|
2000
|
|
|
Nik amari eta aitari behatzen nien, eta osaba Joanikoti, eta hirurak harri eta zur zeuden, ez aitonaren testamentik iguriki ez zutelako, baina modu hartan
|
emaiterat
zihoalako.
|
|
|
Eta haiek ziren, pinturaz eta arteaz denaz bezainbatean, jauregian genituen apaindurak, aita Donibane Lohizunetik larunbat hartan itzuli zenean, aita Bartolome Ziaurrizkoa Urbiainen genuela, lau egunetako misioneen
|
emaiterat
etorria. Eta haiek ziren apaindurak, eta aita asmo berri batzuekin zetorren, zeinak amari jakinarazi nahi izan baitzizkion etxeratu bezain fite, baina alferrik, zeren eta amak aita jesuitaren predikuak aditu nahi baitzituen eta berant baitzebilen.
|
|
|
Fede kontuetan gizon gogorra eta zurruna zen arren, gozo ibili zitzaidan aita jesuita nik hari eginikako lehen aitor hartan, neure kontzientzia estutu gabe eta neurriz kanpoko galdegiterik egin gabe. Halarik ere, aita Bartolomek ongi baino hobeki zekien orduko zer nahi zuen eneganik, eta, akabantzan, bere kontseiluen
|
emaiterat
beharturik sentitu zen:
|
|
|
—Jaun Marcel, eskerren
|
emaiterat
natorkizu, zeren eta aurkitu baitut logikaren eta matematikaren bihotza euskal berboan ere.
|
|
|
Izan ere, ez ote gara, bada, halakoak, jaun André, Adan eta Ebaren denboratik, zeren zuhaitzetik ez jateko debekua jaso zutenean piztu baitzitzaien haiei ere hartarako gogoa eta desira, halako suertez, non egin behar ez zutena egin baitzuten hondarrean? ...hainbertze, zeren, nola baitzekiten ezin joan zitezkeela kakategi hartarat, uste zutelako ezen sugegorriek habiatzat hartu zutela, hala etorri zitzaien guztiei, handik berehala, harat joaiteko gogoa, baina nola ezin joan baitziren, haurdun geratzeko perilean jarri nahi ez bazuten bederen, hala barreiatu eta sakabanatu ziren jauregiaren gibelaldeko landetarat, hertze aharratuen kolerari bide baten
|
emaiterat
osaba Joanikotek haiei guztiei oihuka adierazten zien bitartean egin zezatela egin beharrekoa lasai, zeren segur baitzen ezen gauaren hotzak kikiltzen zituela kanpoko sugeak eta behartzen beren gordelekuetan egoiterat. Eta Villagrandeko dukea ere harat joan zen, nahiz eta bertzerik ere egin zezakeen:
|
|
|
Heriotzako orenean don Frantzisko komunionea
|
emaiterat
permatu zen eta entseiatu, baina aitonak tabakoa eskatu zion, eta tabakoa eskatuz hil zen.
|
|
|
Gure eskolak, Pagabason gertatua, Villagrandeko dukearen ohorez jauregian izan genuen festa, jaun Marcelekin izan genuen tratu atsegina, Italiarat egin genuen bidaia... Ordea, gaur ez natorkik haien oroitarazterat, baina neure deliberamenduaren arrazoinen
|
emaiterat
, eta aitortzerat zergatik egin dugun Maddalenek eta biok geure buruaz bertze.
|
|
|
Baina, hitzetan urrunerat joan balitz bezala, argibide batzuen
|
emaiterat
beharturik ikusi zuen bere burua. Eta, boza ematzen zuela, erran zidan:
|
|
2010
|
|
|
" Egun nivosaren hamarbortzen Errepublikaren laugarren urtean, Ahetzeko herriko Etxean, Kapite Generala egiten den lekuan, Juratu eta presentian diren habitanten antziñean, eta presentian direnek egiten dute absent direnentzat. Eta deliberatu dugu Uras aldeko kartierian Ohianzain baten
|
emaiterat
, eta eman izan dugu J. Etxeberri, Mulienekojauna. Eta siñatzen dute dakitenek.
