|
2010
|
|
|
+ Egoitzara sartu, burua makurrarazi eta begiak itxi arazita, sotora eraman ninduten. Beti begiak itxita eta buru makur hurrengo 5
|
egunetan
: salbuespenak?
|
|
|
–Bai?. Elkarrekin emandako 4
|
egunetan
horiexek izan ziren elkarri esandako guzti guztia. Nolako beldurra!
|
|
|
Orduan 10 lagun eraman gintuzten atxilo eta EGUNKARIA itxi zuten, bai Andoaingo egoitza nagusia bai beste egoitzak (publizitatekoa Donostian, Bilbokoa, Gasteizkoa eta Iruñekoa) ere. Inkomunikaturik egondako 5
|
egunetan
tratu txarrak eta torturak salatu genituen zenbait lagunok*. Ondoren espetxera bidali gintuzten 5 eta beste bat, Pello Zubiria, ospitalean utzi zuten egoera larrian.
|
|
|
Bederatzi urte lehenago Deustuko Unibertsitateak Honoris CausaDoktore egin zuen jesuitak, besteak beste, Auspoaliburu bilduma mardulean 311 liburu zizkien opetsiak liburuzale euskaldunei. Edozelan ere, hil osteko
|
egunetan
liburu berri batek ikusi zuen argia, Mondragoiko kalezaiñaren bertsoakbertso liburuak, hain zuen ere, Zavalak berak hil aurretxoan amaitua eta inprentarako bidean utzia.
|
|
|
8. Jose de Artetxe: Euzkadi,, 1 or. Esan beharra dago txapelketaren inguruko
|
egunetan
artikulu ugari ere ugari idatzi izan zirela, orduko idazlerik esanguratsuenek idatziak: –Una dinastía de bertsolaris?
|
|
|
Hamaika plazatan abestu eta gero, Lehenengo Bertsolari Egunean() parte hartu, eta handik lasterrera, apirilaren lehenengo
|
egunetan
, Baionako ospitalera joan beharra izan zuen, pleurésis batek edo jota: –Bere burua etzuela ontsa kausitzen Elizakoak galdegin ditu berak aphezari astearte arratsaldean eta gero etcherat ekharri dute, eri handi? 23 Hurrengo asteko Eskualduna astekariak berri triste bat zekarren, Senperetik bidalia:
|
|
|
Era tradicional el que cada domingo, al salir de misa mayor, se congregasen los koplakaris, jóvenes y viejos, en los ostatu (posadas) del pueblo? 34 Lukaskoinek ere azpimarratu egiten du Matxinen garaiko bertso-zaletasuna, baita euskararen errotze sakona ere: . Egungo
|
egunetan
[1939 urtearen bueltan] baino maiteago baitzen orduan eusko mintzaira eta koplaren pullita? 35 Matxinek, alde egitean, berarekin eraman zuen bertsolaritza zaharraren lekukoa; hala ere, bertso iturria ez zen agortu Senperen. Hona hemen, zubi lana egin zuten bertsolari batzuen izenak:
|
|
|
A. Ezekiel, kanporantz honen aldeko agertu arren, errezeloz eta urruntasunez hartu zuen: ez zuen bisitatu Agenen Veneziako Kapitulu Jeneraleko joan etorriko bidaian (1937ko apirila); ez zen joan hura ikustera Frantziako erbestetik itzulita bizi izan zen berrogeita hamar
|
egunetan
, eta 1938ko irailaren 13an Corellan hil zenean, inolako arrazoirik gabe, aitzakiak atera zituen Nafarroako San Joakim Probintziak eman duen gizonik handienaren hileta elizkizunera ez joateko.
|
|
2011
|
|
|
Altxamendua gertatu ondorengo
|
egunetan
(1936ko uztailaren 22tik aurrera), markinarrak eta xemeindarrak, batez ere tradizionalistak, kezkatuta zeuden, jende ezezaguna zebilelako herrian, pistolak eta armak agerian zituztela, indar erakustaldiak egiten. Egun gutxira jakin zuten Santiago Meabek zuzentzen zuen Errepublikaren aldeko Batzordeko miliziarrak zirela4 Batzorde hau herriko zein kanpoko Herri Fronteko kideez (Izquierda Republicanako kideak eta, batez ere, sozialistak) osatua zegoen, eta bere helburua zen Errepublika babestea, ordenu publikoa ziurtatzea eta faxistei aurre egiteko frontea antolatzea.
|
|
|
Markina eta Xemein errepublikarrek kontrolatzen zuten gerrako fronte izatetik matxinatuek militarki hartutako herriak izatera pasatu ziren. Berehala, maiatzaren lehenengo
|
egunetan
, Luis de la Chapelle komandanteak Udaleko Batzorde Kudeatzailea sortu zuen. FET JONS alderdian integratu ziren buruzagi tradizionalistek osatu zuten batzorde hau; hain zuzen ere, errepublikarrak agintean egon ziren garaian atxilotuta egon zirenek edota isunak eta ondasunen bahiketak ezagutu zituztenek (Garaian, 1, 1987: 29).
