|
2003
|
|
|
Testuak, gainera, salatzen du herrialde askotan indarrean dauden lege eta ohitura batzuek mugatu egiten dutela emakumeei kredituak ematea, eta zenbait arauk (sozialak edo legalak) eragotzi egiten dutela emakumeek munduko leku batzuetan lurrak, propietateak eta etxebizitzak jarauntsi edo eskuratu ahal izatea, eta hori “emakumearen giza eskubideen urraketa da”. Alde horretatik, Nazio Batuek nazioarteko finantza erakundeei eta etxebizitzak finantzatzeko eskualdeko, estatuko eta tokiko finantza erakundeei gomendatzen die beren programetan
|
emakumearen
parte hartzea bultza dezatela. Azkenik, proposamenak pobreziaren “feminizazioari” egiten dio erreferentzia, eta adierazten du munduko leku batzuetan emakumeen bizi baldintza kaskarrek “zaila egiten dutela indarkeriazko familia egoerak uztea”.
|
|
2005
|
|
|
Horrela izanik, Alardea ulertzeko bi jarrera1 daude: alde batetik tradizionalistak (betikoak), emakumeak bakarrik kantinera bezala parte hartzea onartzendutenak; eta bestetik, berdinzaleak?,
|
emakumearen
parte hartzea kantinera zeinsoldadu gisa defendatzen dutenak.
|
|
|
Egia eta gehiengoa bateratuta agertzen dira; horrela, beraien diskurtsoan eztabaidarako aukerarik topatzea oso zaila suertatzenda. Gehiengoa
|
emakumearen
parte hartzearen kontrakoa baldin bada, ez dago zernegoziatu.
|
|
|
Alardearen inguruko gatazkaren araberako jarrerak definitzen baitu bakoitzaren identitatea eta talde jakin bateko partaide izatea. Oso zabalduta dago ikuspegi tradizionalaren aldekoa herrikoaeta
|
emakumearen
parte hartzearen aldekoa kanpotarra delako topikoa. Liburuhonetan zehar garrantzi handia emango zaio aspektu identitario honi, izenburuakgarbi uzten duen bezala.
|
|
|
Hauxe dahain zuzen ere, Bidasoan gertatzen ari dena: tradizionalistek egindako definizioarenarabera, soilik beraiek dira bertakoak;
|
emakumearen
parte hartzearen aldekoak, aldiz, kanpokoak dira, ez baitute irundar edo hondarribiarren sentipenik ondo ulertzen. Horren arabera, bakarrik Alarde tradizionalaren aldekoak dira Bidasoakoherria osatzen dutenak.
|
|
|
Lan honetan, tradizionalista? hitza erabiliko da
|
emakumearen
parte hartzearen kontrakoei buruzhitzegiteko, eta, berdinzale, emakumearen parte hartzearen aldekoak izendatzeko.
|
|
|
hitza erabiliko da emakumearen parte hartzearen kontrakoei buruzhitzegiteko, eta, berdinzale?
|
emakumearen
parte hartzearen aldekoak izendatzeko.
|
|
|
oso baliagarriak dira gatazka honek izan duen bilakaera ondo konprenitzeko. Azken finean, bi artikulu hauek
|
emakumearen
parte hartzearen ingurukoauziaren nondik norakoen berri ematen digute xehetasun eta doitasun handiarekin.
|
|
|
Horrela bada, gaur egungo aldarrikapena gehiegizko presarekin egin zelaesaten dutenek argi izan behar dute
|
emakumearen
parte hartzearen inguruko auziajada aspaldi plazaratu egin zela. Zentzu horretan, herriko politikariek zein Juntakokideek denbora izan dute auzia bide onetik bideratzeko eta sortu den iskanbilaekiditeko.
|
|
|
Udalarekiko guztiz independenteazen junta hau, eta bere funtzioak antolakuntza arlora mugatzen ziren. Aitzitik, gatazka sortu zenetik
|
emakumearen
parte hartzearen inguruko komunikatu etaerabaki batzuk hartu zituen.
|
|
|
EAko MaribelCastello, EB IUko Rosa Sanchez eta HBko Josune Urrosolo. Horien ekimenatartean,
|
emakumearen
parte hartzea planteatzen da lehenengo aldiz AlardearenJuntan.
