|
2001
|
|
|
Gaur egun ere pilotari arrotzak egiten zaizkion »baina jokoaren zati garrantzitsua bihurtu diren elementuak gordetzen dira, hala nola, txiloa (leihatila) edota danborra (frontisa eta eskuineko paretaren arteko angelu ez zuzena). Ziur aski gazteluren bateko lubaki edo patioak izango zituen eta hasierako tripot horretako zailtasunak jokoaren arau bihurtuko ziren, gaur
|
egun
arte iraunez. Bestalde, trinketen ezaugarri nagusi den ezkerraldeko teilatutxoaren justifikazioa (hau ere jokoaren ezinbesteko zati) zaldun jokalarien mugimenduak ikusgai zituzten gorteko damen segurtasuna izango zela uste da.
|
|
2002
|
|
|
Horregatik, Gobernuak Frantziako batiskafoa kontratatu du urperatze txanda berri baterako. Bigarren misioa Gaur bertan hasi eta lau eta sei
|
egun
artean iraungo duen bigarren misio horren helburu nagusiak hauek izango dira: urpeko isurketaren tenperatura neurtzea, hirigunearen ikuskapen zehatza osatzea eta “pitzadurak buxatu ahal diren teknikoki aztertzea”, batiscafoaren jabe den Ifremerreko arduradun baten hitzetan.
|
|
|
Bere bizitzaren lehenengo mendearen ondoren jadanik Iberiar Penintsulatik Indiako iparralderaino zabaltzen zen. Garai horretan definitu ziren erlijio islamikoaren aldagai erlijioso eta filosofiko nagusiak, gaur
|
egun
arte iraun dutenak. Lehenengo lau kalifen aroan —" kalifa ongi gidatuak" (632) — Koranaren behin betiko testua finkatu zen eta Alak Mahomari igorritako errebelazioak idatziz jarri ziren, ordura arte Profetaren jarraitzaileek oroimenean fideltasunez gorde baitzituzten.
|
|
2003
|
|
|
Ibarratar familiaren saga XVIII. mendean jaio zen, eta gaur
|
egun
arte iraun du. Gaur egun, Emilio Ibarra da familiako buru ezagunena, eskuratze bidegabeagatik salatua izan zen BBVAko zuzendari ohia.
|
|
2005
|
|
|
Baina afrikar herriak penintsulaz haraindi heldu ziren, Europara zabaldu baitziren eta horrekin batera beraien hizkuntza eta geneak ere. Euskara eta euskaldunak enbor horretatik
|
egun
arte iraun dutenak izango lirateke, bidean iberiarrak, tartesiarrak, etruskoak, eta minoarrak gelditu ziren. Beraz euskara, iberiera eta beste hizkuntza horiek ulertzeko erabil daiteke.
|
|
|
Sistema binomial horren bidez, izenak nolabaiteko etiketa bihurtu ziren, definizio kutsua galdurik. Metodo hori oso arrazional eta erabilgarria zenez, Linnaeus en proposamenak bidea egin zuen, gaur
|
egun
arte iraun duelarik.
|
|
|
Gaur
|
egun
arte iraun duen eredu sozio-ekonomikoa hazkunde hutsaren filosofian oinarrituta dago. Kontu nagusia hazkundea bultzatzea da, hau da, Barne Produktu Gordina handitzea; ongizatearen adierazle bat da baina, paradoxikoa bada ere, ez ditu gizarte zein ingurumen mailako alderdi asko kontuan hartzen.
|
|
|
Orain dela ehun eta hiru urte, 1901eko abuztuaren26an, don Migel Unamunok hitzaldi sonatu bat egin zuen Bilbon, ziur aski euskaldunen artean egin zuen sonatuena eta gogoratuena.1 Iskanbila itzela sortu zuen, gaur
|
egun
arte iraun duen iskanbila. Zer esan zuen?
