|
2008
|
|
|
Kirola egitea gustatu izan zaio, baina taldeko kirol batean probatu nahi zuen. Koadrilako beste pare batekin hasi zen San Pedron, eta
|
egun
arte. CAFen lan egiten du, muntatzaile gisa.
|
|
|
Eta erreferendumak areagotu egin du mendebaldearen eta ekialdearen arteko polarizazio historiko hori. Evo Morales presidenteak 2005 urteko abenduko bozetan baino sostengu zabalagoa jaso du igandeko erreferendumean, betiere, inkesten arabera Hauteskundeen Auzitegi Nazionalak zazpi eta hamar
|
egun
artean ditu behin betiko emaitzak jakinarazteko. Herritarren %56, 7 eta %60, 1 artean berretsi dute karguan, zundaketek diotenez, presidentea hauteskundeetan botoen %53, 7 eskuratu zuen.
|
|
|
Goiuri jauregiko hitzaldietan, persiarrak Kaspiar itsasoaren eta Persiako golkoaren artean ezarri zirenetik gaur
|
egun
arte izandako bilakaera ulertzeko gakoak eskainiko dituzte. Irango inperio handiak, bertako erlijioak eta Noruz festa izango dira hizpide.
|
|
|
Edertasunaren etorburuak apaintzeko, ahots talde gozagarria da bosteko ensemble frantziar ospetsu hau. Hamabostaldiak opari ezin hobea aurkeztu digu 80ko hamarkadatik gaur
|
egun
arte legendazko musika grabazio bikainak landu dituen abesbatza ekarrita. Txillida Lekuko baserriaren egurrak urtzerainoko emanaldia izan zen, berezko duten errenazimentuko chanson musika mota frantziarra gozoki eta zintasun aipagarriz eskainiz.
|
|
|
Sorreratik gaur
|
egun
arte aldaketa nabariak izan dituzte elkarteak eta eraikinak. Elkarte izaerarekin sortu bazen ere, gaur egun fundazio izaera hartu du.
|
|
|
Eraikinak ere, elkartearen adinako aldaketa izan du. 1980an hasi ziren lehen aldaketak, eta ordutik gaur
|
egun
arte ere berrikuntza gehiago izan ditu, 1995ean eta 2006an.
|
|
|
Zenbateraino modernizatu eta zenbateraino gorde behar den tradizioan, betiko eztabaida iruditzen zaio. «Jaietan jotzen zuten artzainen melodia tradizionalak
|
egun
arte heldu dira; hor dira Mauricio Elizalde eta Alejandro Aldekoaren ekarpen aberatsak, tradizioz jasoak baina musika ezagutzarekin landuak. Baina transmisioa galdu egin da, eta orain musika eskoletan ikasten dute gazteek txistua jotzen.
|
|
|
Hutsuneak ere baditu: 1970etik gaur
|
egun
arteko obra asko falta dira. Baina zaila da hainbeste garairi buruzko bilduma osatzea.
|
|
|
Richard Garriottek argazkiak ateratzeko asmoa du Nazioarteko Espazio Estaziotik. Azken 35 urteotan Lurraren gainazala nola aldatu den ikusi nahi du; haren aita, Owen Garriott NASAko, Estatu Batuetako Espazio Agentziako, astronauta izandakoa, espazioan egon zen garaitik
|
egun
arte Lurrak izandako aldaketa nolakoa izan den ikusteko. Owen Garriottek 60 egun eman zituen Skylab estazioan, AEBetako lehenengo espazio estazioan.
|
|
|
Eta egin ahalak egin zituen bere haurrek beste bide bat hartzeko aukera ukan dezaten. XVIII. mendetik gaur
|
egun
arte zapatagintzak egin bidea azaltzen aritu da behin eta berriz mediatekako erakusketa dela medio.
|
|
|
Lehen hilabeteetan proiektuen berri ematen zidan. Baina Donostiara joan zen egunetik Biarritz Ballet Junior ekin, eta gaur
|
egun
arte, Maitaldiaren berri irailean bakarrik izaten nuen, mundu guztiarekin batera». Horiek horrela, «iragan» bat badela onartu zuen Malandainek:
|
|
2009
|
|
|
Maialen Lujanbio bertsolariak Bilbon ikasten zuen garaian ireki zuten Kafe Antzokia. Garai hartatik hasi eta gaur
|
egun
arte momentu on ugari igaro dituela onartu du. Hala ere, gauza bat argi utzi nahi izan du.
