatu ahal dira, txip edo semieroaleen eskasiaren ondorioz. Izan ere, zirkuitu elektronikoetan beharrezkoak diren material horiek behar baino motelago iristen ari dira mundu osoko auto fabriketara, eta traba handiak
|
eragiten
ari dira ekoizpenean. Landaben bera sei egunez itxita egon da material horien falta zegoelako, eta 8.000 auto gutxiago egitea eragin du.
|
|
|
gasaren eta argindarraren garestitzea, konfinamenduen amaierak hornidura kateetan sortu duen estresa, lehengai batzuen eskasia, itxialdietan pilatutako aurrezkia gastatzeko irrikak eragindako kontsumo handia... Belatzek diote faktore horiek luzatu egingo direla, dagoeneko soldata igoera handiak
|
eragiten
ari direla, eta horrek gehiago elikatuko duela inflazioa. Usoek, berriz, esaten dute faktore horietako batzuk hurrengo hilabeteetan amaituko direla eta ez dela, hortaz, inflazioa seko geratzeko neurririk hartu behar —interes tasen igoera handi bat—, horrek ekonomien suspertzea trabatuko lukeelako.
|
|
|
Mediku eta erizainez gain, administrazio lanetan aritzeko profesionalak ere behar direla azaldu du Auzmendik: «Lan baldintzetan gehien
|
eragiten
ari dena pertsonal falta da; baja batzuk betetzeko erizainik ez dago». Profesional falta dela eta lanordu estrak egin behar izan dituztela adierazi du Auzmendik.
|
|
|
Pandemia
|
eragiten
ari den kalte ekonomikoei aurre egiteko plan berri bat du esku artean Gipuzkoako Foru Aldundiak: Ekonomia Indartuz.
|
|
|
Jaiotza tasaren jaitsiera hezkuntzan
|
eragiten
ari da. Oraingoz, maila baxuenetan sumatzen dute ume falta:
|
|
|
Gero eta haur gutxiago jaiotzen dira Euskal Herrian; beraz, gero eta ikasle gutxiago daude. Hau da, jaiotza tasaren jaitsiera zuzen zuzenean
|
eragiten
ari da hezkuntzan. Horrekin zer egin erabakitzea da erronka:
|
|
|
Halere, erakundeak berak onartu du datu «kontserbadoreak» direla, «gardentasun faltaren» eraginez. Horrez gain, egunerokoan ere ondorio kaltegarriak
|
eragiten
ari da kolpea: elikagaien eta erregaien prezioak nabarmen egin du gora azken asteetan, eta, MEP Munduko Elikadura Programaren arabera, txiroenek «mahaira janaria eramateko zailtasunak» dituzte.
|
|
|
Eta triste dago, ama apenas ikus dezakeelako. «COVID buruko osasunean
|
eragiten
ari zait», laburbildu du.
|
|
|
Akordioarekin pozik agertu da Urtaran, argudiatuta «egitekoa bete» dutela. Izan ere, uste du aurtengo aurrekontuak «inoiz baino beharrezkoagoak» direla COVID izurria
|
eragiten
ari den egoera ekonomiko eta sozialetik irteteko. Konforme azaldu da Maider Etxebarria alkateordea ere (PSE EE), «denon ongia lortzeko helburua» nagusitu zaiolako «konfrontazioari».
|
|
|
Estropadak alde batera utzita, badut buruan bueltaka gai bat. Kezka handiz bizitzen ari naiz COVID
|
eragiten
ari den guztia. Badakit zein gogorra den lehorrean ezin lehiatu egotea, iaz bitan bizi izan genuen eta.
|
|
2022
|
|
|
Euskal industriak egoera hori nozitu du, adibidez autogintzan, erdieroaleen gabeziagatik. VWren eta Mercedesen plantetan geldialdiak egin behar izan dituzte, baina haibat sektoretan
|
eragiten
ari da arazoa, adibidez ardogintzan, botilak falta direlako uzta berriak botilaratzeko.