|
|
2006
|
|
|
Sentimendu horiek sinbolo bat dute, Olentzero, eta sehaska intelektual bat, Arantzazuko santutegia. Baina, oinarrian, aliantza politiko bat da, espainiar nazionalista liberalen eta euskal nazionalisten artekoa, gizartean sakon sustraitu zena eta gaur
|
egun
arte iraun duena, gorabehera handiak pairatu arren. Orain arteko lerroetan aletu ditugu aliantza horren deuseztapenaren alderdi batzuk eta beraz, ez goaz ezer errepikatzera.
|
|
|
Prieto eta Jose Antonio Agirre. Gorabeheratsua izan arren, gaur
|
egun
arte iraun du eta, beharbada, hurrengo urteetan berriz ere sendotu egingo da. Bada, nire hipotesia da aliantza hori guztiz sustraitu zela Hego Euskal Herriko gizartearen sektore oso zabaletan, politikaz haratago, bereziki kulturari eta euskarari dagokionez sentimendu konpartitu batzuk sortuz.
|
|
|
Zer da euskara, galdetzen genuen hasieran; bada, nire hipotesia da galdera horrentzat erantzun konpartitu bat izan dugula 1936tik aurrera, bai espainiar nazionalista liberalek (Euskal Herrian erruz daude), bai euskal nazionalistek (beren adar desberdinetan), bai Euskal Herriko sektore iraultzaile/ internazionalistek (komunistak, anarkistak...). Alegia, guztiok gutxi gorabehera antzeko erantzuna emateko gai izan gara, eta hori ez da kasualitatez gertatu, baizik eta 36an sortutako koalizio zabal batek gaur
|
egun
arte iraun duelako.
|
|
|
Hebrear profeten bitartez, aurrena San Paulok eta kristauek jaso zuten, eta hurrena Islamak. Baina gaur
|
egun
arte iraun duena, gorabehera historikoen despit, ez da ez musulmanen teokrazia, ez germaniarren Inperio Saindua, ezta Aita Sainduaren botere sekularra ere, baizik Eliza unibertsala; baina berau Estatu arruntaz txoil bestelakoa da.
|
|
2007
|
|
|
Honela bada sasoi honetan praktikarako ekimen espezifikoak era antolatuan egiten hasi ziren, eta gaur
|
egun
arte iraun dute askok.
|
|
|
Nafarroak hitzarmena sinatu zuen Estatuarekin 1841eko abuztuaren 16ko Lege Itundu izenekoa dela bide. Sistema horrek gaur
|
egun
arte iraun du. Nafarroak Ekonomia Hitzarmenaren sistema bat ere izan du, Tejada Valdosera Hitzarmena izenekoa sinatu zenetik, hain zuzen ere, 1877ko otsailaren 19ko Errege Dekretua zela bide onetsi zena.
|
|
|
Birus horren DNA zatiek gaur
|
egun
arte iraun dute giza genoman, nahiz eta orain ez diren gai beren kabuz bikoiztu eta infekziorik sortzeko. Ikertzaileak DNA hondar horietatik abiatu dira birusa berreraiki eta berpizteko.
|
|
|
Hakvoort en eta kolaboratzaileen iritziz, ikerketa horiek bi alditan egin direlaesan daiteke (Hakvoort, 1996; Hakvoort eta Oppenheimer, 1998). Lehena 1960koeta 1970eko hamarkadetan garatu zen; bigarrena, berriz, 1980ko hamarkadarenhasieran hasi eta
|
egun
arte irauten du.
|
|
|
Halako babes handirik gabe, urte horretan jaio zen Karmel aldizkaria ere, S. Onaindiaren eskutik, gaur
|
egun
arte iraun duen aldizkaria, eta bere aurrekinak Karmengo Amaren Egutegia n zituena. Datua interesgarria da, Ordena erlijiosoetako euskaltzaleen gogoa eta indarra ere erakusten baititu.
