|
2000
|
|
|
Jelly Roll Morton blues gizona esaterako, norgehiagoka hasiko zaio. Inoiz lehorreratu ez den arren, badaki nolakoa den Parisko Point Neuf zubitik" Bateau Mouche" ak (untziak) pasatzen ikusten egotea.Bederatziehunentzat
|
emakume
bat ezagutu, ezkondu eta seme alabak munduratzearen plana ez da batere kilikagarria. Berak dioen moduan" nire mundua pianoaren teklak dira"," ni ezin naiz munduaz jabetu tekla gehiegi dituelako" eta" mundua teklatu bat da non bakarrik Jaungoikoak jotzen duen".
|
|
|
Zergatik ez da emakumerik ikusten orkestra zuzendari gisa? Behin
|
emakume
bat batutarekin ikusi eta zur eta lur geratu nintzen
|
|
|
Hala ere, gaitzaren gaia azaletik baino ez da ukituko. " Ziurrenera bi aktoreentzako lana da, gizon eta
|
emakume
batentzat, alegia. Hirugarren bat ere sar liteke".
|
|
|
Ikusmina piztu du Zuberoan Pier Paul Berzaitz muskildiarrak idatzi pastoralak,
|
emakume
bati eskainitako lehena baita duela 20 urte Etxahun Iruriren" Iparragirre" pastorala Urdiñarben egin zenez geroztik. " Hura ere ez zen sobera ongi hartua izan, baina Etxahun Iruri egilea aitzineko urtean hil zelako edo, pastoralean emakumeak kargua hartzea errespetatu zen", kontatu digu Berzaitzek.
|
|
|
Aurrerapenaren izenean zementua nonahi jarriz zenbait leku eder eta ohitura desagertzen ari dira eta. Gai hori mamitzeko,
|
emakume
baten inguruko istorioa asmatu du Mikel Elortzak. Garbitokia izanik sasoi ezberdinei lotura ematen diena, hiru agerralditan banatuko da obra, emakumearen gaztarotik gaur egun arte, alegia, garbitokia biribilune bat egiteko suntsitzen duten arte.
|
|
|
Euria gogotik ari du eta lasterka sartu gara Basauriko Arizko Ikastolan. Pasiloetan
|
emakume
bat topatu eta idazkaritza non den galdetu diogu. Ez duela ulertzen erantzun digu gazteleraz eta ez da harritzekoa; Basaurin %94 inguru erdalduna da.
|
|
2001
|
|
|
Maila konprometituago batean bi baino ez ditugu aurkitu: Javier Corcuerak burututako" La espalda del mundo", non bere familia laguntzeko lan egiten duen ume bat, Estatu Batuetako kartzela batean exekutatuko duten gizon bat, eta kurdoen prolematika islatzen duen espetxeratutako
|
emakume
bat genituen protagonistak eta Auschwitzeko sarraskigunetik bizirik atera ziren bost juduen gorabeherak jasotzen dituen James Mollek osatutako" The last days" delakoa.
|
|
|
pertsona bakoitzak aukeratu behar duela nola bizi nahi duen, gizona ala emakumea den kontuan izan gabe. Niri esaten zidaten" Zergatik panpox"
|
emakume
batek bakarrik egin zezakeela, eta ez da egia, gizon batek oso harreman estua baldin badu semearekin, idatz dezake liburu bera. Gure adinekoak oso markatuak gaude, baina ni dezente intsumisoa naiz, baita marka horrekin ere.
|
|
|
Baina barkatu, orain dela urtebete ni sariketa berean nengoen, emakumea naiz, eta nik ez dut saririk jaso. Beraz, ez du
|
emakume
batek jaso, Lourdes Oiñederrak jaso du.
|
|
|
PERFILA. Maritxuk (gimnasiako monitorak) eta Ghandik bere bizitza aldatu dute, beste
|
emakume
bat da. Aitaren, amaren, semearen eta espiritu santuaren egun komertzialak asmatu zirenetik larrosak, bonboiak, edo lurrinak oparitu behar diren honetan, Arantxak denbora oparitzeko luxu garestia hartzen du bere ajendako ekonomian.
|
|
|
Lau urtez euskara hutsez aritu ondoren taldeak lana gazteleraz ere atondu du ikuslego zabalago baten bila. Bertan, ohiko kutsu komikoa galdu gabe
|
emakume
baten desilusioaren kronika ironikoa azaltzen zaio ikusleari.
|
|
|
Antza denez misoginia, hau da, emakumea gutxiestea, oso ohitura zabaldua genuen geurean, baita 1971n ere. Hori atera daiteke ZERUKO ARGIAren 431 zenbakian agertzen zen" Goierriko
|
emakume
batek" izenpetutako idazlanetik behintzat: " Gure auzoko Mikelak alaba bat izan du eta urrengo azokan, bere senar Milixio ferian ikusi ta asten zaizkio zorionak ematen.
