|
2002
|
|
|
Bai nazioarteko elkarteek eta baita eragile sozialek eta erakunde politikoek ere hitzarmenetatik at, konpromiso bat hartu behar dute, denborak aurrera eta
|
egoerak
okerrera egiten baitu etengabe.
|
|
|
Oso fenomeno ohikoak dira urte sasoi honetan, eta ura geldiarazten dute. Beraz, Intervida enpresak ohartarazi du
|
egoerak
okerrera egin dezakeela hurrengo hilabeteetan. Egoera hori arintzeko Gobernuz Kanpoko Erakundeak edo Intervida Fundazioak berak garatzen dituzte garapen proiektuak eskualdean.
|
|
2003
|
|
|
Denborak aurrera egin ahala, ikusi ahal izan genuen haurrek immunitate armarri bat zutela, azalpen zailekoa”, zioen atzo Galesko Printzea ospitaleko pediatra batek, Hong Kongen. Bien bitartean, Txinako
|
egoerak
okerrera egiten du egunez egun. “Pneumonia atipikoaren aurkako borroka Gobernuaren lehentasun bihurtu da” esan zuen lehen ministroak, Wen Jia Baok. Txinako hildakoen kopurua 105ekoa da, eta, are okerragoa, gaixotasuna herrialde osoan zabaldu da, Pekin barne.
|
|
|
jendeak galderak egiten ditu, gogogabetuta dago, takikardiak ditu, hesteetako eragozpenak ditu eta antsietate izugarria du”. Beste aditu batzuen antzera, María José Zoilo psikologo klinikoak esan du nahaste txiki hori langile gehienetan gertatzen dela, nahiz eta kasu batzuetan
|
egoerak
okerrera egin. “Batez ere —zehaztu du Zoilak, lana desilusionatu dien pertsonetan aurkezten da, konfiantzazko krismax batean lan egiten ez dutenetan edo lana giro arinean egiten dutenetan.
|
|
2004
|
|
|
Dena dela, hain prozesu erabakigarrian errealismoak bere legea ezartzen du: Mirandak gogorarazten du egunero eta ahal den bide guztietatik emateen garrantzia azpimarratu ezean
|
egoerak
okerrera egin lezakeela, eta horrek ondorio dramatikoak ekarriko lituzke: bizirik segitzeko transplantea behar duten pertsonentzat organorik eza, hain zuzen.
|
|
2005
|
|
|
Greenpeace talde ekologistak salatu du Espainiako itsasertzean legez kanpoko 44.900 etxebizitza eraiki direla azken urtean, eta horrek, kudeaketa arduratsurik ez izateak eta kostaldeen
|
egoerak
okerrera egiteak ingurumena hondatzen ari direla. Erakunde ekologistaren datuen arabera, azken urtean 768.000 etxebizitza berri eraikitzea onartu da Espainiako kostaldean, 58 golf zelai berri eraikitzea, 77 kirol portu berri eraikitzea edo portu horiek handitzea, 88 kutsadura gertaera eta hondartzetako 60 leheneratze artifizial baino gehiago.
|
|
|
Urte hau azken hirurogeietako urterik lehorrena dela ematen du, baina aurreko urteetan eskasia izan da, eta, beraz, ez gaitu harritu behar, Espainiaren kokapen geografikoa bera baita eta ezin baitugu aldatu. Gainera, ur eskaria handitzen joango da, eta, beraz, epe laburrean erabaki garrantzitsuak hartzen ez badira,
|
egoerak
okerrera egin dezake. Gure elkarteak gezatzearen erabilera sustatzen duen arren, argi utzi nahi dugu edozein irtenbide ona izan daitekeela erabakitasunez egiten bada, eta kasu bakoitzean baloratu beharreko kostu eta abantaila eta desabantaila batzuk daudela.
|
|
2006
|
|
|
Europako kontsumitzaileen %38k egoera hobetu egin dela dio, eta %29k ia berdin mantentzen dela uste du. Gainerako %28ak uste du
|
egoerak
okerrera egin duela, batez ere elikagaietan pestiziden hondakinak egoteagatik. Analisiaren arabera, gainera, Europako kontsumitzailea gehiago arduratzen da kanpoko faktoreez berak kontrola ditzakeenez baino.
|
|
|
Ziztada bat izanez gero, komeni da hotza ematea ukitutako eremuan eta ez ur geza. Ordu erdi igarota, biktimaren
|
egoerak
okerrera egiten badu, ahalik eta azkarren joan behar da osasun zentro batera.
|
|
2007
|
|
|
Filipinetan ere ez dirudi egoerak hobera egin duenik; izan ere, 2006an sei kazetari hil ziren (zazpi 2005ean), eta askoz gutxiago Errusian, non hiru kazetari hil baitituzte urtean zehar (21 Putin boterera iritsi zenetik, 2000ko martxoan). Turkiako bizilagunean, prentsa askatasunaren
|
egoerak
okerrera egin du 2006an. Irailean prentsa independentearen aurka hasitako errepresioaren paroxismoa lortu zen, Radio Free Europeko korrespontsalaren familiak, Ogoulsapar Mouradobak, kartzelan hil zela jakinarazi zuenean.
|
|
|
Azken hamar urteetako aldaketei dagokienez, baikortasun nabarmena dago herrialde gehienetan. Izan ere, kontsumitzaile gehienek uste dute baserriko animalien baldintzak hobetu egin direla; bostetik batek baino gutxiagok uste du
|
egoerak
okerrera egin duela. Baikortasun hori izan daiteke, besteak beste, ikertzaileek ikusi zutelako erosketa ohiturak aldatzen dituzten pertsonen proportzioa txikiagoa dela gaiarekin kezkatuta daudenen ehunekoa baino.
|
|
|
Izan ere, azterketa askok aspalditik erlazionatzen dute animaliek sakrifikatu aurretik jasotzen duten tratua eta haietatik lortzen diren produktuen kalitatea. Kontsumitzaile gehienek uste dute animalien baldintzak hobetu egin direla, batez ere azken 10 urteetan, baina bostetik batek uste du
|
egoerak
okerrera egin duela. Baina azterlanaren arduradunek gauza bat argi badute, non National Institute for Consumer Research eko (Oslo) adituek eta Europako zazpi ikerketa erakundek parte hartu duten, horien artean Toulose le Mirail eko Unibertsitatea (Frantzia), kontsumitzaileak zeregin aktiboa duela ongizate horretan laguntzeko orduan.
|
|
|
Badajozen, 38 gradura arte Guadiana ibarrean, Extremadurako Siberian, Barrosen eta Serenan, eta gauza bera Toledon, Tajoko haranean eta Mantxa toledoan. Bihar,
|
egoerak
okerrera egingo du, aire masa bero horren eraginpean geratuko baita ia hegoaldeko erdia, eta balio maximoak 40 gradutik gorakoak izan daitezke Andaluzian eta Gaztela Mantxako hegoaldean, eta 37 gradutik gorakoak Ebroko ibarreko puntuetan. Toledon eta Sevillan gainditu egingo dira herritarren arrisku atalasetzat jotzen diren tenperaturak:
|
|
|
Terrazetako erreginak eta txiringitoak dira beren osaeran kafeina duten edariak (kolak, freskagarri energetikoak, kafea…) eta alkohola duten edariak (organismoa hidratatzen ez dutenak), aldiz, ahalmen deshidratatzaile handia dutenak. Gainera, garagardoak, ardoak eta kopek jariaketari eta hesteetako mugikortasunari eragiten diete, eta
|
egoerak
okerrera egiten du. Ariketa gutxiago Beroak ariketa fisiko erregularra eta jarraitua egitea mugatzen du.
|
|
2008
|
|
|
Hausturarik gehienak sendatu egiten dira, baina behin erori denak berriz erortzeko arriskua izaten du, adinekoek ahultzera egiten baitute; urtean hirutan baino gehiagotan erortzen badira,
|
egoerak
okerrera egiten du, eta datuak dira horren erakusgarri: hirutik bat ospitalera eraman behar izaten dute, egoitza batera bestela, edo, okerrena jota, hurrengo urtean hiltzen da.
|
|
|
“Elementu guztiak ditugu kontuan krisi humanitario handi bat oso azkar garatzeko Txaden, non milioi erdi pertsona baino gehiagoren bizitza hari baten zain baitago. Europak berehala jokatu behar du
|
egoerak
okerrera egin baino lehen” esan du Elena Sgorbati Intermón Oxfameko Ekintza Humanitarioko koordinatzaileak. Mundu osoko buruzagiak “sorbaldaz uzkurtu dira Darfur herriaren sufrimenduak aurrera egiten duen bitartean.
|
|
|
Zinemagileen itxiera adierazpenaren zati bat irakurtzearen arduraduna Javier Bardem aktorea izan zen, eta gogora ekarri zuen “duela 33 urtetik hona espainiarrak izan ziren 200.000 pertsona baino gehiago bizi dira basamortu honetan”, eta “premiazkotzat jo zuen Espainiako herritarrek saharar herriari askatasuna itzultzen laguntzea”. Aurtengo Oscar sariaren irabazleak gogoratu zuen Dajlakoa dela giza drama handiena bizi den errefuxiatu eremuetako bat, eta
|
egoerak
okerrera egiten duela urtez urte. Bardemek ohartarazi zuen bake prozesuaren blokeoak ahulenei eragiten diela bereziki:
|
|
|
Gero eta gehiago erabiltzen dira aurrez prestatutako edo kontserbako jakiak, giltzurrun sistemari kalte egiten dioten eta odol presioa handitzen duten sodio kantitate izugarriekin. Estatu Batuetako haur eta nerabeen eguneroko errutinan karbohidratoen proportzioa kontrolik gabe geratzen da, eta, gainera, kontsolek edo telebistak denbora kentzen diote aire zabaleko jarduerari eta ariketari;
|
egoerak
okerrera egiten du une batzuetan… Baina zuk esan duzu kontrolean aurrera egin dela. Hala da.
|
|
|
Ez da talde etniko bakar batekoa, eta ez da bereziki eremu geografikoekin edo klima baldintzekin lotzen. Aholku espezializaturik gabeko elikagaiak baztertzen dituen elikadura oso arriskutsua da, nutrizio gabeziak izateko arriskua baitago, eta osasun
|
egoerak
okerrera egin baitezake. Hantura eta mina kontrolatzeko sintomak antiinflamatorioen bidez tratatzen dira.
|
|
|
Horrekin guztiarekin bat egin du Holmesek: azken urteotako giza krisi handienetako batzuetan (Somalian, Sudanen…)
|
egoerak
okerrera egin du lehorteen ondorioz, eta barne gatazkak areagotu egin dira. Elikagaiak erosteko 1.900 milioi dolarretik 2.600 milioira igaro dira, hau da, %37ko igoera.
|
|
|
Kontratu mugagabeen indizeak %5, 55, %5, 76 eta %9, 44 izan ziren, hurrenez hurren. Kontratu mugagabeen buru izan arren, Madrilen eta Kataluniaren
|
egoerak
okerrera egin du. Joan den urteko otsailean, enplegu finkoen tasa %21, 67ra eta %19, 55era iritsi zen.
|
|
|
Hipoteka ez ordaintzea Milioika familiaren arazo ekonomikoak areagotzen ari da krisia. Aspalditik etxeko zorpetzea arazo hedatua bazen, azken hilabeteetan
|
egoerak
okerrera egin du. Azken hamarkadako etxebizitzaren prezioen igoerak, neurri batean, egoera zaila ekarri du, berez, eta horri Euriborraren igoera etengabea gehitu zaio.
|
|
2009
|
|
|
Afrikako 20 herrialde ahulenetatik 15 daude. Egungo
|
egoerak
okerrera egin ez dezan, nazio pobreetan klima aldaketara egokitzeko mekanismoetan egindako inbertsioa 100 aldiz handitzeko eskatzen du txostenak. Gaur egun, urtean 400 milioi dolar baino ez dira erabiltzen berotze globalaren eragina arintzeko, baina kopuru hori 32.000 milioikoa izango litzateke.
|
|
2010
|
|
|
Arrain urdinetan (DHA) eta intxaurretan (alfa linolenikoa) dauden omega gantz azidoetatik abiatuta, hanturaren aurkako ekintzak dituzten prostaglandinak sortzen dira. Hori dela eta, jaki horien kontsumoa, egosketa leun eta bigunekin intxaurren kasuan, birrinduak edo ondo murtxikatuak,
|
egoerak
okerrera egin ez dezan – interesgarria da eztarria narritatzen denean. Laranja koloreko barazkiak eta frutak, hala nola azenarioa, kalabaza, mandarinak eta laranjak, aberatsak dira beta karotenoan, eta organismoak A bitamina bihurtzen ditu.
|
|
|
Finantza txiringitoak erregistratu gabe inbertsio zerbitzuak ematen dituzten enpresak dira. Krisiak autoestimua eta aurreztaile askoren gogo ona eror dituen bitartean, haien
|
egoerak
okerrera egin ondoren, zorrak handitu egin dira eta erosteko ahalmena murriztu egin da. Beste batzuek egoera horiek aprobetxatu dituzte iruzurrak sustatzeko.
|
|
|
Gaur egun, Espainiako ikasleen% 31k ez du derrigorrezko gutxieneko titulazioa lortzen. “Eta
|
egoerak
okerrera egin du”, nabarmendu du azterlanak: “1999 ikasturtean hezkuntza erreforma ezarri zenetik, titulua lortzen dutenen ehunekoa %4, 2 jaitsi da”.
|
|
|
Urak, egarria baretzeaz gain, giltzurrunen funtzioa eta hesteen mugimendua errazten ditu, eta, beraz, idorreria hobetzen du, talde honetan ohikoa dena. Kasu batzuetan, hala nola hemodialisian edo edeman (likidoen atxikipena), likido asko hartzea kontraindikatuta dago, eta, beraz, medikuaren gomendioei jarraitu die
|
egoerak
okerrera egin ez dezan. Gasdun urek edo edari karbonatatuek ere kalte egiten dute arteria hipertentsioa izanez gero, burbuilek arteria presioa areagotzen baitute.
|
|
|
Fabrikatzaileen (Anfac) eta saltzaileen (Ganvam) elkarteek adierazi zutenez, uztaileko salmenta datua 1995eko zifretan dago, eta 2000 E Plana bukatzean eta BEZaren bi puntu igotzean murriztu ziren transakzioak. Gainera, ugazaben esanean, “eskaerak bat batean erori dira, uztailean %60tik gora, eta horrek datozen hilabeteetan
|
egoerak
okerrera egingo duela aurreratu du”. Urteko bigarren seihilekoan, elkarteen arabera, matrikulazioen beherakada %30 baino zertxobait handiagoa izango da, 2009ko bigarren seihilekoan baino ia 164.000 unitate gutxiago.
|
|
|
Ekonomiaren etorkizunarekiko baikortasun handiagoa ere antzematen da. Ekainean, herritarren% 35,7k uste zuen
|
egoerak
okerrera egingo zuela 2011n; uztailean, berriz,% 30,8 Azken inkestan iritzi hori duten herritarren% 28,8k uste zuen hori. Ekonomiaren ondoren, Espainiako gizartearentzako hirugarren arazoa klase politikoa da, gaur egungo egoeraz kezkatuta dauden herritarren %19, 8rekin.
|
|
2011
|
|
|
Japoniako
|
egoerak
okerrera egin du, tenperatura jaitsi egin delako eta hornidurarik ez dutelako. Hondamendi natural bat drama bat da biktima guztientzat, baina lurrak dardarka eta itsasoak milaka bizitza irentsi zituen unea igaro ondoren, edozein adinetako kaltetuek aurrera jarraitu behar dute.
|
|
|
Tammra Haurtzaroan epilepsia izateak sintoma psikiatrikoak garatzeko aukera areagotzen du. Kaltetuen %43k izaten du hori, eta erremediorik jartzen ez bazaio,
|
egoerak
okerrera egiten du urteen joanean. Hala, neskek arazo emozional gehiago izaten dituzte, eta mutilek, berriz, hiperaktibitatea, arreta falta eta besteekin harremanak izateko zailtasunak.
|
|
|
Garcíak adierazi zuen, halaber, egun dauden osasun komunitarioko sare eta azpiegiturak suntsitzeak eta biztanleriak oinarrizko sendagaietarako sarbide ekonomiko eta geografiko eskasa izateak gaixotasun infekziosoak eta parasitarioak hedatzen laguntzen duela. Bestalde, Haiti suntsitu zuen lurrikara gertatu eta urte eta erdira
|
egoerak
okerrera egin duela ohartarazten du Farmamundik. “Konprometitutako inbertsio gehienak oraindik ez dira zehaztu, eta erakunde humanitarioek egiaztatzen dute nola agortzen diren bildutako funtsak.
|
|
|
Munduko Osasun Erakundearen (OME) datuen arabera, eskizofreniak, depresioak, nahasmendu bipolarrak edo alkoholismoak 10 eta 24 urte bitarteko gazteen eritasun guztien %45 eragiten dute. Bestalde, patologia horiek dira herrialde gehienetako osasun publikoko programetan agertzen ez diren patologia handiak, eta horrek
|
egoerak
okerrera egiten du. Asaldura neuropsikiatrikoei, berriz, nahigabeko lesioak (%12), batez ere zirkulazio istripuek eragindakoak, eta gaixotasun infekziosoak eta parasitarioak (%10).
|
|
2012
|
|
|
Berriki egin duten ikerketak erakutsi duenez, amak prestatutako menuak jaten dituzten haurrak hobeki elikatuta daude eta ez dira hain gizenak, eta, aldiz, haurren elikadura
|
egoerak
okerrera egiten du otorduak beste norbaitek prestatzen badizkie.
|
|
|
Soldatarik jasotzen ez bada, demanda edo erreklamazioa jarri behar da, ordaindu ezean. Soldata ordaintzen ez den kasuetan, langileek presaz jokatu dute eta lehenengo ez ordaintzeen aurrean demanda edo erreklamazioa jarri,
|
egoerak
okerrera egin arte itxaron beharrean. Horrela egin behar da; izan ere, nominak zor badira, kaleratzea merkatzeko enpresa estrategia bat da, eta langilea sei eta hamabi hilabete artean egon liteke inolako diru sarrerarik jaso gabe.
|
|
|
Hori dela eta, zenbait sektorek azpimarratzen dute ingurunearekiko begirunetsuagoak diren eta ohiko moduekin bat datozen elikagaiak ekoizteko moduetara itzuli beharra dagoela, elikagai ekologikoak; izan ere, beste batzuentzat, eraginkortasun urriagatik, ez dira gai munduko eskaerari erantzuteko. Klima aldaketa eta elikagaien segurtasuna Arazoa larriagotzen duten faktore gisa, klima aldaketa aipatu behar da, munduko leku askotan elikagaien ekoizpena zailtzen baitu, eta krisi ekonomiko globala ere bai,
|
egoerak
okerrera egiteaz gain, 2015erako ezarritako helburuak lortzea eragotziko baitu, eta, besteak beste, munduan gosea pasatzen duten pertsonen kopurua erdira murriztu nahi baitu. Datu garrantzitsu bat hartu behar da kontuan:
|
|
|
Zeinu horiek haien egoera eta bizi kalitatea okertzen laguntzen dute, eta “tratatu lirateke”, dio Sánchezek. “Asko zaindu behar dira Alzheimerra duten gaixoen eguneroko bizimodua eta giroa, hartara, familiako giroko estimuluak isolatu, utzi edo deskonektatu ez daitezen, eta, ondorioz, haien
|
egoerak
okerrera egin dezan. Depresio sintomak ez dira normalak, nahiz eta Alzheimerren moduko gaixotasun sendaezin bat ere izan”, zehaztu du Sánchezek.
|
|
|
Ekonomia “ondo” edo “oso ondo” dagoela diotenen artean, %0, 6 mantendu da, eta %10, 3raino igo da pixka bat “normal” dagoela uste dutenena. Urte baten buruan, gehienek uste dute
|
egoerak
okerrera egingo duela(% 39,2, orain dela hilabete baino hamarren bat gehiago), baina baikorrek uste dute% 17,4k uste duela hobera egingo duela(% 16,2). Ikuspuntu pertsonaletik, %69k uste du lana “gutxi” edo “ezer ere ez” dagoela hurrengo 12 hilabeteetan; %20, 7k, berriz, langabezian geratzeko “oso” edo “nahiko” iragarri du.
|
|
|
Oihaneko erregea hamabost urte baino gutxiagoan desager liteke. Arriskuan dauden espezieen zerrenda gorriaren arabera, lehoia egoera ahulean dago, eta aditu batzuen ustez, haren
|
egoerak
okerrera egiten du urtetik urtera. Ehiztariek 100.000 euro inguru ordain ditzakete “trofeoa” lortzeagatik, beren habitata suntsitzeagatik edo beste animalia batzuen gaixotasunak transmititzeagatik.
|
|
|
Baina, zalantzarik gabe, hotzaren aplikazioa da eraginkorrena. Biktimaren
|
egoerak
okerrera egiten badu ordu erdi igaro ondoren, lehenbailehen joan behar da osasun zentro batera. Gogoratu zauri hori zaindu egin behar dela, ez kutsatzeko.
|
|
|
Baina, gainera, etxeak gero eta zor handiagoa dutenez, ezkortasuna espainiarren artean zabaldu da. Ikerketa Soziologikoen Zentroak (CIS) egindako abuztuko Kontsumitzailearen Konfiantzaren Adierazleak (ICC) agerian uzten du inkestatuen% 60ren ustez familiaren egoera ekonomikoa duela sei hilabete baino okerragoa dela, eta elkarrizketatuen% 80k baino gehiagok uste dute
|
egoerak
okerrera egiten jarraituko duela. Hala ere, joera hori alda daiteke.
|
|
|
Kreditu azkarrak beste aukera batzuk agortu direnean bakarrik eskatu behar dira, %20tik gorako interesa dutelako Hala ere, laguntza horiek gorabehera, ezkortasuna Espainiako etxeetan dago, gero eta zor handiagoa baitute. Izan ere, Kontsumitzailearen Konfiantzaren Adierazleak (KKI), 2012ko uztailean, adierazi zuen CISek inkestatutakoen %85, 4k uste duela zailagoa dela orain lana aurkitzea duela urte erdi baino, eta
|
egoerak
okerrera egingo duela hurrengo sei hilabeteetan. Izan ere, Espainiak bizi duen krisi ekonomiko luzearen, soldaten murrizketen, enpresa askoren itxieraren eta langabezia tasaren igoeraren ondorioz (urteko bigarren hiruhilekoan %24, 6 igo zen), pertsona asko atzeratu dira hipotekaren, alokairuaren, autoaren letraren edo oinarrizko horniduren ordainketetan.
|
|
|
Datozen urteetan etxebizitzen prezioak behera egingo duela espero da Beste bi faktore ere baloratu behar dira: zerga onurak ohiko etxebizitzaren erosketari bakarrik aplikatzen zaizkio, ez bigarren egoitzei; eta, Espainian
|
egoerak
okerrera egiten badu, eskuratutako eskubide horiek etorkizunean ezabatzen dira, eta desgrabazioak ez izateari uzten dio. Pertsona bakoitzak bere kalkuluak egin behar ditu erabaki bat hartzeko.
|
|
|
Egoera larriagoa da neguaren etorrera. Osasun arretarik eza, hotza eta kaleko biziaren gogortasuna ez dira oso itxaropentsuak. Ondoren azaltzen da zergatik etxerik gabeko pertsonen
|
egoerak
okerrera egin du eta nola, aurten ere, hura babesten duten erakundeek “Etxerik gabeko inor” kanpaina Europako ekimen baten esparruan, inor ez etxerik gabe 2015.
|
|
|
Etxerik gabeko pertsonak, haien
|
egoerak
okerrera egiten du
|
|
2013
|
|
|
Eta
|
egoerak
okerrera egiten du haurrak handitu ahala: bederatzi urtetatik aurrera, Estatuko haurrak egunean ordubete baino gutxiago aritzen dira jolasean.
|
|
|
Azterketa Mediko Zientifikoen Institutuaren ‘INESME’ txostenaren arabera, buruko gaixotasunak ezgaitasun globalaren %30 eragiten duten arren, 100 eurotik bost bakarrik erabiltzen dira osasun mentalean. Eta
|
egoerak
okerrera egin du. Sánchez Monge ren ustez, “buru eritasuna duten pertsonen kopurua handitzen ez bada ere, gaixotasun hori dutenek arreta gutxiago jasotzen dute eta egoera okerragoan daude”.
|
|
|
Arrazoia ez da berriztagarriak garatzen laguntzea, baizik eta langileen kaleratze masiboak. Eta, aurten,
|
egoerak
okerrera egin dezake, arduradunen arabera. Artikulu honek azaltzen du zergatik izango den 2013rako urte zaila energia eolikorako, eta sektore horren Espainiako datu nagusiak eta etorkizunari buruzko aurreikuspenak adieraziko ditu.
|
|
|
Haurren
|
egoerak
okerrera egin du Espainian. UNICEF eta Save the Children arduratu dira, eta errealitate hori arintzeko proposamenen zerrenda bat egin dute.
|
|
|
Asturiasko osasun agintariek adierazi dutenez, azken urtean 100 animalia baino gehiago hil dira tuberkulosiaren kontrolean positibo eman dutenak, eta, 2011 urtearen amaieratik, eragin handiagoa izan dute inguru horretan. Egoera kezkagarria izan ez den arren,
|
egoerak
okerrera egin ez dezan kanpainak jarri ziren martxan. Eskualdeko exekutiboak egindako neurriak izan dira ganadutegietako saneamendu kanpaina berriak aplikatzea; izan ere, tuberkulosi kasuak eta eremu bereko larreak ugaritu egin dira, larre garaian hainbat ustiategitako abelburuak nahasten diren lursail komunak baitaude.
|
|
|
«Munduko neska mutilek pairatzen duten krisi larrienetako bat da» gogoratu UNICEF. Siriako haurrei laguntzeko kanpaina UNICEF Euskadiko Batzordeak Siriako haurren aldeko kanpaina. 20.000 euro bildu nahi ditu udako baldintzen areagotzea «tenperatura igotzearen, ur eskasiaren eta osasun
|
egoerak
okerrera egitearen ondorioz». Krisiaren aurretik edateko ura zuten biztanleen herenak bakarrik du gaur egun baliabide hori, eta horrek areagotu egiten du haurrek beherako edo bestelako gaixotasunak izateko aukera.
|
|
|
Desnutrizio akutu ertaineko haur batek bere altuerari dagokiona baino gutxiago pisatzen du OMEren hazkunde estandarren arabera, eta besoaren batez besteko zirkunferentzia ere erreferentziako estandarraren azpitik dago. Kasu horietan, haurrak berehalako tratamendua behar du
|
egoerak
okerrera egin eta larri bihur dadin. Desnutrizio akutuaren edo larriaren kasuetan premiazko mediku arreta behar da, hiltzeko arriskua 9 aldiz handiagoa baita baldintza normaletan haur batentzat baino.
|
|
2014
|
|
|
Ez dago erlaxatzeko arrazoirik, baina bai hausnartzeko. Ikertzaile batzuen ustez, egoera berri hori osasuna sustatzeko politiken arrakastaren ondorioa da; beste batzuek, berriz, “plateau efektua” izaten dute, hau da, obesitatearen arazoan sabaia jotzen ari garela, edo, agian,
|
egoerak
okerrera egin dezakeela. Mundu guztiak ez du pisua handitzeko, gutxitzeko edo egonkor mantentzeko joera bera, eta galdera interesgarri bat sortzen da:
|
|
|
gizartea kontzientziatzea eta mobilizatzea Lan honek munduko ingurumen ekintzaileen erasoei buruz Amnisty Internationalek duela hilabete batzuk egindako txostena berresten du. Manuel Sobrilobek, GKE honetan Arriskuan dauden Pertsonen eta Pertsonen Lan Arloaren arduradunak, adierazi zuen «giza eskubideen eta ingurumenaren defendatzaileen
|
egoerak
okerrera egin duela azken urteotan. Jazarpena jasaten duten gero eta ingurumenzale gehiago daude».
|
|
|
Eta, horregatik, batzuetan zahartzaro terminoari ahulezia gehitzen zaio. Elkarrekin pertsona zaurgarri bat definitzen dute, bere osasun
|
egoerak
okerrera egiteko arrisku handia eta kontrako ondorioak izateko aukera handia duena, hala nola ospitaleratzeak, autonomia galtzea, ezgaitasuna, egoitzetan diru sarrerak, erorketak eta heriotza. Alzheimer gaitzaren ahultasuna Espainian 1,2 milioi gaixo Alzheimer gaixo daude, baina uste da 1,6 milioi gaixo ere izan litezkeela Zahartzeari lotutako patologia Alzheimer gaitza da, benetako epidemia dakarrena.
|
|
|
Agure bat erortzen denean Zaharren erorketak lehen mailako osasun arazoa dira, ondorio kaltegarriak eragiten baitituzte. Datuen arabera, urtero, 65 urtetik gorako hamar pertsonatik hiruk jasaten dituzte erorketak, baina
|
egoerak
okerrera egiten du urteak betetzen diren heinean, 80 urtetik gorakoen erdia iristen baita. Espainiako Geriatria eta Gerontologia Elkarteak (SEGG) adierazi du 65 urtetik gorako 1.400 pertsona baino gehiago hiltzen direla urtero, gure herrialdean erorita.
|
|
|
Pertsonen kasuan bezala, txakurraren artrosiak eragindako eragozpenak eta sintomak areagotu egiten dira hotzarekin eta hezetasunarekin eta udako beroarekin. Horregatik, muturreko tenperaturekin, artrosia duen animaliaren
|
egoerak
okerrera egiten du. Artrosia duen txakur baten artikulazioak ez dira berdin malguak, ezta kanonik ere.
|
|
2015
|
|
|
Zalantzarik izanez gero, beharrezkoa da AEPren gomendioa: «Hobe da
|
egoerak
okerrera egitea baino». Medikazioa berehala hasten da eragiten, eta lehen bost minutuetan emaitzak ikusi behar dira.
|
|
|
Janarien nutrizio profil eskasa, edaten zituen edari azukretsuen azukre ugaritasuna eta hilabete horretan irentsi zituen elikagaien errazioen tamaina direla eta, protagonistak egunean 5.000 kilokaloria hartu zituen, batez beste espainiar batek kontsumitzen duena baino askoz gehiago. Osasun
|
egoerak
okerrera egin zuen nabarmen, eta 11 kilo baino gehiago gizendu zituen (bost hilabete baino gehiago behar izan zituen aurreko pisua berreskuratzeko). Artikulu honetan dokumental honen alderdirik garrantzitsuena gogorarazten da, Cochrane zentroak ere egin baitu.
|
|
|
Munduko hegaztien
|
egoerak
okerrera egin du. Hala erakusten du arriskuan dauden espezieen zerrenda gorriak; izan ere, 2015 urtean, “arrisku kritikoan” dauden 1.300 hegazti espezie baino gehiago sailkatu ditu, haien historiako kopururik handiena.
|
|
|
datu nagusiak Irudia: Marietjie Froneman Berriki eguneratu da Arriskuan dauden espezieen zerrenda gorriak munduko hegaztien
|
egoerak
okerrera egin duela erakusten du. 1.300 espezie baino gehiago mehatxupean daude oro har, eta horietatik 218 «arrisku kritikoan» daude (zerrendako terminologiaren arabera, CR), eta, ondorioz, oso arrisku handia dute etorkizun hurbilean desagertzeko; 416 «arriskuan» (EN); eta 741 «kalteberak» (VU).
|
|
2017
|
|
|
Munduko herrialde pobreenetako bik, Sudán del Sur eta Afrika Erdiko Errepublikak, premiazko funtsak behar dituzte datozen hilabeteetan errefuxiatuen eta errefuxiatuen elikadura beharrei erantzun ahal izateko. Izan ere, Hegoaldeko Sudanen, Ugandan, Kamerun, Txaden edo Mauritanian, janari errazioak erdira murriztu dira, nahiz eta
|
egoerak
okerrera egin dezakeen, beharrezko funtsak lortzen ez badira. Oraingoz, Afrikako Adarreko errefuxiatuen% 40k anemia du.
|
|
|
Koloreak hautematea ere gutxitu egiten da gauez. Horri guztiari nekea eta loa gehitzen bazaizkio,
|
egoerak
okerrera egingo du. Elkarteak Ikuspegia eta Bizitzaadierazi dute zirkulazio istripuen erdia baino gehiago(% 59) ikusmen alterazio batek eragin dezakeela.
|
|
2018
|
|
|
40 urterekin oheratzen bazara, jakin ezazu ohitura txarrak ondorioak izaten hasten direla. Eta
|
egoerak
okerrera egiten du bizimodu sedentarioa badu: bere gorputzak kilo erdi bat inguru galdu dezake urtero.
|
|
2022
|
|
|
txakurrarentzat. Baina puntu horretara iritsita,
|
egoerak
okerrera egin ohi du. Maskota aurpegitik edo hankekiko muturra kentzen saiatuko da, eta horrek arazoa baino ez du larritzen; izan ere, oro har, beldar katearen ileak sakonera handiagoan baino ez dira sartzen.
|
|
2023
|
|
|
Presaka edo modu desegokian manipulatzen badugu, izutu egin gaitezke eta jasandako kaltea areagotu. 2 Kontuz erabili Hegaztiaren
|
egoerak
okerrera egingo ez duela ziur gaudenean, hartzen saia gaitezke. Une horretan, animaliak irrist egingo du eta bere burua babesten saiatuko da mokoa eta hankak erabiliz.
|