Bilaketa
dist.
non
lema/forma
nola
bilaketa
kategoria
Iragazkiak

Emaitzak: 145

2002
‎Bibul, ek pentsa bere ez bere erri alderaiño urreratzen ziranik oraingo onetan. Alik eta beranduen andik urten gura ebalako egiten ei eban orlan. Guk, gure aldetik etxoletara artu genduan, egun biko bidean ziran ta.
2003
‎Ez dakit zerikusirik daukan, bere Italiako bidaian Goethek kontatzen du(" urriak 6"), Veneziako gondolariak ilartargitan Ariostoren eta Tassoren poemak estrofak txandatuz abesten entzun dituela gau osoan kanaletan. Arrantzaleen andreek gauza bera egiten ei dute Lidoko hondartzan ilunabarrean, gizonek itsasotik etorreran erantzunda. Byronek informazio bera errepikatzen du.
‎Eta preso zela erabakitzen zuenean, harekin urrikaldu eta gupidatu egiten zen. Horrexegatik egiten ei zidan ihes. Halaxe esan zidan behintzat.
2004
‎Ohituta gaude, batez ere gurea bezain inguru erdaldunetan, “zer ondo egiten duen euskaraz! ” en tankerakoak entzuten. Euskaraz “hain ondo” egiten ei duten horien jarioa entzunda, ostera, nik ez dut ezer berezirik igartzen, txarto egiten ez dutela ez bada. Alegia, Frankfurteko biztanle arrunt batek alemanieraz egiten duen bezala egiten dute euskaraz.
egiten ei duten moduan.
2005
‎Egiten ote du behar besteko ahaleginik gaurko beharrei erantzuteko? Idazlearen ustez ez, hainbat gaitan ezikusiarena egiten ei du Elizak, barruko arazoak estali eta kanpora begira konponbideak ekarriko dituzten erantzunak eman gabe.
‎talde bat hezearen ordezkaria zen eta bestea berriz, lehortearena. Antza, ondorengo sei hilabeteetan, talde irabazlearen eguraldia egiten ei zuen.
2006
‎Bestalde, greziarrena eta erromatarrena zibilizazio hiritarrak ziren, eta ez zituzten begi onez ikusten gune ez hiritarretan eta mendialdean bizi ziren herriak. Menditar horiek oso itsusiak eta basatiak omen ziren, hizkuntza ulertezina hitz egiten ei zuten eta senez arriskutsuak ziren, gerrazaleak, bidelapurrak eta bortitzak.
‎2) ez guztiz positiboki behin juzgatzen du –salbuespenezkoa uste dudan kasu batean, eta oker ez banago bakarrean Ortega-ren obra guztian–, unibertsaltasunaren izpiritutik egungo aldebakarkeriara (bereziki alderdikeria marxistara) zubia egiten ei duelako: filosofia erromantikoak irakatsi bide duenez," cada" espíritu popular" –Volksgeist– posee una ideología propia inexorable e inalienable", horrela pentsamenduaren eta egiaren unibertsaltasuna galdu izango omen bailitzateke441; eta
‎Unamuno espainolista porrokatua zen. Baina espainol jatortzat hartu ohi den oro gorrotatu egiten ei zuen: " lo confieso, no solo no soy latino de raza (como vasco que soy) sino que aunque con la mente procure comprender el latinismo, mi corazón lo rechaza".
‎Ordenagailuak eta telebista aparailuak. Eskola on line egiten ei dute seme alabek.
2007
‎XVI. mendean Gasteiz elebidun zen: erromantzea gehiago egiten ei zen, baina euskara ere biztanleen hizkuntza arrunta zen. Aldi horretakoa dugu" Landuchioren hiztegia" deritzana (1562), hiriburuan orduan egiten zen euskararen lekuko.
‎" Jentilak" espirituak dirala esan deusku. Jentea hilten danean, espiritua, batzuetan, ez ei dala gorpuan geratzen eta urten egiten ei dau. Espirituak edozein gorputzen eitea hartu leikela.
‎Ugazabak arriskua ikusten dau herriak hartu dauen bideagaz. Gauza asko turismoari begira egiten ei dira, eta bisitariok urte gitxitan bizimodua aldatu deutsegu. Gringitoek be etxeak erosi dabez, baita jantokiak zabaldu be; baina ez daukie hartu emonik bertokoakaz.
