2023
|
|
Preskripzio epea zenbatzen hasiko da borondatezko ordainketa egiteko epea amaitzen denetik hurrengo egunean, tributu erantzukizuneko kasuetan izan ezik, aurrerago ikusi dugun bezala. Tributu zorraren autolikidazioa epez kanpo aurkeztu bada, zenbaketa hasiko da autolikidazio aurkeztu eta hurrengo
|
egunetik
. Zerga gehienetan, alabaina, autolikidazioa aurkezteko epea eta ordainketa egiteko borondatezko epea berdinak dira, bi eskubideak aldi berean preskribatzen hasiko direla.
|
|
Prozedura labur horretan, hamabost eguneko alegazio aldia igaro bada eta urratzaileak alegaziorik ez badu aurkeztu, alegazioei berariaz uko egin badie edo betebeharpekoa zehapen proposamenarekin ados badago, berariaz ere, eta hilabetea igaro bada (zehapen prozedura organo kudeatzaileak hasi badu, hilabeteko epearen ordez, hamabost eguneko epea erabiliko da) Administrazioak ezer aldatu gabe ala jarduketa berririk gabe, orduan uste da prozeduraren ebazpena jakinarazi dela izapide gehiagorik gabe. Hilabeteko epe hori zenbatzen hasiko da prozeduraren hasiera eta aldi berean ebazpenaren proposamena komunikatu diren
|
egunetik
aurrera. Prozedura hauetan betebeharpekoaren eskubideak babestu nahian, hasierako komunikazioan hurrengoak adierazi behar dira:
|
|
ebazpena jakinarazitzat eman den unea eta modua; ebazpenaren aurka egiteko bideak, epeak eta organo eskudunak; eta zehapena ordaintzeko epeak, modua eta lekua. Errekurtsoa jartzeko epea eta zehapena ordaintzeko epea zenbatzen hasiko dira ebazpena jakinarazitzat eman den
|
egunetik
aurrera.
|
|
Honela zenbatuko da epea: ofizioz hasten diren prozeduretan, prozedura hasteko erabakia jakinarazten den
|
egunetik
; edota interesdunak eskatuta hasten diren prozeduretan, agiria edo idazkia izapidetzeko eskumena duen Administrazioaren erregistroan sartzen den egunetik. Epea bukatuko da prozedura amaitzeko ebazpena jakinarazten denean; ebazpena epe barruan jakinarazi dela uste izango da, nahikoa izango da ebazpenaren testua osorik jakinarazteko ahalegin bat egin dela frogatzea, arrakastatsua izan ez bada ere.
|
|
Honela zenbatuko da epea: ofizioz hasten diren prozeduretan, prozedura hasteko erabakia jakinarazten den egunetik; edota interesdunak eskatuta hasten diren prozeduretan, agiria edo idazkia izapidetzeko eskumena duen Administrazioaren erregistroan sartzen den
|
egunetik
. Epea bukatuko da prozedura amaitzeko ebazpena jakinarazten denean; ebazpena epe barruan jakinarazi dela uste izango da, nahikoa izango da ebazpenaren testua osorik jakinarazteko ahalegin bat egin dela frogatzea, arrakastatsua izan ez bada ere.
|
|
Likidazio proposamenean sartutako berandutzeinteresak behin behinean zenbatuko dira proposamenen egunera arte, eta likidazioarenak likidazioa egin den arte. Salaketa edo kereila ez izapidetzea erabakiz gero, interesak zenbatzen hasiko dira deuseztatutako likidazioari zegokion
|
egunetik
aurrera eta likidazio berria eman arte sortuko dira. prozeduraren egintzen kontra TFAOen premiamendu prozeduran aurreikusitako arrazoiak baino ezin izango dira aurkaratu.
|
|
Halakoetan administrazio ebazpenak edo ebazpen judizialak ukitu ez dituen izapideak eta egintzak osorik gordeko dira. Berandutze interesak eskatuko dira lehenengo likidazioa ordaintzeko borondatezko epea amaitu zen
|
egunetik
bigarren likidazioa ematen den egunera arte, hots, erabakia hartu den egunera arte, beti ere bigarrena eman bada legeak ezarritako epearen barruan (bestela, aurreko lerrokadan esan dugunari jarraiki, likidazioa eman behar zen egunera arte zenbatuko dira). Likidazio berriaren zenbatekoa interes tasa aplikatzeko oinarria izango litzateke. c) Aitorpenak eta autolikidazioak epez kanpo aurkezten direnean aurretiazko errekerimendurik gabe.
