|
2002
|
|
|
euskal gizarte estamentala ezagutarazten duten obraklehen abiapuntua badira ere, gizarte sareak, oeconomicaren funtzionamendua etafunts instituzionala aztertzen dituztenek ere analisi ereduak ematen dizkigute.Lehenik eta behin, Antzinako Erregimeneko euskal gizarteari buruzko eta emakumeari buruzko lanek lehen abiapuntua eman digute. Zehazki
|
emakumeari
dagokionez, lanak gutxi izan dira orain arte, euskal historiografian behintzat. Aipatubeharrekoak dira, besteak beste, Lola Valverde (1991), Jose Antonio Az piazu (1995) eta Maite Lafourcaderen lanak, azken hau Ipar Euskal Herriaren ka suan8 9.Lola Valverdek eta Maite Lafourcadek Euskal Herrian emakumeak izandakokondizioa aztertu dute, herentzia sistemak haien gain izan zuen eraginaren etalegeak ematen zien kondizioaren ikuspuntutik.
|
|
|
Publizitate motak Legez kanpoko publizitate hori 1988ko lege batek arautzen du, eta, zaharra izan arren, oraindik ere erabilgarri diren kontzeptuak definitzen ditu. Legez kanpoko publizitatea da" pertsonaren duintasunaren aurka doana edo Konstituzioan onartutako eskubideak eta balioak urratzen dituena, bereziki haurtzaroari, gazteriari eta
|
emakumeari
dagokienez", arrisku kolektibotzat jotzen baitira. Legez kanpoko publizitatetzat hartzen dira, halaber," publizitate engainagarria, publizitate desleiala, publizitate subliminala eta produktu, ondasun, jarduera edo zerbitzu jakin batzuen publizitatea arautzen duen araudian xedatutakoa hausten duena".
|
|
2006
|
|
|
Baina ezin dugu ahaztu munduaren heren batean bakarrik aldatu direla legeak. Munduaren heren bi oraindik ere,
|
emakumeari
dagokionez, gu XIX. mendean bezala daude. Bestalde, Europan behintzat XX. mendean lortu duguna da berdintasuna politikoen agendan jartzea.
|
|
2007
|
|
|
Ez zituen alferrik 68 urte. Dena den, emeki, zango fin bat luzatu zuen soinekoaren azpitik eta, diagrama hartan
|
emakumeari
zegokion bezala, oinatz gorri baten gainean pausatu zuen takoidun zapata. Gauza bera egin zuen lehenengoari atzetik segitu zion bigarren oinetakoak ere.
|
|
|
Sulistyowati k gehitu zuen bidalketa Estatu Batuetako Armadako Ikerketa Medikoko Unitateak Yakartan duen bulegoaren bidez egin zela. Duela gutxi Balin hil den 29 urteko
|
emakumeari
dagokio lagina. Indonesiako agintariek diote neurriaren helburua dela argi uztea indonesiar birusak ez duela mutatu, eta frogatzea Bali, herrialdeko turismo leku nagusia, leku segurua dela.
|
|
2012
|
|
|
...egokiak trebatuko dituzte pertsonen salerosketa prebenitzeko edo, behar denean, horien trebakuntza indartuko dute.Trebakuntza horrek oinarri hartuko ditu salerosketa prebenitzeko, trafikatzaileak epaitzeko eta biktimen eskubideak babesteko aplikatutako metodoak, trafikatzaileen aurrean biktimak izan behar duen babesa barne.Trebakuntzak kontuan hartu ditu, halaber, giza eskubideak eta haurrari eta
|
emakumeari
dagozkien arazoak, eta, oro har, gobernuz kanpoko erakundeekin, beste erakunde egokiekin eta gizarte zibileko gainerako sektoreekin lankidetza sustatzea.
|
|
|
Eskubide horiek hauek dira: pertsonaren duintasuna, osasuna eta Konstituzioan babestutako balio eta eskubideak, bereziki, umeei eta
|
emakumeari
dagozkienak.
|
|
2013
|
|
|
femininus, feminina, femininum:
|
emakumeari
dagokiona. Adibidez, emakumeernalkinek Systema genitale femininum izena hartzen dute oro har.
|
|
2017
|
|
|
Ikerketa honek EAEko emakumeak salbuespena ez direla erakusten digu; izan ere, gizonekin alderatuta emakume gutxiagok jaso dute arteria zabaltzeko tratamenduren bat(% 91,5 vs% 95,3); gainera, jasotzen dutenek beranduago jaso dute (iskemia denbora 217 (145) vs 170 (115) min.). Nahiz eta atzerapen horren zatirik handiena MIA jasaten duen
|
emakumeari
dagokion (sintomak LHM 108 min (55) emakumeen artean, 77 min (41) gizonezkoen artean), ez da arduradun bakarra. Izan ere, behin osasun sistemarekin kontaktuan jarri ostean, emakumezkoek atzerapen handiagoarekin jasotzen dute itxitako arteria zabaltzeko tratamendua:
|
|
2019
|
|
|
Halere, gure aztergaira itzulita, gaur egungo
|
emakumeari
dagozkion problematikak aintzat hartzen dituzten eleberriak bakanak dira, eta etxe barruko indarkeria edo sexu krimenak gaitzat hartu eta haien naturalizazioaren eragile diren matxismoaz dihardutenak are gutxiago. Horregatik, azpimarragarri dira, besteak beste, Anjel Lertxundiren Hamaseigarrenean, aidanez (1983) edota Zoaz infernura, laztana (2008).