|
|
2008
|
|
|
Nire bigarren arazoa maila intelektualean kokatzen da. Arestian onartu dut antzinako garaietatik gaur
|
egun
arte iraun izanaren narrazioak metafora bezala balio dezakeela. Hala ere, honek ez du Euskal Herria nazio bihurtzen.
|
|
|
hori izanik garuneko egituretatik bikoitza ez den bakarra, eta arima edonola ere bakarra denez, han beste inon ezin zitekeen gertatu konexio bitxi hori. Descartesen teoriek eragin handia izan zuten ondorengo pentsamoldeetan, eta gaur
|
egun
arte iraun dute ikuspegi dikotomiko horiek, arima eta gorputzarena bezala, pentsamenduaren eta emozioen arteko zatiketa.
|
|
2009
|
|
|
Olgeten banaketa sexualak gaur
|
egun
arte iraun du, dagoeneko horren markatua ez den arren. Zurruntasun hori malgutzeko lanean garrantzi berezia izan du eskola mistoak.
|
|
|
Nola? Osatzen diren solidaritate eta laguntza sareen bitartez, ia ia gaur
|
egun
arte iraun dutenak, emigrazio mekanismo iraunkor bezala. Horretarako, Indietako Karrera delakoan zehar, hau da, Madrilen, Sevillan, Cadizen eta Ameriketan kokatuta dauden herrikideen koloniek eragin handia dute.
|
|
|
Gaur
|
egun
arte iraun duen Biblia zaharrena internauta guztien eskura dago erabat doan. Codex Sinaiticus en 800 orrialde baino gehiago eta zatiak Interneten kontsulta daitezke, azken aurrerapen teknologikoei esker.
|
|
|
Harrizko eraikin modukoak ziren, mendi eta muinoetan jasotakoak. Horietako batzuek gaur
|
egun
arte iraun dute, eta garai hartako ehorzketak ikertzeko balio dute.
|
|
|
Orkolaga hil ondoren, Doportok eman zion bultzada behatokiari, eta behatokia ikur bihurtu zuen. Berak hasi zuen 1928an gaur
|
egun
arte irauten duen datu bilketa. Mundu osoan garrantzia duen behatokia da Igeldokoa, eta Klima Zaintzeko Munduko Sarean parte hartzen duenetako bat.
|
|
|
Espainiako Lagunero koronelak sekulako sarraskia egin zuen inguru hauetan, 1868an, eta horregatik erabiltzen da esapidea modu horretan. Raimundo Lanas jota kantariak abestu zuen gero jota batean, eta gaur
|
egun
arte iraun du. Orain, jotero berriek una noche en La Gunera kantatzen dute.
|
|
2010
|
|
|
Kapitalaren metaketarako nazio zein nazioarteko espazioen arteko tirabirakgaur
|
egun
arte iraun egin du garaian garaiko koiunturak bata edo bestearen aldeeginez, baina nazioarteko espazioak progresiboki garrantzi handiagoa hartu du.Kapitalismoaren historian zehar bi garaiok tartekatzen dira, ekonomia liberalismoanoinarritutako indar ekonomiko eta ideologikoak gailentzen diren nazioartekotze tinkoko garaiak (globalizazioaren susperraldiak), eta babesgintza eta bakartzea nagusitzen... Liberalizazio eta nazioartekotze gorakorreko garaien arteanaipatzekoak dira, batetik XIX. mendearen bukaera eta XX. mendearen hasierakotartea, eta, bestetik, XX. mendearen amaieraz honainokoa.
|
|
|
Dokumentu idatziak agertzen hasi zirenetik Euskara izkiriatua azaldu arte mendeak iragan ziren eta, gaur
|
egun
arte iraun ez balu, nekez pentsa zitekeen lehenagoko mendeetan inor mintzatu zenik.
|
|
2011
|
|
|
Zein da Azpeitiko Danborrada gaur
|
egun
arte iraun izanaren sekretua?