|
|
|
CCOOko idazkari nagusi Loli Garciak, berriz, euskal negoziazio kolektiboa «blindaturik» dagoela ziurtatu du. «Ez dagoen alarma bat
|
eragiten
ari dira».
|
|
|
«Australiatik Kanadara, AEBetatik Txinara, Europan eta Amazonian barrena, suteak kaosa
|
eragiten
ari dira ingurumenean, gizakien osasunean eta azpiegituretan», azpimarratu dute txostenean. Gainera, txostenean diotenez, suteak ohikoak diren lekuetan denbora luzeagoan eta bero handiagoarekin erretzen dira basoak, eta ustekabeko lekuetan ere gertatzen ari dira, hala nola zohikaztegi lehorretan eta permafrosta urtzen ari den tokietan.
|
|
|
Hego Euskal Herriko industria oso kezkaturik dago gerra
|
eragiten
ari den egoerarekin, eta ez dago duda handirik neurri bereziak hartu direla. Jaurlaritzako Ekonomiaren Garapeneko sailburu Arantxa Tapiarekin elkartu dira Araba, Bizkai eta Gipuzkoako klusterrak, eta argi esan diote bete betean eragiten dietela gerraren ondorioek, Errusiako eta Ukrainako merkatuekin duten harremana edozein dela ere.
|
|
|
«Errusiak Ukrainaren aurka egindako probokazio eta justifikazio gabeko erasoak nazioarteko legedia hausten du[...]. Hitzez azal ezin den sufrimendua
|
eragiten
ari da ukrainarrei». Eraso horien aurkako hiru zigor sorta onartu ditu EBk, eta laugarren bat izango da gaur, G7ko taldearekin koordinatuta.
|
|
|
Bien bitartean, greba aurrera doa Euskal Herrian, eta garraiolarien lanuztea gero eta arazo gehiago
|
eragiten
ari da banaketan; industrian, ordea, handiagoa da eragin hori, eta zenbait enpresatan hasi dira geldialdiak, hornidura arazoak dituztelako. Gaur bertan, CAFek bere jardueraren zatirik handiena gelditu du.
|
|
|
Bien bitartean, greba aurrera doa Euskal Herrian, eta garraiolarien lanuztea gero eta arazo gehiago
|
eragiten
ari da banaketan; baina industrian handiagoa da eragin hori, eta zenbait enpresatan hasiak dira geldialdiak, hornidura arazoak dituztelako. CAFek jardueraren zatirik handiena gelditu zuen atzo.
|
|
|
(hori bai, ahots apalez diot, eskertuko nuke denboraldi batean gure leloetatik «gara» aditz forma ezabatuko bagenu: herri, itsaso, euskara, kantu... hainbeste identitatek psikikoki funditu egingo gaitu, pertsonalitate multiple arriskutsuegia
|
eragiten
ari zaigu, gabiltzan erne).
|
|
|
Kezka
|
eragiten
ari da umeetan agertzen ari den hepatitis akutu mota bat
|
|
|
IPCCren txostenak ohartarazten du itsasoak jadanik «inpaktu ekologiko larriak» izan dituela berotzearen eraginez, eta Euskal Herriko kostaldea hartzen duen eremua «tropikal bihurtzeko» arriskuaz ere ari da txostena. Dagoeneko uretako komunitateari
|
eragiten
ari da berotzea, eta arrain sardak, esaterako, txikitzen ari dira. IPCCren azken txostenak berretsi du itsasoko arrain kopurua ere txikitzen ari dela.
|
|
|
Sakelako telefonoak —eta haien erabiltzaileak— erabat kontrolatzeko bidea da Pegasus spywarea. Espioitza programa harrabotsa
|
eragiten
ari da azken egunetan: Torontoko Unibertsitateko The Citizen Lab ikerketa zentroak egin eta The New Yorker aldizkariak argitaratu berri duen lan baten arabera, Euskal Herriko eta Kataluniako 65 pertsona espiatu zituzten 2017tik 2020ra —2015eko kasuren bat ere badago—, horietako 63 Pegasus espioitza sistema erabilita.