|
|
|
Bilera horretan. Irungo Emakumeak? taldeak parte hartu zuen emakumearenparte hartzearen alde, ez nahastu izen hori gaur egungo Irungo Emakumeaktaldearekin,
|
emakumearen
parte hartzearen kontrakoa, eta irainez beteriko baten bidez iritzia ematen duena?. Talde hori Bidasoaldeko Emakumeaktaldearen aintzindaria da, eta bertan jada gaur egun auzi honetan parte hartu dutenzenbait emakume topa daitezke.
|
|
|
izeneko txostenean. Txosten horren egilea Enrique Noain da, Alardebarruan kargu garrantzitsua izan duen PSOEko kide bakarra; eta beranduago ikusiko dugunez,
|
emakumearen
parte hartzearen kontrako paskin batzuen nahigabekoprotagonista. Ikus daitekeenez, 1996 urteko ekaineko egunkarietan behin etaberriz Alardea bertan behera uzteko mamua agertzea ez zen neutrala.
|
|
|
Ikus daitekeenez, 1996 urteko ekaineko egunkarietan behin etaberriz Alardea bertan behera uzteko mamua agertzea ez zen neutrala. Horrenbidez, zorigaitzez eta dramatismoz betetzen zen
|
emakumearen
parte hartzea.
|
|
|
Zerbait hori hasiera bateantxantxetan hartzen zen, baina gero izugarrizko gorrotoarekin tratatu izan da. Zerbait hori
|
emakumearen
parte hartzea Alardean zen. Gai hau,, kasualki?, 1976.urtean agertzen da lehenengo aldiz udal agirietan, batzuen ikuspuntutik desastrearen eta beste batzuen ustez iraultzaren urtea izan zen hartan, hain zuzen ere.
|
|
|
PSOEko bederatzi zinegotzietatik inork ez du lotura zuzenik Alardearekin.PNVn, aldiz, gauzak oso ezberdinak dira. PNVko alkatea Xabier Txapartegi izango da, gaur egun
|
emakumearen
parte hartzearen kontrako sutsuenetariko bat dena; alkateordetza (PNV) Ricardo Etxepareren esku zegoen, gaur egun DonostiakoDanborradan emakumeen talde baten aitabitxia, baina Irungo Alardeari dagokionez, bi Alardeen teoriaren sortzaileetako bat; bigarren alkateordea (PNV) Ramon Requejo zen, gaur egun ere tradizionalisten buruetariko bat dena eta garai haietanjeneralaren laguntzailea eta gero Ala... PNVko zinegotziak ziren ere Javier Altuna, garai hartako Danbor Nagusia; Jose Luis Ocio, hatxeroa, eta Laureano Liceaga, Antonio Aramburu ren koinatua.
|
|
|
BAEko kideak ziren HBkoemakumeen ordezkari Josune Urrosolok, Alardearen Juntako kidea zenak, aditzeraeman zuen ordenantza aldatzeko egitasmoa. Ondorioz,
|
emakumearen
parte hartzearen alde lanean hasi ziren HBkoak. Martxoaren 8an jarritako karpan mahai batjarri zen ekimenaren inguruko informazioa zabaltzeko eta sinadurak jasotzeko.
|
|
|
Beste bi gertaerek, garbi utzi zuten irainen eta indarkeriaren bidea izango zelatradizionalistek erabiliko zuten estrategia
|
emakumearen
parte hartzearen kontraegiteko. Azken finean, beldurraren presioa da erabili izan dena azken urte hauetan.Hauetako lehenengoa ekainaren 28ko gauean jazo zen, emakumeen alde eginikokontzertu batean BAEko Maider Larrañagak eta HBko zinegotzia zen Juan MariRozpidek komunikatu bat irakurri zuten.
|
|
|
Giro aldrebestu honetan ekainaren 30a ailegatu zen. Goiz goizean
|
emakumearen
parte hartzearen aldeko emakume zein gizonezkoen taldea Ama Xantalenermitan bildu zen jarraitu beharreko urratsak zehazteko. Era horretan, eta jantziakazken mementoan jarririk, taldea Urdanibia plazako izkina batean kokatu zen Alardean sartzeko une egokiaren zain.
|
|
|
Dena den, 1996 urtean egindakoaren balorazioa baikorra izan zen
|
emakumearen
parte hartzearen aldekoen artean, geldiezina zen prozesuaren hasiera baitzen. Baina zein izan zen beste aldeak eginiko balorazioa?