|
|
|
1990an, Basurde sortu zuten, eta 1991n, Jeinuak. 1991tik gaur
|
egun
arte, Ahari, Basurde, Zezengorri, Zaldia eta Lamia pertsonaiak Donibaneko karriketan barna ibiltzen dira otsaileko bigarren asteburuan. Haiekin batera, Hartza, Mairu, Akerra, Veneciano Narigon, txatxoak...
|
|
|
Harrizko eraikin modukoak ziren, mendi eta muinoetan jasotakoak. Horietako batzuek gaur
|
egun
arte iraun dute, eta garai hartako ehorzketak ikertzeko balio dute.
|
|
|
Orkolaga hil ondoren, Doportok eman zion bultzada behatokiari, eta behatokia ikur bihurtu zuen. Berak hasi zuen 1928an gaur
|
egun
arte irauten duen datu bilketa. Mundu osoan garrantzia duen behatokia da Igeldokoa, eta Klima Zaintzeko Munduko Sarean parte hartzen duenetako bat.
|
|
|
1944an alemaniarrak garaitu ostean, frantziar agintari berriek Eskualduna itxi zuten, kolaborazionista izateagatik. Piarres Lafittek zuzenduriko Herria aldizkariak hartu zion lekukoa Iparraldeko euskal kazetaritzan; gaur
|
egun
arte, Baionan argitaratzen jarraitu da.
|
|
|
Portugalgo taldeak ez du Ingalaterrakoen kontra galdu,
|
egun
arte etxean jokatutako 11 partidetan
|
|
|
Irakurtzekoak dira fiskalaren eta Estatuaren abokatuaren idatziak, hautagaietako batzuk. ETArekin eta Batasunarekin? lotura dutela erakusteko 1980ko hamarkadatik gaur
|
egun
arte egin dituzten artikuluen eta parte hartu duten mahai inguruen zerrendari zer garrantzi ematen dioten. Eta II SP hautagaitzaren aurkezpenaren albistea albiste informatiboa, bai Gara n eta BERRIAn jaso izana eta beste egunkarietan kasurik egin ez izana ere hautagaitzaren aurkako zantzua da.
|
|
|
Espainiako Lagunero koronelak sekulako sarraskia egin zuen inguru hauetan, 1868an, eta horregatik erabiltzen da esapidea modu horretan. Raimundo Lanas jota kantariak abestu zuen gero jota batean, eta gaur
|
egun
arte iraun du. Orain, jotero berriek una noche en La Gunera kantatzen dute.
|
|
|
Iraultza sandinistatik gaur
|
egun
arte
|
|
|
Egokiena sintomak desagertu arte etxean egotea da, baina kasu arinetan lau eta zazpi
|
egun
artean nahikoa izaten da onera egiteko. Lanean edo eskolan gripea duen gaixoren batekin egon direnei ez zaie aparteko neurririk hartzea gomendatzen oraingoz; soilik adi egoteko aholkua ematen zaie, eta sintomaren bat izanez gero, sendagilearengana joatea.
|
|
2010
|
|
|
Fabrika batean komunak garbitzea izan zen aurkitu zuen lehendabiziko lana. Gerora, ordea, okin gisa lan egin izan dut gaur
|
egun
arte. Asteko 1.100 dolar [867 euro] inguru irabazten ditut.
|
|
|
Epaileak haren kasua berraztertuko balu, eta arau haustea egin duela ebatzi, lau eta hamabi
|
egun
arteko etxeko atxiloaldia ezarriko lioke. De la Fuenteren ustetan, gainera, espetxe zigorra beteta daukanez, ziurrenik ez litzateke beharrezkoa izango kartzelara joatea.
|
|
|
Aurrerantzean ere legez kanpoko ekintza kontsideratuko da, baina zigor arinagoa ezarriko da: lau eta hamabi
|
egun
arteko etxeko atxiloaldia edo isuna.
|
|
|
Biktimen kopurua aztertzea zaila da, istripua gertatu zenetik
|
egun
arte egindako txosten kopurua ez baita txikia. Iritzi ugari daude.
|
|
|
Testuinguruarekin duen elkarrizketak ematen dio interesa, egokitasuna edo hausnarketa egiteko ahalmena. Horregatik, gaur
|
egun
arte publikoarena gai zaila da.