|
|
|
Apustua egitea balitzait," Lan" izan zitekeela esango nuke, han hemenka horixe agertzen zelako izki larriz idatzia... Dena dela, film horri buruz neukan ezjakintasun ikaragarria medio, erabaki nuen beste gai bati kosk egitea, eta hara zergatik iritsi nintzen" Goierriko
|
emakume
batek" izenpetutako" Emakumea dala ta" idazlan bikainera!
|
|
|
Hamar urterekin," Jaunartze aundia" ospatu ohi zen lehengo garai haietan, eta" ori egin orduko, zai dauzka batetik eta bestetik, neskametzarako eske". Eta neskame zihoazen," Goierriko
|
emakume
batek" aipatutako adibide hartan baserri batera. Han, lan eta lan arituko da, etengabe.
|
|
|
Jarraitzen zituen ematen" Goierriko
|
emakume
batek" hain era bikainean agertutako gure kulturaren ezaugarriak, baina... lekua bukatu zait eta besteak ezin jaso.
|
|
|
Nola bizi izan du Islama hemendik joandako
|
emakume
batek?
|
|
|
Hori zen arriskua. Baina Atharratzen
|
emakume
bati esker askatu zituzten. Sagardoi garagistaren emaztea zen.
|
|
|
Jendea ikusi, eta gutxi gorabehera badakit nondik datorren eta nora doan. Badakit
|
emakume
bat gizon bat baino askoz hobeto portatuko dela oholtza gainean, askoz hobeto. Gizonezkoak defentsiban jartzen dira beti, eta batzutan harro.
|
|
|
Askoz errazagoa da
|
emakume
bat erditik zatitzea, denen aurrean karta joko bat egitea baino. Askoz abilezia gehiago behar da kartekin, emakumeak, berak egiten du ikuskizunaren erdia.
|
|
|
Modurik" txoroenean" hasi zen Roset biografiak idazten: " Lagun batek esan zidan Frantzian
|
emakume
bat biografiak idazten hasi zela eta arrakasta handia lortu zuela. Berekin hitz eginez niri ere horrelako zerbait egiteko gogoa sartu zitzaidan", azaldu digu idazleak.
|
|
2002
|
|
|
Bi mende osoz egon ziren Arregitarrak baserrian, azken oinordeko gisa berriro
|
emakume
bat geratu zen arte. 1920an Frantziska Arregik Juan Ignacio Mendiguren ekarri zuen auzotik etxera.
|
|
|
«(...) Behin, liburu zaharrak eta erabiliak saltzen dituen denda batean orduan izen dezentekoa zuen poeta baten liburu batzuk aurkitu nituen. Hartu liburuak, orri pasa hasi eta
|
emakume
bati idatzitako eskaintza irakurri nuen liburu bakoitzean. (...) Jakin nuen emakumea hil egin zela, eta haren ahaideek, gupidarik gabe, enkantean saldu zituztela liburuok, orrietan ezkutaturik zegoenari batere erreparatu gabe.
|
|
|
Orain 40 urte edo, alkoholiko baten etxera joan nintzen. Gizendua zegoen
|
emakume
bat aurkitu nuen. Ikusten nuen oso jatorra zela, baina gaixo zegoen, begiak triste, dardarka, lotsatua... eta berehala esan zidan:
|
|
|
F. JUARISTI: Nik joan den batean
|
emakume
bat ikusi nuen Kirmen Uriberen «Bitartean heldu eskutik» poesia liburua autobusean irakurtzen. Beste behin, Iruñeko autobus geltokian, hamar liburu kontatu nituen, baina bakar bat zen euskarazkoa.
|
|
|
Sebastian eta biok ginen bertso afaritan. Albaitaria zen
|
emakume
bat bazen afari hartan, Lurdes izenekoa. Hasi ginen emakume hari bertso kantari, eta nik bukaera hau pentsatu nuen:
|
|
|
Azken hauetakoa da «Candida», Jon Agirre Garaik euskaratu duen idazlana. «Candida»n,
|
emakume
batek bi gizonen artean aukeratu beharra dauka. Gizonak gogorra eta sendoa izan behar ote du?
|
|
2003
|
|
|
Ruth Lilly, poesia idazten duen
|
emakume
bat. «Poetry», munduan den poesia aldizkaririk garrantzitsuena.
|
|
|
Bere gain arriskurik hartu nahi ez duten medikuak badira. Haurdun geratu zen
|
emakume
bat etorri zitzaidan eta ez zuela gimnasioan jarraituko esan zidan. Medikuak zer esan zion galdetu nion eta hark ezer ez egiteko esan omen zion.
|
|
|
Liburuaren azalean
|
emakume
baten gorputzaren silueta agertzen da. Gustura geratu al zara berarekin?
|
|
|
Era ezberdinetakoak daude: batzuk txulo batek kudeatzen ditu edo
|
emakume
bat da nagusia eta horrelakoetan lanaldi luzeak egin ohi dituzte. Horrez gain, irabazien erdia ematen diete.