|
|
Ez dago berandutze interesik, probidentzia eman den
|
egunetik
zordunari jakinarazi ondorengo hilabetera arte ordaindutako kopuruen gainean.
|
|
Urriaren 1eko Administrazio Publikoen Administrazio prozedura Erkidearen 39/ 2015 Legearen 39.1 artikuluak jaso duenez, administrazio egintzak baliodunak dira eta ondorioak sortuko dituzte, egintzok eman diren
|
egunetik
aurrera. Baliozkotasunaren eta eragingarritasunaren aldeko presuntzio hori, nola ez bada, tributuzko administrazio egintzei ere aplikatzen zaie, bai tributuak aplikatzeko egintzei bai zehapenak jartzeko egintzei ere; hortaz, egintzak deuseztatzeko araubidea ere Administrazio zuzenbide orokorrean ezarritakoa izango da (deuseztasuneta deuseztagarritasun kasuak, etab.). Presuntzio hori aplikatzen denez, tributuak aplikatzeko egintzak zuzenean dira betearazleak (ez ordea, zehapenak jartzeko egintzak, ez direlako betearazleak izango administrazio bidea agortu arte).
|
|
Tributuaren arauak oro har, Ondare Eskualdaketa eta Egintza Juridiko Dokumentatuen gaineko Zerga edo Oinordetza eta Dohaintzen gaineko Zergahala ezarriz gero, interesdunak tasazio kontrajarria sustatzeko eskubidea erreserba dezake, baldin eta erregularizazio egintzaren aurka lehenengo jar daitekeen errekurtsoan edo erreklamazioan salatzen badu likidazioak ez dituela betebeharpekoak aitortutako balioa aldatzeko nahikoa datu eta arrazoi. Halakoetan, peritu tasazio kontrajarriaren eskaera aurkezteko hilabeteko epea izango du, aurretik aurkeztutako errekurtsoa edo erreklamazioa ebazten duen erabakia administrazio bidean irmo bihurtzen den
|
egunetik
aurrera. Peritu tasazio kontrajarriaren eskaera aurkezteak ala tasazio hori sustatzeko eskubidea erreserbatzeak eten egingo ditu likidazioa betearaztea, likidazioaren aurkako errekurtso nahiz erreklamazioak jartzeko epea, baita zehapen prozedura hasteko epea ere, hori hasi gabe badago.
|
|
Egiaztapen mugatuko prozedura modu hauetako batean amaituko da: ...Administrazioak berariazko ebazpena emanda; ebazpenean egiaztatu beharreko aldia eta norainokoa, egindako jarduketak, ebazpenaren arrazoi diren egitateak eta Zuzenbideko oinarriak eta behin behineko likidazioa edo, bestela, egiaztapenaren ondorioz tributu egoera erregularizatu beharrik ez dagoelako berariazko adierazpena jasoko direla; b) iraungitzearen ondorioz; hasteko erabakia jakinarazten den
|
egunetik
bederatzi hilabete igarota (Araban sei hilabete) gertatuko da, baina prozedura iraungitakoan Tributu administrazioak beste prozedura bati ekin ahal izango dio tributu zorra zehazteko ahala preskribitu (edo Bizkaian iraungi) baino lehen; c) egiaztapen mugatuaren objektua hartzen duen ikuskapen prozedura bat (Bizkaian, egiaztapeneta ikerketa prozedura) hasita.
|
|
Ebazpena emateko gehienezko epea igaro bada baina berariaz jakinarazi ez bada, interesdunak errekurtsoa ezetsi egin dela ulertu ahal izango du eta erreklamazio ekonomiko administratiboa jarri. Errekurtsoa ezetsiz gero, berandutze interesak zenbatuko dira ordainketa egiteko borondatezko epea amaitu den
|
egunetik
ebazpena eman den egunera arte, baina bakarrik egintzaren betearazpena eten bada, bestela, errekurtsoa jartzeagatik betearazpena ez denez eteten, zerga bilketako prozedura jarraitu behar izan delako zorra benetan kobratu arte. Behin ebazteko gehieneko epea igaro ondoren berariazko ebazpena jakinarazi gabe, eta esan dugunez aurkaratutako egintzaren betearazpena etetea erabaki bada, berandutze interesaren sortzapena gelditu egingo da.
