2008
|
|
Nolanahi ere, emakumeen presentzia aizkoran «txikia» dela esan dute biek. «Geroz eta
|
emakume
gehiago ikusten dira herri kiroletan, batez ere txinga, fardel, ingude eta lokotxetan, baina aizkoranoraindik ere gutxi gara», adierazi zuen Berasategik. Agian urritasun hori dela medio, aizkolari biek nabarmendu zuten txaloak ere «gehiago» direla berentzat.
|
|
«Aspaldiko urteetan baino
|
emakume
gehiago gabiltza arraunean; eutsi egin behar diogu»
|
|
Manzisidorrek hartu du hitza: «Aspaldiko urteetan baino
|
emakume
gehiago gabiltza arraunean, eta egoera on horri ondo eutsi behar zaio». Odriozolak bultzada eman nahi izan dio itxaropen horri:
|
|
Maite Errok egindako galderari erantzutea, ordea, zaila da. EHUn gizon baino
|
emakume
gehiagok lortzen dituzte titulazioak, eta nota hobeekin, gainera. Beraz, ez dago prestakuntza faltarik emakumeen artean.
|
|
Emakumeak dituzten enpresen etekina. Amerikako Estatu Batuetako 500 enpresa handienetan egindako azterlan baten arabera, administrazio kontseiluetan
|
emakume
gehiago dituzten enpresen etekinak gutxiago dituztenenak baino %53 handiagoak dira.
|
|
«Askoz gogorragoa da, herri txikietan batik bat». Hala ere, EHGAMek urtero antolatzen duen kanpaldia «arraroa» da, gizon baino
|
emakume
gehiago biltzen ari direlako azken urteetan. «Hori ez da batere normala, emakume lesbianak askoz ere ezkutatuago daudelako».
|
|
Heriotzen jaitsiera. Gero eta
|
emakume
gehiagori diagnostikatzen diete bularreko minbizia, baina hilkortasun tasak behera egin du. Azken hamabost urteetan, EAEn %30 jaitsi da minbizi horren ondorioz hiltzen diren emakumeen kopurua.
|
|
Beldurrik gabe jarri lasterketa gogorrak. Eta haiek erantzuten didate: Eta
|
emakume
gehiago etortzea nahiko duzu, gainera. Eguraldi aldetik, berozalea naiz; hotzarekin ezin dut.
|
|
«Gaur egun tabernetara ligatzera joaten garen legez, duela urteak, erromeriara joaten zen. Orduan, herrietan
|
emakume
gehiago zegoen, gizonak itsasora edo kanpora joanak baitziren lanera; horregatik, amonek panderoa jotzen zuten ilobek liga zezaten».
|
2009
|
|
Lortzen dugu, teknika erasokor gutxiago eginda amniozentesia, adibidez, askoz ere
|
emakume
gehiago diagnostikatzea. Amak zenbat eta urte gehiago izan, Down sindromea izateko arrisku handiagoa dute umeek.
|
|
Emakumeen kasuan, ordea, %67, 1ek daukate kontratu mota hau. Aldi baterako kontratua dutenen artean, berriz,
|
emakume
gehiago daude (%32, 9) gizonak baino (%24). Emakumeek lanaldi partziala aukeratzeko joera handiagoa erakutsi dute baita ere.
|
|
Errepidean
|
emakume
gehiago dabil, baina mendian korrika egiteari nolabaiteko beldurra zaio. Lasterketa ezezagunagoak dira mendikoak, eta, maldan gora joan behar denez, gogorragoak diren ustea oso handia da.
|
|
Proportzioan gutxiago izanagatik, urtetik urtera
|
emakume
gehiagok parte hartzen du mendi lasterketan; igandean, 43 irtengo dira. Stephanie Jimenez edota Manuella Brizzo aintzat hartzeko izenak dira, eta euskal lasterkarien artean Alizia Olazabal, Alizia Romero, Oihana Azkorbebeitia, Oihana Kortazar...
|
|
Beharbada horregatik, gizon baino askoz
|
emakume
gehiago daude estadioan, Mousaviren alde Irango kulturako pertsona garrantzitsuak bertan direla egiten ari diren mitinean.
|
|
Tropa gehiago bidali beharra zalantzan jarri zuen, gainera: . Estrategia egokia finkatzen dugun arte, ez dut gizon eta
|
emakume
gehiago hara bidaltzeko asmorik. Ez dut Afganistanen egon nahi egoteagatik?.
