|
2001
|
|
|
irakasleen aginduak ulertzeko gaitasuna izatea, ikasleak eta irakasleak agurtzen jakitea, horiei zalantzak galdetzen jakitea (ulertu ez duen zerbait azaltzeko edo zerbaitberriro esateko eskatzea...) eta horien azalpenak ulertzea, klasekideei zerbaiteskatzen, eskaintzen, ukatzen eta abar jakitea... Komunikazio egoera horiekguztiak
|
egoera
informaletan egingo dira.
|
|
|
Beraz, ikasleek garatu behar duten komunikazio gaitasunari begira, tartekoaden hirugarren mailan gizartean guztiontzat ohikoak diren testu era gehienak landubeharko ditugu, hala gizakien arteko harremanetan nola hedabideetan aurki ditzakegunak. Testu horiek
|
egoera
informaletan zein formaletan ikusiko dira.
|
|
2011
|
|
|
Seigarren maila hau zaila da, Fishmanen iritziz. Zailtasuna, funtsean,
|
egoera
informalak planifikatzean datza. Seigarren maila honetan komunitatearen egunerokotasun informalaz ari da Fishman, eta autoreak berak baieztatzen duen moduan, hor badago halako kontraesan bat:
|
|
2017
|
|
|
Gertakari hori eta, oro har, lan honen emaitzak, oso ondo azal ditzake Fonologia Naturalarenikuskerak (Stampe, 1979; Donegan eta Stampe, 1979; besteak beste). Fonologia tentsioan daudenprodukzio eta pertzepzio indarren bitartez ulertuz gero, zentzuzkoa da bertsotan (edo egoeraformalagoetako hizketan) bokalen triangelua bat bateko hizketakoa (edo
|
egoera
informalagoetakoa) baino zabalagoa eta balioetan egonkorragoa izatea. Hiztunak entzuleen pertzepzioa ahal bezain argiaizan dadin bilatuko du (bokalak elkarren artean ahal bezainbeste bereiziz eta muturrekoagotuz, etabokalen balioen aldakortasuna txikiagotuz), ekoizpen erraztasunaren (bokalen zentralizazioaren etabalioen aldakortasun handiagoaren) kaltetan.
|
|
|
Lan honetan bildutako datuen joera ikusita eta hori ulertzeko emandako azalpenean oinarrituta, espero izatekoa litzateke (lan honetan aztertu ez den arren) testuinguru informalagoetan ekoitzitakohizketa lauak triangelu are zentralizatuagoa osatzea, balio aldakorragoekin, gaztelaniaz frogatu ahalizan den bezala (Harmegnies eta Poch, 1992). Hizketa lau informalagoarekin batera, bertsoen kasuanere konparatzekoa litzateke hitzaldietakoa bezalako testuinguru formal batean ekoitzitako bertsoekosatzen duten bokal triangelua (lan honetan aztertu dena) bertso afari edo tabernako saio batean(
|
egoera
informalagoan) ekoitzitakoarekin. Espero izatekoa da egoera informalagoan ekoitzitakobertsoak, duen hizketa moldea dela eta (kantatu eta neurtua, besteak beste), hitzaldi formaleanahoskatutako hitz lauzko bokal triangelua baino zabalagoa (muturrekoagoa) izatea, baina hitzaldi batbezalako testuinguru formalean ekoitzitako bertsoen bokal triangelua baino erdiragokoa (zentralizatuagoa).
|
|
|
Hizketa lau informalagoarekin batera, bertsoen kasuanere konparatzekoa litzateke hitzaldietakoa bezalako testuinguru formal batean ekoitzitako bertsoekosatzen duten bokal triangelua (lan honetan aztertu dena) bertso afari edo tabernako saio batean (egoera informalagoan) ekoitzitakoarekin. Espero izatekoa da
|
egoera
informalagoan ekoitzitakobertsoak, duen hizketa moldea dela eta (kantatu eta neurtua, besteak beste), hitzaldi formaleanahoskatutako hitz lauzko bokal triangelua baino zabalagoa (muturrekoagoa) izatea, baina hitzaldi batbezalako testuinguru formalean ekoitzitako bertsoen bokal triangelua baino erdiragokoa (zentralizatuagoa).
|