|
2000
|
|
|
Zibilizatua naiz, baina 195
|
egun
nituen garizuman. Burdinarri baten eremu magnetikoan sartu balira bezala, nire ezpainak ere aitzina abiarazi nituen, bertze horien enkontrura, gizotso dudatsu eta arroztua, hurrupatzeko nahiz hurrupatua izateko prest.
|
|
2004
|
|
|
Azalpen hau egin aurretik, euskara zerbaiten forma dela irizten dio: . Euskal kulturak
|
egun
duen funtsezko egitura, dudarik gabe, geure hizkuntza aurreindoeuroparra da: euskara.
|
|
|
Erresuma modernoetan batez ere, erresumak
|
egun
duen ahala lehen baiño haundiagoa izaki, hizkuntzari buruzko gorabeherak sakonki ohi dituzte istudiatu zapaltzaille gertatzen diran erresuma gobernariek: gaurko egunetan ba dago berariazko hizkuntza politika sendo eta zindo bat.
|
|
2005
|
|
|
–Baina ez duzu esaten telebista dela botereak gaur
|
egun
duen superrarmarik superboteretsuena. Ez nuen uste, ez, kapitalista zapaltzaileei arima horren erraz salduko zenienik?!
|
|
2006
|
|
|
Konpainia murritz bat utzi zuten, soil soilik, Santiago gaztelu eraiki berrian, Herrero gobernari gaztelarraren eta Loiola kapitain gipuzkoarraren gain. 1521 hartan maiatzak 19
|
egun
zituen. Erran bezala, gure aitatxi hamazazpi aldiz ikusia zen usoen itzulera.
|
|
|
Bihotza uzkurtu zitzaidan. Hamabi
|
egun
nituen Bidaxunen. Eta aise ere denbora gehiago iruditzen.
|
|
|
Lerroez eta irakasleez futiturik, harengana jo nuen. Zenbait
|
egun
nituen nire hizkuntzaz hitz bakarrik ere erran edo entzun gabe, eta gogoz nengoen norbaitekin trabarik gabe mintzatzeko.
|
|
|
Ez teologoen taldekeria eta haien arteko mokokaldi eta azpijoko aspergarriak. Bederen, horixe ari zaio errepikatzen bere buruari, gaur, 1610eko maiatzak 18
|
egun
dituen honetan.
|
|
|
Nolanahi ere, Pedro Agerre jabetua da ez duela egunik hoberena hautatu Paristik alde egiteko, 1610eko maiatzak 18
|
egun
dituen honetan. Beharbada, Amboise errektoreak zioen bezala, komeni zen oraino pixka bat gehiago egotea...
|
|
2008
|
|
|
–Garai batean, euskaltzale izatea obligazioa zen, euskara, orduan esaten zen bezala, kinka larrian zegoelako, baina gaur
|
egun
badu gobernua bere defentsarako. Nik ez dut sentitzen obligazio pertsonalik mundu horretan militatzeko?.
|
|
|
Afrikan zaila da berez, eta dogonekin ezinezko zaigu. Dogonasteak bost
|
egun
ditu. Batek daki noiz den hurrengo azoka!
|
|
2009
|
|
|
Gisa hartara, mahai luze eta gero eta hutsago hartan gertatzen zen guztiaz jabetzen nintzen. Konparaziorako, suma nezakeen Frantziako erregek, begikoen besoen artean galdurik, zenbatsu
|
egun
zituen bere emazte Louise de Vaudémonten gustua egin gabe. Edo norainokoa zen Henrike Valoiskoaren eta erregina amaren arteko urruntze, omenak zioenez?
|
|
|
Lau
|
egun
zituen euririk egin gabe eta hala ere lokatzez gainezka egin genuen gure lerroen bukaerarainoko tartea. Puntu hartatik aitzina, 60 urrats ziren harresietaraino.
|
|
|
Garizumak 40
|
egun
ditu eta Abenduak hilabete baizik ez. Hala ihardesteko gauza ez zen beti izaten nire errege.
|
|
|
Valoistarren alabak Louvreko mihi gaiztoen artean hotsik ez hedatzeko bezainbat agurtu ninduen. Hainbat
|
egun
zituen nirekin koleran.