|
|
|
Aldamioa hainbat buruhauste
|
eragiten
ari zaie. Horietako bat, eroankortasuna:
|
|
|
COVIDa Shanghain (Txina) eta beste portu batzuetan
|
eragiten
ari den kolapsoak ere ez du laguntzen enpresen kezka arintzen. Hornidura kateetan egon diren eta oraindik ere badauden etenak mehatxu argi bat dira kontratuen epeak betetzeko.
|
|
|
Badirudi brexit a
|
eragiten
ari dela: Erresuma Batua esportazioen %2, 8 baizik ez da.
|
|
|
sasiak eta sastrakak sartzen dira, eta desagertu egiten da milaka urtean izan dugun habitat zabal hori. Abeltzaintza geldiaraztearekin batera geldiarazi da beste guztia, bat batean, eta ingurunean sekulako aldaketak
|
eragiten
ari da».
|
|
|
proiektu «ausartak» nahi dituzte, eta iragarri dute hutsegiteen beldur ez direla izango, uste baitute horiek usu direla ikasteko eta bidean hazteko era bat. «Aniztasuna» eta «digitalizazioa» sakoneko aldaketak
|
eragiten
ari dira, oso azkarrak, eta hor eragin nahi dute, batez ere.
|
|
|
Ekimen pribatuak ere paper bat joka dezake, baina ez dadila izan publikoaren kalteetan, edota azken urteetan izan den bezala publikotik ordaindutakoa, ustiatzera mugatzea. Orain arte, ekimen pribatua administrazio publikoak egin beharreko zenbait azpiegituren fagozitazioa
|
eragiten
ari da. Hezkuntza mailan, Microsoft eta Google dira adibide onenak, baina azpiegitura mailan Amazonen AWS zerbitzariak dira jakin edo ez egunero erabiltzen ditugun milaka zerbitzuak sostengatzen dituztenak.
|
|
|
NDF bereziki kezkatuta azaldu da dolar sendoak herrialderik txiroenetan duen eragin kaltegarriarekin. Inbertsioak AEBetara desbideratzeaz gain,
|
eragiten
ari da herrialde horiek beren zorraren truke ordaindu behar dituzten interesak handitzea, eta «herrialde gehiegi» estu dabiltza. Larrien dabiltzanei zorraren berregituraketa prozesu bat hasteko gomendatu die, zor subiranoen beste krisi bat sortuko ez bada.
|
|
|
Gaixotasuna dugu, eta lehenbiziko urratsa eritasuna
|
eragiten
ari diren jomugak aurkitzea da: proteinak, entzimak, hartzaileak...
|
|
|
Gainera, ohartarazi dute osasun alorreko profesionalen gabezia horrek «oso azkar okerrera» egingo duela, erretiroak direla eta. Medikurik eza bi gunetan
|
eragiten
ari da Basurtun, sinatzaileen arabera: larrialdietan, %30eko gainkargarekin, eta suspertzean, behar diren baino erizain gutxiago daudelako.
|
|
|
Oraingoan, ordea, arazoa ez da langabezia handitu dela, baizik eta interes tasak oso bizkor ari direla igotzen inflazio handiari aurre egiteko, eta hori igoera bortitzak
|
eragiten
ari da Euriborrean.
|
|
|
Durangaldeko enpresen atarietan egin zituzten pikete informatiboak, eta Zornotzan, berriz, manifestazio nagusia, ESK, CNT eta CGT sindikatuekin batera. Eskualdeko enpresa gehienek produkzioa gelditu behar izan zutela adierazi zuten ohar baten bidez. Kontrara, FVEMek esan zuen enpresen bi herenek «normal normal» jardun zutela, eta gehitu zuen greba ez zaiola asko
|
eragiten
ari enpresen jardunari.