|
|
Hain zuzen, emakumeen parte hartze handiagoa eskatzekoeskatu zuten atzo dozena bat eurodiputatuk, Bruselan. Gorbata eta exekutiboen kapelua jantzita, goi karguetan
|
emakume
gehiagok egon behar dutela aldarrikatu zuten. Horixe bera eskatzeko bilduko dira berriro gaur Belgikako hiriburuan, Europako Kontseiluko atarian:
|
2010
|
|
Garaipen garrantzitsua izan zela esango nuke, seguruenik egoera horretan dauden
|
emakume
gehiago egongo direlako. Ikusi da horrelako kasu gehiago agertuz gero nola erantzungo duen Gizarte Segurantzak.
|
2013
|
|
iaz, Euskal Herriko sei emakume eta gizon baten bizitza eraman zuen, eta azarora arte 5.584 salaketa jarri zituzten Hegoaldean, 16,7 egunero. Datuek diote urtetik urtera gero eta
|
emakume
gehiagok salatzen dutela euren aurkako bortizkeria, baina 2012an apalagoa izan zen goranzko ildo hori; izatez, Nafarroan behera egin zuten salaketek. Indarkeria murriztu izanari ez, baizik eta krisiari egotzi diote zenbaitek.
|
2014
|
|
Ez dakit zehatz zertan. Eta
|
emakume
gehiago gonbidatu zuten halaber festara. Zumaiako arraunlariak.
|
2016
|
|
Politikaren feminizazioa ez da soilik
|
emakume
gehiago agertzea erakundeetan eta erabakiguneetan; izan ere, feminizazioa hasten da erakunde edo erabakigune horiek feminista bihurtzen direnean. Feminizatzea feminismoaren ikuspuntutik demokratizatzea da, eta guztion beharrizanak mahai gainean jartzea.
|
2017
|
|
«Unibertsitateak emakumeei ireki zitzaizkienean. XIX. mende bukaeran edo XX. mende hasieran, lurraldearen arabera?, Arte Ederretan jaso zuten emakume gehien. Adibidez, Bauhaus eskola 1919an ireki zenean, gizonek baino
|
emakume
gehiagok eman zuten izena». Akademietan, ordea, ez da hala izan, garai batean sarrera debekatuta ere izan baitzuten «biluziak pintatzen zirelako eta emakume batentzat amorala zelako.
|
2018
|
|
borroka horretan migratzaileek duten rola nabarmendu dute.Martxanterak talde feministako Luciana Alfaroren ustez, «globala» da arazoa, eta, beraz, erantzunak ere globala izan luke: «Mendebaldean gertatzen denak eragina du hegoaldean, ez dira bi mundu independente».Migrazioaren feminizazioaren ondorioz, geroz eta
|
emakume
gehiagok uzten dute beren jaioterria, Mendebaldeko herrialdeetara jotzeko. Herrialde berri batera iritsitakoan, ordea, emakume izateagatik bizi duten jazarpenari beste hainbat jazarpen gehitzen zaizkio.
|
2019
|
|
Trancheri esker, bisitan bildutakoek ere ezagutu dituzte.Eskerrak emanez amaitu dute ibilaldia Parean eko lagunek, eta deialdi bat egiteko ere aprobetxatu dute: halako gehiago egin nahi dituzte, hiriko
|
emakume
gehiago ezagutu eta ezagutarazi, historiak irentsi zituen horiek begien parera ekartzen jarraitzeko.
|
|
Hortik gertu, beste puf batean eserita, 15 urteko neska batek ozen esaten du berak lobbyrik ez duela egin nahi, bere ahots propioa duela eta mahaian eseri nahi duela negoziazioetan.Bai, COP25ean emakumezko gehiago dago COP1ean zeudenak baino. Bai, Nazio Batuetan, Txileko eta Estatuko gobernuan orain duela 25 urte baino
|
emakume
gehiago dago. Bai, Greta Thunbergek haurren eta gazteen ahotsa COPera eramateko aukera du eta hau pentsaezina zen orain duela hamar urte.