|
|
Tributuak aplikatzeko edota zehapenak ezartzeko jarduketen ondoriozko administrazio egintzaren aurka jar daiteke, ala berraztertze errekurtsoaren ustezko zein berariazko ebazpenaren kontra baldin eta halako errekurtsoa erreklamazioa baino lehen jarri izan bada egintzaren aurka. ...z egiteen gainekoa bada atxikipena zein konturako sarrera, jasanarazpena edo ordezpena egin delako edo egin gabe utzi delako, orduan hilabeteko epea zenbatzen hasiko da halakoak egin diren edo egin ez diren egunaren biharamunetik; enpresari eta profesionalei dagokien fakturak egin eta emateko beharraren gainean bada, ostera, hilabetea zenbatuko da betebehar hori betetzeko modu formalean eskatu den
|
egunetik
.
|
|
Likidazioa jakinarazitzat ulertzen den
|
egunetik
aurrera ordainketa egiteko epea eta errekurtsoak jartzeko epea zenbatuko dira. Akten aurka ezin da errekurtsorik ala erreklamaziorik jarri, bai ordea aktaren ondoriozko likidazioen aurka.
|
|
Jakinarazpen horrekin, Araban hamabost eguneko alegazio aldi berria emango zaio likidazioa emateko organo eskudunaren aurrean. Bizkaian, hamabost eguneko alegazio aldia badago ere, epe hori zenbatuko da akta burutu denetik hurrengo bost
|
egunetik
aurrera. Betebeharpekoa ala bere ordezkaria pertsonatu ez bada, lurralde bietan hamabost eguneko epea zenbatzen hasiko da akta jakinarazi denetik edo jakinarazi dela ulertzen denetik aurrera.
|
|
Akten ondoriozko likidazioetan berandutze interesak beti jaso behar dira. Bizkaian, Ikuskapenari buruzko Erregelamenduaren 47 artikuluak xedatutakoaren arabera, adostasun akten ondoriozko likidazio proposamenean berandutze interesak zenbatuko dira akta egin den
|
egunetik
hilabeteko epean. Hala ere, likidazioa hilabetea igaro aurretik emango balitz, interesak berriro kalkulatuko dira likidazioaren egunera arte.
|
|
62 Egiaztapen laburtuko prozeduretan, prozeduraren ondoriozko administrazio egintzak emateko organo eskudunak likidazio proposamena emango du, txostena egin den
|
egunetik
hilabeteko epearen berandutze interesak sartuz (Bizkaiko Ikuskapenari buruzko Erregelamenduaren 59.2 artikulua). artikuluak dionez, berandutze interesak proposamenean zenbatuko dira akta egin den egunera arte, eta likidazioan, berau eman den egunera arte (azken hori erregela orokorra izanda). Kasu guztietan, interesen zenbaketa hasiko da ordainketa borondatez egiteko epea amaitu benetik.
|
|
Zerga honetan, arauketa aplikagarria da zerga ordainarazteko eskumena duen Administrazioaren lurraldean indarrean dagoena. Eskumen hori zehazteko, zergaren sortzapen egunean kausatzailearen edo dohaintza hartzailea egoiliarra izatea aintzat hartuko da. hala ere, foru aldundiek lurralde erkideko arauak aplikatuko dituzte, kausatzaileak edo dohaintza hartzaileak egun gehiago igaro baditu lurralde erkidean aurreko bost urteetako epean, zergaren sortzapenaren
|
egunetik
zenbatuta, eta une horretan Euskadiko egoiliarra bada. Era berean, Oinordetza eta Dohaintzen gaineko Zerga autonomia erkidegoei lagatako zerga da eta erkidegoek zergaren arauketa aldatzeko eskumena dute tarifaren eta kenkarien gainean, baita zergaren kudeaketa ere.
|
|
Horiek horrela, honako zalantza argitu genuke: zein arauketa aplikatu lukete Aldundiek kausatzailea Euskadiko egoiliarra izan aurretik lurralde erkideko autonomia erkidego batean bizi izan bada sortzapen
|
egunetik
atzera bost urteetako epean egunik gehien, eta erkidego horrek zerga honetan arauketa propioa badu. Autonomia erkidegoaren araua ala Estatuko araua?
