|
2010
|
|
|
Mendebaldeko pentsamoldearen hustuketa omen dator, bestearen aurrean amore emate hutsa gertatzen ari omen da. Baina honek ere aurrez aurreko
|
egoera
batera garamatza. Gure kulturaren oinarriak indarrez behartzera jotzen bada, azkenean indar neurketa huts batera helduko gara.
|
|
|
Asko gustatzen zait". Beste
|
egoera
batean galdetu izango nion errezetaz, baina janari kontuak ahaztu eta barneko begiak zabaldu nituen: muino berde bat ikusi nuen, eta nire aitita amamen etxe zuria haren oinean, eta atzeraxeago berriz Gernikako ibaia eta Bizkaiko itsasoa.
|
|
|
Bai, zure kasuan halaxe izango da, Aiastui. Beste
|
egoera
batean dago, ordea, Aldasoro jauna.
|
|
|
Huts egin izanarena, hala ere, erlatiboa da. Ez zen euskara heriotzara bidean ez zihoala, baizik eta euskal nazioaren proiektuak beste
|
egoera
bat sortu zuela. Sabino Aranak, Espainiako subditoa izatetik Euzkadiko herritar oso izateko proposamenarekin proposamen horrek bildu zuen jarraitzaile multzoarekineuskarari nazio berri horren hizkuntza izateko posibilitatea eman zion.
|
|
|
Teknologiak eta bizimoduaren antolaketak beste
|
egoera
baterantz eraman gaitu, espektakuluaren erdian, espektakuluari begira dago jendea, horixe balitz bezala mundua.
|
|
2011
|
|
|
frankismoaren garai hartan, fikziozko euskal eleberri beltza egitea fikzio bihurtzen baitzen. Izan ere, nobela beltzaren eta nobela poliziakoaren arteko aldeak eta ñabardurak alde batera utzirik garai hartan euskaraz ez baitzegoen ez bata ez bestea, narrazio bien ezaugarrietariko bat errealismoa da, eta fikzioa egoera erreal edo erreal izan daitekeen
|
egoera
baten gainean eraikitzen da. Hau da, kontakizuna inguru sinesgarrietan kokatzen saiatu behar da.
|
|
|
zoriontsua, poetikoa, haur arkadia, landa edo ekologiazko arkadia, utopiazkoa eta abar. Baina beste batek termino bera erabil dezake kritika zorrotzak egiteko, adierazi nahi baita pertsona edo
|
egoera
bat errealitatetik kanpo dagoela eta kimera hutsa dela. Eta horrela agertuko da sarri askotan Espainiako nazionalismo zentrifugoak kritikatzeko; ez, ordea, bestelako nazionalismo zentripetoak.
|
|
2012
|
|
|
jendeak bere bizitza egiteari uko egitea, besteren batek egiten, arautzen edo gidatzen duelakoan. Ez da aparteko
|
egoera
bat, alderantziz, humanitatearen ohiko egoera omen da. Gurea ere bai, izan ere, jainkoekin edo patu zaharraren ideiarekin batera, oso gureak diren natura legeak edota ekonomia arauak ere badira" heteronomiaren euskarriak".
|
|
|
Examen clinique. Journal d’un hypermoderne, Editions de l’Aube, Paris, 2007 Hitza hipertesturen orpotik dator, George Simmelek ondo deskribatu zuen
|
egoera
baten metafora da: gero eta kidetza ahulagoa dugu gero eta talde gehiagotan, gero eta bereiziago dauden jendarte zirkuluetan bizi gara.
|
|
|
Gainera, are okerragoa, haien ordez errebeldeak hurbil zitezkeen, eta bera bakar bakarrik ikustean harrapatu eta oihan zulo batera eramango zuten indarrean, eta kaiola batean sartu, barrabilak moztu matxete batekin, makilarekin jo aurpegian begiak mastrakatu arte. Van Thiegelek esana zien ofizial gazte guztiei, halako
|
egoera
batean suertatuz gero, erriflea ahora zuzendu eta tiro egitea zela hoberena, eta halaxe bukatzea, nahiko ondo konparazioan.
|
|
|
Izan ere, hau da Hegelek subjektibitatearen eskubide infinitotzat ulertzen duena: dena arriskatzera naramana, nire kultur eduki substantzial osoa (nire kultur eduki etnikoa), beste edozein gauza baino garrantzitsuagoa den
|
egoera
baten alde (independentzia politikoa).