|
|
2014
|
|
|
(Hau jartzen da. Orduan, auzapezak irakurtzen dio bere mintzaldia.) Betiri Iharour jauna, herriko auzapez bezala, nere kontseiluko gizonekin eta herri guzia dugula gurekin, heldu natzaizu gure zorionen
|
emaiterat
, zure ohoratzeko apailatua izan den besta eder huntan. Onar azu ere gu denen mileskerra:
|
|
|
Hauk badutela gero errespetu. Ni, beti azken mementoan botza
|
emaiterat
jiten nuk. Hauk eskutan ditudano, alabainan, norbait nuk.
|
|
|
Botza eman behar dugu. (Xixon ere sartzen da.) Botza
|
emaiterat
heldu gira biak.
|
|
|
Urtats hor berean dugula beraz, ekarriak gira behako baten
|
emaiterat
, larri larria bederen, kasik bururatua den urte huni. Beti bezala, izan da gertakari frango segur, alegera eta hits, goxo eta samin, argi eta ilun...
|
|
2015
|
|
|
Departamendu bozen ondorioa omen. Ikusiz jendeen erdiak biziki gauza guti eskas egon direla bozaren
|
emaiterat
joan gabe, aipu da bozaren emaitea bortxuzko ezartzea. Hola bederen jendearen parte hartzea nasaia litakeela!
|
|
|
Eta orduan gudukak arrunt beste itxura bat hartu zuen. Frantsesak galtzale, aratsalde ondarrean arrunt amor
|
emaiterat
bortxatuak.
|
|
|
Lau norabide andana baziren agertuak. Kideak badira orotarat 131.000 Erdiak baino gehixago joan dira bozaren
|
emaiterat
(%54). Batzuk diote ez dela ainitz.
|
|
|
Ainitzen beldurra jendearen parte hartzea frango eskasa izanen dela. Manuel Valls gobernuburua bera ere deika arizana da, denak joan giten bozaren
|
emaiterat
... Gisa guziz, hautetsi guti izanen da lehen bozaldi hortan bainan erakaspen interesgarri batzu hain segur bigarrenari buruz...
|
|
|
Sondaiek aitzinetik erakusterat eman bezala, jendearen parte hartzea frango xuhurra izan da bana beste batean departamendu hauteskunde horien lehen bozaldian. Boz emaile zerrendetako jendearen erditsua egon da bozaren
|
emaiterat
batere joan gabe. %49 nunbait han.
|
|
2016
|
|
|
Hauk gauza pollitak? Hauk badutela gero errespetu(...) Ni, beti azken mementoan botza
|
emaiterat
jiten nuk(...) Hauk eskutan ditudano, alabainan, norbait nuk(...) Zeren eta, aitor azue, denek zuen baitan mespresatzen nauzue(...) Bainan denak ixilik zagozte, hunako paper pollit hau nahi duzuelakotz zuenganatu. Paper hau untzian ezarri ordutik, deus ez diat balioko zuentzat.
|
|
|
Giderrak har ditzagun, bide onetik ez bagira baztertu nahi! Etsaiak kendu diozkan famaren eta bizipiden Eskuarari berriz
|
emaiterat
berma gaiten. Arbasoek eman eta etxekoek erakatsi daukuten mintzaia hori, ez dugu bazter utzi behar, horreri maitatzea eta ondokoeri erakastea eginbide dugu, ezen gure ontasun ederrena da eskuara:
|
|
|
Berriz ere aski gauza izigarria gertatu da beraz. Rouen eskualdeko eliza batean, terrorixta batzuk urkatu dute 86 urteko apez xahar bat, Jacques Hamel, mezaren
|
emaiterat
joana zena, eta han zen beste gizon bat ere kolpatu. Beste zonbait lagun, heiek ere han zirenak, bahitu dituzte bainan serora bat eskapatu da nolazpait eta hura joan da zer gertatzen ari zen kondatzerat.
|
|
|
Sondai horiek fidagarriak direa? Segur, lan hortan ari direnak gero eta trebeagoak dira bainan igandeko bozkatze hori ez dea arras berezia, nehork ez jakin nor joanen den bozaren
|
emaiterat
–Nor nahi joan ditake, edo kasik nor nahi, bi eurotan truk eta eskuindarren xede nausien aldeko ageri bat izenpetuz.