|
|
|
Ikasleek campusa jarduera politikoetarako ere erabili ahal izatea eskatu zuten ikasturtean eta alimaleko saltsa eragin: atxiloketak, istiluak eta gaur
|
egun
arte iraun duten mobilizazio erritualak (eserialdiak, adibidez). AEBetan ez ezik, mundu osoan arrastoa utzi zuten gertaeren kronika egin zuen Hal Draper marxistak liburu honetan.
|
|
|
Dena den, gerraostean, 1940 urtean, berriz ireki zen eta Deustuko eraikina berreskuratu zuten. 1945ean Zuzenbide Fakultatean, gaur
|
egun
arte iraun duen Ekononomia Zuzenbidea espezialitatea ezarri zen, eta 1953an, Francok eta Elizak sinatutako konkordatoari esker, Deustuko Unibertsitateak ematen zituen tituluek estatuaren balio ofiziala lortu zuten. Deustuko Unibertsitateak 1963an jaso zuen eliz unibertsitate izendapena.
|
|
|
Beraz, ordura arteko Bizkaiako eremura mugatu beharrean, Euskal Herri osora zabaldu zen. Institutuak gaur
|
egun
arte iraun du, eta Deustuko Unibertsitatearen euskal gaiekin lotutako irakaskuntza eta ikerkuntza eremuei laguntza ematen die.
|
|
|
Irakasle Eskolak XIX. mendean sortu ziren Bilbo, Donostia, Gasteiz eta Iruñean, eta Escuela Normal izena zuten. Etenekin eta moldaketekin ikastetxe horiek gaur
|
egun
arte iraun dute.
|
|
|
Berehala kontsumitu nahi bada, nahikoa da ordu erdi ozpin marinatuan eta beste ordu erdi baratxuri olio aromatizatuan. Geroago edo hurrengo egunean kontsumituko badira, gomendagarria da ordubete uztea ozpin marinatuan; izan ere, lehortuago geratuko dira, baina bi
|
egun
arte iraun dute, baratxuriarekin aromatizatutako olioaren barruan. Marinatua piperbeltzekin aromatizatutako zitriko zukuarekin ere presta daiteke.
|
|
|
Krastinoa Sukaldean garai batean ohikoa zen platerei pertsonaia famatuen, printzeen, artisten edo militarren izenak ematea (azpizun honen kasuan bezala). Izen handiko sukaldariek beren errezeta gustukoenak prestatzen zituzten, eta batzuk gaur
|
egun
arte iraun dute. Horietako bat Wellington azpizuna da.
|
|
|
1449an bertako agintariek merkatua egiteko baimena eskatu zioten erregeari, eta hamabostean behin egiteko baimena jaso zuten. Gaur
|
egun
arte dirauen urteroko feria antolaketa ere lortu zuten. Merkatu eta feria egunetan produktuek ez zuten peajerik ordaindu behar, bertakoek edo ondoko herrikoek erosiko baitzituzten salgaiak.
|
|
2012
|
|
|
: Informazio horrek adierazten du zein
|
egun
arte irauten duen produktu batek kontserbatze egoera egokian, itxita dagoen bitartean.
|
|
|
Gainera, gaur
|
egun
arte iraun dutenak eta topatu ditugunak bakarrik ezagutzen ditugu, eta gainerako guztia ezezaguna zaigu. Testuinguruaz ere oso gutxi dakigu; beraz, ez du zentzurik interpretazio bat eta bakarra bilatzea, erantsi du Garatek.
|
|
|
faraoiak izaera jainkozkoa zuen, eta bizimodu materialari estu lotutako bizitza ultralurtarrean sinesten zuten. Horrenbestez, arte egiptoarra arte erlijiosoa da ororen gainetik; gaur
|
egun
arte iraun duten monumentu bakarrak tenpluak eta hilobiak izan dira, eta horien barruan gordetako eskulturak eta pinturak arkitekturaren osagarri dira ia beti.