|
|
|
Jakina, ezetz esan dezakezue, baina, hamabost egunean, Heriotza zuen agindupeko lurraldeaz jabetuko da. Haiei men egiteko garaia da hau, baina gure esku dago noizbait ere beste
|
egoera
bat sortzea haiei kontra egiteko, baita garaitzeko ere. Beharbada ez du lortuko zuen semeetako batek, baina sinetsia nago zuen ilobetako batek lortuko duela.
|
|
2013
|
|
|
Joko Handiaren gaiak gogoan zituztenak —gerra, lan baldintzak, arma salmenta librearen auzia, osasun sistema— oso lasai zeuden, elkarren artean hizketan edo hautagaiaren propaganda irakurtzen. Joko Txikian ari zirenak, berriz, makurtuta, kopetilun, hil edo biziko
|
egoera
baten aurrean bezala.
|
|
|
Baina hilaren 24an Boucharden indarrak, laurehun gizon eta lau kanoi, lehorreratu orduko, harrokeriak utzi, eta erretiratzeko agindua eman zuen defentsa apal baten ondoren. " Zer egin nezakeen, Jaun Txit Goren hori, horrelako
|
egoera
batean?", idatzi zion erregeordeari, bere burua desenkusatu nahiz. Tropen familiei eta inguruetako kolono bakarrei Soledad misiora erretiratzeko agindu, eta presidiotik hamahiruren bat miliara zegoen Rancho Realera jo zuen berak, tropekin, salbatu ahal izan zuen munizioarekin eta probintziako artxiboko paper guztiekin.
|
|
|
estatu funtsen bidezko joko arau bereziekin, berariazko parametroak dituen merkatua. Eta parametro horien barruan, lehia librea, arlokide eta lehiakideen arteko berdintasun
|
egoera
batean. Kultur esparru edo adierazpide bakoitzerako doitu dira merkatu parametroak, tentu handiz, modu desberdin eta aldakorrean.
|
|
|
Jarraidura horren ikuspegitik, une honetan euskal hiztuna bizi deneko egitura administratiboa (k) beste kontu bat d (ir) a,
|
egoera
bat.
|
|
|
Identitate kolektiboaren aldetik, nire ametsaren eta ahaleginaren erdigunea da hiztun komunitate honen katebegia bermez biziberritzea hurrengo belaunaldietan, hori ahalbidetuko duen polis
|
egoera
batean. Ez dakit Hegoaldeko estatu bat datorren, zazpiko estatu bat, orain arte bezala bi estatutan jarraituko dugun, estatu egiturak asko ahulduko diren ala Alemania handiaren menpeko probintzia izango garen hurrengo mendean laugarren reich baten ondotik.
|
|
|
Kategorizazio guztiek bezala, arazoak sortzen ditu, definizio zaileko eremuak uzten ditu, eta asko problematizatu liteke, jakina. Kontua da berau dela ziurrenik lan metodologiarik eraginkorrena kulturaren mundu konplexua kudeatzeko gurea bezalako
|
egoera
batean, eta hau horrela egin ezean, hizkuntza minorizatu baten garatze aukerak disolbatzen direla.
|
|
|
Bigarrenik, telebistaren arloan abiadura bizian gertatzen ari diren aldaketak, eta teknologia nahiz eskaintza uholde baten panorama berria. Hirugarrenik, hiru hamarraldiotako pitzadura politikoa beste
|
egoera
batera pasa izana, eta horrek blokea zitzakeen hainbat posibilitate irekitzeko ahalbidea. Hiru arrazoi multzo hauen pilaketak abagune berezia sortzen du gai honetan.
|
|
|
Bost katetik bat izateko ‘luxua’ zuen euskarazko telebistatik, arras beste
|
egoera
batera pasatu gara. Dozenaka edo ehunka dira egun aukerak, gero eta fragmentatuagoa da hautua.
|
|
|
Aizkorarik ezean hoberena bestelako aterabideren bat asmatzea genikek. Zer eginen zuketen antzinako gizakiek holako
|
egoera
batean. Agian hara!, goi goiko adarretik zintzilikatu eta kulunkatzen hasiko zituzkean haritzondoa desorekatu eta zainetatik atera arte!