|
|
|
Gezurra badirudi ere, erregea baino erregezaleagoa den Jaime Peñafielek arrazoi osoa du: horrelakoak gertatzen dira printzea odol urdinik gabeko
|
emakume
batekin ezkontzeagatik. Monarkia eta normaltasuna uztartezinak dira.
|
|
2004
|
|
|
Karl Rotluff en Asmakaitza izeneko eleberriak badu eszena hunkigarri bat: kontzentrazio eremu batean bizi izandako
|
emakume
batek bere zaindari ohia ezagutzen du handik urte batzuetara. Emakumeak sua eskatzen dio.
|
|
|
Eta horren adibide nabarmena emakumeok jasaten dugun biolentzia dugu: guztiok gaitzesten dugu biolentzia sexista, baina egunez egun esnatzen digun berria da gizon batek eraildako
|
emakume
batena. Horretan argi dugu biolentziaren muinera jo behar dugula, gizon eta emakumeon artean dauden ezberdintasun harremanak deuseztatuz.
|
|
|
2005\. urtean,
|
emakume
bat erdituko da Lagosen, edo laborari gazte batek bere lurrak utzi eta Jakartara joko du, edo miserian hondoratutako familia gazte bat Lima ondoko «pueblo joven» batera iritsiko da. Une horretan, historian estreinako aldiz hiritarrak gehiago izango dira baserritarrak baino.
|
|
|
IX. gizaldian herrialde horiek guztiek harreman handia omen zuten Asturiasko erregeekin. " Hain zuzen, hango
|
emakume
bat Asturiasko errege batekin ezkondu zen", esan du horren argigarri. Beraz, batetik, Asturiasekin zuen lotura zela bide, eta bestetik, Balpuestako apaizen indarrez, Erromanizazioaren ondoren ezinezkoa izan zen Añanan euskara berreskuratzea.
|
|
|
Egungo begiekin begiratuta, zail da irudikatzen zer nolako oztopoak gainditu behar izango zituen eta zenbateraino borrokatu behar izango zuen desio zuen hura egiten utz ziezaioten. Gainontzeko artistentzat, gizonezkoentzat, garrantzirik gabeko kontuak zirenak, izugarrizko traba ziren
|
emakume
batentzat. Esate baterako, nola lortu modeloak eskultura biluziak lantzeko?
|
|
|
Esate baterako, nola lortu modeloak eskultura biluziak lantzeko? Edo modeloak lortuz gero, nola aurkeztu
|
emakume
batek egindako eskultura biluziak jendaurrean?
|
|
|
Eskultore baino, Rodinen ikasle eta maitalea besterik ez zen jende gehienarentzat, gaur egun gertatzen den bezalaxe. Nola onartu
|
emakume
bat maisu handiaren mailako lanak egiteko gai zenik. Nola onartu emakume baten eskulturek argi jokoak eta mugimendua beste inorenak baino modu errealagoan islatzea, maisu handiaren esku hartzerik gabe?
|
|
|
Nola onartu emakume bat maisu handiaren mailako lanak egiteko gai zenik? Nola onartu
|
emakume
baten eskulturek argi jokoak eta mugimendua beste inorenak baino modu errealagoan islatzea, maisu handiaren esku hartzerik gabe?
|
|
|
Gazteentzako lanak idatziz makina bat sari irabazia da Agustin Fernandez Paz galiziarra, Koldo Izagirrek euskaratu duen Aire beltza nobelaren egilea. Psikiatriko batean dagoen
|
emakume
baten istorioa azaltzen du bertan. Beira Verde klinika punta puntakoa da buruko eritasunen trataeran, han saiatzen eta ikertzen baitira besteetan porrot eginak diren kasuetan arrakasta lortzen duten prozedurak.
|
|
|
Gazte hori Madrilen zebilen komando bateko partaidea zen, baina ETAk su etena aldarrikatzerakoan, Bilbora etorri ziren komandokoak, han ezkutaturik kieto egoteko. Bakoitza bere aldetik ezkutatu zen, eta gazte horrek hilabete mordoa pasa zuen bera baino zaharxeagoa zen erakundeko beste
|
emakume
batekin, ahalik eta erarik arruntenean agertuz auzokoen aurrean, nahiz eta beti ez zuten horrela izatea lortuko.
|
|
|
ELA sindikatuak azaroaren 26 eta 27an egingo du XI. kongresu konfederala, eta, behin hura burututa, litekeena da
|
emakume
bat izatea idazkaritza nagusiko karguan. Hala gertatuko balitz, Jose Elorrieta oraingo idazkari nagusiaren lekukoa hartuko luke, hots, karguan hamasei urte eta sindikatuan askoz gehiago daramatzan gizonarena.