|
|
|
Nahiz eta gehienetan
|
emakumearen
parte hartzearen aldeko aldarrikapenaren jatorritzat Irungo 1996 urteko gertakariak hartu, emakumeak Alardean parte hartzekolehenengo lana Hondarribian hasi zen, Emeki elkartearen bidez, hain zuzen ere. Horrela bada, 1993 urtean Emekikoek besteak beste udalari eta Alardearen agintarieieskutitzak bidali zizkieten.
|
|
|
Bigarren aspektuari dagokionez, Alardearen eguna baino lehenagohasi zen tradizionalisten antolaketa. Indarkeria Irunen baino askoz era gordinagoanerabili zen hasieratik, Hondarribian, Irunen jazotakoaren berri baitzuten eta, beraz, sorpresa faktorea agortuta zegoen; gainera,
|
emakumearen
parte hartzearen aldekopertsona gehienak identifikatuta zeuden Hondarribia bezalako herri txiki batean.Alardearen ostean antolaketa horretan sakondu zen.
|
|
|
1999 urtea
|
emakumearen
parte hartzearen aldeko manifestazio batekin hasizen. Entseguetan tradizionalak diren tapoiak izan ziren.
|
|
|
Gorago aipatu dugun tradizionalisten antolaketa agerikoa izan zen hasieratik.Irailean zehar, Hondarribian,
|
emakumearen
parte hartzearen aldekoen ingurukopaskinak azaldu ziren. Bertan pertsonen izenak, telefonoak, helbideak, etab.agertzen ziren.
|
|
|
Nahiz eta 1996 urteko Alardea bukatu ondoren negoziazioaren aldekohitza eman alkateak, 1997 urteko apirila bukaeran ez da ezer aurreratu. Bitartean, maiatzean
|
emakumearen
parte hartzea planteatzen duen udalbatzarra egiten da, bertan PSOE, PNV eta PPk aurkeztutako mozioa onartzen da. Mozio horretanesaten zenaren arabera, erresoluzio judizialak akatatu behar ziren eta irmoak izanarte hiritarren gehiengoaren jarrera errespetatu behar zen.
|
|
|
3.Erradikalizazioa oso handia da; izan ere, inkestatuen% 40k bere ideietan tinkomantentzeko jarrera azaltzen du. % 40 horretatik% 52 tradizionalistak dira eta% 18
|
emakumearen
parte hartzearen aldekoa.
|
|
|
AnaIzura eta Gaspar Montes Iturrioz margolariek; Ricardo Requejo pianojoleak; Kaliforniako Unibertsitateko Literatura irakaslea zen Carlos Blanco Aguinaga k; Leontxo Garcia kazetariak; Ricardo Arregi medikuak eta Federico Garayalde diplomatikoak. Lehenengo begirada batean,
|
emakumearen
parte hartzearen aldeko taldeadenik ezin esan; Ricardo Requejo, adibidez, IBAAko kidea da.
|
|
|
Proposatutako irtenbidea izan zen konpainia bakoitzak elkarte bat sortzea etaemakumearen parte hartzea horien esku uztea. Horren arabera, existitzen zirenkonpainietan
|
emakumearen
parte hartzerik ez zen izango eta; sortu berrietan, aldiz, emakumearen parte hartzea ahalbidetuko zen. Konpainia berrien eta zaharrenarteko batasunak Alarde berria sortuko luke taldekideen ustez.
|
|
|
Proposatutako irtenbidea izan zen konpainia bakoitzak elkarte bat sortzea etaemakumearen parte hartzea horien esku uztea. Horren arabera, existitzen zirenkonpainietan emakumearen parte hartzerik ez zen izango eta; sortu berrietan, aldiz,
|
emakumearen
parte hartzea ahalbidetuko zen. Konpainia berrien eta zaharrenarteko batasunak Alarde berria sortuko luke taldekideen ustez.
|
|
|
Lehenengo taldeaemakumearen parte hartzearen alde zeuden gizonezkoek osatzen zuten eta horienhelburua hausnarketa eta gogoeta bultzatzeko guneak sortzea zen. Bigarrena, Alardean
|
emakumearen
parte hartzearen kontra zeuden emakumeez osatutazegoen. Lehenengo taldearen tonua apala eta zalaparta gutxikoa baldin bazen ere, Emakume Irundarrak taldeak hasieratik argi utzi zuen bere jarrera gatazkatsuaizango zela.