|
|
2014
|
|
|
Galde egina izan edo ez, desmartxa eskatzen du, engaiamendu bat, ez baita nehori galde egiten ahal egin nahi ez badu. Bertsolari izatea txapelketan parte hartzea da orain, tobera bezalako
|
egoera
batean agertzea bertsolari hitzaren bigarren eta hirugarren esanahia da. Behatzaileak ez daki zer egin behar duten koblariek testu inguru horretan, zein den hauen rola.
|
|
|
Gerrak bere bizitzan etendako esperientzia biltzen zuen bertan. Hitzak libreki azaleratzen utzi zituen irtenbiderik gabeko
|
egoera
batean preso ziruditenean.
|
|
2015
|
|
|
Dtjk vu delakoa literalki" jada ikusia" fenomeno psikiko bat da, zeinean antzematen baita halako sentsazio bitxia, iraganean jazotako bizipenen baten errepikapena berriro gertatzen ari izatearena. Alegia," jada ikusia" izan daiteke
|
egoera
bat, izatez berria dena.
|
|
|
gorputz ezberdinei erreakzio berberak edo berdinak eragiteko gai den irudiak eta adierak sortzea baita. Hortaz, zer lortuko lukete gorputz horiek leku batetik bestera,
|
egoera
batetik bestera, irudi hori eramaterik izango balute. Bistan da, erreakzio hura nonahi eragiteko ahamena.
|
|
|
Labur, euskaraz egitea izan dadila euskal Zeraren lotunea, artikulatzailea, beti partzial, beti ezegonkor; finean, euskal Zerean bizien eta bereizgarrien den anomaliak gu (batera) artikulatu gaitzala, eta hala, gure komuna izan dadila. Bistan da, esate hutsez ez da iritsiko halako
|
egoera
batera, hitzez eta egitez egikaritu behar baita.
|
|
|
Halaber, erabaki genezake, euskaldunok eta erdaldunok, euskal ez dela euskara; eta hala defendatzen dute askok eta askok, hala erabaki dutenez gero. Baina argi izan dezagun, hori ez da
|
egoera
baten deskripzioa, hori gauzek nola behar duten agintzea da. Nik, horregatik, errealitatea besteraperformatu nahi dudalako, euskal hori euskara dela diot.
|
|
|
Eta hitza ez dela tresna huts bat, hitzak baduela indar loteslea, aldi berean elkartekideak batzen dituelako eta nor bere buruarekin batzen duelako. Halako
|
egoera
batean, ez da egongo jakintza gramatikalik, ezta arau pragmatikoen deskripzio espliziturik ere, baina hiztun denek jakingo dute solas jokoan helburuak erdiesten. Erregimenak esango die hizkuntza ezin dela aldatu nahikara, are gehiago, berariazko debekuak ere egon litezke, batez ere mintzo hura jardun erlijiosoetarako erabiltzen bada.
|
|
|
Hala bada ere, identifikazioak azaleko efektuak baino ez badira, azala baino ez badago, sakonik edo barrenik ez badago, zergatik pentsatu" azalekoak" direla? Butleren esaldi famatu hark zioenez" gaya ez da heteroaren aldean, kopia originalaren aldean dena, kopia kopiaren aldean dena baizik". 99 Errepikapen parodikoak originaltasuna eranzten dio originalari, eta agerian utzi, originala izatea normalizazio eta hegemonia
|
egoera
bat baino ez dela, botere harremanen argitara ulertu behar dena eta, bidenabar diodan, erregimen ontologikoen argitara: esentzien gainbeheragatik onartu bide dugu originalik ez dela, kopiarik kopia korritzen dutela jendarte praktikek.
|
|
|
Ikono itxiek sexu praktiken eta sexu bizitza mugatzen duten moduan, pentsa dezagun, esaterako, zer egiten duen parodiak euskaldunek ez dute larrua jotzen performatzen duenean: soilik barrea eragin hor den
|
egoera
batez. Edo euskal (heterosexual) en ikonoa, hots, moldea, ernan?
