2000
|
|
Honekin guztiarekin ikusi ahal dugun bezala, egunek jarrera bat islatzen dute, ez
|
egunaren
erreferentzia bera.
|
2002
|
|
Itzartu zanean,
|
egunaren
argia leihoko zirrikitutik sartzen zan, alai eta ixilik. Leonek buruko astuna susmatu eban.
|
|
Txaraka bazter eta bide ertzak eriñotz loraz josita agiri dira. Ta zinkurinka, intzirika dabiltz, gogaitu agiñian negarrez eriñotz adarrak, euren
|
egunaren
zain. Bai, eta eldu be egingo yake, gizon guztiori lez, gorakunde eguna.
|
|
Txorta txanbelin horretako pitxi ugarien artean bereiz daitekezan esalditxu esangarriak; halako... " mehetzen doan
|
egunaren
aztarna"," tordantxa batek kantuari ekin eutson"," Arratsalde barrian niretzat ernetako larrosa"," uneak baino ezin daikeguz gorde"... honelakoak nik irakurtean, Lauaxetaren harako txorien hegalotsa behin eta barriro sentidu izan dodala esan nei.
|
2005
|
|
Horixe inoan Juan administratzaileak eskuz eta txukun txukun idatzita portaleko bigarren atean itsatsitako oharrak. Ekainaren amaiera zan, eta
|
egunaren
luzapenari, eguzkiaren geroago eta gehiagoko berotasunari, auzokoen arteko berbetaldiei, horri guztiari uda eta opor usain moduko bat erion.
|
|
Ipar Afrika izan da luzaz Elizako lur aberetsenetarik bat: Jondoni Xipirine, San Agostin, Tertulien, Bazko
|
egunaren
batasuna egin zuen Bittor aita saindua, Gelasio liturgiaren aita saindua eta Melkiade pertsekuzioen bukaera ikusi zuena, seiak afrikarrak dira. Ez da orain giristino bakar bat gelditzen han.
|
2006
|
|
baten ekin eutsien. Beharginen metalezko kaskoen argiek itzartu ebezan inguruko oilarrak, eta honeek kikiriko ozenakaz aurreratu eragin eutsen
|
egunaren
urdinari. Baten batek ikusi ei ebazan bazterretako zaharrak Aitaren egiten.
|
|
Udako azken egunek, hur egoan hurrengo urte sasoiaren etorrerea iragarriz, lehenengo laino grisaxkak agiri ebezan zeru-mugan. Oraindino iluntzeari erion odol gorritasun bizi ha, daborduko nabarmen laburtu zan
|
egunaren
hondarrean tragetan zan, alperrikako ahaleginetan tragau be. Lur txokoetan jirabiraka ebilen haize sorginak hautsa eta jausiriko lehenengo orbel lehorrak zirimola txikar baina azkarretan harrotzen ebazan.
|
2008
|
|
Goiz alban
|
egunaren
pregoilariak dei egin izan ez baleu, ez eban, beharbada, egunik zabalduko, ez eban eguzkiak begirik kisklatuko. Eta orduan zer?
|
|
Beste hamaika kantu, txistu eta zurrumurru entzuten dira, udako gau epelean, zeru izarratuaren azpian, harik eta egunsentiak
|
egunaren
txanda hartzen dauan arte.
|
|
Alkar tentetan ibilten ginan, euskeraz eragin eta gero hari karretea lagateko. Zigortuaren kontura izaten zan
|
egunaren
azkenean eskobea pasatzea. Bardintsuak izaten ziran, ia beti.
|
2009
|
|
Egunean zeharreko kanpai deiek
|
egunaren
banaketa ezartzen zuten. Eta gure kasuan, lekukoen gomutan funtzio hori beti elizak bete izan duen arren, ermitek, zutunik zeuden sasoian, funtzio bera beteko zuten.
|
|
Domu Santuru
|
egunaren
bezperan ortusantua apaindu eta loreak eroaten zizkieten hildakoei. Ortusantuan lurrean egoten ziren sepulturak eta oholezko kurtze edo gurutzeak atontzen zituzten.
|
|
Errege
|
egunaren
bezperan zapatak garbitu eta etxeko bentanan uzten zituzten umeek. Gauez Erregeek opariak ekartzen zizkieten, eta umeek ilusio handia edukitzen zuten.
|
|
Hautsen egune edo Hausterre
|
egunaren
aurreko domeka da Aratoste. Lekuko batzuek karnabalen arterauko domeka dela esanez adierazten dute bere data.
|
|
San Juan
|
egunaren
, bagilaren 24aren bezperan abiatzen ziren santutegirantz. Askotan musikariak lagun zituztela joaten ziren inguruko herrietako gazteak.
|
|
San Juan
|
egunaren
bezperan ez ezik, San Inazio egunean ere joaten ziren jatabearrak Gaztelugatxera, Arrietako, Errigoitiko... eta beste herri batzuetako biztanleekin batera.
|
|
Baina baziren egunero jotzen ziren kanpai seinaleak ere. Hauek
|
egunaren
denbora banaketa adierazten zuten. Eta Angelusaren kasuan bezala, eguzkiaren posizio zehatzak erlijio adierazpenekin, errezoekin loturik zeuden.
|
|
Sasiak, irak, egur zozpelak, etxeko traste zaharrak... batzen ziren su eman aurreko motroilotxoan. Ume eta gazteen artean postura modukoak egiten ziren, San Juan
|
egunaren
bezperako sua, 2008 nork surik handiena egin. Ilundian isiotzen zituzten suak.