|
|
|
Kultura ondarearen osagai diren lekuen gaineko interpretazioa egiten denean, begirunez zaindu behar da leku horien jatorrizko izaera; orobat, leku horren jatorrizko egituraren segurtasuna bermatu behar da, eta haren esanahia azaldu, betiere hasierako egituraketan aldaketa konponezinik eragin gabe. Ondare lekuetan zehatz azaldu behar zaie bisitariei zein diren gaur
|
egun
arte iraun duten jatorrizko materialak eta, aldi berean, argi eta garbi adierazi zein diren desagertutako elementuen gainean ondoren egin diren birsortze eta leheneratze lanak.
|
|
|
Eremu horiek oso habitat bereziak dira, landare eta animalietatik babestutako espezieak dituztenak eta, beraz, produktu kimikoak ahalik eta gutxien aplikatu behar direnak. Aragoi aitzindaria da espezie horiek kontrolatzeko jardueran, eta esperientzia zabala du, 1986an hasi zena eta gaur
|
egun
arte iraun duena.
|
|
|
Lan handia egin zuten taldearen alde. Nire iritziz, Joxe Kalparsorok egindako lanari esker lortu du Euskalduna taldeak gaur
|
egun
arte irautea. Oso talde polita osatzen genuen.
|
|
|
herriaren konfiantza galdu, etsaiei jokoa eman, estrategia politikomilitarraren porrota areagotu, jendartean ikaragarrizko zauriak ireki. Alta, independentziaren alde eta frankismoaren aurka eginak, trantsizio kapitalistari borroka, ez dira ahantziak izan; errepresioak, torturak eta kartzelen injustiziek elikatu dute ETAri sostengua, gaur
|
egun
arte iraun duena. Errelatoa, nahasia da.
|
|
2013
|
|
|
Jarraian zehazten den bezala, gaur egun badakigu nahiko zabala dela gaixotasun arrisku txikiagoarekin lotutako pisu maila, eta ez dela mugatzen zifren marjina estura, taula arkaikoek iradokitzen dutenez. Tamalez, «pisu ideala» gaur
|
egun
arte iraun du. Zer da pisu normala?
|
|
|
Hemendik ingurunera igarotzen dira, eta, beraz, animalien esnera. Konposatu horiek 70eko hamarkadan debekatu ziren arren, oso egonkorrak zirenez, gaur
|
egun
arte iraun dute. Hori dela eta, elikagaietan sartzen dira, kasu honetan gaztetan.
|
|
|
Elikagaiak hozkailuan kontserbatzea beti da berme horietako askoren bizitza baliagarri hobearen bermea. Orain, eta lau urtez ikerketa egin ondoren, Aebetako Nekazaritza Saileko adituek (USDA) frogatu dute LED ultramorea duen hozkailu batean gordetako fresek bederatzi
|
egun
arte irauten dutela baldintza ezin hobeetan, eta lau lanegunen aurrean, argirik gabe. Artikuluak azaltzen du zer ondorio dituen argi mota horrek elikagaietan, hotzak nola eragiten duen patogenoen prebentzioan eta zergatik den garrantzitsua hotz katea.
|
|
2014
|
|
|
Haragi freskoa hozkailuan gorde behar da, beste elikagai batzuk jan ez ditzan. Zati edo xerratan egindako haragi gordinak hiru eta bost
|
egun
artean irauten du, eta haragi xehatua, egun batetik bi egunera bitartean. Kontuan izan behar da kolorea aldatu egin daitekeela, eta, gehienetan, normalak izaten direla eta ez diotela kalterik eragiten.
|
|
|
70ko hamarkadan turismo sexualaren gorakada izugarria gertatu zen Tailandian,
|
egun
arte irauten duena, bestetik. Hasierako turismo sexual horrek ez zuen egungoarekin antzekotasun handirik, izan ere, diru trukeko sexu harremanak maitasunarekin joan zitezkeen loturik.
|
|
2015
|
|
|
–Erlijio hauek debekatuta egon dira Iraultzan, baina baita koloniaren garaian ere. Beharbada horregatik lortu dute gaur
|
egun
arte irautea. Orain normaldu dira harremanak, eta alderdikoa izan daiteke erlijiosoa izanda?.