|
|
|
Niri interesatzen zitzaidana, hala ere, honakoa da: gizaki arrunten jokaera, arrunt samar zen gizarte
|
egoera
batean, edo nahi bada, ezohikoa bai baina larria ere ez zen gizarte egoera batean. Gerra zegoen, bai, baina Ezkabako ehiztari zibil haiek frontetik hagitz urrun bizi ziren, eskualde egonkor batean, matxinada militarraren aldekoentzat hasieratik guztiz seguru izana zen lurraldea bera.
|
|
|
Niri interesatzen zitzaidana, hala ere, honakoa da: gizaki arrunten jokaera, arrunt samar zen gizarte egoera batean, edo nahi bada, ezohikoa bai baina larria ere ez zen gizarte
|
egoera
batean. Gerra zegoen, bai, baina Ezkabako ehiztari zibil haiek frontetik hagitz urrun bizi ziren, eskualde egonkor batean, matxinada militarraren aldekoentzat hasieratik guztiz seguru izana zen lurraldea bera.
|
|
|
Zera susmatzen dut: halako
|
egoera
batean, presoa eskapatzera bultzatzen duten arrazoi edo emozio berberek, presoa geldiarazi eta lurrean iltza dezakete: gosea, izua, itxaropena eta etsipena.
|
|
|
Hirugarren
|
egoera
bat, berria".
|
|
|
Hondoratuta, deprimituta, zurrumurruak heltzen zitzaizkion betiere nahastuta entzuten zituen albiste fidagarri apurrekin, ia beti txarrak edo penagarriak zirenak. Halako abaildura
|
egoera
batean murgilduta ez zuen gehiago entrenatzen jarraitzeko gogorik, ez zen batere kontzentratzen bere borroketan, eta berdin zitzaion irabazi zein galdu. Aspalditik sinatuta zeukan konbate bat galdua zuen, Denver hirian, Colorado estatuan.
|
|
|
" Elkar-lanean aritu beharrean, lehiakide bezala ikusten gaitu eta horregatik gugandik bereizteko egiten duen ahalegina. Gu isolatuz, gu desgastatzea nahi izan du, LABentzat bere maiatzaren 13a bilatu du —2001eko maiatzaren 13ko hauteskundeetan EHk izandako porrotaren antzeko zerbait bilatuko luke, beraz, ELAk LABentzat— Azken garaian LAB irenstea izan da ELAren helburuetako bat; ESK ere antzerako
|
egoera
batean harrapatu nahi izan du. Apustu horrek porrot egin du".
|
|
|
Estatutik ez da gauza handirik espero behar, zentralismorik gordinenera emana baita, baina Gasteiztik ere ez da behar adina egiten, ekimen politiko oro baztertu, eta kudeaketa administratibo hutsera emanak baitaude. Abertzaleok gauza izan behar gara gure arteko bi munduak elkarlanean jartzeko, nahiz onartu behar den ETAk jarraitzen duen bitartean oso aurrerapen mugatuak baino ditugula egin; elkarrizketa eta negoziazioak eraman gaitzakete beste
|
egoera
batera.
|
|
|
Oraingoan arazoa ez zen soilik kontabilitateen zifra dantza bat. Azken finean, kontabilitateak unean uneko
|
egoera
bati ateratzen dio argazkia, eta Caixabanken kontu liburuetan agertzen den bezala, Hiscan barruko partaidetzek 383 milioi euroko kostua zuten. 2012rako CANek inbertitutako dirua baino gutxiago balio zuen, eta ustezko irabaziak benetako galera bihurtu ziren.
|
|
|
Nafarroako Kutxan ere pentsatu zuten etxebizitza merkatuan prezioak luzerako igoko zirela, eta hartara adreiluan oinarritutako sistema ekonomiko hura sekula ez zela lehertuko. Eurek sortutako tranpan erori ziren, baina finantza krisiak eztanda egin zuenean, salbuespenezko
|
egoera
batekin alderatzen zuen Goñik: " Hau ez da krisi bat, atzeraldi bikoitza baizik eta ehun urtean behin bakarrik gertatzen da".
|
|
|
Publikoki ziurtatu zuten aukera hura aztertzen zihardutela baina fusioak ez zuela aurrezki kutxa txikien xurgatzerik eragingo, finantza erakunde bakoitza ez zegoelako bestearen lurraldean. Ezaguna zen
|
egoera
baten aitortza publiko hark Espainiako Lehia Batzordearen arreta piztu zuen, eta espediente bana ireki zitzaien hirurei.