|
|
|
ARGIA aldizkariari heldu zaizkion datuen arabera, horrela dirudi kontuak, eta, datorren kongresuan esan bezala gertatzen bada, historikoa eta berebizikoa izango litzateke ELAko zuzendaritzako aldaketa. Izan ere, Euskal Herrian, Espainian eta Frantzian »beharbada Europan eta munduan ere bai», masa sindikatu baten zuzendaritza hartuko lukeen lehen emakumea izango litzateke, nahiz eta Euskal Herrian
|
emakume
bat ezagutu dugun EHNE sindikatuaren buruan.
|
|
|
\ Hondartzara goiz jaitsi nintzen batean, zabor artean jartzeko leku bila nenbilela, ni bezala zebilen beste
|
emakume
baten begiradarekin gurutzatu zen nirea. Etsipen imintzio bat ere egin genion elkarri.
|
|
|
Sue Thomason izeneko
|
emakume
batek honela argitu du kanpainaren kontrako bere iritzia: «Ni ere pobreegia naiz etxe baten jabe izatera iristeko, maizter izatearekin konformatu behar dut.
|
|
|
Egia esan, giza harremanetan sortzen diren arazoak azaldu nahi izan ditut, eta gertatu zait bikote harremanetan aurkitu dudala komunikazio arazoen harrobi emankorrena. Baina nire helburua gehiago izan da bi pertsonen artean esan gabe gelditzen diren esaldi horiek azalaraztea, edota
|
emakume
baten hasperen baten atzean egon daitezkeen pentsamenduak hitzen bitartez irudikatzea. Burutik pasa baina esan gabe geratzen zaiguna eta hor barruan zauria sortzen diguna ekarri nahi izan dut azalera.
|
|
|
Gaien artean, inkomunikazio arazoak daude: ...seme alabek zapuztu dezaketen bakardadean bizi den emakume edadetuaren maitemina, guraso kaskarin baten ezustekoa semeak andregaia aurkezten dionean, hamabi urteko mutiko baten itxaropenen deuseztapena, batak besteari gauzak garbi esatera ez ausartzeagatik senar emazte batzuren arteko desengainua, gauero lanera doan eta egunez lo egiten duen senarrak bere emaztearekiko daukan kezka, senarra beste
|
emakume
batekin bere ohean aurkitu duen emakumearen erabakia, munduko emakumerik zoriontsuena izateko gazte batek egin behar duena, bakardadeak beste bakardade baten bila eramaten duen gizasemearena, senarrak utzi ondoren lagun baten babesa bilatzen duenaren desilusioa...
|
|
|
Nire hitzaldian Athleticeko lehoien eta Besiktaseko arrano beltzen inguruko glosa bat egin nuen. Amaieran ea Athleticeko zuzendaritzan beste horrelako
|
emakume
bat ba ote zen galdetu zidaten, fitxatu egin nahi zutela. Nik Fernando (Lamikiz) ez dut imaginatzen lehoiez eta arranoez hizketan, baina nik, emakume izanda, zergatik ez diot emango ukitu femeninoa?
|
|
2005
|
|
|
Sistema patriarkala heziketaren bidez mantendu da urteetan zehar. Prozesu luze eta latz bat gabe ezin da lortu gizaki bat, adibidez,
|
emakume
bat jarrera sumiso batera eramatea. «Sekulako egurra eman behar diozu, ez dago beste modurik», azaldu du lantegian Ibon Arrizabalagak.
|
|
|
Gainera, soldata horiek «kopuru ziztrinak» direla dio, hileko 120 euro artekoak. «Gizartea aldatu egin da eta
|
emakume
bati halako konpentsazio pentsioa pasatzea bere duintasuna zapaltzea da dio Saenzek; emakume horri lanerako prestakuntza egokia eskaini behar zaio».
|
|
|
Mintza gaitezen Ahardikeriakez. Bizitza sozialak horretara eramanik,
|
emakume
baten ahardi bihurtzea kontatzen duzu. Zenbat aldiz konparatu zaituzte Kafkarekin?
|
|
|
Hori aipatu nuen Deustun, eta badakit ene kontra ari izanak direla. Barkatu baina Hegoaldean
|
emakume
batek ez du haur bat egiten, emakumeko 0,9an dago zifra. Zer erran nahi du horrek?
|
|
|
Okerrena gertatzear zaio, ordea. Bat batean, bere arrebaren senarra desagertu egingo da eta egunero hondartzatik ibiltzeko ohitura duen Sopelako
|
emakume
batek aurkituko du haren gorpua. Hasieran, istripu baten erruz hil delakoan dago familia, baina poliki poliki beste aukera batzuk hasten zaizkie ernetzen, bere burua amildegitik behera bota duela edo.
