|
2000
|
|
|
Elkarrizketak, gidariei zor zaizkien ordain txiki horiek, luze egiten zitzaizkion Txemari. Bai Casheletik Corkerako bidean (zeinetan
|
egun
oso bat eta hiru auto erabili zituen), bai Corketik Killarneyrakoan (bost auto egun osoan zehar). Luze egiten zitzaizkion, beti berdina hartu ohi zutelako hizketagai eta, nola ez, Txema nazkatzen hasia zelako lehenengo eguneko bigarren autoan.
|
|
|
Elkarrizketak, gidariei zor zaizkien ordain txiki horiek, luze egiten zitzaizkion Txemari. Bai Casheletik Corkerako bidean (zeinetan egun oso bat eta hiru auto erabili zituen), bai Corketik Killarneyrakoan (bost auto
|
egun
osoan zehar). Luze egiten zitzaizkion, beti berdina hartu ohi zutelako hizketagai eta, nola ez, Txema nazkatzen hasia zelako lehenengo eguneko bigarren autoan.
|
|
|
Gero eta hurbilago nabaritzen zituen, era berean, Eiderren keinuak, irriak, hitz egiteko erak. Egunerokoa irakurtzearen esperientzia zoragarria bezain mingarria egiten zitzaion. Alde batetik Eider ikusten laguntzen ziolako, bizirik, Irlandara joan zeneko ilusio handiarekin; eta iruditzen zitzaion Eider bera ari zela hizketan egunerokoaren barrutik, eta horrek gehiago laguntzen zion Txemari oroitzen, xehetasun ia ahantzietan barneratzen, eta gero eszena konkretuagoetara jotzen, eta
|
egun
osoak gogoratzen. Beste alde batetik, ordea, pozteko balio zioten arrazoi berberek izugarri mintzen zuten Txema, zeren Eider hilda baitzegoen, ederki bota zionez bere neska izandakoaren amak.
|
|
|
—Zertarako nahi ditut nik hire ahate filosofikoak, hitzaren hitzez deus ere erraiten ez dutenak, kua kua eta kua kua ez bada...? —eta
|
egun
osoan ibiliko zitzaidan kua kua eta kua kua, neure onetik ateratzen ninduen arte.
|
|
|
—Badirudi ezen zaldiz ihes egin baino lehen, Maddalenek karta labur bat utzi ziola Joanikoti, non erraiten baitzion ezen haizea bezalakoa zela eta haizearekin egin zuela ihes. Biharamunean haren gibeletik ibili zen Joanikot
|
egun
osoan, baina alferrik, eta, etxerat itzultzean, bere gelan sartu, horditu, eta hitz haiek erran eta ber erran zituen gau hartan, buruan bertzerik ez baleuka bezala: " Maddalen, Maddalen, andere noblea egin nahi zintudan, eta zu, berriz, puta!
|
|
|
Eta burua goitik behera higitu nuen, adierazteko ezen ulertzen niola... eta sosegatzerat ere egin nuen, baina ez gehiegi, zeren eta
|
egun
osoan ezin kendu izan bainuen burutik bertze galdegite hura: " Eta, baldin kasualitatez gertatuko balitz, orduan zer...?"
|
|
|
—Nola ez naiz triste egonen, bada, osaba, baldin
|
egun
osoan ikusi ez bazaitut...?
|
|
|
—ihardetsi zion aita jesuitak— Izan ere, pentsatzen hasia naiz ez ote den hobe, gure Iruñako kolejiorat igortzea baino, hemen enekin urtebete edo urte pare baten egitea, eta erranen dizuet zergatik: alde batetik, Joanesek erran du ezen uste duela apez izan nahi duela, eta denbora hori ez letorkioke gaizki uste horren indarztatzeko eta sendotzeko; bertzetik,
|
egun
osoan berarendako bakarrik maisu eta irakasle bakar baten edukitzea pribilejioa da eta Jainkoaren donu eta garazia, zeren, halatan, dedikazione eta ardura osoz egin baitezakegu egin beharreko guztia, goiz eta arratsalde, eta zeren, dedikazionearekin batean, hagitzez ere hobeak izanen baitira bere studioetan eta bere egunorozko egitekoetan eta trabailuetan erdiets ditzakeen fruituak; izan ere, zen...