‎Bildurra sartu ei jakon gorputzean, asmau ezinik ha zer ete zan. Argiorrek erakarri egiten ei eban. Zer zan inoz ez dauela jakin esan deusku, baina gogoratzen jakon bakotxean zirrara batek gorputza erdibitzen deutsala autortu deusku.
‎" egin behar dot" asko daukie," gura dodana" gitxi egiten dabe. Hotz egiten ei dau: zapatak, kaltzetinak, fraka luzeak, gonak eta galtzerdiak, alkondarak, nikiak, jerseak eta jakea.
‎aspertu egiten ei ditu euskaldunak;
‎–dar a los mitos su valor exacto, sin dejarse llevar por la fuerza de los referidos tópicos, que, como indica Hume en la frase con que encabezo estas líneas, hacen mucha huella entre la gente vulgar: gente vulgar entre la que cabe que entren escritores, ministros o generales?? 10 Beraz, mitoek badute beren balioa, behar legez baliatuz gero, h. d., esajeratu edo larretsi gabe, bulgoak egiten ei duen moduan11 Caro Baroja-ren saioaren hasierako goiburu aluditua, Hume-ren izkribuko lehen perpausa da: –The vulgar are apt to carry all national characters to extremes?
‎inguruaren eraginaren pean, klima, elikadura, organoen erabilera edo eza? bizidunen ezaugarri batzuk aldatu egiten ei direla eta mutazio horiek ondorengoek heredatu egiten dituztela; hala, jirafaren lepo luzea janari bila beti sama luzatu beharrean ibiltzetik eratorria litzateke. Espezieak naturan, beraz, lehenik, ez dira aldaezinak, transformatuz doaz; baina, bigarren, esaniko aldaketak ez dira artekogabeak, kanpoak automatiko eraginak organismo biziaren gainean, baizik eta hartarako barne ahalmen bat duten indibiduoek bakarrik garatzen dituzte, h. d., norbere ekintza batenak dira ekarpenak inguruari erreakzioz (gero, gizakiari aplikatua, arrazaren izpiritua izango den barne indarra), ez zuzenean inguruaren akzioaren ekarki mekanikoak.
‎Beraz, mitoek badute beren balioa, behar legez baliatuz gero, hau da, puztu gabe, lagunabarrak egiten ei duen moduan750 Caro Baroja-ren saioaren hasierako goi buru aluditua, Hume-ren izkribuko lehen perpausa da:
2008
‎" Nipai" esatera ausartzen zanari, ez entzun egin eta paso egiten ei eban. Kontua da errondea merke merke ateraten jakola.
‎Ni jaio nintzanerako igaroa zan gerra zibila, baina oihartzunak niganaino ailegau ziran. Gerra aurretxoan mitinak egiten ei ziran auzoetan be. Asterrikan guardia zibilek galarazo ei eben holako bat.
‎Bat batean be egiten ei eban, tabernetan eta. Halantxe ezagutu ebazan Mattin bertsolari ospetsua eta hemendik alde egindako Errexil be.
‎Aitak kontetan ebanez, azken tragoa bertsorik txarrena botaten ebanak ordaintzen ei eban. Hori jakinda, entrenamentu gogorra egiten ei eben aurreko egunetan. Batez be asmetan trakets samarrak ziranek.
‎Frantziako matrikula dauka autoak, baina espainiarra da gidaria, hirurogei urtera bidean dagoen gizon ia burusoila. Hilean behin egiten ei du bidea, eta muga pasatzeko informazioa eskatu diogu.
‎Gaur egun, sakelako edozein telefonok dauka kamera. Canok azaldutakoaren arabera, sarritan egiten ei dira sakelakoekin filmatutako filmen lehiaketak; zinemazaleez gain, zuzendari profesionalak ere gonbidatzen omen dituzte lehiaketa horietara, eta, askotan, zein film diren batzuenak eta zein besteenak igartzea ez omen da batere erraza izaten.
2009
‎Egun, San Lorentzo elizako goiko aldean ikus liteke berez Santa Kurtzeko ermitari zegokion harrizko mahaia. Aldeetan irakurtzeko sano gaitzak diren letrak ikus litezke, eta lekukoen esanetan, antzina batzarrak harrizko mahai horren inguruan egiten ei ziren.