|
|
Kaleratzea egiten bada azaldu berri den prozedura bete gabe, enpresaburuak kaleratze berria egin ahal izango du, aurreko kaleratzean bete gabeko betekizunak beteta. Kaleratze berri hori 20 eguneko epean egin ahal izango da bakarrik, lehenengo kaleratzea egin eta hurrengo
|
egunetik
zenbatzen hasita; kaleratze berri hori zein datatan egin eta kaleratzeak data horretatik aurrera bakarrik sortuko ditu ondoreak. Kaleratzea egitean, enpresaburuak langilearen eskura jarriko ditu tarteko egunetan sortutako alokairuak, eta egun horietan eutsi egingo dio langilearen Gizarte Segurantzaren altari.
|
|
Arbitraje prozedura hasiko da lan agintaritzaren mendeko bulego publikoari, hauteskundeak sustatu dituenari eta, hala denean, aurkaratutako hauteskundeetara hautagaiak aurkeztu dituztenei zuzendutako idazkiarekin. Idazki horretan jasoko dira aurkaratu nahi diren egitateak, eta idazki hori 3 egun balioduneko epean aurkeztu da; egun horiek zenbatuko dira egitateak gertatu edo mahaiak erreklamazioak ebatzi eta hurrengo
|
egunetik
. Hauteskundeak zein lantokitan egin eta lantoki horretan hautagai zerrendarik aurkeztu ez duten sindikatuek sustatzen badituzte aurkaratzeak, 3 egunak zenbatuko dira aurkaratzeko moduko egitatearen berri dagoen egunetik.
|
|
Idazki horretan jasoko dira aurkaratu nahi diren egitateak, eta idazki hori 3 egun balioduneko epean aurkeztu da; egun horiek zenbatuko dira egitateak gertatu edo mahaiak erreklamazioak ebatzi eta hurrengo egunetik. Hauteskundeak zein lantokitan egin eta lantoki horretan hautagai zerrendarik aurkeztu ez duten sindikatuek sustatzen badituzte aurkaratzeak, 3 egunak zenbatuko dira aurkaratzeko moduko egitatearen berri dagoen
|
egunetik
. Botazio eguneko edo geroagoko egintzak aurkaratzen badira, 10 egun baliodunekoa izango da epea; egun horiek zenbatzen hasiko dira aktak lan agintaritzaren mendeko bulego publikoan sartzen direnetik.
|
|
2017ko azaroaren 9ko EBAEk (C/ 2016 auzian) adierazi du aste bakoitzari dagokion etenik gabeko atsedenaldia 7
|
egunetik
behingo aldian aitortu behar dela.
|
|
(a) Gaixotasun arruntaren edo lanekoa ez den istripuaren kasuan, aldi baterako ezgaitasunaren ondoriozko prestazio aldia luzatzen da. Bada, prestazio aldia bajako bederatzigarren
|
egunetik
aurrera hasten da, eta enplegatzailearen konturakoak dira laugarren egunetik zortzigarrenerako prestazioak, bi egun horietakoak barne.
|
|
(a) Gaixotasun arruntaren edo lanekoa ez den istripuaren kasuan, aldi baterako ezgaitasunaren ondoriozko prestazio aldia luzatzen da. Bada, prestazio aldia bajako bederatzigarren egunetik aurrera hasten da, eta enplegatzailearen konturakoak dira laugarren
|
egunetik
zortzigarrenerako prestazioak, bi egun horietakoak barne.
|
|
(b) Lan istripuaren eta lanbide gaixotasunaren ondoriozko aldi baterako ezgaitasunerako eskubidea dago. Sorospena izango da oinarri arauemailearen %75 eta kobratuko da bajako laugarren
|
egunetik
aurrera. Halaber, enplegatzailearen konturakoa da egun horretatik zortzigarrenerako langilearen prestazioa, bi egun horietakoa barne.
|
|
Hain zuzen, kontuan hartu behar da, gaixotasun edo istripu arruntak eratorri aldi baterako ezgaitasunak kostuak eragiten dizkiola enpresaburuari; izan ere, bere kontura izango dira bajako 4
|
egunetik
15.enerako prestazio ekonomikoak, bi egun horietakoak barne (ikusi GSLOTBren 173 artikulua).
|