|
|
|
Eta, ohartu zenean ezen ene gogoak baretzerat egin zuela eta nigar purpuilak guztiz agortu zitzaizkidala, don Venanciok kontatu zidan ezen Nenbori pena ezin penagarriago hura sartu zitzaiola bihotzean eta ezin izan zuela pena hura bere baitarik erauz, ni preso eraman nindutenetik... eta gaixoa apetitua galtzen hasi zela eta
|
egun
osoak kantuan emaiten zituela, nitaz oroiturik, halako suertez, non egun batean buru buruan sartu baitzitzaion ezen presondegiaren inguruneraino joan behar zuela, nik kantatzen entzun niezaion... eta hartarakotz lagundu ziola bere neba Gunbek... eta biak joan zirela behin, bi aldiz eta hiru aldiz... baina handik gutira eritu eta azkenean hil zela, orduan ere kantari.
|
|
|
Eta, hargatik, Joxe Aberasturik ez zuen indiar gorrien paradisu hartan deus ere sinesten, eta
|
egun
osoan maradizinoka eta biraoka ibiltzen zitzaigun, hark Potosirat joan nahi zuenez gero, edo, bertzenaz, etxalderen baterat, non bere ezpata erabil baitzezakeen, baten zerbitzuan, bertze bortz zaldun haiek bezala... edo haiek baino hobeki, zeren segur baitzegoen ezen haiek baino ezpatari trebeago, bitoreago eta entreguago zela, nola erakutsi baitzuen ezpata joko hartan, Lorenzo Cortés zeritzan z... Ordea, Joxek bazekien ezen oihan hartarik ateratzeko indiarren beharra zuela, eta bazekien, halaber, ezen hauek ez zeudela hartarako prest, ez bederen leku segur baterat iritsi eta leku hartan denbora bat eman arte, indiar horien eta gizon zurien pertsegitze eta akometatze perilosetarik urrun.
|
|
|
Baina ez nuen haiek mementuan baketzerik erdietsi, eta hala egon ziren
|
egun
osoan: hatsarrean, goizetik arratsalderat bitartean, elkarri so ere egin gabe; gero, arratsean, xuxendurik elkarri hainbat so, baina oharkabean eta itzalgaizka bezala... harik eta, gaua gainerat zetorkigunean, Antonio Joxerenganat hurbildu zen arte, bere arrazoinak erakusten zizkiola:
|
|
|
Haatik, zer zen haren finezia hura, arestian erran zizkidan munstrokeria haien ondoan? Eta nik ezin ahantzi nituen haren munstrokeriak, eta ezin ahantzi nuen Goruki, zeren eta hango indiarrak, beltzak eta gainerako miserableak zinez baitziren esklaboak, eta halatan aritzen ziren
|
egun
osoan egiteko batetik bertze egiteko baterat, azukre kanaberen artean, atsedenik gabe, kapatazek eta guardiek makilaz zein zigorrez zafratzen zituztela...
|
|
|
—Bizimolde erraza eta alferkeria ez dira onak, baina bizitzak, bertzenaz ere, badu behaztoparik aski, eta ez dago zergatik behaztopari behaztopa erantsi, ez sakrifizioari sakrifizioa. Zeren, sakrifizioa ona bada, nola anitzetan erraiten baitzaigu, bi sakrifiziok batek baino hobea behar bailukete; eta hiruk bik baino hobe; eta lauk hiruk baino hobe... eta, halatan, perfetasunaren erdiesteko, nola manatzen baitu Elizak,
|
egun
osoan ibili genuke sakrifikatzen. Ordea, erran ote zion Kristok zango batetik herren zenari:
|
|
|
Ederki oroitzen naiz, konparazione, nola, Pirinioetako Bakea sinatu zen denbora hartan, ezin alegerago etxeratu zitzaigun, erraiten zigularik ezen lagun egin zuela Villagrandeko dukea, Espainiako Han dia, done Jakueren gurutzea eta ez dakit bertze zenbat kondekorazione zituen gizona: ez zuen
|
egun
osoan eta aste osoan bertze solasgairik izan, Villagrandeko dukea goiti eta Villagrandeko dukea beheiti. Egia erranen dizut:
|
|
|
—Bai. Eta fusilen eta kanoien tratua betez gero, zuen aita ere markesa eginen ditek; eta hi ere, aitaren semea haizelako, markesa izanen haiz, biharko egunean; eta ni ere, hortxe hortxe, haren anaia izaiteagatik... eta etxegoiendarrok
|
egun
osoan kakategian egonen gaituk, handik aitzina, urrezko mokordoak produzitzen...