|
|
|
Horietatik lauk bikote harremanen okertzea dute gai nagusi: ...deia jasoko du, lozorroan zeukan iragana berpiztuz; Nor singularrean, bere bikotearekin inoiz seme alabarik ez izateko arrazoiak azaltzen ditu harreman horrekin guztiz etsita dagoen emakume oraindik gazteak; Lotan dago Laurak, berriz, bere neska laguna kate motzean lotu nahi duen gizon jeloskor batek hartutako erabakia du ardatz, eta Hurrengoa nora, k, senarraren desleialkeriekin aspertuta dagoen
|
emakume
baten desleialkeri propioa. Gainerako bi ipuinen gaiak, ordea, bestelakoak dira:
|
|
|
Adibide mingarri bat jarrita, susmatzen dut Namibiako gizonezkoen gizartea batez ere dela emakumezkoen adulterioarengatik sufritzen duena eta horiek harrikatzea justifikatzen duena. Gure artera etorrita, abortua galarazteko orduan, antzeko justifikazioa erabiltzen da maiz; baina, nor sentitzen da irainduta
|
emakume
batek abortatzen duenean. Dudarik ez dago, hortaz, soziologiaren alde kontserbadoreak hitz egiten duela horrelako baieztapena egiten delarik, eta norbaitek uste lezake harreman handia dagoela ikuspegi horren eta alarma soziala delako horren artean.
|
|
|
«Eskerrik asko niri beldurrik ez izateagatik». Beste behin La Farola saltzen zuen
|
emakume
batekin topo egin nuen. Diru zorroa begiratu eta ikusi nuen ez neramala dirurik.
|
|
|
Gizon batek egin dizu elkarrizketa hau. Nahiago zenuen
|
emakume
batek egitea?
|
|
2006
|
|
|
Eta halaxe izan da, jakin duenez. Horrek penatu egiten du eta egunen batean
|
emakume
bat haurdun bere tripa handiarekin agertokian kantari ikusteak poztuko lukeela dio. Ez omen du aitatasunagatik aretoak utzi dituen gizonik ezagutzen.
|
|
|
Bere garaian egundoko arrakasta izan zuen bai antzokietan eta baita zineman ere, batik bat Elia Kazanek zuzendu zuen bertsioan (Marlon Brando eta Vivien Leigh aktore nagusi zituela). Zahartzearen eta etorkizunaren beldurrez bere ahizparen etxera doan
|
emakume
batek bere koinatu zakarrarekin egingo du han topo. Hala ere, erakarpen ilun bat sortuko dio gizon hezigabe horrek iraganean eta ametsean babesten den emakume sentibera den Blanche DuBoisi.
|
|
|
«Inoiz ikusi al duzu pinguinorik basamortu erdian?», galdetu dit, txadorraz jantzitako
|
emakume
bati begiratuz.
|
|
|
Astotxo baten konpainian abiatzen da hasieran, baina asto gizajoak irrist egiten du bidean, eta gero kamioi handi zaratatsuaek emandako sustoarekin lur jota gelditzen zaio. Hori ikusirik, Gamarrako
|
emakume
batek bere traktorean eramatea eskaintzen dio Olentzerori. Astotxoa inguruan dabilen gizon baten kontura utzi, eta han doaz traktorean emakumea, opariak eta Olentzero Gasteizerako bidean Baina izotz asko dago, eta mantso joan beharra dute derrigor.
|
|
|
Iristen zaigu herri batera, zer edo zer jateko eskatu eta eurentzat lain ere ez daukatenez, inork ez dio deus ematen. Orduan Martintxok lapiko zahar bat eskatzen dio
|
emakume
bati, eta herriko plazara joaten da, berakatz zopa prestatzeko asmoarekin. Berehala gerturatzen zaizkio haurrak, zertan dabilen jakin nahian.
|
|
|
Zeren politika dena da baina... Banaketa oraindik hor dago, eta
|
emakume
batek gizon baten lan bikoitza egin behar du postu bera lortu ahal izateko.
|
|
|
M. G. ESNAL. Ikusia dut, adibidez, kongresu bat prestatzen ari den norbait, izenak proposatu eta emakumerik ez dagoelako, halako batean beste batek nola esaten duen: " A bai,
|
emakume
bat falta zaigu. Eskatuko diogu halakori egin dezan' Emakumea eta hiria' ri buruzko artikulua".
|
|
|
J. MUÑOZ. Erradikala litzateke horrelako mahai inguru bat antolatzen den bakoitzean gutxienez
|
emakume
bat egon behar izatea finkatzea. Hori gure nagusientzat adibidez oso erradikala izango litzateke.
|
|
|
Badaude oraindik herri honetan gai batzuk tabuak direnak: su etenari buruz ez zaio
|
emakume
bati galdetzen, adibidez.
|
|
|
Sukaldean lanean ari diren bitartean, ongi etorria ematen digute hassanieraz. Bat batean, melfa beltzez jantzitako
|
emakume
bat etorri da sukaldera, Fatima da, emakumeen ama. Bere eskuari irmo eutsita Gira neskatila dator.