|
|
|
Antza, administrazio kontseilua osatzen zuten politikariei jada kostuaren gaineko zalantzak uxatu zitzaizkien, eta enpresaren kultura berriaren istorio hura pozarren besarkatu zuten. Lehen plan hark gutxienez bai erantzuten zion salbuespenezko
|
egoera
bati, baina egitasmo hura begi txarrez hartu zuten kontseilariek hasieran. Hurrengo bi urtetan, ostera, salbuespena araudi bihurtu zen, eta Tea Cegos etxearen azterketak jarritako mugatik gorako erretiroak ezagutarazi zirenean, orduan begi onez ikusi zuten.
|
|
2016
|
|
|
Bere anaiaren ekintza bat, bere anaiak iraultzari buruz zeukan ideia:
|
egoera
bat zenbait orduz errotik aldatzea. Bai, gustatuko zitzaiokeen paradisuak zazpi ordu bakarrik iraun zueneko kontu hura.
|
|
|
Azken batean, biak berdintsu". Fabulak zera esan nahi zuen, praktikan ez ziola ardura
|
egoera
baten zinezkotasunak; zoriontsu biziz gero, zorion horren oinarri ahul edo sendoa bigarren mailako kontua zela. Carlosek Laurari begiratu zion:
|
|
|
Haren azaletik, andre gazte batek zuzen begiratzen zion, eta bere begirada lasaia zen: lasaia, inteligentea eta kemenez betea; shanti
|
egoera
batean erretrataturiko pertsona baten begirada.
|
|
|
Izen propiorik ezak alegia, ez aitaren aldeko deiturarik ez eta bataioko izen propiorik ere, argi eta garbi gure gaurkoa ez bezalako norbanakoaren izate mota erakusten du. Norbanakoaren izate ahulagoa eta taldearen izate indartsuagoa dakartzan gaurkoa ez bezalako beste
|
egoera
bat. Honek ondorio ugari ditu alor askotan.
|
|
|
Hau da egoera normala eta ohikoa. Aitzitik, Afrikan apur bat ibili denak badaki, antzeko
|
egoera
batean, normaltasuna dela gogoeta egitea," pareko horrek garbituko ote nauen", eta diskoteka batera joanez gero jendeak botilatik edaten duela kontsumizioa, basoan inork pozoina botako ote dion beldurrez. Neronek ditudan lagun apurren artean bik badute pozoinduta hildako senide bana.
|
|
2017
|
|
|
Bada Iribarrenek egindako Espozen aldeko zuriketa soziologikoa. Espozen biografo honen ustez, bazen Nafarroan gaur egun nekez uler daitekeen
|
egoera
bat, eta, horren arabera, hildako edo desagertutako heroi baten ospe ona ahaide hurbilenak zaindu behar zuen. Hortaz, ikuspuntu horretatik Idotzineko nekazariak biltzen zituen ezaugarri guztiak minaren ondorengoa izateko:
|
|
|
Zer da zubi erritua, beraz? Hitz gutxitan, batetik, bizi bidearen egokitzapena eta, bestetik, bizitzaren
|
egoera
batetik bestera igarotzea.
|
|
|
XX. mende hasieran, Arnold van Gennep antropologo frantsesa igarotze erritua (rite de passage) terminoaz baliatu zen munduan eta historian zehar errepikatzen zen erritu mota bat adierazteko. Igarotze errituak pertsona baten bizi
|
egoera
batetik bestelako batera igarotzeko gauzatzen diren ekintza sinbolikoen multzoa adierazten du. Alabaina, termino honek bakarrik egotetik ezkonduta egotera, nerabezarotik helduarora, talde batetik bestelako batera igarotzea eta bestelako aldaketa anitz adierazteko balio digun arren, zubi errituarekin aldaketa edo igarotze bikoitz bat adierazi nahi dugu, haurtzarotik nerabezarora eta hemendik helduarorako trantsitoa, alegia.
|
|
|
Tximuek laringea aski gora dute, mintzaira artikulatua eta jaterakoan itotzea oztopatzen dituena, baina gizakiengan jaitsi egin zen, itorik hiltzeko arriskua irekiz. Zergatik eboluzionatu zuen printzipioz" makurragoa" den
|
egoera
batera. Abantailaren bat behar zuen izan.