|
|
|
Eta halaxe egon nintzen
|
egun
osoan, eginkizun hura burutik kendu ezinik —iduri batek emaiten zidan bihotz, haatik: dukearen eta kondearen emazteek eta emakume haiek guztiek jarri behar zuten aurpegiak, sugea erakutsi bezain fite:
|
|
|
Eta aitonaren begiek dir dir egin zuten, esperantza dir dir hartarik mintzatu nahi balu bezala... eta erlikia eskuan hartu eta aitonak musu eman zion, eta
|
egun
osoan eman zion musu, baina ikusi zuenean ezen guztia alferrikakoa zela, leihotik egotzi zuen, erraiten zuela:
|
|
|
...gerta, eta gauzei hemendik eta handik behatu behar izaiteak eta haiei buruz behin eta berriro pentsatu behar izaiteak bertzeek nekez ikus zitzaketèn gauzen ikusterat eraman ninduten; eta entzule izaiteak, berriz, belarriak zolitu zizkidan, halako tailuz, non nornahik erran baitzezakeen nitaz, oker handirik gabe, ezen amaren belarri zulotik erditua izan behar nuela, Gargantuak bezala, zeren, nola
|
egun
osoan egon behar izaiten bainuen honi eta hari adi, hala egin baitzen ene entzutea hagitzez ere sentiberagoa, ene belarria ikustezinki zabaldu balitz bezala, bazter guztietarat iristeko gai... eta hala eta halatan aditu behar izaiten bainituen anitzetan aditu nahi ez nituen hitzak ere, nola egun hartan, zeinean aditu nuenak markatu eta zigilatu baininduen, bihotzaren erdian.
|
|
|
Maitek erranen zion, ergel alaena, larunbat eguerdian komisaldegitik deitu nuelarik nire azalpenak makur ulertuta. Atzo,
|
egun
osoa behar izan nuen Ximurra bertze batek hil duela buruan sartzeko. Horretaratu zenean, hain iduri zuen dezepzionatua zurekin, non botilakadarena kontatu behar izan bainion.
|
|
|
Bai baitzekien, ez nion azaldu behar izan asteburu horretan, lana nuenez, semea zaindurik egoteko bide bakarra zegoela, hain juxtu ere, gure amarekin uztea. Halaber, ez nuen denbora alferrik galdu oroitarazten bere amaginarreba ez zela munduko amatxirik ilobazaleena eta, beraz, joan etorrietara behartuko ninduela herritik hirira eta hiritik herrira, egunez ez bazen, gauaz bai behintzat,
|
egun
osoan haurrari kateaturik ez uztearren. Zerrikeria bat, finean, denendako izorramendua azken orduko apeta batengatik.
|
|
|
Lau ordu abantzu, hortaz, deiak egiteko izan ezik, istant bat ere pausatu gabe. Tartean hamabi zigarro pipatuak nituen —zenbaketa egin berria nuen hautsontzi beteko aleak banan banan bereiziz— eta,
|
egun
osoan abandonatu ez ninduen buruko mina biziagoturik, garunak urratu beharrean nituen orain. Bederen, lanaren emaitzak tailerreko bidea hartua zuen, zirkuituz zirkuitu, egunkariko barne sarean barna:
|
|
|
Direktorioak, guztiak; laburpena," Saragueta". Makinak bere erraietan altxatzen izan behar zuen dokumentu kopurua kontuan hartuta, lantokiko nire aparatuak
|
egun
osorako lana izanen zuen. Zigarroa pizteko astirik ere ez zidan eman Ttipirenak.
|
|
|
Gorputzak Josurenera lehenbailehen itzultzeko agintzen zidan. Bazkalondo etenaren haria Edurneren aldakan berreskuratzea baino sosegubide hoberik ez zitzaidan begitantzen,
|
egun
osotara gorriaren ondotik. Buruak, ordea, mantsoago ibiltzeko aholku.
|
|
|
—Duela bi asteko larunbatean. Ederki oroitzen naiz, gaueko txanda dudanean amorratua egoten naizelako
|
egun
osoan, eta asteburukoa dudalarik, berriz, aste osoan. Kontuak atera nola nengoen egun horretan, larunbata eta gaua izanik!
|
|
2001
|
|
|
Neuk garbitzen ez banuen zikinetan lo egiten zuen zerria. Nik kasurik eta mimorik egiten ez banion
|
egun
osoa kurrinka eta negarrez ematen zuen zerria. Nire zerria.
|
|
|
Azkenaldian nahiko utzia daukate, dena dela. Anartz oso nekatuta dagoela
|
egun
osoa lantokian sartuta eman eta gero, edo Tasiok ingeleseko ariketak oraindik egiteke dituela, eguraldia ez dagoela galtza motzetan jartzeko moduan. Beti dago arrazoiren bat.
|
|
|
Gehiago hurbildu zen leihora. Une hartan ikusten ez bazuen, ez zuen Marcos
|
egun
osoan ikusiko. Izan ere, Romak Marcos esaten zion Abenidan eta estazioan kantatzen zuen hari, Santos edo Felix esan ahal zion bezala, baina Marcos erabaki zuen; eta erabaki zuen, modu berean, Marcosen gurasoak Mateo eta Maria zirela.
