|
2006
|
|
|
Azken batean, estimatzen baititugu eta aldarri feministarik sutsuenetan ere maiz isurtzen dela samurtasunaren bertsio etsi edo itxaropentsuren bat. Gizonei benetako mixeria eskuineko
|
emakumeek
boterea lortzen dutenean etorriko zaiela, erabateko kontrola dutenean, beren alderdietako gizonak ere behar ez dituztenean. Ez zidaten sinetsi.
|
|
2009
|
|
|
Estereotipo sozialen barneratzea:
|
emakumeek
boterearekiko interesik ezdutela edota boterezko postuak betetzeko zailtasunak dituztela dioten estereotipoak barneratzeak postu horiekiko interesa alde batera uztera daramatza emakume asko.
|
|
|
Ahalmena ematea (empowerment):
|
emakumeek
botere eskasia sentitu etaizan ohi dute euren bizitzaren eta erabakien gainean. Besteei egozten dietengarrantziak, maiz, beren burua bigarren maila batean uztea dakar.
|
|
|
Aitzitik, eragin handia duten federazio/ klubetan badaude presidentetza lortzearren lehiatzen diren hautagaiak. Horren azpian dago presidentetzari loturikdauden irabaziak lortzea, askotan, hautagai den presidente hori murgilduta dagoennegozioetarako kontaktuak; besteetan, boterea edukitzeko eta botere hori erabiltzeko aukera izaten da norbera hauteskundeetara aurkeztera bultzatzen duena.Horrela, literaturan ikusi da
|
emakumeek
boterea besteekin konpartitzeko baliabidegisa kontsideratzen duten bitartean, gizonek kontrolerako bidetzat hartzen dutelaboterea (adibidez, Jacobs, 1991, Druskat en lanean aipatua, 1994; Rosener, 1990).
|
|
2013
|
|
|
% 85 emakumeak dira. Kontua da
|
emakumeek
boterea dutela beren bizitzako alderdi guztietan, eta azpimarratu egiten dute. 3 Amagandiko edoskitzea haurren heriotza tasa murrizteko Irudia:
|
|
2014
|
|
|
Ematen zuen kontzeptu horrek nolabaiteko irteera eskainziezaiekeela garai hartan komunitate historiografikoaren alderdi honek zituenzenbait kezkari. Alde batetik, argi zegoen ordura arte isilarazia izan zen iraganarendimentsio bat berreskuratzeko egindako aurrerapenak gorabehera, emakumeenhistoria korronte nagusien ondoan garatu zela, baina horietan sartzea lortu gabe.Bestetik, subjektu femeninoak zapalkuntza sistema patriarkalaren biktima gisaulertu izanak
|
emakumeek
botere aginduen aurrean zuten erantzun gaitasuna ilunduzuen. Hirugarrenik, ikuspuntu horrek berak, emakume guztien kokapen sozialaberdintzeko joera izan zuen, beraien arteko diferentziei behar bezalako arreta jarrigabe, eta emakumeak kontzeptu unibertsal bihurtuz.
|
|
2016
|
|
|
Esklabotzaren aurkako mugimenduan argi ikusi zuen Mott andreak:
|
emakumeek
botere politikoa behar zuten, lehenbailehen; hala ere, emakumeen sufragioari buruzko ebazpena aurkeztearen aurka egin zuen. Haren ustez, zentzugabea eta eskandalagarria gertatuko zen halako erabaki bat, eta, ondorioz, kalte egingo zion biltzarrari.
|
|
2017
|
|
|
Espazioaren bereizketa sexualaren bidez ere islatu zen
|
emakumeek
botere soziala galtzea. Mediterraneo aldeko herrialdeetan, emakumeak bota egin zituzten soldatapeko lan askotatik eta kaleetatik:
|
|
|
Baina, oro har, badugu ohitura
|
emakumeek
boterearekin dugun harremana sinplifikatzeko, gizarte edo eremuen artean dauden ezberdintasunak beren neurrian hartu gabe eta zenbait aspektu nahastuz.