|
|
|
Izan ere, Tradizionalistek, eskuindarrek eta jauntxoek ikusi zuten Errepublika garaian urteetan izan zuten autoritateak ihes egin ziela; euren ideologia eta balioak zalantzan jartzen zirela; eta Markinan eta Xemeinen frontea geldirik egon zen hileetan, 1936ko uztailetik 1937ko apirilaren 27ra, hainbat une larri bizi izan zituztela. Arestian esan bezala, errepublikazaleek herriko buruzagi tradizionalista batzuk atxilotu zituzten, eta oso gaizki pasatu omen zuten kartzelan egon ziren
|
egunetan
. Horrez gainera, isunak ordaindu behar izan zituzten eta euren etxeak eta ondasunak bahitu zizkioten erabilpen militarrerako.
|
|
|
–Bere Semea, bere Hitza eta Hitz bakarra dauana emon deuskunean, dana batean eta behin betiko esan euskun Hitz bakar horretan eta ez dauka beste esatekorik. Antzina era askotara profeten ahoz Jainkoak gure arbasoei esana, azkenez, orain gure
|
egunetan
bere Semeagaz emon deuskula dana batera eta behin eta betiko. Jainkoa mutu gelditu da, ez dauka beste esatekorik.
|
|
|
erabili eben gazteen arteko maitasuna aztertzeko. Beste bi
|
egunetan
–Jesukristo, izango da gai nagusia.
|
|
|
Gero Ameriketara joango zan, hango euskal artzainen artzain espiritual eta lagun izateko. Aurreko
|
egunetan
estu hartu eben, kontizu. Holan dino berak:
|
|
|
–zuri esker orain bertsoak ulertzeko ere banaiz!? Euskara ikastera etortzen zirenen arteko sei bat pertsonari Sopelan eman nizkien alfabetatze eskolak hainbat
|
egunetan
.
|
|
2012
|
|
|
Oparo damotsegu udazken
|
egunetan
gizazko ordaina itzalei
|
|
|
Gero, apurka apurka argitaratuz joaten dira hizkuntza txiki batzuetan. Euskarara itzultzeko eskaria goian datorren data horretan edo ondorengo
|
egunetan
helduko jatan Donostiako Gotzaindegiko Prentsa arduradunagandik eta laster ekin neutsan lanari, Elizbarruti haretan egiteko ziran jardunaldi batzuetarako esku artean izatea nahi ebelako. Otsailaren azken aldera amaitua neukala uste dut.
|
|
2013
|
|
|
Baina haren nahigabea, niri afaria emateko ez baitzuen ezer! Kontatu zidanez, hainbat
|
egunetan
ortuan hartzen zituen letxugak eta tipulak bakarrik jaten zituen, beheko solairuan zeuden ertzainek janaria ekartzen ziotenetan izan ezik. Plazako Ordezkariak, Luzuriaga jaunak, jarrita zeuden ertzainak ikastetxea zaintzeko, baina ikastetxeko alde nagusian Batailoi gorriaren guardia zegoen.
|
|
|
Salmentei dagokienez, Joseba Sarrionandiaren Kolosala izango da eta Bernardo Atxagaren Soinujolearen semea izan ziren liburu salduenak (www.argia.com, 2003). Azokako arduradunen esanetan, liburu bakoitzaren 5.000 ale saldu ziren bost
|
egunetan
(http://www.durangokoazoka.com/) 1 Aipatzekoa da Atxagaren Soinujolearen semea azken urteotako euskarazko libururik salduenetarikoa izan dela. Euskarazko bertsioaren 15.000 ale inguru saldu omen ditu (www.Berria.info).
|
|
|
Liburu Erakusketa Nagusiak kinatuta edo, hurrengo
|
egunetan
Euzkadiko orrialdeetan, ugariak ere ugariak izan ziren liburuei buruzko aipamen iruzkin eta artikuluak. Aipaturiko liburuetariko batzuk honakook izan ziren:
|
|
2014
|
|
|
Jose Antonio hil barri zala, komunikabideei erreparatu neutsen eta ez neban aurkitu uste neban adinako oihartzunik. Biharamunean eta hurrengo
|
egunetan
agertuz joan ziran lan eta albisteak tantaka tantaka.
|
|
|
Hala ere, hirianaskok imajinatzen duteamaiera etengabeanbulantzia bat pasatzean adibidezzaratatsu turisten arteanudazkeneko lehen
|
egunetan
.
|
|
|
La Baskonia aldizkaria hil guztien 10, 20 eta 30
|
egunetan
argitaratzen zen, hots, hamar egunerik behin.