|
|
Gabon gaueko afarian, oraindino ere igarri egiten dira bijilia afariaren ezaugarriak: antzina, Eguberri
|
egunaren
bezperan okelarik ez jateko agindua zegoen, eta lehenago barau egiteko eguna izaten zen. Hori dela eta, oraindik ere antzematen da arraina afarian etxe askotan nagusi dela.
|
|
Inguruetako baserritarrak Txikiren zaldi nahiok jakin ebezanean, ez eben barrerik gitxi egin. Eta Txiki zaldi egingo zaneko
|
egunaren
begira egozan danak.
|
2011
|
|
Garizumearen sarrerea iragarten dauen Hautsen
|
egunaren
aurreko martitzena Karnabal martitzena da. Haren aurreko domekea Aratoste eta arteragoko domekeari Basaratoste edo Basatoste esaten jako.
|
2012
|
|
Hainbat esaeratan jasota dago san Joan
|
egunaren
garrantzia:
|
2013
|
|
Erregen
|
egunaren
jatorria erlijiosoa da, baina opari eta janarekin loturik dago. Ekialdeko magoak Jesus
|
|
Kandelario
|
egunaren
hurrengoa da San Blas. Egun horretan ere bedeinkazio bereziak egiten dira.
|
|
Kristau liturgian, edo zehatzago esateko, katolikuon liturgian bilatu behar da gure Inauterien, Kamabalen sustraia. Ospatze datari jagokonean, Erramu
|
egunaren
aurreko berrogei egunen aurretxuan ospatzen dira, Hauts edo Hausterre egunaz hasten dan Garizumearen aurreko egunera artc dirauela, hain zuzen.
|
|
Kandelario
|
egunaren
hurrengoa da San Blas. Egun horretan be bedeinkazino bereziak egiten dira.
|
2015
|
|
Eta egunoro aberri eguna izan dadin borrokatu ordez, aberri
|
egunaren
beharra eliminatu genuke. Euskaraz aritzea kontzientzia subjetiboan ere borroka egitea izan ordez, euskaraz normal aritu daitekeela (gure buruari ere) frogatu.
|
2018
|
|
Lehenik, mahats zuria mozten da, oro har, biura barietatekoa, eta, ondoren, tempranillo (ugariena), garnatxa, mazuela eta graziano barietateetako mahats beltza. Por san Miguel, las uvas has de coger gaztelaniazko esaera zaharraren arabera, San Migel
|
egunaren
bueltan jaso behar dira mahatsak. Aurten [2017], mahats bilketa aurreratu egin da eta irailean izango da, nahiz eta arruntagoa den urrian izatea.
|
|
Divina Pastora aldamenean lo siku zuelarik, aurreko gaueko ororen berrikustea egin zuenean buruz, denarekin ongi gogoraturik eta argitasun guztiak edukirik, asteazken osoa joan zitzaiola geldian, buruari jiran besterik egin gabean, atera zuen kontua. Arteragoko
|
egunaren
bukaeran hartu zuen nahigabean pentsatzen ari zela, halako batean, eguna guztiz eginda zegoela ohartu zen
|
|
Parranda handi
|
egunaren
biharamunean, kontatu zidan, nola hantxe bertan belauniko ipinaraziz, kopla gutxirekin, ileetatik indarrez tiraka eta burutik sakaka gogortasunez, jarri zuela Patroiak, iturritik dariola zena dangadanga edanez.
|
2019
|
|
Zaraitzu ibarreko herri nagusian, hots, Otsagabian (Nafarroa), oroitzen dudanez, ia atari guztietan edarra bat aurki daiteke, urre koloreko burdineria leundu eta distiratsuekin. Donostian (Gipuzkoa), esan didatenez, alderantzizko edarra danbor bihurtzen zen eta mutilek etengabe jotzen zuten, San Sebastian
|
egunaren
bezperan. Lagunarteko hizkeran, XVIII. eta XIX. mendeetan, behinik behin, euria erradaz egin esaten zen," euria barra barra ari zela" adierazteko, zenbait egileren arabera.
|
|
Auzoak antolatzen eban jaia domeketako mezan batzen zan diruagaz. Gaur egun, San Pedro
|
egunaren
hurrengo domekan ospatzen da jaia ermita honetan. Bezperan txopoa altzetan da; eta, ostean, umeen jolasak eta meriendea egiten dira.
|
2021
|
|
Hamaika lagun gara guztira, gehienok jubilauak. Lau partaide oraindino aktiboan dagoz, eta ekitaldiren bat daukagunean, egokitu egin behar izaten gara,
|
egunaren
eta ordutegien arabera.
|
|
Gure aitak buruz ekizan, eta gaur be Zeanuriko herriko talde batek kantetan ditu. Santa Ageda
|
egunaren
hurrengo domekan, ermitan abesten dabez. Hona beste sorta batzuk:
|
|
Santa Gurutz
|
egunaren
hurrengo domekan, berriz, erromeria itzela egiten zen Bizkargin, eta inguruko herrietatik ez ezik, urrunagotik ere jende asko joaten zen eguna pasatzera (Bedia, Galdakao, Bilbo, Etxebarri, Busturia, Orozko...); asko eta asko Lezamaraino trenez, eta handik, prozesioan legez, basorik baso Bizkargiraino. Egun guztirako joaten zirenek bazkaria ere eramaten zuten:
|
2023
|
|
Urtean bat hazten zan, gehienetan, baina bi be ezagutu izan dira etxe baten baino gehiagotan. Txarrikumea etxerik etxe ibilten ziran tratanteei erosi, hazi, loditu eta, abenduan, Kontzepzino
|
egunaren
bueltan, hil ohi zan.
|