|
|
|
Tentsioak sortzen baditu ere, diglosia mota hau eramangarria da. Danierak eta' Alemanak desoreka
|
egoera
bat pairatzen
|
|
2018
|
|
|
Beraz, elite jaiotze hori oso lotuta egon zen Europan zientzia historikoak profesionalizaziorantz hasia zuen erritmo berriarekin. Historiaren Akademiaren berrantolaketa edo monumentu batzordeen egitura berriak beste
|
egoera
bat adierazten dute. Elitearen sorrerak berak ukitu europar eta akademikoa izan zuen, instituzionala, eta, horrela, Iruñeko eta Nafarroako eliteak harremanak eduki ahal zituen hainbat herrialdetako eliteekin.
|
|
|
Suposa dezagun, etorkizun hurbilean, medikuen eskasi
|
egoera
batera heltzen garela, eta arazoari konponbidea emateko, aukera ematen diegula erizain eta biologoei ospitaleetan lan egiteko, ordezko mediku gisa. Urtebeteko Master bat eskatuko genieke ordezkapen lan-postu horietan aritzeko, eta, horrez gainera, ordezkapen hori urteetan luzatuko balitz, mediku titular izateko aukera ere emango genieke.
|
|
2019
|
|
|
kapitalistak lana ematen du (errealitatean lanaren zati bat ez du ordaintzen), kapitalistak etekinak lortzen ditu (errealitatean langilearen irabaziak lapurtzen ditu), langileak lana bilatu behar du (lan indarra den heinean, errealitatean bere lan indarra saltzen du), kapitalistak propietateak ditu (errealitatean langileei desjabetutako lanarekin lortutako jabetzak dira), langilea lehen baino askeagoa da (errealitatean inoiz baino esklaboagoa da) Dominatzaileen ideologiak gizakiaren kontzientzian eragiten du, errealitatean gertatzen denari buelta ematen diolako. Modu honetan, gizakiak bere burua zapaltzen duen
|
egoera
bat besarkatuko du eta bere askatasuna murrizten duten kateak ez ditu ikusiko.
|
|
|
(2) Askatasun errealaz, Marxek askatasun ekonomikoa eta materiala ulertzen du. Ekoizpen prozesuan ematen diren harreman perbertsoak ezabatzeraino murrizten duen
|
egoera
batean bere benetako askatasuna lortzeko baldintza hobeak emango lirateke. Marxen ustez, askatasun formalak ez bezala, askatasun errealak gizakiari bere buruaren jabe izateko aukerak eta ahalmenak ematen dizkio.
|
|
|
Jendartearen oinarri sozioekonomiko berri bat sortzean askatasun formalak eraldatuko lirateke eta sustraietatik bermatzen den askatasun erreal eta material hori babestera bideratu lirateke, kualitatiboki ezberdinak lirateke haien azpian dagoen oinarri berria kualitatiboki ezberdina izango litzatekeelako (zapaltzailea izatetik ez zapaltzailea izatera). Marxen ustez horrelako
|
egoera
batean gizakia askeago izango litzateke ekoizpen bitartekoak eta propietatea esku kolektiboetan antolatuta egongo liratekeelako (orekatuagoa eta parekideagoa); gutxiago lan egingo lukeelako (lan egiten duenaren erdia baino gutxiago) eta denbora gehiago edukiko lukeelako giza kulturaren garapenerako eta beste gizakiekin sozializatzeko.
|
|
|
Baina horrek ez du esan nahi gizakiaren askatasuna mugagabea izango litzatekeela. Marxen ustez askatasuna ezin da hartu kontzeptu absolutu bezala eta gizakiak ez du inoiz mugarik gabeko askatasun
|
egoera
bat ezagutuko. Zertan oinarritzen da Marx hau esateko?