|
|
|
Ikasturtea amaitzen denean? 1911ko azken
|
egunetan
gaude?, kurtso amaierako hitzaldian aldaketa nabarmen bat dago; izan ere, Aita Soloetak euskara hutsean egin zuen berbaldi hori, ikasleek egindako aurrerapena, argi eta garbi utziz Euskal Echeako partaide guztien aurrean. Honela zuzendu zitzaien euskara irakaslea, urtean zehar, berarekin egondako argentinar ikasleei:
|
|
2015
|
|
|
Mutriku aldean ez ezik, Kalamua inguruan ere borroka latzak izan ziren 1936ko irailaren azken
|
egunetan
. Diez de Rivera komandante matxinatuak Kalamua gaina eta Arrate hartu zituen irailaren 28an, baina biharamunean, 29an, errepublikazaleek eraso egin zieten, galdutako posizioa berreskuratzeko asmoarekin.
|
|
|
Frankistek 1936ko irailaren 27an hartu zuten Mutriku, eta
|
egunetan
borrokan aritu ostean, errepublikazaleek atzera egin behar izan zuten kostaldetik, frankistek atzetik inguratuko zituztenaren beldurrez.
|
|
|
Ondarroan goizeko 11etan sartu ziren frankistak, eta aurreko
|
egunetan
bezala, herritar gehiagok, beldurtuta, ihes egin zuen Lekeitiorantz.
|
|
|
Borroka gogorrak 1936ko urriaren 5ean eta ondorengo
|
egunetan
|
|
|
Ondarroa inguruan gaua egin zuten errekete eta falangistak Asterrikako Urkiaga Goikoaraino heldu ziren arratsaldean. Edozelan ere, aurreko
|
egunetan
eraikitako lubaki eta babesguneetan gotortuta, miliziarrek eta gudariek aurre egin zieten, eta frankistek ezin izan zuten pasatu. Bereziki Herri milizietako gerlariak izan ziren frankisten aurka oldartu zirenak, eta, ondorioz, hauetariko bi hil ziren.
|
|
|
Honek irauten zuen
|
egunetan
lelotuta bezala nenbilen. Ez nukeen nahi ez ikusterik, ez hitz egiterik, neure penari lotzea baizik, hura baitzen niretzat sorkari guztietan den aintzarik handiena.
|
|
|
Mistika, erdigune bizia da Bergsonen liburu nagusian, fr liburuan (1932). Bergson ek ez zuen egin bere gogoeta judutasunaren tradiziotik, nahiz eta bere burua judu sentitu zuen; bestalde, azken
|
egunetan
katolikotasunera hurbildu zen; baina, bere herri erasoarekin fidel izan nahita, hurrengo urrats konfesionala eman gabe, urte haietan (1940 inguruan), nazismoaren arrisku latza inguruan zuela24 Bergson enean bizipen erlijiosoa eta Mistika erdigune ardatza dira, erlijioa ulertzeko eta Filosofiari bere gailurra emateko25.
|
|
|
Ni idatzita geratu den35Valladolideko fundaziora joan nintzen Frai Joan Gurutzekorekin. Eta zenbait
|
egunetan
ofizialeekin etxea atontzen jardun genuenez gero, klausurarik gabe, aukera izan genuen Aita Frai Joan Gurutzekori geure jokaera guztiaren berri emateko, gogoan ongi josiak eraman zitzan gauza guztiak, bai hildurari dagozkionak, bai ahizpen batasunari eta elkarrekin ditugun jostaldiei dagozkienak, guztia hain neurtua izanik, ahizpen akatsak han ulertu ahal izateko eta Erregelaren laztasuna ongi er... Hura hain ona izanik, nik behintzat gehiago ikasi ahal izan nuen beragandik, hark nigandik baino; baina ez zen irakastea nik egiten nuena, ahizpen jokatzeko era azaltzea baizik.
|
|
|
Izan zen zeresana hurrengo
|
egunetan
. Izan ere ahari jokoak debekaturik zeuden erregimen berriaz geroztik, eta Azpeitian bakarrik jokatzen ziren, erdi isilka.
|
|
|
Goazen, bai, batera, Mesiasengana, bete baita hartazesandako dana.Gure
|
egunetan
dakonplitu epea, bihoa Erregeekinnire artaldea.
|
|
2016
|
|
|
Jadanik, bedatse edo udaberriaren lehen aztarnak gure artean daude. Urtarrilaren azken
|
egunetan
, neguaren nagusitasuna ekarri zuten gogora Donibane Garazikokarriketan. Maskarak, kantuak, dantzak, bertsoak... nonahi ikus eta entzun izan zitezkeen.
|
|
|
Sargori den
|
egunetan
zure izena ekartzen dute arboletako hostoek higitzen direnean. Ez dira isilduko haien sustraietatik zure gorpuzkiak erauzi arte.
|