|
|
|
Musulmanen artean, zenbat eta emakume gehiago eduki, eta zenbat eta emakume joriagoak eduki, gizonak orduan eta begirune handiagoa biltzen du. Gizarte burgesean, errepresentatzea da
|
emakumeari
dagozkion eginkizunetako bat: haren edertasuna, xarma, adimena, dotorezia dira senarraren fortunaren seinale agerikoak, bere autoaren karrozeria nola.
|
|
|
Hala, ezkon harremanek, etxeko bizimoduak eta amatasunak multzo bat osatzen dute, eta, multzo horretan, une guztiek zerikusia dute batak bestearekin; emakumeak, senarrari samurki lotua baldin badago, pozik eraman dezake etxeko zama; seme alabekin zoriontsua baldin bada, barkabera izango da senarrarekin. Harmonia hori, ordea, ez da mamitzen erraza,
|
emakumeari
dagozkion funtzioak ez baitira elkarrekin ondo ezkontzen. Emakumeentzako aldizkariek luze eta zabal erakusten diote etxekoandreari nola zaindu bere erakargarritasun sexuala harrikoa egiten duen bitartean, nola izan itxura dotorea haurdunaldian ere, nola uztartu pinpirinkeria, amatasuna eta diru aurrezpena, baina kezkek laster aztoratu eta desitxuratzen dute emakumea, ordea, aholku horiek zehatz mehatz betetzera behartzen badu bere burua; zaila da, zaila denez, desiragarria izaten segitzea eskuak zartaturik eta gorputza eragabeturik edukiz gero haurdunaldien ondorioz; horregatik, askotan, emakume maiteminduak ezinikusia die seme alabei, haiek sedukzio gaitasuna hondatzen baitiote, eta senarraren laztanez gabetzen; ama ama baldin bada, berriz, bekaizkeria izaten dio seme alabak ere beretzat jotzen dituen gizonari.
|
|
|
Ez dakigu ezta emakumearen giharrak eta arnas aparatua gizonenak bezain garatuak ote zeuden ere gaurko bizimoduaz hain bestelako hartan. Lan gogor batzuk
|
emakumeari
zegozkion, eta, batez ere, hark eraman ohi zituen zamak; nolanahi ere, datu hori anbiguoa da: segur aski, konboietan gizonak libre eduki behar zituen eskuak erasotzaileengandik babesteko, haiek animalia nahiz pertsona izan, eta horregatik zegozkion emakumeari zamalanak; beraz, gizonaren eginkizuna zen arriskutsuena, indarrik handiena eskatzen zuena.
|
|
|
Horixe gertatzen zaio neskatoari bere burua emakume gisa atzematen duenean, mundua zer den ikasten ari delarik. Gizonen unibertsoak alde guztietatik giltzapetu, mugatu eta menderatzen du
|
emakumeari
dagokion esparrua: zenbat ere goratzen baita, zenbat ere ausartzen baita, emakumeak beti aurkituko du sabai bat buruaren gainean, eta bidea itxiko dioten hormak.
|
|
2022
|
|
|
gizonezkoen haurdunaldi psikologikoa aurrean sortzen da haurdunaldia bikotekidearen erreala. Gizonak esperimentatu egiten du sintomak haurdun dagoen
|
emakumeari
dagozkionak, hala nola goragalea gorakoak, pisua handitzea edo sentsibilitate handiagoa. Nola liteke?
|
|
|
Gaur egun oso gutxi parte hartzen dute emakumeek, egituragatik eta erakundea egiten ari denagatik. Sinesgarritasuna galdu du
|
emakumeari
dagokionez; orduan, oso parte hartze txikia dago, emakumeen parte hartzea jaitsi egin da, eta parte hartzeko interes gutxiago dago. Momentu honetan emakumeen ordezkaritza zero da.
|
|
2023
|
|
|
Antisorgailu gehienak emakumeen baitan txertatzekoak dira. Neurriak hartzea
|
emakumeari
dagokiola sinisten dute gazte eta heldu askok. «Ondo» jokatu ezean «ondorioak» izango ditugun katixima baita jaiotzetik, alua dugula ikusi eta munduaren B aldean kokatu gintuztenetik, garunean eta gorputzean gurutziltzatu digutena.
|
|
|
Hori azaltzeko dagoen teoria hauxe da: ba duten izen horiek guztiak
|
emakumeari
dagozkio, bizkaierazko neba neska baten anaia da, anaiarena anaia baizik ezin delarik izan; beraz, probableki garai zaharretan emakumearen aldekoak bakarrik konsideratzen ziren ahaide, Caro Barojaren iritziz, adar hori bakarrik hartzen zuten kontutan.
|