|
|
2012
|
|
|
85 margolan: horien erdiak argitaragabeak gaur
|
egun
arte, eta besteak, berriz, azkenekoz jendearen aurrean duela ehun urte baino gehiago erakutsitakoak. Guineak «lengoaia berriekin» esperimentatu zuela nabarmendu zuen Mikel Lertxundi erakusketako komisarioak, atzo egindako aurkezpenean.
|
|
|
Batzordeak zein denbora tarte aztertu lukeen, berriro eztabaida: «Zergatik jartzen da zalantzan gaur
|
egun
artekoa aztertzea?», utzi dute galdera. Aurrera begira azken gogoeta:
|
|
|
Markok, berriz, Bizkaiko eskalada eskoletan lan egin du gehien, Baltzolan eta Mugarran, esaterako. Biek esperientzia handia dute ekipatzen, eta hasi zirenetik gaur
|
egun
arte, asko aldatu dute ekipatzeko modua eta filosofia. «Orain dela urte asko, erabili ohi nituen helduleku artifizialak; gaur egun, ez.
|
|
2013
|
|
|
Donostiako Club Vasco de Camping elkartearen egoitzan Javier Arregi eta Andoni Ramos naturalisten argazki erakusketa dago ikusgai maiatzaren 31ra arte. Historiaurretik gaur
|
egun
arte, ingurunea mendien arabera nola sailka daiteken erakusten saiatzen dira erakusketa etnografikoan. Los Seles du izena erakusketak, eta sarrera doakoa da.
|
|
|
Hala ere, ikusi genuen 2011ko lehen bost hilabetetan izandako atxiloketa inkomunikatu guztiak prebentzio neurri horiek aplikatzen ez dituen epaile batek aginduak izan zirela, eta hori harrigarria da benetan». Espainiar agintarien erantzuna izan da, 2006ko abenduan Garzon epaileak neurri horiek aplikatu zituen lehen alditik gaur
|
egun
arte, «gutxi gorabehera inkomunikazioa ezarri zaien atxilotuen %32, 5ari aplikatu zaizkiela». Berriro ere, gezur galanta.
|
|
|
Era berean, behin behineko ezintasunen kasuan ere, hainbat aukera aztertu nahi zituen Zearretak. Adibidez, lehen eta hirugarren
|
egun
artean soldataren erdia jasotzea; 4 eta 20 egun artean soldataren %75, eta hortik aurrera, %100 Zearretaren esanetan, Jaurlaritzak gainera zerbitzurik ez azpikontratatzeko konpromisoa azaldu nahi zuen. Mobilizazioak hiriburuetan Negoziazioak etenda, sindikatuek mobilizazioetara deitu dituzte langile publikoak maiatzaren 11erako, larunbatarekin.
|
|
|
Era berean, behin behineko ezintasunen kasuan ere, hainbat aukera aztertu nahi zituen Zearretak. Adibidez, lehen eta hirugarren egun artean soldataren erdia jasotzea; 4 eta 20
|
egun
artean soldataren %75, eta hortik aurrera, %100 Zearretaren esanetan, Jaurlaritzak gainera zerbitzurik ez azpikontratatzeko konpromisoa azaldu nahi zuen. Mobilizazioak hiriburuetan Negoziazioak etenda, sindikatuek mobilizazioetara deitu dituzte langile publikoak maiatzaren 11erako, larunbatarekin.
|
|
|
Adituen arabera, hala ere, 5.500 tortura salaketa publiko egiazta daitezke, judizialak eta auzibidez kanpokoak batuta?. Halaber, 1979tik gaur
|
egun
arte tortura salaketak jarri dituzten 31 lagunei eragiten dieten 19 epai izan direla dio. Epai horien ondorioz 62 polizia zigortu dituzte, baina horietatik 27ri indultua eman diete.
|
|
|
Atxilotuen senideak ere aipatzen ditu talde horretan, eta datu esanguratsua ematen du: 1960tik gaur
|
egun
arte gatazka politikoaren ondorioz 40.000 atxilotu dituztela, eta, Barne Ministerioaren arabera, atxilotutakoetatik 10.000ri baino gutxiagori leporatu dietela ETArekin harremana izatea. Indarkeriarekin lotutako gertaera edo egoeratan hil diren 277 pertsonaren kasua ezin dela ahaztu ere badiote txostenan:
|
|
2014
|
|
|
Errepidean hildako senide eta lagun hurkoak. 1982 urtetik gaur
|
egun
arte espetxeetako joan etorrian hamasei lagun dira: Rosa Amezaga, Arantza Amezaga, Pilar Arsuaga, Alfonso Isasu, Antxoni Fernandez, Jose Mari Maruri, Mari Karmen Salbide, Ruben Garate, Iñaki Saez, Asier Heriz, Argi Iturralde, Iñaki Balerdi, Sara Fernandez, Leo Esteban, Karmele Solaguren eta Natividad Junko.