|
|
|
Tunick argazkilari newyorktarrak hirurehun pertsona eskatu zituenetik, Donostian bere argazkietan modelo gisa agertzeko alegia. Hala ere, hainbat egun pasa ondoren, orain dela gutxi, parkean,
|
emakume
batek bertako egunkari batetik lapurtutako orrialde bat eskuetan zuela, haragi multzo mugagabe hartako zein zatitxo zen kontatzen zien lagunei. Bihotza jarrita hitz egiten zien, ezpainetan irriz, goiz hartan bizitakoa berriro ere gogora ekarriz, egun hartan bezain grinatsu.
|
|
|
Alberdania argitaletxeak euskaraz eta gaztelaniaz argitaratu duen Lydia Flem psikoanalista eta idazle frantziarraren Panique liburuan, benetakotasun osoz azaltzen da klaustrofobia eta agarofobia atakeak izan ohi dituen pertsonak
|
emakume
bat, kasu honetan jasaten dituen ondorioak. Ia ezertarako gai ez dela uzten dute izualdi horiek.
|
|
|
Gurasoak benetako arrazoia azaldu zioten arte. Orain amak beste gizon bat maite du, eta aitak beste
|
emakume
bat. Eta zoriontsuak dira, lehen ez bezala, eta Nerea ere noski.
|
|
2007
|
|
|
Paramilitarrek inpunitate osoz jokatzen dute inguru honetan. Hain zuzen ere, ONICeko begiraleekin hitz egitera zetorren Maria Concepcion izeneko
|
emakume
bati tiro egin diote, eta kotxean berekin zetorrena hil. " Maria Concepcion ez da oraindik hitz egiteko gauza idatzi du Marzok. Carmenek ekarri ditu paperean bilduta Mariari bezperan egin dioten atentatuaren argazkiak.
|
|
|
Hori, Zuriñe del Cerroren iritziz, ezinezkoa da: " Baliteke
|
emakume
bat bere kabuz jartzea kalean, baina ez dira igaroko bost minutu proxeneta bat hurbildu gabe,' zu norekin zabiltza?' galdetzera". Lanbroak, honenbestez, azpimarratu egin nahi du beraiek ere prostituten bizi baldintzak hobetzearen alde daudela, baina ezin dutela inola ere onartu prostituzioa lanbidetzat hartua izatea.
|
|
|
Irudika dezala jendeak, gizon bat adibidez, goiz batean pitilina barrura sarturik esnatzen dela, eta bere inguru guztia neska deitzen hasten zaiola, eta femenino tratatzen dutela, eta denak tematzen zaizkiola gonak jantzi ditzan. Edo alderantziz, pentsa
|
emakume
bat goiz batean esnatzen dela klitori handi batekin, eta jende guztia tematzen dela bizarra luzatzen utzi behar duela eta utzi behar duela. Sufrimendu horixe bera da transexualak bizi duena.
|
|
|
Nire lehen harremanak heterosexualak izan ziren, gizonezkoekin maitemindu nintzen, eta egia esan oso zoriontsu izan nintzen su horren indarrak iraun zuen arte. Baina egun batean
|
emakume
bat gustatzen hasi zitzaidan, eta hori zela medio Madrilgo lesbianen kolektibo feministan sartu nintzen. Hain zuzen, orduan ezagutu nituen transexualak.
|
|
|
Gurean bikotekideak
|
emakume
bat hiltzen duen aldioro, hiltzailea edota hildakoa etorkina bada, komunikabideek berehala nabarmentzen dute nongotarra den, non jaioa den. Egunkarietan, hizki molde handienekin egiten dute.
|
|
2008
|
|
|
Ondorioz, Getxo, Bilbo, Basauri eta inguruko jendea hurbildu zaie. Are gehiago, Alemaniako
|
emakume
bat etorri zen euren zerbitzu eske. Gerora, jatorrizko herrira itzuli zen eta bere etxea eskaini zuen.
|
|
|
Guztiek gogoratzen dute judu gaztelaniaren aurretik gaztelaniaz hitz egiten zutela familiako kideekin. Esther izeneko adineko
|
emakume
batek kontatu du bere familiatik bera baino ez dela geratu Istanbulen: " Nire familia osoak alde egin zuen.
|
|
|
Hilabete honetan egingo den LABen VII. Biltzarraren ondoren Ainhoa Etxaidek hartuko du sindikatu abertzalearen zuzendaritza, Rafa Diezen ordez. Lehen aldiz
|
emakume
bat izango da sindikatu bateko buru, bai Euskal Herrian baita Espainiako eta Frantziako Estatuan ere.Maiatzaren 22 eta 23an egingo du LABek VII. Biltzarra, BECen (Barakaldon). Egun horretatik aurrera Ainhoa Etxaidek ordezkatuko du Rafa Diez sindikatu abertzaleko Idazkaritza Nagusian.
|
|
|
Eta jakin ere, ezustean jakin nuen. Haren etxepean, goiko solairuan bizi zen
|
emakume
batek eman zidan albistea: " Habana Zaharreko itsua zela eta ez, bostehun atera genizkion Aita Chascori.