|
|
|
Lehiaketa hortan ez dira denak partaide, hori ere behar da azpimarratu, eta gainerat pollitenak ez ditu epai-mahai batek berexten bainan azken txanda batean jendeek aitzinetik finkatu epe batean emaiten dituzten bozek. Ezen bozak emaiten dira orduan eta nun ere baita jendea gehienik mugitzen bozaren
|
emaiterat
eta herri hura da beste guzieri aitzintzen. Ez da beraz azkenean batzorde baten hautua baitezpada bainan beren gustuko herriari atxikimendu handiena erakusten dutenena.
|
|
|
Zazpi aste badira oraino karkulen egiteko... Nor joanen den bozaren
|
emaiterat
eta denen buru noren alde, hori ez da batere aitzinetik erraiten ahal den gauza...
|
|
|
Itxaropen biradak Lekuineko hamabigarren biradetan ez du aro txarrak jendea beldurrarazi. Goizean goizik 8 orenetik goiti 126 txirrindulari eta 300 oinezko ibiltari abiatu dira aurten proposatzen ziren 6 ibilaldietan Lekuineko inguruetan, elkartasunez beren hatsaren
|
emaiterat
mukobisidosa eritasunaren aurka. Aperitifa on baten ondotik, jendeak bazkaldu dira goxoki, giro onean, Azkaineko trikitilariak lagun; orotarat 320 pertsona bildu dira.
|
|
|
Aitzineko urtetan bezala eta arras kartsuki. 1935 ean, elkartea sortu zen urtean, bere lehen antzerki ikusgarriaren
|
emaiterat
zoala, deneri gomita luzatuz gisa bereko agurra egin baitzion Donibaneri eta gertakari hori gogoan berriz hartu baita agur horren egiteko usaia.
|
|
2017
|
|
|
Organoa bera ere trenpu hoberenean. Tokiko organo joilez bestalde, kanpotik, batzutan urrunetik berdin, badira jiten direnak, berak hortakoak eta, organo horrekin kontzertu
|
emaiterat
. Bada beste sail bat munta handikoa:
|
|
|
Ezazolkeriaz ote ala politikaren gora-behera mintuez aseak direlakotz? On litake xeheki aztertzea zerk egin duen hori, hoin jende guti joaitea bozaren
|
emaiterat
... Horiek hola, eskuindarrek azkarki gibelerat egin badute ere, sozialixten aldean ez dira denen buru hain gaizki heltzen.
|
|
|
Ezkerrago dabiltzanek ere ez dute espantu handirik egiten ahal, eskuinburukoek gauza bera. Batzu eta besteen esperantza eskuin eta ezker hala diote segurik bigarren bozaldian arrakasta hobea ukanen dutela jende gehiago joanez bozaren
|
emaiterat
... Ez da haatik errana hori hola gertatuko den...
|
|
|
Hala nola 715 Miarritzen, 514 Donibane Lohizunen eta 403 Urruñan. Badakigularik bestalde, han eta hemen entzunik gure inguruan, bozaren
|
emaiterat
joan ez diren frango etxen egon direla edo beste norapait joan iduritzen baitzaiote boza xuri emaitea alferretan izaiten dela eta beraz denbora galtzea...
|
|
|
Ez bide dira geroztik azkartu! Jabea jiten dea sekulan behako baten
|
emaiterat
–Zer egiten ahal litake, eta nola, Gixunen bezala nolazpait, jauregi hori ez dena lurrerat joaiterat uzteko?
|
|
|
Lehenik erran du ez duela Macronen alde agertzeko gogorik, bakoitxak berak ikus dezala nola bozkatu behar duen... Gero, berriz mintzatu da, berriz labur eta zuko, ez duela deus gisaz Marine Le Penen alde bozkatuko, beti haren kontrakoa izana eta, eta bozaren
|
emaiterat
joanen dela, eginbidezko urrats bat delakotz. Macroni emanen dion boza ala xuri bozkatuko ote duen, hori batere klartu gabe...