|
|
|
Enplegurik gabe geratzen diren dosierreko langileek jaso ditzaketen kalte ordainak ere islatzen ditu aurreko astean landutako agiriak. 23 eta 26
|
egun
arteko kalte ordainak izango lirateke, hamabost hilabeteko mugarekin. Lan erreformaren legezko gutxienekoa hogei eguneko kalte ordaina da, hamabi hilabeteko mugarekin.
|
|
2015
|
|
|
Una pasión privada erakusketa ikusgai egongo da Miarritzeko Bellevue aretoan, heldu den irailaren 20ra arte. Pilar Citoler bildumagileak utzitakoak dira obra gehienak, arte garaikideko bildumagile nagusienetako bat da Espainian?, eta 1960tik
|
egun
arte nazioartean nagusi izan diren ildo artistikoen zantzuak biltzen dituzte.Artista famatuen lanak ekarri dituzte Miarritzera; besteak beste, Le Corbusierrenak, Alexander Calderrenak, Francis Baconenak, Pablo Picassorenak, Joan Mirorenak... Baita XX. mendeko bigarren parteko artista ezagunenak ere. Andy Warhol, Roy Lichtenstein, Armand Fernandez Arman...?, eta Takashi Suzuki eta Sofa Teshigararenak, 1950eko hamarkadan ekialdean arte abstraktuan nabarmendutakoenak.
|
|
2017
|
|
|
Orokorrean, bizi dugun aroan, artea beti izango da ideia eta diskurtsoak garatzeko mota pertsonal bat, baina haren eragin minoritarioak behin eta berriz honen erabilera eta balioaren inguruko gatazka pizten du, diskurtsoa moldatu eta artea bera protagonista bihurtuz. Badirudi gaur
|
egun
artea artearen diskurtsoaren barruan lotuta egotera behartuta dagoela.
|
|
2018
|
|
|
Esperientzia profesional aberatsa pilatu dut, bai Kalifornian eta baita Mexikon ere. Gainera, duela hamar urtetik
|
egun
arte, asko aldatu da jaialdien mundua. Ikuspuntu jaialdia jaio zenean halako ekitaldi oso gutxi zeuden Espainiako Estatuan.
|
|
2020
|
|
|
Behin bakterioarekin kutsatuta, inkubazio aldia aldakorra izaten da: 3
|
egun
artekoa. Batez beste, 21 egun behar izaten dira sintomak agertzeko.
|
|
|
Madrilgo CSIC erakunde zientifikora bidaltzen dituzte laginak. Sailburuak nabarmendu du orain arteko informazioa neurketa bakar batetik atera dutela, hiru eta bost
|
egun
artean behar direlako emaitza jakiteko. Espero dute ostegunean emango dutela eguneratutako emaitzen berri.
|
|
|
Tom Englund abeslari bikainak gidatzen duen taldearen azken lana zoragarria da. Metal progresiboa jorratzeko itsas bidaia propioa antolatu zuten, eta 90eko hamarkada erditik gaur
|
egun
arte denborale guztiak gainditu dituzte. Progresiboaren berezko aberastasunari ukitu berezia eman izan diote beti, groove pasarte eta atmosfera adierazgarriekin.
|
|
|
Inkubatze epe luzea du listeriosiak, hiru eta 70
|
egun
artekoa; 21 egunekoa da batezbestekoa. Oro har, sukar arina eragiten du, baina, bakterioa hesteetatik kanpo hedatzen bada, gorakoa, beherakoa, giharretako mina edota oreka galtzea ere eragin ditzake.
|
|
2021
|
|
|
Bigarren mailako iturriak erabili ditut. Duela hogei urtetik gaur
|
egun
arte, gaiak gero eta gaurkotasun handiagoa hartu du, eta zenbait autorek aztertu egin dute. Sakabanatuta dagoen informazioa hartu eta horri forma ematea izan da lana.