|
|
|
Bazkaltzera ere ez naizela etorriko askotan. Eta amak ez luke ulertuko eta esango lidake oilandak baino ez direla horrela ibiltzen,
|
egun
osoa etxetik kanpo. Eta berriz ere azaldu nioke zirrara moduko bat izan nuela behin tren batean eta haren bila joango naizela.
|
|
|
Nekatuta nago esan zion Lucasek Marcosi. Marcosek galdetu zion zergatik eta esan zion ezin zara nekatuta egon
|
egun
osoa ohean. Halaxe esan zion Marcosek, ezin zela nekatuta egon egun osoa ohean eta barre egin zuen.
|
|
|
Marcosek galdetu zion zergatik eta esan zion ezin zara nekatuta egon egun osoa ohean. Halaxe esan zion Marcosek, ezin zela nekatuta egon
|
egun
osoa ohean eta barre egin zuen. Lucasek ere barre egin zuen baina barrutik, kanpotik ez.
|
|
|
Marcos Aukera hori behintzat badaukat orain:
|
egun
osoa etxean eman, gitarra zorrotik atera gabe. Irakurri, bazkaldu, irakurri, leihotik begiratu, irakurri.
|
|
|
Biharamunean ez zen beste ezertaz solas egin. Guardia zibilen jeep eta kamioi berdeak patruilan ibili ziren
|
egun
osoan, portu aldean eta inguruetan. Bestalde, bi gazteen gorpuak, senitartekoei eramaten utzi beharrean, guardia zibilek eurek eraman zituzten sorterrietara, bata Gasteizkoa eta bestea Gernikakoa baitziren.
|
|
2002
|
|
|
Goizean goiz jaiki naun eta. Eta
|
egun
osoan gora eta behera ibilita, nik uste.
|
|
|
Alferrik. Neskamearen esanetan, señoritoa irten berria baitzen kanpora,
|
egun
osorako, bere anaietako baten etxera. Eta hurrengo egunean, beste bat izango zen aitzakia, señoritoa bildurik baitzegoen familiarekin, aitak utzitako negozioei buruz hitz egiteko.
|
|
2003
|
|
|
Egun horretan bakarrik. Batzuetan
|
egun
osoa ematen zuen kanpoan eta beste batzuetan ordubete, edo gutxiago.
|
|
|
Horrexegatik harritu zen: izan ere, pentsiora heldu zenetik –ia
|
egun
oso bat– ez zuen leihatetik begiratu; are gehiago, gortinak ere ez zituen erretiratu. Eta gela propioan leihate propioa izatea lujoa zen Matiasentzat, eta pertsona ez dago munduan lujoak desaprobetxatzeko.
|
|
|
Jarraitu zuen esaten Fernandok gero eta itxura eskasagoa zuela 3.Dko matrimonioak, eta gizona gaitzen batek jo zuela lepoan, eta behera begira eman behar zuela
|
egun
osoa, eta ezin zuela burua zuzen jarri. Jendeak komentatzen zuen, hala ere, hiru lau aldiz joan zirela 3.Dkoak Madrilera eta tratuan ibili zirela musika konpainiekin eta zerbait lortzen ari zirela, eta munduan ez dela guztia uste den bezain txarra edo uste den bezain ona.
|
|
|
Hain arraroa ere ez zitzaion iruditu Matiasi: aspergarria delako informazio gune batean lan egitea eta Museora inor ez sartzea eta
|
egun
osoan egotea informaziorik eman gabe. Eta zelan edo halan eman behar da denbora, eta denbora emateko modu egokia da tangoak kantatzea edo milongak kantatzea.
|
|
|
Eta estazioaren ondoan, errepideari begira, hiru banku zeuden. Eta hiruretako batek zulo desproportzionatua zeukan esertzeko lekuan, eta beste biak hutsik egoten ziren
|
egun
osoan, errepideari begira zeudelako. Baina arratsaldeko seietan hiru andrazko jesartzen ziren bankuetako batean.
|
|
|
Esaten hasi ziren andreak orduan ume hura eskolatu behar zela, ezin zela
|
egun
osoan kaletik ibili. Konforme zeuden arkitektoaren gurasoak, baina esan zuten dirua zela problema, eta dirua ez zela problema esan zuen andreetako batek.
|
|
|
Ohe gainean zegoen Matias jesarrita, oinei begira. Izan ere,
|
egun
osoa ematen zuen galtzerdiak eta zapatak jarrita, eta pijama janzten zuenean baino ez zituen oinak hurbiletik ikusten. Oinen azpiko parteari begiratzen zion eta oinen goiko parteari begiratzen zion.
