|
2009
|
|
|
Oin azpiko lurra mugitu egin zaio, eta noraezean dago. Josu Penades (Bermeo, 1962) idazlearen Jantzi beltz bi (Alberdania) azken eleberriko protagonista nagusiari, minbiziak jota hiltzear dagoen
|
emakume
heldu bati, gertatu zaio hori. Penadesen arabera, 40ko hamarkadaren inguruan jaiotako belaunaldiari asko aldatu baitzaio mundua azken berrogeita hamar urteotan, eta orain, ez dakite zein den gizartean bete behar duten tokia.
|
|
|
Pertsonaia aukeratzean
|
emakume
heldu baten bizipenak interesgarriak iruditu zitzaizkion, nobeletan ohiko pertsonaiak ez izan arren. –Altxor bat gordetzen dute, euren gogoetak... gauza asko isildu behar izan dute.
|
|
|
Bere ahotsa nolabait biografikoa zela esan daiteke, alde horretatik. Abesti guztietan, maitasunaren gaiaz aritu edota arrazakeriaren kontra, txikitatik
|
emakume
heldua izaten ikasi behar izan zuen Ninarengan pentsatzen dut.
|
|
2010
|
|
|
Gaur estreinatuko dute Jon Garaño eta Jose Mari Goenagak zuzendutako' 80 egunean', Donostiako Giza Eskubideen zinemaldian. Naturaltasunez landu du bi
|
emakume
helduren arteko maitasun harremana
|
|
|
Gaur egungo
|
emakume
heldu askok islaturik ikusiko dituzte beren buruak filmean. Emakume asko baitago bizimodu bakar bat ezagutu duena, gehiagorako aukerarik izan ez duena.
|
|
|
Euskarazko zineman soilik ez, zineman, oro har, urri samar landu izan den helduen arteko maitasun harremanek osatzen dute istorioaren hezurdura nagusia. Ez hori bakarrik, are urriago den
|
emakume
helduen arteko maitasun istorioa kontatzen du, modu errealista eta naturalean, seriotasunez, baina dramatismoan erori gabe, beste bizimodu batzuk eta beste zinema bat egon badaudela argi utziz.
|
|
|
Eta ez daramatenak. Marokoarrak dira gehienak, eta hango janzkera daramate
|
emakume
helduek. Gizonezkoek ez.
|
|
|
Arazoren bat edo beste ere egon zen, Etxerat ek azaldu duenez, Ertzaintzaren jarrera dela eta. Ugaldebietako atseden gunean presoen argazkiak erakusteagatik
|
emakume
heldu bat identifikatu zuten. Bitartean, bertan bildutako lagunek Presoak kalera oihukatuz eta Hator hator abestuz erantzun zuten.
|
|
2011
|
|
|
Hala ere, eta udalari arrazoia emanez, ezkilek mezetarako abisua ematerakoan eta beste ospakizun erlijiosoetara deitzerakoan, orain arte bezala 90 dezibeletan egin dezaketela ebatzi du.«Katedralekoak nahikoa dira»San Agustin kaleko auzokideen artean iritzia ez da bakarra. Atzo goizean, San Agustin kaleko 8 zenbakian bizi den
|
emakume
heldu bat ezkilen soinua apaltzearen aurka mintzatu zen. Ez zuen bere izenik eman nahi izan, baina salaketa jarri dutenak «bazter nahasle» deitu zituen:
|
|
2019
|
|
|
Hori, nire lehen shock a. Bigarrena,
|
emakume
helduak Genevan zeinen ederrak ziren ikusteak eragin zidan. Hemen, 45 urteetatik aurrera emakumeak beltzez janzten ziren, izan ere, eta han...
|
|
2021
|
|
|
gazte sariketak, esaterako. Gainera,
|
emakume
helduek zailtasunak izan ohi dituzte plazan kantatzeko. Hor zubi bat zabaldu nahi izan dugu.
|
|
|
Janina Duszejko
|
emakume
heldua da, zubi ingeniari gisa atzerrian lan egin ostean, Poloniako herrixka batera lekualdatu dena. Goi ordokian bizi da, auzokide gutxiko eremuan, basoaren atarian.
|
|
|
Baina egungo gizarte aurreratuetan adineko gehiago dago zaintza premiekin; beraz, klase sozial berri bat agertzen ari da, funtzio ekonomiko nagusitzat besteen zaintza duena. Klase hori ordainpeko zaintzaileek osatzen dute, baina batez ere bertako
|
emakume
heldu edo zaharrek, senideak zaintzen dituztenek trukean dirurik jaso gabe; asko lan merkatutik atera dira jada, baina zaintzen segituko dute ia hil arte.
|
|
|
Abisua jasoa dute Irungo Harrera Sarekoek: bi
|
emakume
helduko dira autobusean. Biek bidali dizkiete euren bidaia txartelen argazkiak sarekoei, eta, beraz, ez ditu ezustean harrapatu Bartzelonatik Irunera (Gipuzkoa) eraman dituen autobusetik jaitsi orduko Gari Garaialde sareko gautxoriak egin dien diosalak.