|
|
|
Gaur
|
egun
arte, infekzioaren eta transmisioaren auzi honetan argi dagoen aldeetako bat gaixotasuna pasatu duten eta pasatu ez duten lagunen artekoa litzateke. Honek ez du esan nahi derrigorrez hobea denik gaixotasuna pasatzea, batez ere arrisku faktoreak dauzkatenak kontuan izanda, baina, antza, COVID19 gaixotasuna izan eta gero sortzen den immunitatea txertoek sortzen dutena baino luzeagoa eta indartsuagoa da, eta honek eragin zuzena eduki dezake azken hauek egin lezaketen birusaren balizko transmisio txikiagoan, kutsatzeko arrisku txikiagoan.
|
|
|
Egia esan, Espainia monarkikoa izan zen 1939tik, Francisco Franco monarka bakarra izan zelarik hil zen arte. Orduan «lotuta eta ondo lotuta» Mugimenduak utzi zigun, gaur
|
egun
arte.
|
|
|
Hegoafrikan gertatu da, Ipar Irlandan eta Latinoamerikan. Presoek 1980ko hamarkadan hasitako erresistentzia kanpainak gaur
|
egun
arte iraun du. Egun oraindik bakartzearen, torturaren eta giza eskubideen aurkako erresistentzia gune nagusia dira espetxeak.
|
|
|
Horregatik ziklo hau ez da hausten. Kate honek denboran ez du etenik ezagutzen adibidez frankismotik gaur
|
egun
arte, oposizio politikoaren kontrako borrokan eliteek elkar babesten segitu dute. Gainera, mugen gainetik jarraikitasun hori sendotzen da.
|
|
|
Puntua interesatzen zaio. 1990eko hamarkadan sortutako marrazkiekin hasi eta gaur
|
egun
arte egindako obra osoaren hautaketa zabala jarri du orain Bilboko Carreras Mugica galeriako korridorean eta areto nagusian. Abenduaren 7ra arte egongo da bertan.
|
|
|
Euskaltelek independentzia osoa galduko duela ziurtatu du, eta «Jerseyn egoitza duten jabe batzuen» esku geratuko dela. Jaurlaritzak Euskaltel sortu zuenetik gaur
|
egun
arte jarraitu duen jokabidea zalantzan jarri du, hainbat etapatan bere erabakiekin enpresa euskal administrazioen eta akziodunen kontroletik ihes egitea ahalbidetu duelako.
|
|
|
Honek, enpresa, kapital eta botere ekonomiko metaketa sustatu du gune ekonomiko garrantzitsuenetan, gainontzeko area ekonomikoen kaltetan. XX. mendeko azken laurdenean hasitako eta gaur
|
egun
arte luzatutako prozesu batean, lau burtsa horien bateratze prozesuak Madril indartu du de facto ko Espainiako burtsarako sarrera moduan, Bartzelona eta Bilboren kaltetan, bereziki.
|
|
|
Ikasleen hitzetan, unibertsitatea sortu zenetik gaur
|
egun
arte eraman den hizkuntza politika «negargarriaren» ondorioz, NUPen euskara hirugarren mailan dago. Hala, euskaraz ikasi nahi duten ikasle askok beste unibertsitate batzuetara joan behar izaten dute ikasketak euskaraz egiteko, haien arabera.
|
|
|
Bestalde, hurrengo urte amaierarako Txakolinaren historia izeneko liburua onduko dute, Bizkaiko txakolinak bere sorreratik gaur
|
egun
arte egindako ibilbidea jasotzeko.
|
|
|
Bakioko Txakolingunean, Txakolinaren museoan jarritako Komikia komiki bidezko erakusketa ibiltaria izan da egitasmoaren hazia. 1975etik gaur
|
egun
arteko Euskal Herriko komikigintzaren historia biltzen zuen erakusketa jarri zuten han, diziplina horrek Bizkaian eta Euskal Herrian izan duen garrantzia islatzeko.
|
|
|
Eta irudiaren hezkuntza inkontzientea hain eraginkorra denez, gaur
|
egun
arte emakumeak publikoki agertzen garenean, Amaiak aipatutako hitz egiteko zailtasunak izateaz gain, forma itxietara jotzen dugu, gorputza uzkurtuz eta barnera bilduz. Mendeetan igorritako zuzentasunaren eskemak ez baitira hain erraz ezabatzen.
|
|
|
Afrikak ez du itxaron Parisko Hitzarmena sinatzera bere oihanak babesteko. Basoak hor daude, gaur
|
egun
arte iraunarazi ditugu. Mundua harro dago Kongoko ibarreko oihan itzelekin, baina mantendu dadin dirua behar da.