|
|
|
Zenbat eta argiago zuen zer esan, orduan eta zailtasun handiagoak aurkitzen zituela errepikatzen zuen erabat etsiturik batzuetan. Ni Süskind en Zommer izeneko pertsonaiarekin gogoratzen nintzen,
|
egun
osoa Oberneseeko lakuaren bueltan kerarik egin gabe ibilian, Monika ere sosegurik aurkitu ezinik ibiltzen baitzen etxean barrena, sukar antzu eta galgarri baten mendeko, eta tarteka, ordenagailuaren aurrean eseri eta esaldi batzuk idazten hasten zelarik, aise eta jarraian aterako zitzaiola ematen bazuen ere, ez zen horrelakorik gertatzen eta idatzitako lerro apurrak ezabatu ondoren berriro altxat... Max Frischek bakarrik lasaitzen zuen eta haren nobela bat eskuetan zuela egongelako bere besaulkian esertzen zelarik baretzen zitzaion arnasa, loratzen zitzaion irribarrea, berak hain suharki bilatzen zuena idazle horrengan esanik aurkituko balu bezala.
|
|
|
–Oskar, burdinazko patinak baino laguntza hobea naiz ni. Eta ez daukat zereginik
|
egun
osoan. Nora goaz?
|
|
|
Ohera noa. Ohean pasa nahi dut
|
egun
osoa. Igandeak alprojak dira Oskarrek alde egin zuenetik.
|
|
2004
|
|
|
Hiru bider santua zeritzoten hiriak ez zidan zirrara handirik sortu. Egia esateko, denborarik ere ez nuen izango, gau bat eta
|
egun
oso bat besterik ez bainuen pasatu berton. Eta nahiko kezkaturik nengoen gainera, Tel Avivetik Jerusalemerako bidean ikusi nituen gauzengatik eta taxilariak kontatu zidanagatik.
|
|
|
batera abiatuz, han saiatu behar kontrola pasatzen. Batzuetan ia
|
egun
osoa eman eta gero.
|
|
|
Di Ruggerok ere bai, baina Florentziara eramaten du konpontzera, edo etorri egiten zaizkio mekanikariak Florentziatik. Eta Signora Mariak ere badu bat, baina ez du inora eramaten konpontzera, ez duelako ibiltzen, eta hor dago txoferra zera baino aspertuago, aldatseko farola horietako baten ondoan
|
egun
osoan, bakarrik berbetan.
|
|
|
Signora Mariak kartoizko kutxa handi bat jarri zuen plazan, eta
|
egun
osoa pasatu zuen kutxaren ondoan, papertxoa sartzen zutenen izena apuntatzen. Larunbata zen.
|
|
|
Atorra Beltzen kotxea laster desagertu da, patxadan joan da kale zabaletik, bizkarrean utziz etxea kiskaltzen, argi laranja hori. Gaur, Ponte a Eman argiak
|
egun
osoan iraun du, egunez eta gauez. Egun sargoria izan da, gau sargoria.
|
|
|
Gero amaren oihua entzun zuen, beste zarata guztietatik ondo bereizita: " aprobetxeu", hori esan zion, aprobetxeu, eta Romani iruditu zitzaion
|
egun
osoan mila ama haietako batek ere ez zuela hain gauza ederrik esan. Arrapalaren erdian geratu zen eta, amari begiratuta, esan zion:
|
|
|
Signora Mariaren txoferra tipo xelebrea da. Azken aldian Signora Mariak ez duenez ezertarako erabiltzen kotxea, ba mutilak ere ez du kolpe zorririk jotzen
|
egun
osoan, eta hortxe dago, aldatseko azken farolaren ondoan, bakarrik berbetan. Tira, berak dio ari dela berbetan, eta burutik ere ez pasatzeko lapurtzearen ideia gero, ze harrikada bat botako dizu bestela bekoki erdira, eta harritzar bat hartzen du bide ertzetik, bromatan ez dabilela erakusteko.
|
|
|
Gehiegi edan zuen aurreko egunean. Aurreko
|
egun
osoan. Hoteleko tabernan eskatu zuen whisky botilaren erdia edan izana gogoratzen zuen.
|
|
|
Baina paperetan baizik ez, ingelesek ez baitizute benetako lanik bilatu. Beraz,
|
egun
osoa izanen duzu libre zure eginkizunaz arduratzeko. Zure saltzaile baimenean enpresaren izena ageri da...