|
|
|
" Gaur idatzi du Agnerrek estatuak eta komunikabide nagusiek kriminalitatea bandei eta gaixtagin arruntei egozten diete, baina frogek erakusten dute Guatemalako Gobernuak zerikusi handia duela heriotz kopuru gero eta handiago horretan. ' Genozidio eztia ari dira burutzen', indigenen biltzar batean
|
emakume
bati entzun genion moduan".
|
|
|
Espainiako trantsizioa eredu bakarra da, aurreko erregimenaren aurkako borroka egin eta demokrazia estatusa lortzeko eragile oso garrantzizkoa izandakoa negoziazioetatik kanpo utzi zuena. Argentinan, esaterako, Montoneroetan ibilitako
|
emakume
bat lehendakaria da. Kosovon ere UCK ezinezkoa izan zen alde batera uztea.
|
|
|
Ala haren" patua" eta" amets urruna" zerbait metafisikoagoa direlako aitzakiarekin ezin du pausa hartu? Ala kultura latindarreko nazioetan ohikoa den legez,
|
emakume
batetik bestera dabilen txuloputa horietako bat da, buztan arinkeria urrun ametsez zurituz. Eta emakumeak zergatik agoantatzen du, zergatik ez du pikutara bidaltzen?
|
|
2009
|
|
|
Bada zenbakien bitartez mundua azaldu eta ulertu dezakeen jendea, baina bada hormonen bitartez mundua azaldu eta ulertzen duenik ere:
|
emakume
bat senarrarekin haserretzen dela, hormonak jauzika izango ditu; senarrak emakumea akabatzen duela, testosterona gehiegi; nerabe batek bere buruaz beste egiten duela, aldaketa hormonala betean egongo zen. Tira, nik ez dut gauza gehiegirik ulertzen afera honi buruz, eta egia baino zalantza gehiago ditut.
|
|
|
Nire ezjakintasunaz berehala ohartuta," Estudios de genero" idatzita zuen apalategi batera eraman ninduen Preciadok. Artean, ez nuen" genero" hitzaren adiera hura ezagutzen(" Genero indarkeria" terminoa asmatu aurretik, nola esaten zitzaion putaseme batek
|
emakume
bat hiltzeari?). Nik, gaizki ulertutako jendetasunak aginduta, eta alemanekin batera, euskaldunok garelako errua orotarikoa barneratuen daramagun herria, bere liburua hartu, orriztatu, patrikak haztatu eta erosi egin nuen.
|
|
|
Gauzak horrela, jende ugari etortzen zen bisitan. Behin, adineko
|
emakume
batek mahats mulko bat ekarri zidan. " Etxeko patioan hazitakoak dira, eta nire semea hil zenetik ez diot inori jasotzen utzi.
|
|
|
" Ez dizute gainontzekoei bezala tratatzen eta gaizki begiratzen dizute, baina umorearekin hartzen ikasi dut. Behin tabernan erratza pasatzen ari nintzela,
|
emakume
batek nire aurpegia ikusi eta poltsa estu gorde zuen altzoan. ' Ni taberna garbitzen duena naiz', esan nion,' zuri lapurtzen dizuna traje eta gorbatarekin etortzen da'".
|
|
|
Ados nago esaten dituzuen hainbat gauzekin, baina bat ez natorren puntua hau da: une jakin batean
|
emakume
batek erabakitzen badu denbora zehatz baterako dedikazio osoa haurrari eskaintzea, horrek hainbeste eragingo dio bere proiektu profesionalari. Nik ez dut hain exageratua ikusten.
|
|
|
Alderantziz, txiroen artean mediatik urrunena Niger dago, hemen
|
emakume
batek 7tik 1eko arriskua baitauka sein egitean hiltzeko. Ia Afrikako guztiak datozkio ondotik:
|
|
|
Bada iruditzen zait berdin feminismoarekin. Zer dute komunean Iraneko
|
emakume
batek eta Euskal Herriko batek. Bada emakume kategoria betetzen duen ezaugarririk?
|
|
|
1990ean, Vincent Van Gogh margolariaren heriotzaren mendeurrena ospatu zen eta kazetariak uholdean iritsi ziren Arles herrira. Bertan jakin zuten margolaria ezagutu zuen
|
emakume
bat oraindik bizi zela; Jeanne Calment zuen izena. 1875 urtean jaio zen eta beraz, hamahiru urte zituen Van Goghek Arlesko kafetegiko terraza eta logela famatua margotu zituenean eta hamalau, Parisko Eiffel Dorrea amaitu zutenean.
|
|
|
Hala ere, egia da orain ekintza batean biluzten naizenean, biluzte horrek baduela militantzia puntu bat ere, lehenago ez zuena. Militantziagatik egiten dut, jendeak esan dezan
|
emakume
batek 71 urterekin ez duela zertan bere gorputza erakutsi. Badirudi ezkutatu egin behar duzula, eta hori ez!