|
|
2022
|
|
|
«Uste dut ez zirela etortzen ezer lortuko zutenaren esperoan, baizik eta haien liberazio unea zelako; gizonak gelatik atera bezain laster hasten ziren algarak eta berriketak». Areago, nabarmendu du
|
emakume
helduek ez dakitela ez ingelesez, ez urdueraz, eta, beraz, ahal bezala komunikatzen zirela, sorpresaren bat edo beste tarteko: «Pentsa, oinarrizko azalpenak euskaraz ematen nizkien, eta, errepikapenaren ondorioz edo, txanoak egiten euskaraz ikasi zuten!».
|
|
|
Une hunkigarriak izan dira, besarkada, poz malko, oihu, muxu eta jauziz beterikoak. Gehienak
|
emakume
helduak dira, urte asko daramatzatenak IMQn lanean, eta beren buruak kolpetik kale gorrian ikustea bizkarreko handia izan zen.
|
|
|
«Ez genuen irabaztea pentsatzen. Gehienbat, ni inoiz ez nintzelako
|
emakume
helduekin lehiatu».
|
|
|
Beste hogei bat emakumerekin batera, oinez bi orduko bidea egin du nekazaritza ekologikoko ikastaroari hasiera emateko. Bizibide berri horretan trebatzeko aukera eskaini die ahalduntze proiektuak antolatzen dituen bertako fundazio batek, eta, nahiz eta denak
|
emakume
helduak izan, gaur lurra iraultzeari buru belarri ekin diote eta hilabete batzuez ikasle rolean sartzeko konpromisoa hartu ere bai.
|
|
|
Moonikinekin batera dira Zohar eta Helga;
|
emakume
heldu baten hezurrak, organoak eta ehun bigunak antzeratzen dituzten materialekin eginak daude. Zohar manikiak erradiazioaz babestuko duen elastiko bat darama, baina Helgak ez.
|
|
|
Moonikin Campos, Zohar eta Helga. Azken bi horiek
|
emakume
heldu baten hezurrak, organoak eta ehun bigunak antzeratzen dituzten materialekin eginak zeuden. Zohar manikiak erradiaziotik babesteko elastikoa zeraman; Helgak, ez.
|
|
2023
|
|
|
Halere, ikusgarriago egitea eta zarata egitea falta dela uste du Zalbidek. Are gehiago, gazteen egoerari erreparatuta,
|
emakume
helduengandik desberdintzen dituzten kezka eta zapalkuntzen inguruan eztabaidatzeko eta hausnartzeko espazioak aldarrikatu dituzte.
|
|
|
Comptek ondorioztatu du instituzioek izan duten jarrerak zaildu egin duela fenomenoaren norainoko osoa ulertzea: «Haurrei, nerabeei eta
|
emakume
helduei kasurik ez egiteak areagotu egin du biktimizazioa, eta, horrez gain, eragotzi egin du haien testigantzek eragindako ezagutzari esker hobeto ulertzea halako abusuen izaera, abusuei laguntzen eta iraunarazten dieten botere dinamikak, traumak eta ondorioak». Bide horretatik, prebentzioan eta erreparazioan sakontzearen garrantzia azpimarratu du Comptek:
|
|
|
«Uste dut horrek ez duela lagundu neskatoek salatu zezaten, baina
|
emakume
helduen kasuan kontrakoa gertatu da», esan du Teresa Comptek. Zientzia Politikoetako eta Soziologiako doktorea da Compte, Betania elkarteko presidentea —Elizaren menpean gertatutako sexu abusuen biktimak artatzen ditu—, eta azken urteetan zenbait lan argitaratu ditu andreek Eliza katolikoaren inguruan jasandako abusuei buruz.
|
|
|
Azaldu duenez, AEB Ameriketako Estatu Batuetan, esaterako, biktima diren
|
emakume
helduen inguruko ikerketak 1980ko hamarkadaren amaieran hasi ziren arren, salaketak 2010 urtetik aurrera areagotu ziren. Andre horien kontakizunei sinesgarritasuna eta aitortza ematearen garrantzia azpimarratu du ikertzaileak:
|
|
|
Idatzi nezake irakurri dudan azken liburuari buruz, ikusi dudan azken filmari buruz edo irakurle taldean entzundako gai interesgarrien inguruan. Idatzi nezake alboan eserita dudan
|
emakume
helduak sentitzen duen bakardadeaz esan berri duenaz; edo, urria amaiera izanda ere, kafetegiko terrazan itsasoari begira dagoen turista kopuruaz.
|
|
|
Alargun geratu berri den
|
emakume
heldu batek egindako barne eta kanpo bidaia kontatuko du Mitxelenak bere lanean. Sentimenduek pisu handia izango dute eleberrian, eta horietako zenbait azaleratuko dira:
|