|
|
|
Izan ere, hasieran ikusi dugun Marxen ikuspegi dialektikoaren arabera, gizakia beharraren erresuma eta askatasunaren erresumaren arteko mugimendu kontraesankorrean mugitzen eta garatzen da. Gizakia" behar" egoeratik" askatasun"
|
egoera
batera doan mugimenduan bizi da eta mugimendu horretan borroka egiten du ahalik eta askatasun gehien lortzeko. Hasieran ikusi dugun bezala, Marxen hitzetan" el verdadero dmbito de la libertad[...] solo puede florecer con el ambito de la necesidad como base" (Marx, 2009:
|
|
|
" Gure ustez, komunismoa ez da gauzen
|
egoera
bat, oraindik zehazteke dagoena, ezta ideal bat ere, zeinetara errealitatea egokitu egin den. Gauzen egungo egoera deuseztatzen duen benetako mugimenduari deritzogu guk komunismo.
|
|
|
Subjektu oro trukatzaile hutsa da, eta bakoitzak gainontzekoekin besteek norberarekin duten harreman bera kondizio berdinetan izaten du hortaz. Elkartrukeko subjektu bezala ulerturik, berdintasun
|
egoera
batean ematen da pertsonen arteko erlazioa. Ezin daiteke indar ezberdintasunik antzeman.
|
|
|
Baloreak menperatutako sistema ekonomikoa aztertzean, kritikak Marxek egotzitako zorroztasuna eta sakontasuna bermatu dezan, arreta apropiazio prozesuetan jarri beharra dauka, eta ez jabetza deklarazio juridikoetan. Izan ere, jabetza pribatuak zirkulazio sinplean ikusgai ez den" gauzen
|
egoera
bat" inplikatzen du. Botere soziala botere edo jabetza pribatu nola bihurtu daitekeen ezagutzeko, bilakaera hori ahalbidetzen duten harreman sozial zehatzen forma ezagutu beharra dago.
|
|
|
78), zuzenbide publiko eta errepublikanismo erromatarrean aurkitzen den instituzioan dago oinarrituta; diktadura komisarioan hain zuzen. Gerra egoera edo matxinada
|
egoera
baten aurrean, diktadoreak (gobernuak, presidenteak...) herriaren fideikomisario gisa gobernatzeko aukera izan dezan, betiere eskumeneko botere ez-ohikoak dituelarik ordena konstituzionala inposatzeko. Orain, epe labur batez bakarrik izango lituzke konpetentziak, eta momentu oro fideikomitentearekiko (Senatuarekiko, parlamentuarekiko, herriarekiko...) erantzukizunez jokatzera behartuta legoke.
|
|
|
Zentzu horretan, aurrekaririk gabeko krisi zibilizatzaile batean murgilduta gaudela baieztatu dezakegu, bizitzaren esparru guztiak astintzen dituen sakoneko krisi multi dimentsionala dena (ekonomikoa, zaintzarena, ekologikoa, energetikoa, humanitarioa, politikoa, kulturala, identitate eta balio sozialen gainekoa,...). Ikuspegi ekologista eta feminista batetik, krisia bizitza jasangarriak kinka larrian jartzen dituen prozesu integrala da; egungo funtzionamendua bere baitan mantenduz gero, krisiak kolapso
|
egoera
batera eraman gaitzake. Hartara, ikuspegi dekolonial batetik zera gaineratu dezakegu:
|
|
|
Azalpen horretan erraz ikusten ahal dugu gure burua horrelako
|
egoera
batean sarturik: eskua gure aldera astinduz, lagunari etorri!
|
|
|
Horrela hartzen baduzu esaldi honen bitartez
|
egoera
bateko baldintza bat bururatu zaigu. Kasu honetan bahizkia aditz laguntzaileari lotu diogu; baina, berdin berdin lot geniokeen aditz trinko bati.
|
|
|
Horrelako
|
egoera
batean, beraz, aditz bat dugu, gure ikergaiaren momentuan;" beldur naiz" belaunaldikoek aginteran erabiltzen zituzten aditzoinetako bat: aditzaren jatorrizko esanahia eta garaia —aditz bat, esanahi bat—, kontuan hartuz, hiztunak, adberbio erakuslea behar izanez gero, aginduaren arabera aukeratutako aditzak erakutsiko digu zein adberbio erakusle erabili zuen.
|
|
2020
|
|
|
Izan ere, gaixotu egiten gara, oinazea eta sufrimendua pairatzen ditugu; errealitate ukaezina da hori. Halako
|
egoera
baten aurrean norbere burua hobeto ezagutu eta haren alde egiteko hautua egin dezake gaixoak edo sufritzen duenak, eta horrek, gaixotasuna eramangarriago egiteaz gain, bere buru, bihotz zein gorputzarekin bat egiteko aukera emango dio.
