2001
|
|
" Gaur itxadotea dela esan du esperantza
|
egunik
egun itxadotea besterik ez dela" (GP, 92)
|
|
" Neu bakarrik eroriko naiz zulora eta egundoko
|
egunik
bakartiena izango da.
|
2002
|
|
DONIANE. Laster dogu Doniane, urteko
|
egunik
alai eta pozgarrijenetarikua. Okerrik ezpa" da, Euzko Batzokija" k eratuta jai politen batzuk ixango ei doguz.
|
|
Urteko
|
egunik
laburrenak diranian esakun au esan darua errijak: " Abenduko eguna, argitu daneko iluna."
|
|
Unadako gaiak aztertzerakoan, munduko Biltzar Orokorra antolatzeari oniritzia eman zioten Ahaide Nagusiek; alegia, primateek. Eta hortarako,
|
egunik
galtzeke, beste Continente guztietako ximino guztiei gaztigu berehalakoa igorriko.
|
|
ARATUSTIAK. Ganian doguz urteko
|
egunik
ganorabakuenak. ¿ Abertzale asko ikusiko ete doguz kokomarro egiñik?
|
2003
|
|
Zeuontzat asmatua ta sortua, zeuok zabaldu dozue bazter guztietan Derioko Ikastaroaren izen ona. Udako
|
egunik
beroenetan, hondartzetatik urrun, ez lorik ez atsedenik ez gara" gaztanbera" bizi!, lanari" semper" ekinik," Euskadiko gazteria berria" zareela argi ta garbi erakutsi deuskuzue urtero urtero. Eta hau be autor dagidan:
|
|
Ikasleek alde egin dute, baina honek ez ditu oporrak ekarri gainontzekoentzat. Izan ere, batzuen arabera hauexek dira ikasturteko
|
egunik
gogorrenak. Paper gehiegi alde guztietatik, gauza gehiegi hogeita hamarra baino lehen prest uzteko, hasperen gehiegi irakasleen aldetik, tutoretzetan sartuta, informatika gelan edota batetik bestera, guztientzako duten mahai handian denen paperentzat lekurik ez dagoela (departamentuko bulegoa duten pribilegiatuentzat izan ezik).
|
2004
|
|
Ostiraletan biltzen dira, hau omen da akelarreak egiteko
|
egunik
egokiena ta, ostiraletik larunbatera bitarteko gaua. " Ilunezkilan atera ta argiezkilan sartu."
|
2008
|
|
Goiz alban egunaren pregoilariak dei egin izan ez baleu, ez eban, beharbada,
|
egunik
zabalduko, ez eban eguzkiak begirik kisklatuko. Eta orduan zer?
|
|
Zertarako da, izan be, eguzkia, nork iragarri ez badago, inork itzalik eskintzen ez badeutso? Oilarrek autua hasi ez balebe, ez eban inork
|
egunik
iratzarriko, ez eta eguzkiak bere bidea egingo; oiloak be otan geratuko ziran betiko lotan.
|
2009
|
|
Baina ikusiko dugun legez, eguzkiaren zikloa deskribatzen duten
|
egunik
berezienak ere ospakizun izan dira nekazal gizartean. Lurrarekin hartu eman estuan bizi ginen beste sasoi bateko aztarnak dira.
|
|
Bide guztiak sikatu, eta bertatik erraztasun osoz pasatzeko moduan uzten dituztela eta. Aspalditik gauza jakina da bertako biztanleentzat, San Juan urteko
|
egunik
luzeena dela.
|
|
Fleko edo dindirridun mantila, eskularruak eta poltsatxoa janzten zuten
|
egunik
seinalatuenetan. Horrekin batera, arrakadak ipintzeko ohitura ageri da.
|
2011
|
|
lapikokue egoten zala dinoe lekukoek. Indabea, indidxabie jaten eben urteko
|
egunik
geihenetan, sakramentuakaz horniduta, txorizo eta urdaiagaz. Porrusaldie, patata porruak, be ohikoa izaten zan.