|
|
|
Hamabi miliun gizon eta emazte egon dira bozaren
|
emaiterat
joan gabe. Deputatu bozetan zer eginen dute?
|
|
|
Hori ez da haatik arras egia. Bai, lehen aldikotz bosgarren Errepublikaren kondu bainan aise lehenago aldi bat gertatua zen jadanik populu guzia bozaren
|
emaiterat
deitua izaitea presidentaren hautatzeko. Hori 1848 an, arras guti iraun zuen bigarren Errepublikaren urte heietan.
|
|
|
Iragan da beraz ezkerraldekoen arteko lehen bozaldia. Miliun bat eta sei ehun mila izan dira bozaren
|
emaiterat
agertu direnak. Gisa batez ez da beharbada hain gaizki bainan ez da haatik espantu egitekorik.
|
|
2018
|
|
|
Beti erran daukute Frantziak zuela gaina hartu, bere adixkideak laguntzaile, eta Alemanak izan zirela galtzale. Gisa batez egia da, Alemanak bortxatuak izan baitziren amore
|
emaiterat
. Bainan holako batean erran ditakea deplauki norbait izan zela zinez irabazle?
|
|
|
Pakistanen laborari batek eskaturik, epaileek gobernua behartu dute klimabatzorde baten sortzerat. Joan den apirilean Kolonbian, 25 gaztek eskaturik, auzitegi gorenak gobernua kondenatu du Amazoniako oihanak suntsitzearen kontra ekintza plan bat pikoan
|
emaiterat
, eta hori bost hilabete barne. Azkenik joan den hilabetean Herri Beheretan, Hagako dei gorteak gobernua kondenatu du CO2 ihesketak %25ean apaltzerat bi urte barne.
|
|
|
Egia erran, emazteek berexkuntza bat aitzina jasanez haatik. Bozaren
|
emaiterat
joaiten ahal izaiteko 30 urteak beteak behar zituzten, gizonentzat muga hori 21 urtetan zelarik. Hamar urteren buruan legea kanbiatu zen halere, emazteek borroka aitzina segiturik.
|
|
2019
|
|
|
Bazuten aurten arrazoi berri bat tarifak hupatzeko: gobernua engaiatua izanki urtarril honetarik aitzina hortzen, begien eta belarrien artak osoki urririk
|
emaiterat
partikularrentzat, aldaketa horrek kudeaketa gastuak emendatzen dizkie.
|
|
2021
|
|
|
Bigarrenean jendea mugituko ote da gehixago? Dena den, lehen igande hortan beraz, jendeen erdiak baino aise gehiago egon dira bozaren
|
emaiterat
joan gabe, %67 alabainan! Eguerdikotzat ezagun zen funtsean holako zerbaiti buruz ari ginela.
|
|
|
Ozenki kantatu behar zaio" Jeiki jeiki, etxekoak, argia da zabala!" Horiek hola bi igandez segidan hor ditugu departamendu eta lurraldetako hauteskundeak. Bozaren
|
emaiterat
joan behar dugu harro eta kementsu eta bakoitxa aski handi da ikusteko noren alde behar den agertu bainan hor ere gure nortasunaz axola gehiena dutenen hautatzea ez ote da egokiena?
|
|
|
Hendaian, jendea gomitatua da odolaren
|
emaiterat
behar orduak beti emendatuz baitoatzi. Odola emaiten da beraz ortzirale huntan, otsailak 12, arratsaldeko 3ak eta 7ak artean, Ondarraitzeko kirolzelaian den bilgunean.
|
|
|
Jendearen parte hartzea hoin eskasegia izaitea, behin ere ez baitzen oraino holakorik gertatua. Oraino gogoetagarriago ikusiz jende gaztea dela gehienik etxean egon, etxean edo beste nunbait, bainan ez joan bozaren
|
emaiterat
!
|
|
|
Azkenean, hauxe izan behar da gogoetagarriena, ikustea bigarren bozaldian ere hainbeste jende egon dela bozaren
|
emaiterat
batere joan gabe. %65 alabainan.
|
|
2022
|
|
|
Xixonez ari gintunan... Hik, nahi dunana egiten baitun horrekin, guri botza
|
emaiterat
behar huke bildu.
|