‎Gerra Zibilera arte lurraren gainean egiten ei ziren probak Jatabe inguruko lekurik gehienetan. Geroago ipini izan dira karrajuak.
‎Eta pobrea hiltzen zenean, ostera, ahalik eta arinen egiten ei zen segizioa eta hileta. Eta abadearen esana:
‎Gauerdian, Natibittate eguna hasten zenean, oilar meza egoten zen, eta hara joaten zen jatabear ugari. Seriotasun handiko meza izaten zen, kantariak egoten ziren, eta eliza bete egiten ei zen.
‎Baina akorduan daukate zelan eurak baino arteragokoak errondan atera ohi ziren Gabon Zaharretan. Errondan irten eta bihurrikeriak egiten ei zituzten antzinako gazteek egun horretan.
‎Etxekoei entzundakoaren arabera mutilak neska eta neskak mutil janzten ziren. Batzuek arropa berriak ere egiten ei zituzten mozorrotzeko.
‎Oilo satsa asko erabiltzen ei zen aldi batean, baina arin utzi zioten erabiltzeari. Lekukoen esanean, oilo satsa sano indartsua da, eta neurria hartu ezik, luzera, lurra erre egiten ei du.
‎Belar meta gutxi egiten ei zen lehenago Jataben. Lekukoek diote giputzek egiten zituztela asko, baina eurek lastategian sartzen ez ziren belarrekin baino ez zituztela metak egiten.
‎Elizaz Lemoizi dagozkion Jatabeko aldea etxeetako biztanleek, Eguen Guren egunez, esandako herrian egiten zen prozesioan parte hartzen zuten. Prozesioa kantuan egiten ei zuten, elizatik frontoiraino egiten zuten ibilbidea eta elizan amaitzen zen gero.
‎Ugari agertzen ei ziren, egun horretan okelarik ezin jan zitekeela eta. Prozesioa ere egiten ei zen Bariku Guren egunez.
‎San Lorentzoko elizkizuna serioagoa izaten ei zen. Andre Marian, ostera, gazteek parrandatxoa egiten ei zuten meza ostean.
‎Gloriako mezan sua eta ura bedeinkatzen ziren. Sua bedeinkatzeko su txiki bat egiten ei zen elizpean, batzuetan. Besteetan, kandelekin egiten ei zen bedeinkapena.
‎Sua bedeinkatzeko su txiki bat egiten ei zen elizpean, batzuetan. Besteetan, kandelekin egiten ei zen bedeinkapena.
‎Gerra aurretik Jatabeko jolasa alaitzen soinulari ospetsua izan zen Rufino Arrola, Andrakako errementaria. Bere anaiak kobratzaile egiten ei zuen, mutilei kobratzen neskei oratuta dantzan egiten zutenean. Rufinorekin batera, Urdulizko Prudenek jotzen zuen panderoa hasieran eta Kepa Arrizabalaga plentziarrak beluago.
‎Pausu horiek guztiak eman ostean, egun batzuetara, gariak aldendu egiten ei ziren.
‎Azken garaian autobusez egiten ei dituzte jatabearrek Urkiolarako osterak. Eta irribarrez begiratzen ei diete adin batetik gora harriari bueltak ematen ibiltzen direnei, sasoia joan ostean akordatu direla eta.
‎Ikerketa jardunean jakitera eman zaigunez, seina ortuan hobiratzea sekretu handiz egiten ei zen. Ume horien gainean berba egitea tabua zen.
‎Antzina, andreak, erditu eta ostean askoz egun gehiago egiten ei zituen ohean gaur egun baino. Elikadura ere ez zen egunerokoa izaten, oilo salda hartzen zuten egun askotan, janari arrunta jaten hasi aurretik.
‎Jatabera etortzen ziren maisu maistrek arin alde egiten ei zuten. Irakasle gehienek euskara ez jakiteak izugarri jaitsi zuen heziketa maila.
‎Jaunartze sakramentua hartzeko egunean umeen janzkera aldatzen joan da XX. gizaldian zehar. Hasieran batzuk beltzik jantzita egiten ei zuten jaunartzea. Gerora, gerraostetik aurrera, neskatilek buruan belo edo mantelina zuri luzea eroateko ohitura zabalduz joan zen.