|
|
|
Merkaturatze baimenak argi dio eraginkorra izateko bi dosi beharrezkoak direla. Lehen dosia jarrita, 21 eta 28
|
egun
arteko epea dago bigarrena egiteko. Ikerketak hala badio, ezin dugu bigarren dosia atzeratzeko arriskurik hartu.
|
|
|
Camilo Jose Celaren Pascual Duarteren sendia kontsideratzen da tremendismoaren obrarik adierazgarriena, eta Nada ere eleberri tremendistatzat jotzen da, horren gordina ez bada ere. Edozein kasutan, Laforeten nobelak hari mutur franko ematen ditu beste hainbat aldetatik ere aztertzen segitzeko; ez da harritzekoa hain indartsu iraun izana gaur
|
egun
arte.
|
|
|
Helburu anbiziotsua du obrak: historiaurretik hasi eta gaur
|
egun
arte, euskal kulturan eta historian esanguratsuak izan diren emakumeen bizitzak, jazoerak eta nortasunak kontatzea. Crespo historialariak, dokumentazio lan xehe eta sakonaren laguntzaz, hitza eman die protagonistei; Ziordia margolariak, ordea, bizia, akuarelaz ondutako marrazkiek orrialde gehienak hartzen baitituzte.
|
|
2022
|
|
|
«Beharrezkoa da erakundeen inplikazioa eta sektore honetarako plan espezifiko bat, neurri egokiekin, benetako prebentzio politikekin. Datuek erakusten digute gaur
|
egun
arte hartutakoak ez direla eraginkorrak izan, hainbat aldiz salatu dugun bezala. Gure aldetik, borrokan jarraituko dugu langileek osasuna eta bizitza gal ez ditzaten lan egite hutsagatik».
|
|
|
«Presoei, oro har, bakarraldia aplikatu zaie birusa zutenean edo birusa izan zezaketela susmatzen zutenean; baina baita bisean bisekoak izan edota baimenen batekin atera ondoren ere. Hori dena, kanporako komunikazioak mugatuak izan direnean; zeren 2020ko otsailetik gaur
|
egun
arte, presoak hogei hilabetez izan baitira aurrez aurreko bisitarik gabe, eta kristalaren bitarteko bisitak ere mugatuak izan dituzte».
|
|
|
Hala egotzi diote gaur argitaratutako txosten batean. Dokumentuak Bigarren Mundu Gerraren ostetik ia gaur
|
egun
arte salatutako abusuak ikertzen ditu, eta ondorioztatu dute Ratzingerrek adingabeen aurkako lau kasuren berri izan zuela artzapezpiku izan zen urteetan, baina ez zuela neurririk hartu.
|
|
|
Manifestu bat egin genuen Herrialde Katalanetako 150 historialarirekin, eta nahi duten guztiek har dezakete parte. Gaur
|
egun
arte 12.000 atxikimendu inguru lortu ditugu.
|
|
|
Lehen artista zena, 80 belaunaldik ikasitakoa, bi belaunalditan artisauaren parera atzeratu dela: zenbat eta finago ekoizpenean, orduan eta urrutiago
|
egun
artea balidatzen den guneetatik.
|
|
|
Sarea otsailean jarri zen martxan, «torturatuen sarea ehuntzen hasteko», eta erakunde publikoei eskatzeko biktimak «ofizialki aitortzeko urrats sendoak» egin ditzatela: 1960tik 1978ra arteko torturekin egin bezala, ikertu ditzatela ordutik gaur
|
egun
arte egindakoak ere, «hainbeste hamarkadatako inpunitatea amaitzeko». Nafarroako Gobernuaren Bake eta Bizikidetza Zuzendaritzak hilabete hasieran adjudikatu zuen lan hori, eta EHUko Euskal Kriminologia Institutuak egingo du ikerketa, Pako Etxeberriaren gidaritzapean.
|
|
|
Sarea otsailean jarri zen martxan, erakunde publikoei eskatzeko biktimak «ofizialki aitortzeko urrats sendoak» egin ditzatela: 1960tik 1978ra arteko torturekin egin bezala, ikertu ditzatela ordutik gaur
|
egun
arte egindakoak ere, «hainbeste hamarkadatako inpunitatea amaitzeko». Nafarroako Gobernuaren Bake eta Bizikidetza Zuzendaritzak hilabete hasieran adjudikatu zuen lan hori, eta EHUko Euskal Kriminologia Institutuak egingo du ikerketa, Paco Etxeberriaren gidaritzapean.