|
|
2018
|
|
|
unibertsal (Mendebaldeko) batez mintzatzeak zentzua du soil soilik honako hau aintzat hartuta: . Ezagun diren gizarteen artean, bakar batean ere ez dute
|
emakumeek
botererik talde gisa gizonen gain erabakiak hartzeko; gizarte bakar batean ere ez dituzte emakumeek zehazten sexu portaeren arauak, ez eta ezkontrukeak kontrolatzen ere?. Lernerrek berak onartzen duenez, dena den, horrek ez du esan nahi emakumeak beti egon direnik posizio berean (alegia, Lernerrek ez du uste emakumeak historiatik at egon direnik, feminista batzuek dioten bezala), ez eta emakumeek sekula burujabetzarik edo botere sozialik izan ez dutenik ere.
|
|
|
Ustez autojustifikatua den autonomia hori saiatzen da zapalkuntza ezkutatzen; zapalkuntza hori da subjektuaren oinarria, baina aldi berean hura oinarri barik uzteko aukera amaigabea da. Esanahia eratzeko prozesu horrek eskatzen du
|
emakumeek
botere maskulinoa islatzea eta hari nonahi berrestea bere irudimenezko autonomia hori erreala dela. Lan hori konplikatu egiten da, gutxiena esateko, autonomia hori eraikitzeko funtsezkoa bihurtzen denean emakumeek subjektu/ adierazle maskulino hori islatzea.
|
|
2020
|
|
|
Esan dugunez, Emakumeen Ikusgaitasunaren 2017ko txostenaren arabera, eta 2018 datuak ikusita, EITBk ez du emakumeen ikusgaitasunarekin sinatutako konpromisoa bete parekidetasunaren inguruan eta hizkuntza ez sexistari dagokionez, eta ez ditu Emakundek egindako gomendioak bete, ez eztabaidetan ezta albistegietan ere. Azpimarratu nahi dugu, lan ordainduan eta ez ordainduan bezala,
|
emakumeek
botere edo kapitalen bat handitzen dutenean besteren bat galtzen dutela, gizarteak duen egitura (eta joera, praktika, habitus eta marko diskurtsibo ia oro) patriarkala dela-eta. Gogoan izan soldata handiagoa duten emakumeek (bikote heterosexualetan) lan ez ordaindu gehiago egiten dutela, nomaltasun patriarkalak gizonei ematen baitie soldata handiagoa eta, beraz, lan merkatutik at, berbideratzen?
|
|
|
Soldatapeko lana eta soldata nahiko parekoak dituzten bikoteak (bikote heterosexualetan) dira berdinzaleenak. Baina, emakumeen soldata gizonena baino altuagoa den kasuetan ez da tendentzia hori ematen, hau da,
|
emakumeek
botere sinboliko handiagoa izanda ere. Kasu horietan kontrakoa gertatzen da, emakumeek etxeko eta zaintza lanei denbora gehiago eskaintzen diete eta gizonek gutxiago, eta aipatzen da genero arau bat hausten denez bakoitza bere lekura mugitzen dela hori konpentsatzeko.
|
|
2021
|
|
|
Aurrera begira, beraz, Bengoetxeak krisitik ateratzeko irtenbide feminista jarri du oinarrian, bizitzen eta zaintzen aldarria gogoan: «Andreon behar materialak hobetzeko eskatzea ez da gauza txikia egun, eta horrek ere ahalbidetzen du
|
emakumeek
botere pertsonala eta kolektiboa edukitzeko aukerak izatea». Eragileen ustez, horretarako, zaintzaren «demokratizazioan» urratsak egin behar dira.
|
|
2022
|
|
|
Besteak beste, desberdintasun horren adibide batzuk aipatu ditu agirian: soldata arrakala,
|
emakumeek
botere eta erabakiguneetara iristeko dituzten zailtasunak, zaintza eta etxeko lanen banaketa desorekatua eta emakumeen aurkako indarkeria.
|