|
|
|
Pagoki taldearen antolakuntzarekin, Antorcheras izenekoen ospakizuna egingo da. Horrenbidez, tradizionalisten ustez,
|
emakumearen
parte hartzea jaian ahalbidetzen da.Ikuskizun hau San Martzial eguneko bezperako gauean egiten da, emakumeek etaumeek 1522 urteko batailan izandako jokaeraren errememorazioa eginez. Alardearen egunari dagokionez, Barne Sailak emandako erresoluzioaren arabera, Alardetradizionala goizeko 7:15ean aterako da eta Ofizialaren ordutegia alkateak ezarrikodu.
|
|
|
Halaber, irundarren% 21ek berdintasunaren alde egiten zuen eta kopuru hori% 30,7ra igotzen zen 26 eta 35 urte bitartean. Inkestak agerikoa zena azaldu zuen, alegia, populazioaren gehiengoa
|
emakumearen
parte hartzearen kontrakoa zela; era berean, egoera okertzeko zantzuak plazaratzen ziren: % 40 indarkeria fisikora ailegatzekoprest zegoen.
|
|
|
Gauean,
|
emakumearen
parte hartzearen aldekoen asanblada egiten ari denbitartean, Alardearen Junta ere biltzen da. Bilera horretan PNVren ordezkariareneta politikoak ez diren ordezkarien dimisioa gertatzen da.
|
|
|
Horren bidez, udalbatzak ez zituen bere eginkizunak bete. Alarde alternatiboak, aldiz,
|
emakumearen
parte hartzea ekiditeko, tradizioak markatzen dituenlekua, ordua eta koreografiak ez zituen kontuan hartu. Datu honek garbi erakustendu hein handi batean tradizioaren aitzakiaren atzean benetan zer ezkutatzen den.Gertaera hauen ondorioz zinegotzi sozialista batek eginiko adierazpenek argierakusten dute, zenbaitek sufritu zuten etsipena; izan ere, Irungo biztanleriakauzitegietan eta beste instituzio batzuetan esandakoa ez zuen bete24.
|
|
|
ekimena ez zen baztertu. Eskasa zela uste zen, baina urte horretan ezparte hartzeko prest zeuden baldin eta udalak
|
emakumearen
parte hartzearen aldeko ekainaren 6an Eusko Legebiltzarrak onartutako mozioa ontzat jotzen bazuen.Horren bidez, emakumearen parte hartzea eskubidea zela onartzen zen, eta negoziazioan eskubide horren inguruko eztabaida emango zen. Tradizionalisten kasuan, aldiz, negoziatzeko borondaterik eza nabaria izan zen hasieratik.
|
|
|
ekimena ez zen baztertu. Eskasa zela uste zen, baina urte horretan ezparte hartzeko prest zeuden baldin eta udalak emakumearen parte hartzearen aldeko ekainaren 6an Eusko Legebiltzarrak onartutako mozioa ontzat jotzen bazuen.Horren bidez,
|
emakumearen
parte hartzea eskubidea zela onartzen zen, eta negoziazioan eskubide horren inguruko eztabaida emango zen. Tradizionalisten kasuan, aldiz, negoziatzeko borondaterik eza nabaria izan zen hasieratik.
|
|
|
Ezer ez badago negoziatzeko etaaldaketak ez badira onartzen, zaila da zeri buruz hitz egingo den jakitea. Tradizionalistentzat,
|
emakumearen
parte hartzea, kantinera salbu, noski, onartezinada era eta une guztietan.
|
|
|
2001 urtea era baikor batean hasi zen
|
emakumearen
parte hartzeko eskubidearenaldekoentzat. Alardea ikuskizun publikoen legearen arabera arautzen zela zioenepai bat atera zen eta.
|
|
|
Ekainaren 14an,
|
emakumearen
parte hartzearen aldekoen asanblada egitenda. Bilera horretatik gatazka konpontzeko elkarrizketa prozesua bultzatzeko proposamena ateratzen da.
|
|
|
Horrela, bada,
|
emakumearen
parte hartzea ahalbidetzeko, Oiasso konpainiaren sorrera dugu Irunen. Ekainaren 27an alkateak Alarde tradizionala egitekobaimena ematen du.
|
|
|
Izan ere, ekintza pribatuetan elkartze eskubidea berdintasun eskubidearen gainetik dago. Horren aurrean, gogoeta eta hausnarketa sakonagauzatu behar direla antzematen da
|
emakumearen
parte hartzearen alde daudenenartean.