|
|
36 eta 45 urte artekoek uzten dute diru gehien, nabarmen. Gizonek emakumeek baino gehixeago gastatzen dute azokan, baina
|
emakume
gehiago joaten da. Gazteen artean ageri da desorekarik handiena:
|
2020
|
|
Langabe horietatik %57 dira emakumeak, eta haien kopurua handitu egin da, otsailak ez dielako berri onik ekarri. ELAk nabarmendu duenez, urtarrilean baino 156
|
emakume
gehiago zeuden otsailean lanik gabe. Haien artean %13, 3 daude lanik gabe.
|
|
Pertsonaia guztiak zenbatuz gero, soilik hiru emakume aurki daitezke. Trama eta pertsonaia asko fikzionatu dituztela kontuan hartuta,
|
emakume
gehiago sar zitezkeela esango nuke. Horrela, gainera, ordubeteko atal biziagoak osatzeko aukera legoke.
|
|
Diskriminazio positiboaren alde zaude unibertsitateko zenbait lan kategoriatan
|
emakume
gehiago egoteko. Postu batzuk emakumeentzat bakarrik izatea babesten duzu.
|
2021
|
|
Ez da hori langabezia erregistratuaren datuek diotena —enplegu bulegoetan izena emana duten langabeen %55 dira emakumeak—, ezta Eustatek azken urteetan azaldutakoa ere: 2017tik 2019ra, bederen,
|
emakume
gehiago izan ziren lanik gabe.
|
|
Zubizarretak, ordea, ez du egoera horren gaizki ikusten Euskal Herrian behintzat. «Lasterketetan gero eta
|
emakume
gehiago dabilela esango nuke. Etorkizunean, iruditzen zait kopurua goraka joango dela; are gehiago, iruditzen zait atletismotik mendira gero eta emakume gehiagok egingo duela jauzia.
|
|
«Lasterketetan gero eta emakume gehiago dabilela esango nuke. Etorkizunean, iruditzen zait kopurua goraka joango dela; are gehiago, iruditzen zait atletismotik mendira gero eta
|
emakume
gehiagok egingo duela jauzia. Azken adibidea Sara Alonso izan daiteke».
|
|
Zure unibertsitateko rock talde handi eta ergelak ez ziren horrelakoak, guztiak gizonezkoak baitziren. Eszena honetan hardcorean baino
|
emakume
gehiago zegoen», dio Mike Sniperrek.
|
|
Adiskidetasun handia zegoen, baina hasieran ez genuen hori pentsatzen: ' Hau zoragarria da,
|
emakume
gehiago ariko dira taldeetan jotzen, eta lukete', gogoetatzen nuen, baina ez zen horrelakorik gertatu. Harritzen nau hainbeste denbora igaro izanak ordezkaritza gehiago lortzeko.
|
|
Ehuneko horiek ez dute aldaketa handirik izan 2020 urteaz geroztik, baina bai, ordea, azken hilean. Izan ere, abendutik urtarrilera 2.886
|
emakume
gehiago erregistratu dira langabe gisa; gizonen artean, berriz, 208 gutxiago. Gabonetako kanpainarako zerbitzuetan kontratatutakoak dira orain enplegua galdu dutenetako asko, eta horien artean emakumeak dira gehienak.
|
|
Plazan ikusten denaren isla jaso litzateke. Plazetan gero eta
|
emakume
gehiago dago. Garaiak eta gizartea aldatu den moduan, ikuspegia aldatu behar da.
|
|
Sortzaileak.eus katalogoa egitean datu batzuk erauzi genituen, adibidez, eta oso argigarriak ziren. Iritzi publikoan asko zabalduta dago, askotan entzuten da, gero eta
|
emakume
gehiago dagoela, baina arrakala izugarria da oraindik; gizonak askoz gehiago dira. Erabaki genuen Sormeneren ezaugarri nabarmenetako bat emakume sortzaileen lanak nabarmendu eta haiei prestigioa ematea izango zela, plaza gehienetan ez delako behar besteko ahaleginik egiten ere.
|
|
Inbertsio horrek, baina, datozen bost urteetarako helburu jakinak ere izango ditu: 550 milioi
|
emakume
gehiago bizitzea indarkeria matxistaren aurkako legeak dituzten herrialdeetan; adin txikikoen ezkontzak debekatzea 55 herrialdetan; eta indarkeria eragozteko politikak bultzatzeko 500 milioi dolarreko inbertsioak egitea.
|
|
Esaterako, proportzioan, emakume gisa identifikatzen diren profesional gehiago daude hautatutako filmetan ikusitakoetan baino. Horrez gain, aurreko urteekin alderatuta, andreen presentzia nabarmenagoa izan da lehiaketa ofizialeko zuzendarien artean; epaimahaikide gehienak ere emakumezkoak izan dira aurten, eta, bigarren urtez jarraian,
|
emakume
gehiago saritu dira.