|
|
2021
|
|
|
Eztabaida edo ez adostasuneko
|
egoera
baten aurrean, parte hartzen ari direnetako batek bestea aho bete hortz, erantzunik gabe, uzten duenean erabiltzen du hirugarren batek. Harridura eta ustekabea adierazten ditu.
|
|
|
Irudia pertsona erabat puztuarena da, baina puztearen arrazoia ez da jan edana, ilusioa, harrotasuna, zoriona edo horrelako egoera pozgarri eta" puzgarri" bat. Bigarrenak,
|
egoera
baten (festa, elurra...) hurbiltasunak eragiten duenean norbaitengan. Pozez edo irrikaz erabat harroturik, puzturik egon.
|
|
|
Zerbaitek normalean beste
|
egoera
bat erakusten duela adierazteko erabiltzen da, ‘ohi izan’ Ondarrak Bakaikun lehena jaso zuen eta bigarrena Etxarri Aranazkoa da:
|
|
|
Gogoan dut amets bat errepikatzen zaidala, gozoa, atsegin
|
egoera
batekin esnatzeraino. Baina zer amesten dudan ez dut gogoan.
|
|
|
Edonola ere, eskola ez da edozelako erritua," igarotze erritua" baizik —edo legitimazioa erritua, edo instituzio erritua, besteak beste— Terminoa Arnold van Gennep antropologo frantsesak erabili zuen lehenengoz XX. mende hasieran bizi
|
egoera
batetik bestera igarotzeko errituei erreferentzia egiteko. Alabaina, erritu horrek gauza askori egin diezaioke erreferentzia, bizitzan egoeraz maiz aldatu ohi baitugu:
|
|
2022
|
|
|
Azken buruan, gizakia, bizidun den aldetik, ezin uler daiteke janariaren eta edariaren inguruko jakintza kontuan hartu gabe. Izan ere, jatea ezinbestekoa da bizirik irauteko, eta funtsezko eragina du jendearen eguneroko jardueran eta bilakaeran (presentziaz zein absentziaz); hura segurtatu beharreko mailatik (oraindik ere, milioika jenderen hil edo biziko behar larria) garapen handikoa eta are sofistikatua den
|
egoera
bateraino. Gizarte baten kultura eta are hizkuntza bera ere aztertzerakoan, berehala agertzen dira janariarekin eta elikatzearekin zerikusia duten hizkuntzazko edukiak eta hainbat oihartzun ahozko literaturan.
|
|
|
Agian Gregorioren aitak eta familia osoak, bizimodua eta zorrak ordaintzeko ardura guztia semearen gain uzteak sortu du honengan oso egoera larria, eta heldu da une bat ezin duena aurrera egin. Zomorro bihurtzearen metaforaz adierazi du egoera larri hori Kafkak; gaindi ezin den
|
egoera
baten kokatu ditu eleberriko pertsonaiak. Hemendik aurrera, gauzak Gregorioren aldaketak aukera emango dio familiari arazoak bere esku hartzeko".
|
|
|
Gogoratu dugu aurreko solasaldian aipatu dela ez zela logikoa istorioan gertatzen zena, edo ez ziotela logikarik ikusten, ez dakitela logikak nora eramango zukeen familia bat horrelako
|
egoera
batean zomorroa etxeko gelan izanda, edo gizartean onartua ez den kide bat. Irakurleen ustez egoera ez da errealista, geure errealitatearen logikatik kanpo dago.
|
|
|
Inoiz kontatu ere bai, eta orduan, poesiek narrazio itxura hartzen dute edota
|
egoera
baten zertzelada batzuk ematen ditu. Esan ala esan ez ditugun gauzak adierazteko behar du poetak poesia.
|
|
2023
|
|
|
Tentuz jokatu behar du. Horrelako
|
egoera
batean akatsik txikiena erabakigarria izan daiteke.
|
|
|
Ezagutza" alferrikako" edo teorikoen metaketa azkarrari esker, espero gabeko
|
egoera
batera ailegatu gara: gero eta errazagoa da problema praktikoei espiritu zientifikoz heltzea, bai asmatzaileek, bai zientzialari" puruek".
|