|
|
|
Hau da, bere esanahi edo mami guztia ulertu ez arren, ahozkotasunak gorde egin du bai erritua, bai hori ez egitearen ondorioa. Beraz, nahiz eta mezua ostenduta lotu, kontakizunak hala esateagatik, gaur
|
egun
arte iraun du formulak.
|
|
2016
|
|
|
Hala ere, estereotipotik harago, judu guztiak ekonomian iaioak diren ideia ez da zuzena. Rothschild bezalako bankari dinastiak XIX. mendetik gaur
|
egun
arte iraun badu ere, Europan bizi ziren judu gehienak, garai hartako Polonia eta Ekialdeko Europako yiddish komunitateak esaterako, ez ziren finantza munduan aritu eta gehienak egoera ekonomiko apalean bizi ziren.
|
|
2017
|
|
|
Halaber, gizartearen eskakizunen araberako iraunkortasuna eskatzen zaio arkitekturari. Antzinako arkitektura lan askok gaur
|
egun
arte iraun dute, oso eraikin trinkoak direlako. Orain eraikitzen ditugun lanak deformagarriagoak dira, eta, oro har, iraungipen data murritzagoa dute.
|
|
|
Adituen arabera, 30 minutu nahikoak dira letxugaren haziak infektatzeko. Patogenoak 60
|
egun
arte irauten du landarean, edo uzta hartu arte. Etxean listeria nola prebenitu Listeriosian atzemandako kasu gehienak Listeria monocytogenesek eragiten ditu.
|
|
|
Koba ilunetako haitzetan egindako artetik hasita, gizakiari balizko espiritu batek bultzatu dio sentitzen duena adieraztera. Horrela sortu zen, Greziako kulturaren loraldian, gaur
|
egun
arte dirauen artea: antzerkia.
|
|
2018
|
|
|
Orduan, halabeharrez ikasi behar izan zuten orduko gobernuek, hobeto edo okerrago, era eraginkorrena, denboran errazen iraunaraz zitekeena, etsai ikusezina zela, edonoiz kanpoan zein barruan koka zitekeena. Hala, XX. mendeko laurogeita hamarreko hamarkadan bertan ia
|
egun
arte iraungo zuen estrategia garatzen hasi zen, bi etsai zehaztugabe nagusi sortuz: terrorismoa eta narkotrafikoa.
|
|
2019
|
|
|
Herodotok kontatzen du ezen K.a. V. mendean Babiloniako emakume bakoitzak, bizitzan behin, gizon atzerritar baten esku geratu behar zuela Mylittaren tenpluan, gero tenpluko altxorrari ematen zion txanpon baten truke; horren ondoren, etxera itzultzen zen, kasto bizitzera. Prostituzio erlijiosoak gaur
|
egun
arte iraun du Egiptoko, almeh, en eta Indiako baiaderen artean, zeinak musikari eta dantzari kasta errespetatuak baitira. Baina, gehienetan, prostituzio sakratutik legezko prostituziora lerratu ziren Egipton, Indian, Asia mendebaldean; izan ere, tratu mota hori aberasbide bat zen apaiz klasearentzat.
|
|
|
Erresilientetzat4 jo ahal izateko, landa komunitateek krisi endogenoak zein exogenoak gainditzekoeta abagune sozioekonomiko aldakorretara egokitzeko gaitasuna erakutsi lukete (Curtis, 2014). Baldintza honen ebidentzia arkeologikoa
|
egun
arte iraun duten okupazio sekuentzia jarraietanisla liteke. Hala, faktore aloktonoen menpeko subjektu pasibo gisa baino, landa komunitateenerreakzio eta egokitzapen gaitasunaren ikerketak giza-talde hauen izaera dinamikoa azpimarratzenlagundu luke, hauei historiografiak sarri ukatu izan dien protagonismoa eskainiz (Johnson, 2007).