|
|
|
Gaurtik ikusita, errealitatea etsigarria da baina orduan? Gertatzen zena izugarria zela bagenekien, baina ez zuen gaur
|
egun
duen oihartzuna eta, beraz, gutxiago eragiten zigun. Nik gogoan dut Ean, Izpazterren, gertatu zen atentatu bat.
|
|
|
baldin ordu horiek Filosofiari emango balitzaizkio. Zeren Filosofiak gaur
|
egun
duen ordu kopuruak ez baitu behar bezala erakusten berez behar duela izan ikasketen bihotza. Halatan, ordutegiaren aldaketa berri honek ikasgaien berregituratze orokor bati bidea eman lioke, ikasgai bakoitzaren oinarri filosofikoa garatze aldera, eta oinarri horien arteko lotura ahal bezain argi eta sistematikoena.
|
|
2013
|
|
|
nahiz eta zalantzan nagoen homo sapiens a horretarako gai ote den: ideal horretarako bidean aienatuko ez ote den, alegia, hain da neurrigabea gizakiak autosuntsitzeko duen ahalmena, eta hain dira alimalekoak gaur
|
egun
dituen mehatxuak: berotegi efektua, klima aldaketa, armategi erradioaktiboak?
|
|
|
Bueno, hire kasuan, egin duk noizbait zer edo zer, gero eta beranduago hobe, lantegiak oinordekoa izan dezan. Baina, bitartean, bizi, bi
|
egun
dituk-eta! Hori bai, heure buruaren jabe betiere, burua galtzen duenak guztia galtzen dik-eta.
|
|
|
Baina datorren zapaturako behar dut: lau
|
egun
dituzu, beraz?
|
|
|
Eta hurrengo goizean jaiki, bi
|
egun
zituen jai, herriko festak zirela-eta?, eta, bezperako egunaz gomutatuta, ostera abiatu zen mendirantz; bezperan ez bezala, ordea, bide erdira iritsi eta itzuli egin zen, hain zegoen nagikeriak hartuta, gogorik gabe?
|
|
|
Oraingoan ez zuten gerla solas, Sullyren osasun ahula baizik. Noski, Frantziako ministro boteretsuak hainbat
|
egun
zituen ohatzean, sukarrak hartuta. Erregek biharamun bazkalondoan karroza prest izateko agindu zion Vitryri, bisita egin beharrez eriari.
|
|
|
Espero bezala, ura dario hutsarte tiki barrotedunari. Agerrek bi
|
egun
ditu barau baraurik; egun osoa, edan gabe. Paretatik xurgatu du ezpainak zartatzeko beldurrik gabe.
|
|
|
–Uztailak hiru
|
egun
ditu gaur. Bi aste eta erdi dituzu, beraz, hemen.
|
|
|
–Eta jatekoa? Bi
|
egun
ditut batere jan gabe.
|
|
|
Urtarrilak hamar
|
egun
ditu gizon altua Tamesis ibaia zeharkatzeko erabili duen txalupatik atera denean. Arraunlariari txanpon bat bota eta kapa ez bustitzen saiatzen da.
|
|
|
Sinetsi nahi bainuke, oroz gain –sinesgabe batek ere bizi bainau–, gizakiaren eboluzioaren azken kate mailan herri handi mandiek txikiak errespetatuko dituztela, eta gizakiak gizakia, poltsikotik hasita... nahiz eta zalantzan nagoen homo sapiens a horretarako gai ote den: ideal horretarako bidean aienatuko ez ote den, alegia, hain da neurrigabea gizakiak autosuntsitzeko duen ahalmena, eta hain dira alimalekoak gaur
|
egun
dituen mehatxuak: berotegi efektua, klima aldaketa, armategi erradioaktiboak...
|
|
|
Bueno, hire kasuan, egin duk noizbait zer edo zer, gero eta beranduago hobe, lantegiak oinordekoa izan dezan. Baina, bitartean, bizi, bi
|
egun
dituk-eta! Hori bai, heure buruaren jabe betiere, burua galtzen duenak guztia galtzen dik-eta.
|
|
|
Baina datorren zapaturako behar dut: lau
|
egun
dituzu, beraz...
|
|
|
Eta hurrengo goizean jaiki –bi
|
egun
zituen jai, herriko festak zirela eta–, eta, bezperako egunaz gomutatuta, ostera abiatu zen mendirantz; bezperan ez bezala, ordea, bide erdira iritsi eta itzuli egin zen, hain zegoen nagikeriak hartuta, gogorik gabe...
|
|
2014
|
|
|
Wells jaunaren asmakizunak, aldiz, oso urruti daude gaur
|
egun
ditugun ezaguera zientifikoen mailatik, beste aro bati dagozkio, edo gertakizunaren mugatik harago daude. (...) Munduen arteko gerra liburuan, biziki miresten dudan obra horretan, ez dakigu ezer ere Marteko biztanle horiek zer izaki mota izan daitezkeen, edo nola egin daitekeen etsaien aurka borrokatzeko erabiltzen duten berozko izpi miragarri hori.
|
|
|
Oso ongi! Baina orain neutraltasuneko zortzi
|
egun
ditugu aurrean, eta, albisteak zeru goietatik jausiko ez zaizkigunez, lagunak izan gaitezen, berriz ere kontrarioak izateko tenorea iritsi arte.
|
|
|
Ez zen, bada, harritzekoa biek ibai ontzia aukeratzea eta bide berberari jarraitzea Siberiako estepetaraino joateko. Bidelagunak, adiskide edo etsai; zortzi
|
egun
zituzten aurrean «ehiza libre da» esan aurretik. Eta orduan, abilena gailen!
|
|
|
Kudeaketa kaskarraren ondorioz, gaur
|
egun
Badugu Produkzioak zorretan itota dago. Porrot absolutuan.
|
|
2015
|
|
|
–Hasteko, izaki hori ez da animalia, izpiritua edo energia baizik, erantzun zidan Maisuak?. Hobeki uler dezazun, Bidaztiak aurkitu zuenean izaki horrek ez zeukan
|
egun
duen tankera. Energia hutsa zen, edo itxura imajinaezina izanen zuen.
|
|
|
festa giroan dauden berrogei neska mutilek sortzen duten zalaparta. Hamabost
|
egun
dituzte aurretik, etxetik eta gurasoengandik urruti.
|
|
|
–Orain dela bi urte aurkeztu zuten Lege Sindikala Gorteetan, azaldu diozu?, baina urtebetez, eztabaidatu bitartean, sekretu ofizialaren tratamendua eman zioten. Aurki onartuko dute seguru asko, baina horrek ez ditu langile mugimenduak gaur
|
egun
dituen arazo nagusiak konponduko. Ordezkaria aukeratzeko autonomia, mendekotasun politikoa, negoziazio kolektiboa, greba egiteko eskubidea... bere horretan utziko ditu tamalez.
|
|
|
herritar guztiek dutela hezkuntzarako eskubidea, eta Martík esandakoak, alegia, kultua izatea dela askea izateko modu bakarra. Modu horretan heldu ahal izan gara gaur
|
egun
dugun unibertsitari kopuru handira: 600.000?.
|
|
|
Medikuok beti pentsatu ohi dugu garai hobeak etorriko direla, eta gure egoera ere hobetuko dela. Eta onartu behar da gure egoera hobetu dela dagoeneko, gaur
|
egun
duela 20 urte baino soldata hobea dugulako?.
|
|
|
Hayekin zortzi
|
egun
gintuen phasatu
|
|
|
Globalizazio egoera honetan nazionalismoak zer esanik edukitzen jarraitzen duela atera dugu ondoriotzat aurreko atalean. Hurrengo atal batean euskal nazionalismoak hartu lukeen jiteaz mintzatuko naiz, baina lehenengo ezinbestekoa da gaur
|
egun
duen ardurarik handienaz hausnarketa egitea: euskararekiko harremanez, alegia.
|
|
|
Bidea egin dela dio Garmendiak eta dudarik ez gaur
|
egun
duela urte batzuk baino jende gehiagok irakurtzen dituela euskarazko kazetak; horrez gain, euskarazko kazetak eurak ere duela urte batzuk baino dezente gehiago dira (eguneroko bat ere badugu, esanikoaren erakusgarri). 70 Nolanahi dela, euskal prentsaren funtsezko estatusari erreparatuta, bada edonoren errezeloa pizteko moduko konturik: XIX. mendean sorturiko Eskualdunak bere garairik onenetan, 1930eko hamarraldian 8.000 ale saldu ohi zituen, eta Espainiako gerraurreko Argiak ere bezero kopuru bertsua zeukan.
|
|
|
egiturari buruz gaur
|
egun
dugun eredua nola osatu den ikasi duzu, elementu
|
|
|
ekintza garrantzitsuak,
|
egun
duten izaera
|
|
2016
|
|
|
Orduan erlijio katolikoak garrantzi handia zuen Espainian bezala Euskal Herrian. Zehazkiago, Eusko Alderdi Jeltzaleak bere alderdiaren izenean bertan zuen itsatsia JEL goiburua, Jaungoikoa eta Lege Zaharra,
|
egun
duen bezala, bestalde.
|
|
|
«Garbi dago eskola ezinbestekoa dela euskara biziberritzeko. Euskarak gaur
|
egun
duen egoera ezin da ulertu hezkuntzan egindako bidea kontuan hartu gabe. Hala ere, eskolak ez du bide hori bere kabuz eta bakarrik egin».
|
|
|
b) Gaur
|
egun
dugun teknologia erabiliz, zure ustez, nola
|
|
|
nola osatu den materiaren egiturari buruz gaur
|
egun
dugun
|
|
|
|
egun
duten eragina ere.
|
|
|
baina egunean 110 km eginez, aurreikusitakoa baino 80 km gutxiago. Zenbat
|
egun
ditu entrenatzeko
|
|
|
berriak garatzea ekarri du. Gaur
|
egun
ditugun neurtzeko
|
|
2017
|
|
|
Astebururako iragarpenek agindu bezala, egun bero samarra izana zen sasoirako, elur beratza horren seinale. Eskerrak, hainbat
|
egun
zituen bota gabe eta ez ginen azkenotan bazter haiek eskiekin zapaltzen genituen lehenak. Arrasto garbiari lotu gintzaizkion, lehenbizi zuhaitz artean, gero ibar zolan, pixkana pixkana garaiera metatzen zihoan mendi pistan.
|
|
|
–Esan nizun: egun argiz
|
egun
genuen jaitsiera.
|
|
|
Astebete geratzen zen. Zazpi
|
egun
zituen entrenatzeko. Erokeria bat zen.
|
|
|
Bakoitzak zuen aldeko botoak jasotzeko kanpaina egin duzue. Hamabost
|
egun
dituzue horretarako. Gero, bozketa egongo da eta boto gehien lortzen dituena izango da aurten gelako ordezkaria.
|
|
|
Europar Batzordetik berehala gogorarazi diete batasuneko kideak diren NATOko herrialdeei aurrekontuak Bruselatik kontrolatzen direla; Espainia eta Italiaren moduko herrialdeentzat oso zaila izango dela gastuak asko igotzea, eta Alemaniak
|
egun
duen superabita galduko lukeela gastu militarra %1, 2tik %2ra igoko balu. Bruselak, gainera, azpimarratu du gastu militarra segurtasunaren osagarrietako bat bakarrik dela, eta segurtasunari lotutako beste arlo batzuetan Europar Batasunak diru gehiago jartzen duela Estatu Batuek baino.
|
|
|
b) Gaur
|
egun
dugun teknologia erabiliz, zure ustez, nola froga daiteke kontinenteak mugitu egiten direla?
|
|
2018
|
|
|
Jatorri antzinako horiek Irun eta Hondarribiko herritar orok ezagutu beharreko datak badirudite ere, bi usadiook gaur
|
egun
duten tankeraren benetako jatorria askoz ere berriagoa da historiaren sokan. Bide luzea dute, hala ere, egun duten itxurarekin.
|
|
|
Jatorri antzinako horiek Irun eta Hondarribiko herritar orok ezagutu beharreko datak badirudite ere, bi usadiook gaur egun duten tankeraren benetako jatorria askoz ere berriagoa da historiaren sokan. Bide luzea dute, hala ere,
|
egun
duten itxurarekin. 1881 urtean hasi ziren antzeko zerbait egiten.
|
|
|
Bortxaz jaio nintzen beraz, eta adinez ia nagusi; zehazki, 16 urte, bi hilabete eta lau
|
egun
nituela. Goizak ez zuen apartekorik iragarri, ez bada negu luzearen osteko lehen eguzki printzek berez ekarri zutena.
|
|
|
irudikapenaren bidez. Proposamen honekin J. R. Amondarainek eta ARTIUMek lanaren prozesua aletu nahi izan dute, haren ikono balioa aztertu eta gaur
|
egun
duen hedaduraren inguruan gogoeta egin.?
|
|
2019
|
|
|
Lehenengo eskutitzean kontatzen nizun Paula Modersohn Beckerren alabak ez zuela amaren oroitzapenik izango ziurrenik. Hemezortzi
|
egun
zituela hil zen-eta. Baina nola bizi ote zuen amak utzi zuen urratsaren pisua?
|
|
|
Gizarteko gatazka guztiek dute isla jaietan; batzuk, ordea, errazago ikusten dira besteak baino. Indarkeria sexista gatazka ikusezina izan da urte luzez aisialdi eta festa guneetan, eta Iruñean ere apurka baino ez du hartu gaur
|
egun
duen zentralitatea.
|
|
|
Noski, ez nintzen batere aditua ere, seguruenik nahiko berde nengoen ideologikoki, ez nuen agian heziketa teoriko askorik, baina irakurtzen nuen horri buruz, kezkatzen ninduen, pentsatzen nuen, eta betidanik hor ibili dudan gai bat izan da?. Eta
|
egun
dugun jakintzaren inguruan jarraitu du: –Eta egun, ba, gizartean presenteago dagoen neurrian, nik ere landuago, erreferentzia gehiago, irakurketa gehiago, helduleku gehiago ditut.
|
|
|
Honela idatzi zion bere argitaratzaile Paul Zsolnay k 1951ko uztailaren 5ean: . Zure lana hainbeste maite eta estimaturik ere, ez dut uste arrakastaz argitaratu ahal izango dugunik, Alemaniako eta Austriako irakurleek
|
egun
duten jarrerarekin?. Meisls Gut 1953an argitaratu zuen Frankfurter argitaletxeak Nachts unter der steinernen Brücke tituluarekin, eta, garaiko kritikari nagusien laudorio handiak gorabehera, porrota izan zen irakurle aldetik.
|
|
|
–Beraz, ostera ere bisitariari begira jarrita?, gaur den egunean hogeita hiru urte, bi hilabete eta sei
|
egun
ditu berorrek.
|
|
|
–Astelehenerako da. Bost
|
egun
ditut. Gainera, liburu mehea da.
|
|
|
Baina XXI. mende honetan euskaldunok lortzen dugun burujabetza maila lortzen dugula ere, gaur
|
egun
ditugun arazo eta erronka gehienek bere horretan jarraituko dute, independentzia lortu duten eta hizkuntza gutxituak dituzten munduko estatu gehienetan gertatzen den bezala.
|
|
2020
|
|
|
Egungo legebiltzar liberal eta patriarkala iraultzeko helburuarekin, legebiltzar ez mistoa osatzea proposatzen da, behin behinekoa, eta legebiltzar mistoaren(
|
egun
dugunaren) barruan mistoak ez diren batzorde ezberdinak, egiten diren lege eta politika publikoen inguruko erabakimena berreskuratu dezaten emakumeek.
|
|
|
Txertoa aurkitzen dugunean ere, denbora dugu birusaren ondorioz sortu diren gainerako krisiei modu positiboan erantzuteko. Arrazoi horiengatik, askoz ere erabilgarriagoa da euskal gizarteak diktadura frankistaren amaieratik bizi izan duen eraldaketa sozio ekonomiko7 osoari erreparatzea, langabezia handia, gizarte desberdintasuna, industriaren desegitea eta biolentziak markatutako nazioarteko irudi bat, gaur
|
egun
ditugun erronkei modu positiboan erantzuten ikasi ahal8 izateko esperientzia gisa. Urte haietan euskal gizarteak bizi izan zuen krisia ere sistemikoa izan zen, eta ohiz kanpoko erantzuna lortu genuen9.
|
|
|
Jaurerriak 20,4 kilometro koadro ditu eta parke naturala da 1984az geroztik. Jaurerriak
|
egun
duen itxura, hein handi batean, Pedro Ziga eta Dorotea Fernandez senar emazteei zor zaie, hain zuzen 1900 eta 1949 bitartean Bertizko Jaurerriaren jabeak izan zirenei.
|
|
|
Lau urte oraindik ez ziren pasatu Gasteizko martxoko hilketak gertatu zirenetik. Halaber, 1980ko urtarrilak 20
|
egun
zituela, GAE izeneko erakunde fantasma batek (Grupos Armados Españoles) lehergailu bat jarri zuen Alonsotegin eta lau lagun hil zituen eta beste hamar lagun zauritu. Atentatua ez zen inoiz ikertu, are gutxiago zigortu.
|
|
2021
|
|
|
" roosevelt, presidente estados unidos. washington". 1902ko maiatzak 25
|
egun
zituen. Bost egunen buruan, 30ean alegia, kartzelan sartuta zeukaten.
|
|
|
Koxkortu ahala eta geroago ere Nikolasak hantxe ikusiko zituen beharginak, muinoak zati bi egiten; kofratzaileak, erreka eta ubideen gainetan zubitxoak atontzen; kaporalak, dinamitaren danbadak iragartzeko txistu eta txistu egiten. Lanak amaiturik, auzotarrek trenaren lurruna airean goiti hodei lodi biribil ilun legez, dena ke eta kedar, igotzen ikusi zutenerako, 1893ko maiatzak 15
|
egun
zituen. Hogei urte orduan Nikolasak.
|
|
|
Halaxe esan zion azaroaren 3ko gutunean, kolegioan ordurako Nikolek berrogei
|
egun
zituelarik eginak.
|
|
2022
|
|
|
Duela 30 urte intelektualki zaharkitutzat erreparatzen zitzaion, eta, orain, norbanako ekintzailearen gorespena dago mendebaldar kultura politikoaren erdigunean. " Aukera berdintasunaren" bertsio indibidualizatu batek, gorespen horrekin bat egiteaz gain, indibidualismoak
|
egun
duen zilegitasuna babesten du. Pentsa liteke indibidualizatutako ABE dela lehen bazterrean zeuden taldeen nahiak haien kide kartsuenen" lorpenen" bitartez betetzeko modua.
|
|
|
Ume txiki batek, berriz, edozein momentutan edozein pertsona aukeratu lukeela ematen du. Kontuan hartu behar da noiz banatzen diren, norekin uzten ditugun, zein
|
egun
duten, zein fasetan dauden, zein zirkunstantzia bizitzen ari diren. Ume partikular bakoitza eta momentuko bere baldintza zehatzak hartu behar dira kontuan.
|
|
|
Frustratuta nengoen, Euskal Herriko V. Jardunaldi Feministak Youtube bidez jarraitu behar izan nituelako. Nire aurreko fantasia zen hamabost
|
egun
zituen umea fularrean sartuta joatea Durangora. Ez nuen anemia aurreikusi, ezta puntuen eta zoru pelbiko matxuratuaren ondoeza ere.
|
|
|
Eduk dakiela, trepetak bi
|
egun
ditu Andoniren baratzean, zaindari eta salatari.
|
|
|
Eduk ez daki zer esan. Hiru
|
egun
ditu laguna ikusi gabe. Bekaitzez begiratu dio haren garagardo alkoholdunari.
|
|
2023
|
|
|
Lau senide jaio ziren Teodoraren etxean: Juan Luis, zaharrena; Mari Karmen, bigarrena; Teodora hirugarrena, eta haren hurrengoa, Domingo, zortzi
|
egun
zituela bat batean hil zena. Bularrak bete bete eginda gelditu zen ama, elikatzeko haurra faltan, eta umea hil eta gutxira gaixotu egin zen ama.
|
|
|
Ondorioz, aktore lana uzteko erabakia hartu zuen. Gaur
|
egun
duen lanak zoriontsu egiten du eta ez du minik sentitzen. Bere ustez, amets batek min egiten badizu, amets hori aldatu egin behar duzu.
|