|
|
|
Ehun metro, kalkulatu zuen Oskarrek. Ezpain artetik txistukatzen hasi zen
|
egun
osoan buruan jirabiraka ibilia zitzaion musika: Wagner.
|
|
|
Aurreko
|
egun
osoan, eta goiz hartan bertan, bisitarien jarioa etengabea izan zen. Hogeitaka pertsona iritsiak ziren Einsteinen beraren eta Robert Oppenheimerren deiari erantzunez.
|
|
|
Estimatzen nuen eta maite nuen D., eta, horregatik, gaizki sentitu nintzen
|
egun
osoan.
|
|
|
Lotsa galdu zuen, eta etxekoak lotsatzen gintuen, ez baitzuen neurriaren zentzurik. Zentzu hura, amona Sinforosa aurrean zuenean bakarrik berreskuratzen zuen, erreflexu kondizionatu bat balitz bezala, baina amonak beste zeregin batzuk ere bazituen, eta ezin izaten zen
|
egun
osoan aitaren atzetik ibili. Eta bezeroek eta, jakina, aita barran bakarrik ikusten zutenean, nola baitzekiten burmuinak bigundu edo egin zitzaizkiola, mihitik tiratzen zioten, eta hura erori egiten zen.
|
|
2005
|
|
|
–Baina
|
egun
osorako, e?
|
|
|
–Bai, beti atzetik, furgoneta beltzean. Ez dakit ze ostia nahi zuten, ez dakit zergatik ez diren hurreratu, baina ez genituen
|
egun
osoan gainetik kendu, aluak.
|
|
|
Zerbait ona izan du bere erabakiak: eguneroko itzal biak ez dira
|
egun
osoan agertu.
|
|
|
Bera bazkaltzen etxera etortzen zen, nik
|
egun
osoa etxetik kanpo ematen nuen bitartean. Eguerdi aldean joan eta gauerdian itzultzen nintzen normalean; arratsaldeetan jatetxetik irteten nintzen, baina normalean ez nintzen etxeraino joaten.
|
|
|
Urtebeteko etena eskatu du lanean, Aritz eta Lander behar bezala zaintzeko. Hartara,
|
egun
osoa umeei dedikatuta bizi da.
|
|
|
Salvatorek bonbin bat erosi du orain. Eta bonbina kendu barik ibiltzen da
|
egun
osoan. Kasinoan ere bonbina jantzita jesartzen da mahaietan.
|
|
|
Futbola bai. Mundu guztiak daki futbola, ze
|
egun
osoa egoten gara futbolean. Futbola jakitea ez da meritua.
|
|
|
Eta ni neu egunero dendara behar, kalera... Eta ama han, garrixa minberaturik, ortuan lusagarrak hartzeko ezin makurturik, aziendaz arduratu ezinean,
|
egun
osoan bakarrik... Etzuan posible izan, Antton.
|
|
2006
|
|
|
Gehien gehiengo absolutuko batzar batean euskaraz hitz bat egiten duzu, eta beti dago laidoturen bat. Euskaraz bizi gura duen euskalduna
|
egun
osoa atergabeko teinka, porrot, kontzesio, enpeinu, stressean bizitzera behartua dago. Baina jarrera errebindikatiboren bat hartzen baduzu, politiko edo kulturala, are problema gehiago izanen duzu.
|
|
|
Nereak zer erantzun ez dakiela, erizainak esan dio ez daukala
|
egun
osoa eta gelatik irten behar duela.
|
|
|
Aurreko batean kontatzen hasi nintzaion lanean haserretu egin nintzela Fidelekin, eta oso agobiatuta nengoela eta denborarik ez dudala ezertarako, eta amaren kontuak ere asko kezkatzen nauela... Eta berak baietz, ulertzen duela, baina gaineratu zuen, bere elegantzia ingelesarekin, nik behintzat airea hartu dezakedala, baina berak
|
egun
osoa pasatzen duela etxetik irten gabe eta inor ezagutu gabe, eta hori ere oso gogorra dela. Ez zidan horrela esan, baina hori esan nahi zidan.
|
|
|
Etorri zenetik izeko ez da gelditu ere egin. Ospitalean
|
egun
osoa igaro ondoren, etxera heldu eta han ere ez da gelditzen. Une batez, izekoren laguntzarik gabe nola moldatuko litzatekeen galdetu dio bere buruari eta, irudi hori lehenbailehen desagerrarazteko, indarrez mugitu du burua alde batetik bestera.
|
|
|
Hau marka. Orduan,
|
egun
osoan gordeta izan duen galdera atera zaio:
|
|
|
Lo dago ama. Lo egoten da ia
|
egun
osoan, haurtxo txikien modura. Leiho alboko ohea hutsik dago eta inguruko geletako eztulek bakarrik hausten dute isiltasuna.