|
|
|
Momentuz, aktbibismo hori administrazioaren euskalduntzeari
|
eragiten
ari zaio, baina, zabalik diren auzibideei erreparatuta, agerikoa da beste eremu batzuetara ere hedatu daitekeela.
|
|
|
Momentuz, aktbibismo hori administrazioaren euskalduntzeari
|
eragiten
ari zaio, baina, zabalik diren auzibideei erreparatuta, agerikoa da beste eremu batzuetara ere hedatu daitekeela.
|
|
|
Bi talde egon dira: batetik, gehiengoa, Frantzia, Italia eta Espainia buru zituztela, eskatuz gasaren prezioari muga bat jartzea, familien, enpresen eta erakunde publikoen kontuetan
|
eragiten
ari den zuloa arintzeko; bestetik, Alemania eta haren ohiko aliatuak, halako esku hartze bat egiteak hornidura arazoak ekar zitzakeela ohartaraziz. Argudiatzen zutenez, EB gasik gabe geratzeko arriskua dakar, gas kargamenduak merkatuko prezioak ordaintzeko prest zeuden lekuetara joan zitezkeelako; Asiara, batez ere.
|
|
2023
|
|
|
Gero eta handiagoak dira euskal Y-a
|
eragiten
ari den gastuak. Espainiako Gobernuko bozeramaile Isabel Rodriguezek jakinarazi duenez, Ministroen Kontseiluak obrako kontratuaren aldaketa bat onartu du gaur, 10,2 milioi eurokoa.
|
|
|
Urtarrilaren 24an abiatu zuten greba, eta atzo, astea beteta, elkarretaratzeak egin zituzten Bilbon eta Iruñean. Letraduen elkarteek jakinarazi dutenez, Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan batez ere auzi zibiletan
|
eragiten
ari da, eta Iruñean, «instrukzio epaitegi eta emakumeen aurkako indarkeriari buruzko auzitegi guztietan» babestu dute; joan den astean, gutxienez 400 epaiketa geratu ziren bertan behera. Araban izaten ari da erantzunik handiena:
|
|
|
GRI Castingsek eolikoen sektorerako eta automoziorako piezak ekoizten ditu, eta, enpresak adierazi duenez, «ekoizpen arazo larriak» izan ditu azken urteotan. Haize errotentzako tamaina jakin bateko piezak –balio erantsi handiagoa izan zezaketenak– fabrikatzeko izandako zailtasunak azpimarratu ditu zuzendaritzak, esaterako; baita Asiako ekoizleak autogintzaren sektorean
|
eragiten
ari diren «lehia gogorra» ere, zeinak prezioak jaistea ekarri baitu. Hainbesteraino, non bateraezina den «jarduera bideragarria izatearekin», esan duenez.
|
|
|
GRI Castingsek eolikoen sektorerako eta automoziorako piezak ekoizten ditu, eta, enpresak adierazi duenez, «ekoizpen arazo larriak» izan ditu azken urteotan. Haize errotentzako tamaina jakin bateko piezak —balio erantsi handiagoa izan zezaketenak— fabrikatzeko izandako zailtasunak azpimarratu ditu zuzendaritzak, esaterako; baita Asiako ekoizleak autogintzaren sektorean
|
eragiten
ari diren «lehia gogorra» ere, zeinak prezioak jaistea ekarri baitu. Hainbesteraino, non bateraezina den «jarduera bideragarria izatearekin», esan duenez.
|
|
|
Xabier Saralegiren ustez, txat horrek muturrera eraman ditu sare neuronalen ahalmenak, eta «disrupzio bat»
|
eragiten
ari da. GPT txataren aurretik, ataza edo auzi jakin bat egiteko entrenatzen ziren sare neuronalak; adibidez, testuak itzultzeko.
|