|
|
Jaiegunetatik
|
egunik
berezienak honeek dira: auzoko patroiaren eguna Goierrin izan ezik, ze han Magdalena ospatzen da, bertako ermitako santu edo Ama Birjinearen eguna, eta Gabonak.
|
|
Garia, batu eta ostean, atarteko harri losen ganean joten zan udako
|
egunik
beroenetan. Baina gerraosteko urteetan itxi jakon garia ereiteari.
|
|
Hori egiten zan,
|
egunik
egun ikusi genduzan leku jakingarri guztietan be. Guztiz gaurkotuta egoan irakaslea.
|
2012
|
|
Antzina antzinatik izan dira urteko egutegian bi egun seinalatu: urteko gaurik luzeena (eta
|
egunik
laburrena) neguko solstizioa zen, eta gaurik laburrena (eta egunik luzeena) udakoa. Udako solstizioa, urteko egunik luzeena, poz handiz hartzen zuten baskoiek, edo Indoeuropako kultura guztiek, kristautasunak San Joanen inguruan jaiak jarri aurretik ere.
|
|
Antzina antzinatik izan dira urteko egutegian bi egun seinalatu: urteko gaurik luzeena (eta egunik laburrena) neguko solstizioa zen, eta gaurik laburrena (eta
|
egunik
luzeena) udakoa. Udako solstizioa, urteko egunik luzeena, poz handiz hartzen zuten baskoiek, edo Indoeuropako kultura guztiek, kristautasunak San Joanen inguruan jaiak jarri aurretik ere.
|
|
urteko gaurik luzeena (eta egunik laburrena) neguko solstizioa zen, eta gaurik laburrena (eta egunik luzeena) udakoa. Udako solstizioa, urteko
|
egunik
luzeena, poz handiz hartzen zuten baskoiek, edo Indoeuropako kultura guztiek, kristautasunak San Joanen inguruan jaiak jarri aurretik ere. Neguko solstizioarekin batera, biak ziren gau santuak, mirarizkoak, mitoz eta erritoz beteak.
|
|
Eguzkiaren omenez ospakizunak edo ohikuneak egiteko
|
egunik
aproposena ekainaren 24a da, hasiera baten solstizioaren eguna eta geroago, elizaren eraginez, san Joan edo Doniane eguna izango dena. Egun handia da, gainera; gure inguruan, herri askotan jai patronalak baino estimatuago eta garrantzitsuagoa izaten zen.
|
|
Urteko
|
egunik
handienetakoa, eta aberatsenetakoa da jai, dantza, zezenketa, inauteri itxurako panpin dantza eta era guztietako ospakizunetan. Behin eguna igarota, jendea sendatuta eta sendotuta, uzta batzeari ekiteko moduan zegoen.
|
|
Behin eguna igarota, jendea sendatuta eta sendotuta, uzta batzeari ekiteko moduan zegoen. Izan ere, urteko
|
egunik
luzeenak eta beroenak izanik, baserritar eta nekazarientzat urteko sasoirik gogorrenetakoa zen, belarrak moztu, garia jo, belarrak etxeratu... eta beste hainbat zeregin zeuzkaten eta.
|
|
Gorbeian, Diman, Ziortzan (Bizkaia) antzina artzainak San Joan egunean taberna batean elkartzen ziren, eta ardia jaten zuten. San Joan omen da artaldeen zaindaria, urteko
|
egunik
luzeena izanik, ardiak larrean bazkatzen egoteko denbora gehien daukaten eguna delako, aseezinak omen dira eta.
|
|
Etxerik etxe kantu eskean ibilteko
|
egunik
handiena Santa Ageda bezperea izan da, zezeilaren 4an. Egun horretan herriko eta auzoko mutil gazteek (hamazortzi urtetik gorakoak eta solteruek) txilindun makil apainduak eskuan hartuta eta dotore jantzita abarkak, galtzerdi lodiak, maoizko frakak, brusea, painelua eta txapela, koplak kantetan ibilten ziran.