|
|
|
Lanetik berandu heltzen denean, alabaren eguneko gorabeheren berri eskatzen dio Lewisi. Eta Lewis hauek kontatzen hasten zaionean bere buruari galdetzen dio nola moldatuko litzatekeen senarrak
|
egun
osoa etxean igaroko ez balu itzulpenak egiten. Zer gertatuko litzatekeen bera bezala etxetik kanpo lan egingo balu eta berandu helduko balitz, egunkarian itxierako txanda egokitzen zaionean bera iristen den bezala.
|
|
|
ohitu: bera haurra zela hil zen ama, eta aitak
|
egun
osoa ematen zuen lanean. Baina lehenbiziko aldia zen hiritik ateratzen zela, nora eta mendietan galdutako etxe hondatu batera joateko.
|
|
|
–Lasai. Nik ere
|
egun
osoa eman dut lanean. Ordubete barru hitzordua daukat Baccard andrearekin.
|
|
|
–Ez dut uste. Eta dena dela, ez nuke hemen bakarrik geratu nahi,
|
egun
osoan.
|
|
|
Oriolek ere sumatzen zuen nire joate hurbila, nahiz eta nik ezer adierazi ez. Berak ere ez zidan ezer esan
|
egun
osoan.
|
|
|
–Eta motzak. Ezin al du ulertu,
|
egun
osoan batera eta bestera ibilita, gauean garbitu eta aldatzeko gogoa izatea?
|
|
|
Inork ez zuen galdetzen nondik heldu ziren halako miresgarriak. Niri, sabela beteta ere, tristura handi bat lotzen zitzaidan bihotzean, eta tristura neurtezin hori ezin kenduz ibiltzen nintzen
|
egun
osoan.
|
|
2007
|
|
|
Bezperatik abisatu zigun Roberrek, marmar eta purrustada artean, eta guk orduan bizikletan ibiltzeko plana egin genuen larunbat hartarako. Gainera, nola Rober fardel hura falta zen,
|
egun
osorako txangoa antolatu genuen, kosta aldera: itsasertzeraino joan, hondartzaren batean bainatu, etxetik eramandako ogitartekoekin bertan bazkaldu, arratsaldean buelta txiki bat Zarautz aldean edo, eta gero buelta etxera.
|
|
|
orduan ere izaten genituen, nola ez, geure eguneroko kezkak, aldian aldiko buruhausteak, tartekako haserre eta istiluak; baina udako koloreak hartu die gaina beste guztiei nire oroitzapenetan eta halaxe oroitu nahi dut, gezurra balitz ere. Udako opor luze haietan
|
egun
osoa guretzat izaten genuelako izango da akaso, nahi genuen guztia egin, nahi ez genuena ere bai, eta oraindik astia sobran geratzen baitzitzaigun, aspertzeko, berriketarako, ametsetarako, txotxolokeriak esan eta egiteko...
|
|
|
–Ez dut
|
egun
osoa zuentzat!
|
|
|
Baina, orduan, nola demontre ordainduko zuen psikiatrikoko faktura? Ordaindu ezean, berriro etxera bidaliko zioten David, eta zer egin behar zuen berak etxean
|
egun
osoa oihuka pasatzen zuen ero batekin. Ez zen inola ere hasiera aproposena idazle bizitza arrakastatsurako.
|
|
|
ordubete eta hamabi minutu baino ez. Goizeko lehen hirurogeita hamabi minutu horien ostean kexuka pasatzen du
|
egun
osoa, tantak eskatuz, hi, emaidak zerbeza tanta bat! Tanta bat baino ez, hi!?, eta Calle eta besteak beren onetik ateratzen ditu.
|
|
|
Zer den alkoholiko izatea, e? Autobus puta baten zain
|
egun
osoan, jabeak jana noiz ekarriko, listua bota eta bota ari den zakurra bezala. Nik bezala kontrolatzen ikasiko bazenute?
|
|
|
Tabernaz taberna ibilia naiz, beste batzuek egindako gurutzegramak bukatzen eta zuzentzen, letren gainean letrak jartzen, eta ez da izango inguruotan laukitxook betetzen ni baino azkarragoa denik! Gainera, emazteak euritako gorri batekin etxetik ihes egin zuenetik ez dut besterik egiten
|
egun
osoan: hitzak laukitxoetan sartu.
|
|
|
Patricia eta MJ sukaldean daude, afaria prestatzen. Etxe berean bizi arren ez dute
|
egun
osoan elkar ikusi. Miraria!