|
|
|
Alarde pribatuen legaltasuna onartu ondoren, gogoeta garaia irekitzen da
|
emakumearen
parte hartzearen alde daudenen artean. Kontsulta eta bilera batzuen ostean, argi gelditzen da gehiengoa Alarde munizipala berriz antolatzearen aldekoa dela, une honetan, kalean egoteko aukera bakarra hauxe baita.
|
|
|
Soilik ondoko argudio okerra erabiltzendu:
|
emakumearen
parte hartzearen alde daudenek beste Alarde bat antolatzekoduten aukera. Ideia horrek emakumeen parte hartzearen alde daudenen jatorrizkoideia desitsuratzen du.
|
|
|
Bi kasuetan, bi udalak,
|
emakumearen
parte hartzearen aurka azaldutako jarreraren bitartez berdintasun eskubidea urratzen ari zirela pentsatzen zen berdintasunean desfilatu nahi zuten emakumeen aldetik eta halaxe zela frogatuta geratu zenbi prozesuetan, Auzitegien bi epaiek baieztatzen duten bezala. Bi epaiek baieztatukodute bi udalak izan zirela ordu arteko Alardeak antolatu zituztenak.
|
|
|
«Herri funtzio edokargurako desgaitze bereziaz zigortuko da bidegabeki jokatzen ari dela jakinik, administrazio auzi batean ebazpen alderdikari edo arbitrarioren bat erabakitzenduen herri agintaria edo funtzionarioa...») dute emakumearen parte hartzeadebekatu edo oztopatzen duen Alarderik antolatu edota antolaketan parte hartu; horrela, diskurtsoa aldatu eta Alardearen antolaketak udalaren jardunarekin zerikusirik ez duelako diskurtsoa zabaltzen hasiko dira, eta historikoki lotura hori egondela frogatzen duten adibideak ugariak badira ere, ideia berri hau erreal bihurtzekoasmoz, besteak beste, jaietako egitarauetatik, non udalak antolatutako ekintzakjasotzen diren, Alardearen ospakizunari buruzko erreferentzia zuzen oro ezabatukodute egun batetik bestera udal agintariek. Eta betikoak, berriz, egoera legal berriaren aurrean eta
|
emakumearen
parte hartzea oztopatzen jarraitzeko asmoz, bide juridiko berriak jorratzen hasiko dira Alarde diskriminatzailearen antolaketa aurreraeramateko helburuarekin.
|
|
|
Azter ditzagun orain betikoen aurka eta
|
emakumearen
parte hartzearen aldeabokatuek EAEko Auzitegi Nagusiaren Administrazioarekiko Auzietako Salarenaurrean bi prozesuetan erabilitako argudio juridiko nagusiak:
|
|
|
c. Argudio historikoari dagokionez,
|
emakumearen
parte hartzearen aurkakoekprozesu juridikoan zehar beraien diskurtsoa, bereziki, tradizioan oinarritzen zuten, horretarako bi Alardeak gertakari historikoen antzezpen zehatz eta hertsiak direladioen argudioa erabiliz. Baina hori ez da horrela; izan ere, egia da gertakari historikoa oinarritzat duten eta gogora ekartzen duten bi festa nagusiren aurrean gaudela, baina inolaz ere antzezpen edo irudikapen hertsi eta zehatz baten aurrean.
|
|
|
Baina hori ez da horrela; izan ere, egia da gertakari historikoa oinarritzat duten eta gogora ekartzen duten bi festa nagusiren aurrean gaudela, baina inolaz ere antzezpen edo irudikapen hertsi eta zehatz baten aurrean. Arrazoihistorikoak ez dira inolaz ere argudio nahikoa
|
emakumearen
parte hartzearen eskubidea zanpatzeko, guztiz eztabaidagarria baita bi Alardeen bidez gogora ekartzendiren gertakariak antzezpen errealista baten emaitza direla. Horrela, Hondarribikosetio egoera dela eta, 1638an burututako borrokan eta 1522ko San Martzialgo borrokan, ez ditugu aurkituko gaur egungo bi Alardeetan ezagutzen ditugun hainbatfuntsezko elementu, hala nola, Musika Banda, Zalditeria, Tanborrada, Hatxeroakedo Gastadoreak, Kantinerak, udatiarren konpainia, gorbataren erabilera Hondarribiko zenbait konpainiatan eta Irungo guztietan, bi Alardeetako doinuak, eta abareta abar.