‎Sorginek kalte egiten ei zieten gauez etxerako bidean ibili eta eurekin gurutzatzen zirenei. Esaterako, Andrakako erromeriatik etxera bueltan zetorrela, sorginek bahitu eta bere burua Landatxuetan aurkitu zuen gizonaren kasua aitatu digute.
‎Lekuko batek, izekoari entzun zion zelan Anboton sorgina zegoela, eta gizonei bidean irten eta larrutan egiten ei zutela.
‎Erradura zaharra ipintzen zitzaien etxeko atarian elaiei, bertan habia egin zezaten. Izan ere, elaiak leku berean egiten ei du habia urtero. Habia handitu egiten dute urterik urtera, eta ohitura egon da elaiaren habia errespetatzeko elaiak alde egin eta gero ere.
‎Inori faltsu esateko zapo esaten zaio. Eta lekukoen esanetan, benenoa daukan piztia da, bere txuak kalte egiten ei dio aurrean daukanari. Apoa eta sugea dira, bide batez, sotzardea edo palu bat sartu eta bertatik eskegita hil ondoren ere eguzkitan sikatzen uzten diren pizti bakar biak.
‎Mungiako abadeak meza ematen zuen sasoian, goietarrek eta ibarrekoek haserre egiten ei zioten elkarri. Eta abadea tristatu egiten zen, jaiak bakean igaro behar zirela eta.
‎Baina lekukoen arabera, San Joseetarako heltzen da beti. Gero, San Pedrotxu egunean Laukiztxikerren alkatearen alabarekin aurreskua dantzatu eta ospa egiten ei du. Bagiletik aurrera ez da kukurik entzuten.
‎Eguzkia irtetearekin batera abesten zuen. Marti zozoak umeak garaitikoek baino arinago egiten ei ditu.
‎Bertan batzen ei ziren sorginak ere. Lehengo erromeriak bidegurutzeetan egiten ei ziren beti eta hemen ere domeketan erromeria egoten zen antzina, baina debekatu egin zuten. Lekuko baten aitari gonbitea egin ei zioten Txiboko Landara joateko.
‎Artzaina ez ei da parranda zalea. Baina behin irtenez gero, parranda luzeak egiten ei ditu.
‎Lekukoen gomutan agertzen dira oraindino ere inusturiek etxeetan eta etxe inguruetan egindako kalteak. Lehengo beheko suko laratzak, burdinazkoa zenez, erakarri egiten ei zuen inusturia. Goieta auzoko etxe batean tximiniatik sartu eta, txahal bat hil eta txerri erdia erre egin ei zuen.
‎Bedeinkatutako kandela piztu ostean otoitz egiten zuten etxekoek. Justuriaren babeserako Santa Barbarari eta trumoi amarra egiten ei zuen Santa Kurtzeri errezatzen zieten. Lekuko batek baino gehiagok adierazi digun moduan, otoitzak eragina izan dezan Santa Barbaraz ez da trumoia denean bakarrik gogoratu behar.
‎Eta horietariko asko egoteak ezbehar handiak ekarri ditu abereetan. Iturburu, errekatxo eta sitzuskiak dauden lekuetan egiten dira zulook, eta abereak ura edatera hurreratzen zirenean, leizeetara jausi eta askotan tragatu egiten ei ziren.
‎Arrosario ostean herriko etxe aurrean egiten zen Jatabeko dantzaldia edo jolasa. Kaminoan egiten zuten dantzaldia askotan, eta edadeko jatabearren esanetan, antzinako dantzaldi eta erromeriak bidegurutzeetan egiten ei ziren.
‎Etxeak egiteko materialei dagokienez, Jatatik ekarritako harriekin egiten ei ziren etxeak antzina. Landu bakoak erabiltzen zituzten hormak eraikitzeko, eta harlanduak ateburu, bentana marko eta horma ertzetan.
‎Bigarrena, aipatzen gabiltzan izakiei zehazki zegokiena. Libre egoten zirenean handiak eta indartsuak egiten ei ziren. Azkenik, San Juan ermita altxatzeko egunez egindako beharrak bedeinkatzen hasi ziren.
‎Agian horregatik pentsatzen da zubien azpian bizi direla. Argi handi batekin agertzen ziren, jendea itsutu egiten zuten eta ihes egiten ei zuten gero. Jendeak buelta ematen zuen argiak itsututakoan eta orduan galtzen ziren.
