|
2014
|
|
|
Onenean ere, semeren bati helaraziko zioten, isileko herentzia balitz bezala, beren dohain, beren zaletasun hori. Azken urteotan, berriz, oso ohikoa da
|
emakumeak
bertsotan ikustea; are gehiago: bai protagonistentzat, bai bertsolari lagunentzat eta bai entzuleentzat ez da batere harrigarri izaten.
|
|
2015
|
|
|
Hori guztia ikusita, ezin esan
|
emakumeak
bertso munduan atzo sartu zirenik, ezta txapelketetan ere. Halaber, gehienak bertso idatzietan jardun arren, bat batekoan ere euren aletxoa utzi dutenak badirela ikusi dugu.
|
|
2018
|
|
|
70eko hamarkadan sortu eta 80ko hamarkadan garatu ziren bertso eskolek eta hauen inguruko ideologiak ahalbidetu eta legitimatu zuten bezala
|
emakumeak
bertsotan trebatzea, bertsoeskola horiek eta ideologia horrek berak ahalbidetu eta legitimatu zuten, lehen aldiz, etxetik bertsozale ez zirenak bertsotan trebatzea; etxean erdaraz ari ziren hiztun berriak tartean.
|
|
|
70eko hamarkadan sortu eta 80ko hamarkadan garatu ziren bertsoeskolek eta hauen inguruko ideologiak ahalbidetu eta legitimatu zuten bezala
|
emakumeak
bertsotan trebatzea, bertso eskola horiek eta ideologia horrek berak ahalbidetu eta legitimatu zuten, lehen aldiz, etxetik bertsozale ez zirenak bertsotan trebatzea; etxean erdaraz ari ziren hiztun berriak tartean. Baina, emakumeen kasuan nola, bertso eskolarako sarbidea demokratizatu izanak soilik ez dakarren bezala gizarteko emakume gizon proportzioa oholtzara eramana izatea, bertso eskoletako atea hiztun berriei zabalik egoteak bere horretan ez du gizartean dagoen hiztun berri proportzioa oholtzara eramanarazi.
|
|
2019
|
|
|
Azken mendeetan
|
emakumeak
bertsotan aritu dira, baina askoz espazio intimoagoetan.Eta trabak traba plazan kantatu izan dutenek ere bertsolarien zerrendetan ez dute lekurikirabazi. Horren adibide dira Manuela Etxarri Zabaleta, Juana Manuela Irusta Egia edo JazintaArruti, senarraren izenaren itzalean geratu direnak.
|
|
|
Horretarako, emakume bertsolariek bertsoen mikrokosmosetik at feminismotik edan eta bisibilizazio lana eta espazio berreskuratzea aldarri izan dute. Hartara, emakume bertsolariek nahiz bertso munduan zihardutenek erresistentzia bide, bertsoa eta generoaren humusa elikatu zuten, 90eko hamarkadan bertso eskoletan prestatutako
|
emakumeak
bertsotan plazetan hasi ziren bitartean.
|
|
2020
|
|
|
Jende kultuarekin ere bai. Nik poz itzela hartzen dut
|
emakumeak
bertsotan ikustean. Garaipen handi bat izan da hori, ez bertsolaritzarentzat bakarrik, baita gizartearentzat ere.
|
|
2021
|
|
|
Bai, eta belaunaldi desberdinetako
|
emakumeak
bertsotan batera jartzea, adinari garrantzia emanez. Izan ere, irudipena daukagu askotan sariketak adinaren arabera antolatzen direla:
|
|
|
Begi onez ikusten du Nafarroako emakume bertsolariak bildu izana eta kontent parte hartu du diskoan, «kantatzeko eta aurpegia emateko espazio segurua» izan delako beretzat, eta «zabaltzeko hagitz aproposa» delakoan dago: «Nafarroan ere bertsogintza existitzen dela eta
|
emakumeak
bertso munduan exisititzen garela ikusaraztea hagitz ederra iruditzen zait». Ez hori bakarrik, «emakumeen edozein ekimen ikusaraztea beti positiboa» dela gehitu du:
|
|
2023
|
|
|
Joxeparena zen modu bat esateko gu ez garela aurrenekoak, ezta azkenekoak izango ere, ahalduntze estrategiak martxan jartzen. Ez da derrepente gu etorri eta esan dugula," ei, ahalduntzera gatoz!", baizik eta mendeetan aritu direla
|
emakumeak
bertsotan, eta beraiek ere erabiliko zituztela euren estrategiak. Hori irudikatzeko baliatu dugu, baita gure buruez barre egiteko ere, ez baikenion utzi nahi gizon bati hori egiten.
|