|
|
|
Finean, urrats hauen guztien bidez, tradizionalistek emakumeen parte hartzeaukatu eta berdintasunezko Alarde publiko bat saihestu nahi dute. Haien interesetara egokitzen den forma juridiko bat bilatu eta forma juridiko horrek eskatzendituen exijentzia legalak beteko dituzte
|
emakumearen
parte hartzea kantinerarenpaperera murrizteko eta gainerako emakumeen parte hartzea ukatzen jarraitzeko, hau da, diskriminatzen jarraitzeko. Eta jarrera horrek badu izen bat arlo juridikoan: iruzur legala.
|
|
|
EAEko Auzitegi Nagusiaren 2002ko ekainaren 21eko epaia, Irungo Alardearidagokionez, eta urte bereko eta eduki bereko irailaren 10eko epaia, HondarribikoAlardeari dagokionez, errekurritu egin zituzten
|
emakumearen
parte hartzea defendatzen duten abokatuek. Beraz, gaia Madrilen egoitza duen Auzitegi Gorenarenesku dago eta orain auzitegi horrek zer esango duen itxarotea besterik ez zaigugeratzen jakiteko betikoei zabalik geratzen zaien azken atea beraien intereserakozabalik geratuko den ala emakumeen parte hartzearen alde gaudenontzat itxita geratuko den.
|
|
|
1 PSEri dagokionez, 1996 urtetik 1999 urtera arte zatiketa izan zen nagusiIrunen, zenbait zinegotzi
|
emakumearen
parte hartzearen alde agertu zireneta beste batzuk kontra. Baina udal hauteskundeetako zerrendetan emakumearen alde zeudenak baztertu zituzten 1999 urtean4 Gaur egungo alkateberria den Jose Antonio Santano k Alberto Buen-ek hasitako bideari jarraitudio, eta zenbaitetan, jokaera maltzurragoa izan du.
|
|
|
5 EH Irun Herria Plataformak (Batasuna alderdiaren oinordekoak) emakumeen aldeko jarrera izan du beti. Memento hauetan bi zinegotzi dituzte.Hondarribian
|
emakumearen
parte hartzearen alde dagoen alderdi politikobakarra da, nahiz eta militanteen artean ikuspegi kontrajarriak egon.
|
|
|
Horrela, zenbaitetan Alardearen inguruko erabaki askotan tradizionalisten nahiekin bat egin du5, era berean, borondate politiko eskasa azaldu duauzia konpontzeko. 1998 urteko otsailean
|
emakumearen
parte hartzearen aldekosententzia ateratzen da. Epai horren ondorioz alkatea behartuta dago emakumearenpartaidetza bermatzeko, eta Alarde berdinzale bat egiteko legearen arabera.
|
|
|
Azken finean, deslegitimazio dinamika baten bidez, Alarde munizipala (berdinzalea) torpedeatzen saiatuegin da behin eta berriz bere agintaldian zehar. Berak beti defendatu duen balizkoekidistantziaren atzean
|
emakumearen
parte hartzearen kontrako jarrera ezkutatu da, bere adierazpenetan garbi utzi duen bezala. Alberto Buen-en ustetan, emakumearenparte hartzea ez da eskubidea, baizik eta festa ulertzeko era ezberdin bat.
|
|
|
Berdinzaleek besteei Irungo PNVren menpe egotea egozten dieten bitartean, tradizionalistek Batasunakoak izatea leporatzen diete berdinzaleei. Tradizionalisten diskurtsoak
|
emakumearen
parte hartzearen defentsa eta Batasunaparekatzea du helburutzat. Horrela izanik, etiketazio politiko hau gainditubehar da, aspektu politikoak (partidistak) baztertuz.
|
|
|
Zergatik ote? Lehendabizi, auzi elektorala aipatu behar da; izan ere, eskualdean gehiengoa
|
emakumearen
parte hartzearen aurkakoa da. Eta erantzunhorrekin beste galdera bat sortzen da:
|
|
|
Izan ere, kanpoan jaio den bat, bertakoa, izango da emakumeen parte hartzearen kontrakoa bada; eta, kanpotarra? nahiz etabertan jaio,
|
emakumearen
parte hartzearen aldekoa bada. Elementu hau oso ondoazaltzen da zenbait tradizionalistak Alardearen inguruko egunetan erabiltzen dituzten irainetan; horrela, bada,, kanpotarra?
|
|
|
Emakumeak, aldiz, bigarren mailako partaidetza du bai festan bai identitateen eraikuntzan. Horrela, bada, argi eduki behar da
|
emakumearen
parte hartzea ez dela gizonezkoek egiten duten mesedebat, eskubide bat da; eta beraz, hiritartasuna gauzatzeko behar beharrezkoa denelementua.
|
|
|
hauen irtenbide bakarra Alardearen pribatizazioa bultzatzea izan da. Alde batetik,
|
emakumearen
parte hartzea eragozteko, bainabestetik ere, beraien eremu partikular propioa mantendu ahal izateko. Gatazkaazaldu arte, Alardea beti udalak antolatu du, bertan Alardearen Udal Batzordeakhartu ditu erabakiak.
|
|
|
Horrela bada,
|
emakumearen
parte hartzearen auzia azaltzen denean, talde honek aukera ikusten du urtetan zehar galdu dituen prestigio eta ohore mailak berreskuratzeko. 1997 urtetik aurrera Alardea pribatizatu egiten da eta betikoek sortutako erakunde baten esku gelditu da.
|
|
|
Zentzu horretan, bitxia izan ziren Santano k erabilitakoargudioak; izan ere, komunikabideei esandakoaren arabera, Alarde berdinzaleaegongo zenik ez zekien, berari bakarrik manifestazio baten jakinarazpena pasaomen baitzioten (El Mundo, 2003/07/01, 15 or.) 6 2004 urteko Alardean gauzakez dira aldatu, eta alkateak Alarde tradizionala udaletxeko balkoian ikusi zuenbitartean, berdinzalea ez zuen ikusi ere egin. Era berean, Alardearen ostean, Irungogehiengoari ezin zaiola muzin egin eta
|
emakumearen
parte hartzearen eskubideabermatzen saiatu egin zela esan zuen Alkateak (El Diario Vasco, 2004/07/01, 19.or.). Bitxia esaldi hori; izan ere, alkateak ez zion Alarde berdinzaleari desfilatzekobaimenik eman.
|
|
2009
|
|
|
Gaur egun emakumeen presentzia gizarteko esparru ezberdinetara zabaltzen ari da, eta orain artean gizonaren eremu mugatu ziren alderdi askotan ikus ditzakeguemakumeak. Aldaketa horren isla ere nabaritzen hasi da kirolaren munduan ere.Kirolaren munduan
|
emakumearen
parte hartzeak goraka egin duen arren, gehiagodira, oraindik orain, kirola egiten duten gizonezkoak.
|
|
2010
|
|
|
Baina, benetan, ez gaude berdintasun egoeran eta, hortaz, emakumeak %22 ginela parlamentuan aritzea ez zen batere erraza. Ez ginen %30 izatera ere iristen, nazioarteko hitzarmenak ehuneko horixe aholkatzen duenean, gutxienez,
|
emakumearen
parte hartzea politikan ziurtatze aldera. Mexikon ez genuen besterik, eta, oraindik, %50 eta %50 ditugula esanez ari gara, baina ez da egia.
|
|
2011
|
|
|
...en die estatuei eta gizartearen sektore guztiak bultzatzen ditu, arrazismoa, arraza bereizkeria, xenofobia eta horiekin lotuta dauden intolerantzia moduen biktima zein izan eta horiek emakume eta neskato direnetan, horiei laguntza eman diezaietela, bizitza publiko eta pribatuko esparru guztietan euren eskubideak osotasunean egikaritzeko aukera izan dezaten, eta maila guztietako erabaki prozesuetan
|
emakumearen
parte hartze osoa, benetakoa eta berdintasun egoeran ziurta dezatela, gehienbat, emakumeei eragiten dieten politika eta neurrien formulazio, aplikazio eta ebaluazioan;
|
|
2012
|
|
|
...az diezaiotela emakumeari aginte postuetarako sarrera eta onar diezaiotela parte hartze handiagoa, erabakiak hartzeko orduan.Konferentziak eskatzen du har daitezela beste neurri batzuk, Nazio Batuen Idazkaritzan funtzionario emakumeak izendatzeko eta mailaz igotzeko, Nazio Batuen Gutunarekin bat etorriz, eta Nazio Batuen beste organo nagusiei eta subsidiarioei eskatzen die, berebat, berma dezatela
|
emakumearen
parte hartzea berdintasun baldintzetan.
|
|
2014
|
|
|
Eta emakumearen presentzia olinpiadetan horren guztiaren adierazgarria da, baina hala ere, datuen garapena harrigarria da
|
emakumearen
parte hartzea goradoalako etengabe: 1908 urtean Londresen 38 emakumek eta 2008 gizonek hartuzuten parte; 1948 urtean Helsinkyra 519 emakume eta 4.436 gizon joan ziren; etahala, Sidneyra, 2000 urtean, 4.069 emakume eta 6.375 gizon eta azken olinpiadetanLondresera 2012 urtean 5.396 emakume eta 5.439 gizon joan ziren bi sexuenarteko partizipazio kopuruak berdintzen, hala ere emakumeen emanaldien kopuruaLondresen% 20 izan zen.
|
|
|
Kontra publiko ez diren emakumeen artean bereziki eragiten du oztopo horrek, alor parte hartzailearen arauak ezagutzen ez dituztenen artean ere. Nahiz eta hori emakumeen artean diskurtsoetan neutralizatzeko joera egon den,
|
emakumearen
parte hartzearen hasieran bikotekideak erresistentziak izan ditu honako diskurtsoen bidez: " jada ez duzu nirekin bazkaltzen"," ez zaitut ikusten"," ez dugu denbora guretzako".
|
|
2015
|
|
|
2012an hasi ziren lantzen eta besteak beste jaso du, esaterako, elkartearen gobernurako organoen berdintasunezko osaketa eratzeko konpromisoa. Mimenzak esan zuenez, “berdintasun plana, genero berdintasuna erakundean integratzeko tresna egokia da, jakinik ere nekazal munduaren garapena
|
emakumearen
parte hartzearen eskutik datorrela, baita landa eremuko botere egituretan gizon emakumeen parte hartze orekatutik ere”. Estatutu berriakAurreko ostegunean erakundearen estatutu berriak eta Cederna Garalur Garapen Partzuergo gisa egituratzeko asmoa onartu ziren.
|
|
2019
|
|
|
Ihintza Urainek (Azkoitia, 1995) larunbatean Donostian jokatutako XI. Emakumezkoen Triatloia irabazi zuen. Azkoitiarra ez zen helmugaratu aurrena, baina federatu gabeko azkarrena izan zen; beraz,
|
emakumearen
parte hartzea sustatzea helburu duen proba herrikoiaren garaikurra jaso zuen kirolariak.
|
|
|
Zuzendari literarioak esan zuen, Ongi da, liburua oker zuzenketa batez zabalduko da, oker zuzenketa erridikulua da, ez irakurtzen den tokian ez bedi irakur ez, gurutzatuek ez zuten lagundu irakurtzen den tokian, irakur bedi gurutzatuek lagundu zuten, ederki egingo dute irri gure kontura, baina tira, zorionez garaiz ohartu ginen, eta egilea ulerkor agertu zen, beste alde batetik iruditu zitzaidan arrunt estimatzen zaituela, duela egun batzuk izan zenuten elkarrizketa bat aipatu zidan, Bai, elkarrizketa bat eduki genuen, deleaturrari buruz mintzatu ginen, Zeri buruz, galdetu zuen emakumeak, deleaturrari buruz, ez al dakizu zer den hori, galdetu zuen Raimundo Silvak, oldarkor, Bai, badakit, baina ez dut ongi aditu. Antza, inork espero ez zuen
|
emakumearen
parte hartzeak elkarrizketa desbideratzera behartu zuen, Emakume honek, esan zuen zuzendari literarioak, hemendik aurrera argitaletxe honetan lan egiten duten zuzentzaile guztiak gidatzeko ardura hartuko du, bai lan epeei eta erritmoei buruzkoan nola zuzenketen txukuntasunari buruzkoan, dena berarengandik igaroko da, baina itzul gaitezen gure gaira, argitaletxeak erabaki du gertaera zoritxarreko ... Zuzendari literarioa isildu zen, zuzentzaileak bere etorkizuneko asmoei buruzko aldarrikapena egin zain, asmo kontzienteei buruz bederen, zeren bestelako asmorik baldin bazen, inkontzientearen eremukoa izango baitzen, asmatu ezina.
|
|
|
Ihintza Urainek (Azkoitia, 1995) larunbatean Donostian jokatutako XI. Emakumezkoen Triatloia irabazi zuen. Azkoitiarra ez zen helmugaratu aurrena, baina federatu gabeko azkarrena izan zen; beraz,
|
emakumearen
parte hartzea sustatzea helburu duen proba herrikoiaren garaikurra jaso zuen kirolariak.
|