‎Iretargia da, horien ustez, jendeari norabidea galdu arazten diona. Iretargiak burua galdu arazi egiten ei du. Iretargin kanbiora zeozek on ber dau.
‎Gloriako meza amaitu ostean kanpai jotze itzela egiten ei zen, Kristo berpiztu zela ospatzeko.
‎Errogatiben kasuan, garrantzia berezia zeukan Marurizarraren ondoko mugarri handiak, eliza eta ortusantuaren bidean zegoenak. Lekukoen esanetan, Marurizarreko gurutzedun harri handiari bueltak emanda, zortzigarren egunerako edo egiten ei zuen euria. Harriari bueltak ematen zizkiotela esaterakoan, prozesioko ibilbidearen ardatza zela esaten dute lekukoek, harriari berari bueltak ematen zizkiotela baino.
‎Goldatzeko lur mota gogorra ei da siku dagoenean. Eskua sartzeko besteko arrakalak egiten ei dira, eta sats asko egin behar zaio, uzta ona emateko. Baina ondo areatuz gero, hobeto gordetzen ei du ura sikateetan.
‎Ahuntza daukate zuhaitzen areriorik handienetakotzat: ahuntzak zuhaitzari haginka eginez gero, ihartu egiten ei da.
‎Auzokoak eta senideak etorri ohi ziren hildakoaren etxera gaubela egitera. Txandak egiten ei zituzten, batzuk hamabiak arte geratzen ziren, beste batzuk ordu biak arte..., eta horretara hildakoaren inguruan beti egoten zen norbait. Arrosarioa errezatzeko ardura hartzen zuen batek, edadeko andreren batek gehienetan, eta garaitikoek erantzun egiten zuten.
‎Baina antxina antxina ez ei zan holan izaten. Abereak be alkarren artean berba, gizonari jagokozan beste gauza asko be egiten ei eben. Kontxo orduko abereak!
‎Espainiako Poliziak hiru etxebizitza miatu ditu iruzur fiskalaren aurkako operazio europar baten baitan, Espainiako Gobernuko Barne Ministerioak jakinarazi duenez. Hain zuzen ere, sareak Belgikaren, Frantziaren eta Espainiaren arteko ibilgailu merkataritzan egiten ei zuen iruzur.
‎Hormatzar biak angelu kamutsean elkartzen diren juntura, arrakala gorri batek markatzen du goitik behera, eta haren barrenean Kastalia ninfaren iturria dario harri azpitik, esparrru santuaren albotik behera arroilaraino jaisteko. txiki bat egiten duen tokian, gaur errepideak gurutzatzen duen parean, egiten ei zituzten erromesek purifikazio erritualak santutegian purifikatuak sartzeko. Distantziatik, Iteatik Galaxidira errepideko bihurgune batetik esaterako, itsaso mihiaren beste aldetik, nabarmenago erreparatzen da bi haitzen junturako irekiduraren femininoa, mendiaren haragian ebakiriko zauri gorria.
2010
‎Horregatik da guztiz balio handikoa Espainiakogudarostearentzat. Zeluan deritzon tokitik urten oi dau lantzean behinean hegaz bere tramankuluagaz turkiarren soinekoak jantzirik eta zuzen zuzen joaten da oraindino Espainiak menperatu ez dauzen jara edo erkietara, eta han osalari turkiartzat bere burua egiten ei dau. Moro guztiek besoak zabalik hartzen dabe, eta ihes egiten dauenean mosu ez besteak egiten deutsoez.
‎Maite zaituen batek txalokoa emanda esnatzen ez bazara, leziook errepikatuko dituzu, egunero, gero eta sarriago, gero eta hutsalago. Gurasotzak arduratsu egiten ei gaitu; helduaroak buruko txoriak uxatu eta zentzatzea ei du berezko, ezkerreko ukabilak goratutakoa ahaztu eta erregeren aurrean belaunikatzeraino loarazten gaitu," horiek gaztaroko ameskeriak dira" esateraino.
2011
‎Kobeari berari be bai baten batek. Axpeko koba honek Angiz baserri ondoan dagoan beste koba bategaz bat egiten ei dau, lekukoen esanean, ze koba horretara galtzua bota ezkero, