|
2009
|
|
|
Motibazioa landu: euskara erabiltzearen balio erantsia, abantailak prestigioa, bezeroarekiko arreta hobea, zerbitzuaren kalitatean hizkuntza ere txertatu, saritzeko bideak jorratu (Gernika Lumoko euskararen ziurtagiri sortu genuen eta hizkuntza
|
egoera
ona lortzen zuten horiei udalak diploma eta ziurtagiria banatu)...
|
|
2010
|
|
|
1 atalean aipatu bezala, kale neurketek eta inkesta soziolinguistikoek Mendialdeko gazte horien euskararen erabilera positiboki nabarmendu dute, gazte anitzek adinkideekiko harremanak euskaraz eratu baitituzte. euskal gazteen hizkuntza erabilerari eragiten dioten faktoreen gaineko ikerketa batek (Soziolinguistika klusterra et al. 2009) iradoki duenez, faktore horien arteko elkarreragina konplexua bada ere (maila indibidualean, mikrosozialean eta makrosozialean), agerikoa da haurtzaroko hizkuntza bizipenek eta ohiturek, elebidunen hizkuntza gaitasun erlatiboak eta hizkuntzaren pertzepzioek, bertzeak bertze, duten garrantzia. ...re horiek guztiak, hein handi batean, txikitako hizkuntza sozializazioari lotuta daude. alde horretatik, Mendialde euskalduneko gazteek izan dituzte euskarazko sozializaziorako baldintzarik hoberenak eta, antza, horri esker dira egun euskal hiztun aktiboagoak. hizkuntza egoera pribilegiatua da gazte haiena. pribilegiatua diot nafar euskaldun gehienak ez baitira halako giro euskaldunean bizi. baina
|
egoera
on hori ahul bezain hauskorra da. Mendialdeko herri koskorrak edozein aldaketa demografikoren eraginbera dira eta euskarak gizarte harremanetan bere lekua sendotu behar du. kezkak ere kilikatzen nau:
|
|
2019
|
|
|
Labur bilduz: osasun
|
egoera
onetik beste edozein ingurumen geoterritorial edo populazio segmentu baino hurbilago daude arnasguneak, plano kolektiboari dagokionez. osasun bete betean ez, baina beste inon baino osasuntsuago bai. horregatik da hain noraezeko, horregatik da hain zentral eta ezin alboratuzko, arnasguneetako nagusitasun moldaera horri indar betean (ahalik eta indarrik beteenean) eustea. ahuldutako hiztun taldea i... Ikus dezagun, laburzki, aditu horiek (horietariko zenbaitek, gure ustez adierazgarrienek) gai honetaz zer esan duten.
|
|
|
Munduko hizkuntzak igoera digitalari begira automatikoki sailkatu dira, eta gure ondorioa da igoera digitalera iristen diren hizkuntzak gehienez %5 direla. digitalizazioaren itsasgoraren eraginez, gutxienez erdia, gehiago agian,
|
egoera
onera pasako dira. kategoria horretan daude egIdSeko 1 kategorian daudenen arteko bi heren (%66), 2 kategoriako ia erdia (%46), 3 kategoriako %13, 4ko, %8 eta 5eko% 2 gainontzekoen artean %1a bakarrik agertzen da.
|
|
|
7 8b arteko hizkuntzak galzorian sailkatzen ditu unescok (mosley C., 2010), eta 9 taldekoak desagertutzat ematen ditu. Sailkapen horren arabera munduko hizkuntzen artean soilik %17 desagertuta daude, eta %20a arriskuan (6b kategoria); beraz, geratzen den %63a osatzen duten hizkuntzak
|
egoera
onean daude, ziur asko goAndras Kornai – Hizkuntzen Heriotza digitala rabeherekin (zenbaki hauek Simons gF, Lewis mp, 2013, erreferentziatik hartuak dira). datu horiek ohiko adieran zuzenak izan badaiteke ere (tradiziozko bizindar linguistikoa), gure ikerketaren aurkikuntza nagusiak ezeztatzen ditu, hizkuntzen gehiengo zabalak (%95etik gora) igoera digitala lortzeko ahalmena galdua baitu. az... Bere hezurdura gordetzeak edota museotan bere fosilak gordetzeak dodoaren desagerpena moteltzen ez duen moduan, tribuetako adinekoen herri poesiaren errezitazioko ahots fitxategiak online jartzeak ez du hizkuntza jakin horren igoera digitala suspertuko; motel zein ondare egoerako hizkuntzak digitalki hilda daudela esan daiteke, ez baitute hizkuntza komunitatearen komunikazio beharretarako balio.
|
|
|
Esparru digitalari dagokionez, osasuntsu sumatzen dut, beste hizkuntza asko ez bezala. Estatistika ugari erabili ditut bizirik dauden hizkuntzen eta hilzorian direnen profilak alderatzeko, eta aldagai guztiak aintzat hartuta, euskara
|
egoera
onean dagoela uste dut." [Orzaiz, J., 2018] eusko Jaurlaritzak ere behin baino gehiagotan antzeko iritzia azaldu du. 2016ko maiatzaren 16an ‘euskarazko Iktak:
|
|
2023
|
|
|
Lan horrekin jarraitu behar da horrela izaten jarrai dezan, baina gainerako sektoreei begirako lanketa behar dela nabarmena da, euskara lan hizkuntza izan dadin, batik bat Industrian, bertan jaso baitira euskarari dagozkion daturik txarrenak. Euskararen
|
egoera
ona ez bada ere, ikusi da badirela historikoki euskara plana urte luzez izan duten enpresak bailaran eta horiek egindako lanetik ikasteko aukera dute bailarako enpresek. •
|
|
|
Euskararen
|
egoera
ona ez bada ere, ikusi da badirela historikoki euskara plana urte luzez izan duten enpresak bailaran eta horiek egindako lanetik ikasteko aukera dute bailarako enpresek.
|
|
|
Kasu gehienetan arrazoiak kolonizazioarekin eta asimilatze prozesuekin lotuta daude (Escoriza 2021, 558). Munduan zehar ikus dezakegu fenomeno hori, eta Ipar Amerika ez da horretan salbuespena; izan ere, Kanadako hizkuntzak ez daude
|
egoera
onean. Hortaz, herri indigenak euren hizkuntzaren balioaz kontziente dira, eta horiek mantentzen eta biziberritzen ahalegintzen ari dira, lurra, subiranotasuna eta kultura aldarrikatzeko prozesuen barnean (Romaine 2015, 32).
|