|
|
|
Jangelan ez dago inor. Egurrezko hamar bat mahai daude aretoan sakabanatuta, guztiak ere txukun jarrita, beren koadrozko mahai oihalekin, kandelekin,
|
egun
osoan erabiliak izan ez diren itxurarekin. Jangela izkinako tximinian norbaitek su ederra piztu du.
|
|
|
Un autre café? Eta nola esan ezetz, sekretuki
|
egun
osoan eskaintza haren zain egon baginen. Auto karabanara jo genuen beraz, Garbik herriko gozotegirik garestienean erositako pasta kaxa eta guzti.
|
|
|
–Eta hik zer egin dun
|
egun
osoan?
|
|
|
Sutan jartzen dira biak, baina Patriciari berehala pasatzen zaio, dry martini bat prestatu eta lasai gelditzen da portxean eserita, zurrupaka. Bera, ordea, lur jota egongo da
|
egun
osoan, Patriciaren begietara begiratu ezinik. Hori ez da bidezkoa.
|
|
2008
|
|
|
Handik aurrera, baina, sendagaia gaixotasuna baino okerragoa balitz bezala, maisuak zerbait galdetzen zion bakoitzean, isilik gelditzen zen Beñardo, burura zetorkiòn lehen hitzari uko egin ahala burua zuri geratzen baitzitzaion, itxuraz hutsik? hamar egun geroago?. Erantzuteko denboratxo bat hartzeko esan nizun, ez
|
egun
osoa!, esan zion maisuak sutan?
|
|
|
gonbita luzatu??(?) ongi baderitzozu,/ hara zer diodan: /
|
egun
osoan ibil/ gaitezke bertsotan?, eta Kaxkagorrik gonbita onartu zion arte:
|
|
|
Horra, bai, saioa arrastaka hasi zuena arrakastak goratua! Beñardok eta Kaxkagorrik, baina,
|
egun
osorako asmoa zuten, eta, halakoetan ohi bezala, tabernaren kontura egin zuten bazkaria, arratsaldean bigarren saioari ekiteko. Biak ere aski txispatuta zeuden ordurako:
|
|
|
–Bada, ni Nazariorekin nabilen eta Nazario dinat
|
egun
osoan buruan, eta hark ni ere bai, seguru nagon? –Reginak.
|
|
|
Behera bidaltzen zuten behin eta berriz, lotsagarri. Batzuetan erori eta ebakiren bat egiten zuen; batzuetan bere ohexkan ematen zuen
|
egun
osoa, sarbide etxolaren txoko batean; eta beste batzuetan ia bere senean egoten zen egun batez edo biz, bere egitekoak beteaz erdipurdika bazen ere.
|
|
|
saietera ondoan tiroz botatako piratak, Hunterrek eta Smollett kapitainak; eta horietatik aurreneko biak hilda bezalaxe zeuden; matxinatua, izan ere, sendagilearen bisturipean hil zen, eta Hunter, eginahal guztiak eginda ere, ez zen gehiago bere senera etorri mundu honetan. Bizirik iraun zuen
|
egun
osoan, arnasa hots handiz hartuz, gure etxeko bukanero zahar hark bezala odol kolpeak jo zuenean; baina bularreko hezurrak zanpatuta zeuzkan kolpearen poderioz, eta erortzean burezurra hautsia zuen. Gau hartan bertan, bada, zirkinik edo txintik gabe, bere Egilearekin elkartu zen.
|
|
|
Haietako bi barra, soka mutur batetik zintzilik jarrita, nahiko karga bazen gizon sendo batentzat; astiro joatera behartzen zuen. Niri dagokidanez, garraio konturako ezer gutxi nintzenez, leizean pasatzen nuen
|
egun
osoa txanponak galleta zakuetan sartzen.
|
|
|
Horretantxe egiten duzue kale denok, jaunak, lehenengotik hasi eta azkenekoraino. Nire esku balego, Smollett kapitainak ostera alisioetaraino ekarri arte itxoingo nikek, gutxienez; hala ez genikek kalkulu okerrik izango, eta
|
egun
osoa koilarakada bete urekin pasa beharrik ere ez. Baina bazekiat zer kastatakoak zareten zuek.
|
|
|
Hori etengabe errepikatzen dutenek, barkatu atrebentzia, ez dute ideiarik. Hala ere, ez gaitezen oso gogorrak izan; gutixko leitzen dutelakoan nago (izan ere, ez baitute denborarik,
|
egun
osoan irrati batetik bertzera). Euskal Herria herri asmatua dela diote ez gutxik Espainian:
|
|
|
Eta okerrena margoaren usainak ematen didan zorabio antzekoa da? hegaz nabil
|
egun
osoan!
|