|
|
|
100 bat biztanleko herria da, hots, Zuberoako txikienetarikoa. Duela aspaldi, Gamere eta Zihiga herriak desberdinduak ziren, eta 1831n bat egin zuten, gaur
|
egun
arte.
|
|
|
Ziztaden inguruan, Erkorekak esan du ez dakitela zergatik gertatzen ari diren: «Inork ez daki zehazki zeren ondorio den ziztaden fenomeno hori, gaur
|
egun
arte ez baita, gutxienez, sumisio kimikoko kasurik». Azaldu du zenbaitetan emakume batzuek uste dutela ziztatu egin dituztela, baina pertzepzio pertsonal bat izaten dela, eta osasun langileen esku hartzearen ostean ikusten dutela ez dela halakorik izan.
|
|
|
Batetik, 1200 urtean zortzi edo bederatzi hilabete luzez, janaririk gabe, beren nafartasunaren alde Gasteizen gotortu zirenei egiten die erreferentzia. Bestetik, gaur
|
egun
arte iraun duen euskal herritarron nafartasun eta askatasun egarriari egiten dio erreferentzia. 1200 urtean gertatutakoa okupazio prozesu luze baten barruan sartzen dugu.
|
|
|
Gordon Moore Intelen sortzaileetako bat izan zen, eta, gizartearen elektronifikazioak zuen erritmoa ikusita, aurreikusi zuen mikroprozesatzaile baten transistore kopurua bi urtean behin bikoiztuko zela. Gaur
|
egun
arte bete egin da lege hori, eta espazio berean askoz transistore gehiago daude.
|
|
2023
|
|
|
Emakume batek hiru aukera ditu abortatzeko. Hamalau aste eta sei
|
egun
arte legezkoa da abortatzea. Abortu farmakologikoa zazpigarren astera arte egin daiteke.
|
|
|
Hori bai, herenegun bertan jakinarazi zuen zein izango den lehen ministrordea: Carmel Sepuloni,
|
egun
Arte, Kultura eta Garapen Sozialeko ministro dena. Izendapen horrekin, lehen aldiz, Pazifikoko indigenen ondorengo den politikari bat izango da Zeelanda Berriko gobernuburuorde.
|
|
|
Historikoki, boterearen nahia izan da une bakoitzean dagoen egitura soziala mantentzea; horiek izan dira heziketaren helburuak, Platonengandik hasita —heziketa garaiko hiru klase sozialak mantentzeko proposatu zuen— gaur
|
egun
arte, non datu guztiek frogatzen duten irakaskuntzaren antolakuntzak dagoenaren errepikapena bilatzen duela. Botereak hezkuntza irakaskuntza barnean nahastea eta desegitea bilatzen du, betikotzeko, eta doktrinatzea da erabiltzen duen tresna.
|
|
|
Ondoren 1909 urtean eskola publikoetako irakaskuntza erlijiosoa kendu eta Asistentzia Publiko Nazionala sortu zuten, erabat laikoa. Ordutik gaur
|
egun
arte, kultu askatasuna ezarri zen errepublika osoan, eta, horrela, giza eskubideen aitortzan, Uruguaik abortua legeztatu duen Hego Amerikako lehen herrialdearen txapela janzten du.
|
|
|
«Iruditzen zait bagenukeela zepo batean erortzeko arriskua: kontsideratzea gaur
|
egun
arte egiten dena ongi dela baina intentsitate handiagoan egin litzatekeela». Hiru ardatz azpimarratu ditu.
|
|
|
Elkartea sortu zutenetik gaur
|
egun
arte gizartearen sentsibilizazioan aurrera egin dela uste du Junere Hegoak elkarteko boluntarioak, baina gaineratu du oraindik badagoela zer hobetua. “Behar guztiak ez daude aseta, eta eguneratu beharra dauka administrazioak, gizartearen atzetik baitoa”.
|
|
|
Horrela definitu du Emakumeen Ordenazioaren Konferentziak Vatikanoaren azken erabakia. Gaur
|
egun
arte, emakumeak behatzaileak baizik ez ziren Gotzainen Sinodoaren Ohiko Batzar Orokorretan; urritik aurrera, ordea, bozka eskubidea izango dute. Urte luzez, Elizak «kontra egin dio» emakumeei benetan ahotsa emateari; aitortu gabeko «arrazoia beti izan da sexismoa», adierazi du emakumeen konferentziak.