|
|
|
Erresilientetzat4jo ahal izateko, landa komunitateek krisi endogenoak zein exogenoak gainditzeko eta abagune sozioekonomiko aldakorretara egokitzeko gaitasuna erakutsi lukete (Curtis, 2014). Baldintza horren ebidentzia arkeologikoa
|
egun
arte iraun duten okupazio sekuentzia jarraietan isla liteke. Hala, faktore aloktonoen menpeko subjektu pasibo gisa baino areago, landa komunitateen erreakzio eta egokitzapen gaitasunaren ikerketak gizatalde hauen izaera dinamikoa azpimarratzen lagundu luke, historiografiak sarri ukatu izan dien protagonismoa eskainiz (Johnson, 2007).
|
|
|
Antzina, gainera, arazo ugari tratatzeko erabiltzen zen, besteak beste, hotzeriaren aurka egiteko eta bihotza babesteko, odol zirkulazioa hobetzeko edo sexu gosea areagotzeko. Fama horren zati handi bat gaur
|
egun
arte iraun du, oraindik ere, bertutez betetako elikagaia, osasunarentzat oso onuragarria, ondoren ikusiko dugunez. . Agian, baratxuria ez da uste bezain magikoa, baina frogatu du arteria presioa murrizteko eta arterioesklerosiari aurrea hartzeko eraginkorra, nola azaltzen dute Bihotzaren Espainiako Fundazioa (FEC).
|
|
|
baso izateari utzi, eta Paseo del Prado bilakatu. Bilboko Areatzan bezala, herriaren egituran barneratu zuten hiruki formako pasealeku ederra, gaur
|
egun
arte iraun duena (Lorenzo Villamor, 1996).
|
|
2020
|
|
|
Izan ere, 1571n espainiarrek Manila fundatu zutenean honetan ere euskaldun batek zeresan handia izan zuen, Andres Urdanetak, Lurreko kontinente guztiak belaontziz lotuta geratu ziren, eskala handiko produkzioari ateak zabalduz. " Munduko historiaren fase globala hasi zen, gaur
|
egun
arte irauten duena", dio Zeuskek. Elkano eta konpainia ez ziren merkataritza bide berriak esploratzera soilik joan, bere balentriaren bosgarren mendeurrenean euskal erakunde ia gehienek azpimarratu duten moduan.
|
|
|
Euskaldunek parte hartu al zuten pertsonen salerosketan? Harrigarria badirudi ere, galdera horrek gaur
|
egun
arte iraun du akademiaren arloan. Mendeetan, euskal historiografiak apenas ikertu izan du esklabo transakzioetan izan genuen parte hartzea, gai ilun eta bazterrekoa bailitzan.
|
|
|
Lehenbiziko hamarkadetan, artean Zalla idazkera zabal zabal erabiltzen zen, baita administrazioko idazkietan eta material geografiko kartografikoetan ere. Alabaina, batez ere hogeiko hamarkadan Instituto Geografico y Catastral delakoak egindako zenbait lan topografikoren eta maparen eraginez, Zaya aldaera agertu zen eta gaur
|
egun
arte dirau Instituto Geografico Nacionalaren ekoizpenetan. Arabako Foru Aldundiaren kartografian ere sarbidea izan du noizbait ildo horretatik.
|
|
|
680
|
egun
arte irauten du.
|
|
2021
|
|
|
Oro har, idazleak eta sortzaileak goratu izan dira historiografia horietan. Ildo berean, Juaristiren historiografian, esaterako, gaur
|
egun
arte iraun duen ideia bat ageri da: poesia itzultzeko poeta hobesten da; sortzailea, hortaz.
|
|
|
Hegoafrikan gertatu da, Ipar Irlandan eta Latinoamerikan. Presoek 1980ko hamarkadan hasitako erresistentzia kanpainak gaur
|
egun
arte iraun du. Egun oraindik bakartzearen, torturaren eta giza eskubideen aurkako erresistentzia gune nagusia dira espetxeak.