|
|
Uste du genero beltzeko lanetako protagonisten artean gero eta
|
emakume
gehiago daudela, baina oraindik ere gutxi direla. Berak, halere, ez du erabakia hartu joera aldatzeko asmoz, baizik eta «naturalagoa» gertatu zaiolako istorioa beregandik gertuago dauden ahotsetatik kontatzea.
|
2022
|
|
Bada, ez dugula autoritaterik ez prestigiorik, eta gure lana ikusezin bihurtuta dagoela». Barandiaranen irudiko, ez da kasualitatea lehen arretan gero eta
|
emakume
gehiago izatea: «Sektore feminizatuek beti dute prestigio txikiagoa.
|
|
Hala ere, etsipenez mintzo da Feijoo, jokalarien gehiengoa gizonezkoa baita: «Gustatuko litzaiguke
|
emakume
gehiago animatzea. Gure taldean denak dira gizonak, eta Plentzian [Bizkaia], adibidez, pare bat neska animatu dira soilik».
|
|
Boricek 24 ministro ditu, eta horietatik hamalau dira emakumeak. «Gobernu honetaz oso harro nago, gizon baino
|
emakume
gehiago egoteaz. Eskerrik asko, mugimendu feminista», adierazi zuen.
|
|
“Zerbait bitxia gertatu da: hasieran, uste nuen
|
emakume
gehiago izango genituela. Egia da lesbianek oraindik ikusgaitasun txikiagoa dutela, eta hor ere indar handiagoa egingo dugu jasotzeko ez soilik gizonezkoen istorioak”.
|
|
Unibertsitatean, proportzioan,
|
emakume
gehiago dago energia berriztagarrien ikasketak egiten. Eta gaur egun martxan dauden kooperatibak energia berriztagarrienak dira.
|
|
Eta gaur egun martxan dauden kooperatibak energia berriztagarrienak dira. Beraz, kooperatiba guzti horiek oinarri hobea daukate, teknikoki jada
|
emakume
gehiagok hartzen dutelako parte bertan. Hala ere, erraza da halako proiektuetan ohiko rolak erreproduzitzea, eta horrekin adi ibili behar da.
|
|
Aurrerantzean
|
emakume
gehiagok dantzatuko dute?
|
|
Bigarren proiektua Woman in Hondarribian jazz izango da, genero horretan emakume musikarien presentzia aldarrikatzeko. Cabezasen esanetan, «jazzean emakumeen presentzia oso txikia da; kontuan hartuta kontserbatorioetan geroz eta emakumezko gehiago matrikulatzen direla, eta taldeetan geroz eta
|
emakume
gehiago daudela». Beraz, proiektu horretan, Woman in Jazz taldeko kideekin batera lan egingo dute.
|
|
Hala ere, egoera anitz aldatu da azken urteetan, eta geroz eta
|
emakume
gehiago ikusten dira halako lanbideetan beren lekua hartzen. Cecilia Rodriguez horietako bat da, eta bere kontu lan egiten du Habitat Eco Action kooperatiban.
|
|
Hain zuzen ere, emakumeen pelikulak sustatu nahi ditu jaialdiak. Horregatik, iaz, CIMA Emakume Zinemagileen eta Ikus entzunezkoen Elkartearekin akordio bat sinatu zuen NIFFek, berdintasunaren aldeko konpromisoa hartzeko, kameraren atzean
|
emakume
gehiago aritu daitezen. Beraz, aurten ere, berdintasunaren balioak erakusten dituen zinemagileari CIMA saria emango diote.
|
|
Izan ere, indartsu hurbildu ziren: 800 bat lagunez osatuta zegoen ordurako taldea, eta gehituz joan ziren gero gizon eta
|
emakume
gehiago. Berezko helburua zein duten ez zuen ahantzi nahi izan kapitainak:
|
|
Horrekin bakarrik aurrerapauso bat ematen genuela iruditzen zitzaigun. Gero eta
|
emakume
gehiago elkartzen ginela ikusi genuenean, ordea, beste urrats bat egitea pentsatu genuen, batez ere baldintzei dagokionez. Hala, Ieraren [Agirre] eta Maiteren [Ruiz de Larramendi] eskutik Ados sortzeko pausoa eman genuen».