|
|
|
Historia 1994an hasia da. Urte horretan Munduko Osasun Erakundearekin elkarlanean ari zen aditu talde txiki batek ezarri zuen zer zen
|
emakume
baten hezurraren dentsitate normala urteko batek dauzkan hezurretakoa zehazki eta horretara iristen ez diren emakume guztien hezurrak ahulegiak direla erabaki. Osteoporosia deitu zitzaien estandarretik 2,5 puntuz goiti desbiatzen zirenen egoerari eta osteopenia 1etik 2,5era desbiatuei.
|
|
|
Hona BBC telebista kateak azaldutako gertaera bat. Biztanle gehienak hungariarrak diren Galanta herrian (milioi erdi hungariar bizi da Eslovakian, batik bat hegoaldean) ile apaindegiko
|
emakume
batek kexa helarazi zuen hungarierari eskainitako webgune batean. Irailaren 1etik aurrera bere nagusi eslovakiarrak debekatu egin zion bezeroei hungarieraz hitz egitea.
|
|
|
Baina eman dezagun ez zenuela sumintzeko aukerarik ere izan Madrileko aurrezenbakia zuen telefono zenbaki bat nagusitu zelako zure sakelakoaren pantaila ttipian. Bihotza punpeka hasi zitzaizun 91 hari jarraitzen zion zenbakiarekin, batik bat
|
emakume
batek zure izena aipatu zuenean, eta zuk baietz, zu zeu zinela, eta orduan Telefonicako azken uneko oferta baten xehetasunak ematen hasi zen, labur, berehalakoan eskegi baitzenuen. Eta egunkariaren kulturako orrialde pasa etsituan, albiste ñimiño bat topatu zenuen bazter batean:
|
|
2010
|
|
|
Halere, beti pentsatu nahi izan dut zinema edota literatura, sistema merkantilista horretatik zertxorenbat urrunduta zebiltzala, baina askotan sorpresa izugarriak hartzen ditut, genero indarkeria eta morboa azken aldian uztarri berean lotuak ikusi baititut Stieg Larssonen nobeletan edo El secreto de tus ojos filmean. Balirudike genero indarkeria
|
emakume
bat brutalki akabatzea dela. Baina datu batzuk jartzearren, Espainian, 2005ean, tratu txarren 82.750 salaketa jaso ziren; eta 2007an, genero indarkeriaren ondorioz, hildako 57 emakume kontatu ziren.
|
|
|
Abuztuan bi haur zauritu ziren Bilboko Kastrexanan egoera kaskarrean zegoen eraikinak su hartu eta gero. Joan den urtean
|
emakume
bat hil zen Baionako alde zaharreko etxe batean izandako sutean; hau ere baldintza txarretan zegoen. 2006an lau lagunek bizia galdu zuten Bilboko San Frantzisko auzoan, aterperik gabekoentzat lan egiten duen elkarte baten" pentsio" zaharrean izandako sutean.
|
|
|
Biktima gajo horiek esateko dutenak batere garrantziarik ez balu bezala. Berdin da tratu txarrak jasan dituen
|
emakume
batek babes agindurik ez duela nahi esaten badu," aita estatuak" baietz erabakitzen du eta kitto. Esan dezakete ez dutela salaketarik jarri nahi, baina gobernuak arazoari aurre egiteko beste era batzuk pentsatu ordez, salaketa jarri behar dela errepikatuko du behin eta berriz.
|
|
2011
|
|
|
Abuztuan bi haur zauritu zituen oso egoera txarrean zegoen Kastrexanako (Bilbo) etxe batean piztutako suteak. 2009an
|
emakume
bat hil zen egoera oso kaxkarrean zegoen Baionako alde zaharreko etxe bat erre zenean. 2006an, etxerik gabekoak babesteko elkarte batek kudeatzen zuen Bilboko San Frantziskoko pentsio zaharrean gertatutako sutean, lau pertsona hil ziren.
|
|
|
Ez dute kontzientzi arazo handirik eduki edozein sistema politikorekin elkarlanean jarduteko. Maria Rosellik elkarrizketatu du, esate baterako, Letoniako
|
emakume
bat 1942an 19 urterekin Alemaniara ekarri zutena, Eternit usinan lan bortxatua egitera. Alemanian naziek usatu zuten esklabu lanaz baliatu ziren Schmidheinytarrak.
|
|
|
Horretaz gain, musulmanek gorputzarekiko pudore handia dute, eta horrek ere ez die askatzen uzten. Hemen, emakume musulmanei buruz aitakeriaz jarduten gara ia beti, baina haiek oso argi daukate beren askapen bidea zein den, eta horretan ari dira.Nik ez diot beste
|
emakume
bati askatzeko zer egin behar duen esango, askatu egin nahi duela esaten badit babesa emango diot. Guk ezin diogu inori (ez gizonei ez emakumeei) bere askatasunerako bideak zein izan behar duen esan.
|