|
|
|
Aitortu behar da lehergailu hilgarrienak ere justifikatzeko erabili argudioak bide luzea eginen duela Ezker Abertzalean. Gaur
|
egun
arte iraun du batzuen" errelatoa" finkatzeko.
|
|
|
80ko hamarkadaren amaieratik aurrera hasi ziren sortzen euskal herrietan euskara elkarteak (gaur
|
egun
arte irauten duen prozesuan). Ordutik 100 herritik gora izan dira euskara elkartea izan dutenak.
|
|
2022
|
|
|
1948an legez zigortu zuten independentzia defendatzea, han ere Mozal Legea deitu dutenaren bidez, eta, besteak beste, Albizu kartzelaratu zuten beste behin. AEBetako Poliziak milaka lagun zelatatu eta haien informazioa karpetetan bildu zuen, independentzia bultzatzearen" susmagarri" zirelako, eta gaur
|
egun
arte iraun du" karpeteoa" deitzen dioten praktikak.
|
|
|
Batetik, 1200 urtean zortzi edo bederatzi hilabete luzez, janaririk gabe, beren nafartasunaren alde Gasteizen gotortu zirenei egiten die erreferentzia. Bestetik, gaur
|
egun
arte iraun duen euskal herritarron nafartasun eta askatasun egarriari egiten dio erreferentzia. 1200 urtean gertatutakoa okupazio prozesu luze baten barruan sartzen dugu.
|
|
|
Saladin utzi eta laurehun urte aurrera eginda, Çaldiran ageri da –Ebex kurdueraz, Abaġa armenieraz– 1514an, hurrengo mendeetako historia idatzi zen herri horretan. Eskualdean nagusi ziren bi inperioek, Persiako safavidek eta Otomandar Inperioak egin zuten topo Çaldiranen, eta Selim I.aren menpeko otomandarren garaipen hura gaur
|
egun
arte irauten duen muga ezartzeko mugarria izan zen, hartarako azken ituna mende bat beranduago egin zen arren, 1639an. Aga edo jauntxo kurdu gehienak Otomandar Inperioarekin lerratu ziren kalifa herria sortzeko –Ismail I.a safavida dinastiaren sortzaileak ere jatorri kurdua izan arren– Bi inperioen muga kurduen eta armeniarren lurraldeen erditik zihoan.
|
|
2023
|
|
|
John McCarthy irakasle gazteak azaldu zuen, izen bereko Estatu Batuetako unibertsitatean egindako Dartmouth en Konferentzian, adimen artifiziala makinen “ikaskuntza” prozesua dela, eta prozesu horrek aukera ematen diela “hizkuntza bat erabiltzeko, abstrakzio eta kontzeptuei forma emateko eta gizakiei gordetako arazoak konpontzeko”. Definizio primitiboa izan arren, horixe da, funtsean, gaur
|
egun
arte iraun duen adimen artifizialaren kontzeptua. 2020ko abenduan, Mexiko Hirian egindako Food Tech Summit & Expo n argitaratutako ‘Adimen artifiziala elikagaietan:
|
|
|
" El Khangako ekintza ezustekoa izan zen kolonialismoarentzat. Borroka armatuaren hasiera izan zen, gaur
|
egun
arte irauten duen borrokaren hasiera".
|
|
|
Eta non sortuko, eta hirian behar zela," hirian baita bizia", nahiz eta Ipar Euskal Herriko barnealde euskalduna bere eskuko eriak baino hobeto ezagutu. Duela berrogeita bi urte Lizarran ikusi eta buruan iltzatua geratu zitzaion irratiaren ideiak gaur
|
egun
arte iraun duela ikusteak harrotasunez betetzen du, itsaskirri eta ekaitz ainitz bizi izan baititu Gure Irratiak. Baina ez da isiltzen den horietakoa, eta luma zorrozten du edo telefonoa astintzen du gustukoa ez duen zerbait entzuten duenean... eta ez da gutxitan gertatzen.
|