|
2023
|
|
ni neu eta Kataluniako beste bat. Gerora hasi ziren
|
emakume
gehiago, baina ez pentsa hainbeste izan ginenik.
|
|
Enplegu galera zerbitzuetan nabaritu den moduan, emakumeengan ere eragin handiagoa izan du. Kopuru totaletan, 3.700
|
emakume
gehiago zenbatu ditu INEk: gizonezkoen artean baino 100 gehiago.
|
|
Arrakala horren atzean hainbat arrazoi daudela adierazi du Maddi Isasi LABeko idazkari feministak; besteak beste: lanaldi partzialen %75 emakumeek egiten dituzte, sektore feminizatuetako langileek egiten duten lana gutxiago ordaintzen da, gizon baino
|
emakume
gehiago daude behin behineko lanaldietan, eta zaintza lanak ez dira «baloratzen».
|
|
Azken urteetan ozendu egin dira emakumeek batzarretan aktiboki parte hartzeko eskakizunak. Gero eta
|
emakume
gehiago parte hartuz joan dira, betiere aditu edo auditore gisa. Mario Grech sinodoko idazkari nagusiak adierazi du Becquarten izendapena «atea irekitzea» izan dela bozketaren aferan:
|
|
Azken urteetan gorakada nabarmena izan da pilotan. Geroz eta
|
emakume
gehiago daude kantxan, eta, lehia bizi horretan, emaitza bikainak lortu ditu Olatz Arrizabalagak (Gautegiz Arteaga, Bizkaia, 1997). Duela aste batzuk laugarren txapela lortu zuen binakakoan, oraingoan Uxue Osesekin batera.
|
|
Kanpainaurre honetan, adostasun bakarra egon da: inoiz baino
|
emakume
gehiago daude!
|
|
ELAk gero eta
|
emakume
gehiago ditu Hego Euskal Herriko enpresen langile batzordeetan. Zehazki, ordezkari guztien %41 dira emakumeak, 2019an baino lau puntu gehiago (%37).
|
|
Orduan podiuma ziurra izaten zen! Gaur egun, berriz, askoz ere
|
emakume
gehiago dabil lasterketetan, eta maila izugarri igo dela iruditzen zait. Lasterketa hasi aurretik, badakit gutxi gorabehera zein postutan amaituko dudan.
|
|
Lelo horrek aldarrikatzen du gizarteak
|
emakume
gehiago behar dituela erabaki eta eragin postuetan. Kanpainak, aldi berean, erakusten du zeintzuk diren emakumeei lidergo postuetara berdintasunez iristea eragozten dieten oztopoak.
|
|
Liga handitzea «pozgarria» dela adierazi du Becerrilek,
|
emakume
gehiagok dutelako gorenean lehiatzeko aukera. Baina, aldi berean, aitortu du liga «zailagoa» dela orain: «Liga berrian talde gehiago daude.
|
|
Geroari ikusmiraz begiratzen dio Guarinok, baina izu da: «Gero eta
|
emakume
gehiago ari dira hiltzen AEBetako abortu politiken ondorioz. Eta uste dut herritarrak oraintxe hasi direla horrekin ohartzen.
|
|
Euskal Herriko frontoietan geroz eta
|
emakume
gehiago ikusteko aukera dago. Geroz eta emakume gehiago joaten dira partidak ikustera, baina, batez ere, kantxan igarri da saltoa.
|
|
Euskal Herriko frontoietan geroz eta emakume gehiago ikusteko aukera dago. Geroz eta
|
emakume
gehiago joaten dira partidak ikustera, baina, batez ere, kantxan igarri da saltoa. Lehen ez zeukaten ikusgaitasuna daukate orain, eta, pixkanaka pixkanaka bada ere, haien aldeko apustuak egiten ari dira.
|
|
Inoiz baino
|
emakume
gehiago
|
|
denetarik dago biktimen artean. Baina
|
emakume
gehiago hil dituzte adin talde batzuetan: lautik batek 30 eta 39 urte artean zituen.
|
|
Gutxieneko soldatan ere, sexu arrakala dago,
|
emakume
gehiago baitaude gutxieneko soldata irabazten dutenak gizonak baino. Ipar Euskal Herriko daturik ez bada ere, Frantzian gutxieneko soldata irabazten duten %57, 3 emakumeak dira.
|