|
|
Gero, etxeko portalean,
|
egunik
berotsuenetan gari jotea egiten zan. Horretarako harri losak ipini eta txolak harrien kontra joten ziran eskuz.
|
2013
|
|
Urteko
|
egunik
laburrenetarikoa dela eta, hainbat esaera daude Santa Luziaren gainean: " Santa Luzia eguna, argia gabe iluna"," Santa Luzia, goizean iluntzia".
|
|
Zapatuz urteten dabe,
|
egunik
onena dalako ahalik eta jenterik gehien batzeko. Kalejiran ibilten dira, gehien bat alde zaharretik, Jaizale txistulari taldea eta Tabira musikabandeagaz bat eginda.
|
|
Ulea ebagiteko be ilbeherea ei da onena. Batzuk ulea eta atzazkalak ebagiteko erre bako egunei begiratzen eutseen; eta
|
egunik
onenak eguena, zapatua eta domekea dirala be esan deuskue.
|
|
Bazkaltzeko astegunetan lapikokoa izaten zan printzipala:
|
egunik
gehienetan baba gorria txarrikiakaz nahastean. Patatea be asko jaten zan lehen, eta ortuariak be bai, batez be uda partean.
|
2015
|
|
Kanpoan beharrean egozanak be etxera bueltetan ziran Gabonak pasetan. Gabongaua izaten zan
|
egunik
handiena. Etxe batzuetan, afaldu aurretik, errosarioa errezetan zan, eta ogiari kurutzea egin, mosua emon, puntea ebagi eta mantelaren azpian gordeten zan afal du bitartean.
|
2018
|
|
Hala ere, nahiz eta indarrak galdurik sentitu, bihotza itxaropenez bete eta zutik iraunarazteko gaitasuna eta kemena ematen zion amets bat izan zuela
|
egunik
egun ordu eta une guztietan burutik kendu gabe, esan zion; Europan diruak eginda gero, berari tokatzen zitzaion tokian eta Koranak agintzen zuen modura biziko zela bere sorlekura itzulita.
|
2019
|
|
" Gure
|
egunik
zoriontsuenak bidaia haietatik itzulitakoan izaten ziren. Piano gehiago edukitzea nahiko nukeen, saldu eta paraje eguzkitsuetara sarriago joan ahal zedin, ez beste ezertarako; izan ere, Bechsteina izan genuen azken boladan, ez baitzituen jada niri atsegin zitzaizkidan gauzak" Round midnight" eta horrelakoak jotzen, eta eguna iritsi zen hautsa kentzeko ere ez ziola tapa kentzen" (49).
|
2021
|
|
Oso entzute handia eukien Ubideko sanjoanek. Arrastia luzea zan, urteko
|
egunik
luzeena, eta konturatu barik, gaua be hantxe joan zan.
|
2023
|
|
Antxina antxinatik ezagutu izan dira urtean egun seinaladu bi, bitzuk mitoz eta errituz beteak: gaurik luzeena eta
|
egunik
laburrena neguko solstizioa da, eta gaurik laburrena eta egunik luzeena udakoa. Geroagoan, horreekaz biakaz bat egin zituan Eleizeak Jesukristoren jaiotzea, abenduaren 24an, eta San Juan Bateatzailearena, bagilaren 24an.
|
|
Antxina antxinatik ezagutu izan dira urtean egun seinaladu bi, bitzuk mitoz eta errituz beteak: gaurik luzeena eta egunik laburrena neguko solstizioa da, eta gaurik laburrena eta
|
egunik
luzeena udakoa. Geroagoan, horreekaz biakaz bat egin zituan Eleizeak Jesukristoren jaiotzea, abenduaren 24an, eta San Juan Bateatzailearena, bagilaren 24an.
|
|
Gainerako herrietan lez, Gabonak familian pasetako joerea euki dabe arratzuarrek. Gabon gaua izaten zan
|
egunik
handiena. Afaltzeko, senideak batu egiten ziran; eta kanpora ezkonduak be etxera etorten ziran.
|