|
|
|
Askapen mugimendu nazionalaren ibilbidearen lekuko zuzena izan zara, sortu zenetik gaur
|
egun
arte. Oraindik ez da sortu zeneko helburua lortu.
|
|
|
Irudi koloretsuago eta handiago bat jarri zuten, 1979ko manifestazio baten argazkiarekin. Bertan irakur daiteke gaur
|
egun
arte ailegatu den mezu argi eta zehatza: Gure gorputza, gure erabakia.
|
|
|
Badira nabarmendu beharreko piezak:
|
egun
arte BERRIAko zuzendari izan denak eta hemendik aurrera izango denak, Martxelo Otamendik eta Amagoia Mujikak, gutun bana idatzi dute gehigarrirako; eta Beatriz Zabalondo BERRIAko lehendakariak egunkaria nondik datorren eta nora doan azaldu du elkarrizketa batean.
|
|
|
«Kaliforniaren historia txundigarrian barrena bidaiatuko dugu»; esan eta egin. Basques in California erakusketan, 1533tik gaur
|
egun
arte euskaldunek Ameriketako Estatu Batuetako mendebaldeko eskualde horretan bizitako abentura eta istorioak kontatzen dira, hain zuzen ere.
|
|
|
Euskaldunek AEBetako mendebaldeko eskualde horretan izan duten «eragin nabarmena» biltzen dute erakusketa osatzen duten hamar informazio panelek, lau bitrinek eta ikus entzunezko lan batek. 1533 urtetik gaur
|
egun
arte euskaldunek Kaliforniako estatuari egin dizkioten hainbat ekarpen azaltzen dira; batez ere, artzainek arrantxoetan egindako lana nabarmentzen da.
|
|
|
arrabita eta biolina jotzen ditu, besteak beste. Baionakoa izanik, bestetan beti hartu izan du parte, haur zenetik gaur
|
egun
arte. Urteak etorri, urteak joan, musikak beti izan du bere bestetako lehen lekua.
|
|
|
NASA+ izango du izena streaming zerbitzuak; izan ere,
|
egun
arte baino gehiago plazaratu nahi dute. «Espazio gehiago.
|
|
|
Aranzadiko ikertzaileek berretsi dute Aizkorri eta Aratz mendien arteko ingurune horrek «balio kultural nabarmenak» dituela, eta gizakien historiaren ispilu zabala dela, historiaurretik gaur
|
egun
arteko okupazioak baititu «tunelaren hormen azpian».
|
|
|
Memoriaren arloari dagokionez, Ollo kontseilariak esan du «1936an eta frankismo garaian gaur
|
egun
arte askatasunaren eta demokraziaren balioak defendatu zituzten pertsonen historia berreskuratzen» jarraituko duela Nafarroako Gobernuak. Ollo kezkaturik azaldu da «desberdina gorrotatzen duten diskurtsoekin».
|
|
|
Memoriaren arloari dagokionez, Ollo kontseilariak esan du «1936an eta frankismo garaian gaur
|
egun
arte askatasunaren eta demokraziaren balioak defendatu zituztenen historia berreskuratzen» jarraituko duela gobernuak. Helarazi du hilobien mapak eguneratzen jarraituko duela gobernuak, desobiratzeak eta identifikazioak egiten, 36ko gerran eta frankismoan hil zituzten desagertuak aurkitzeko.
|
|
|
Liburuan diozu asko aldatu direla aldarriak trantsiziotik gaur
|
egun
arte. Zer gertatu da bidean?
|
|
|
Biek ala biek arte eszenikoen gaineko ikasketak egin zituzten Euskal Herritik kanpo, eta sorterrira itzuli zirenean jabetu ziren ez zeudela entseguetarako toki aski hirian, gutxi programatzen zela, eta are gutxiago euskaraz. Urteen poderioz aldatu egin da panorama, eta gaur
|
egun
arte eszenikoen gaineko «ikuskera zabalagoa» dago, baina Unai Lopez de Armentiaren ustez, oraindik «ikuspuntu kapitalista» bat nagusitzen da: «Instituzioetatik produktu bat bezala ikusten da kulturarekin lotutako dena.
|
|
|
ETB1 euskara hutsezko kate bilakatu zen, eta ETB2 kate berria erabat gaztelaniaz emititzeko kanala bihurtu zen. Hala izan da gaur
|
egun
arte.
|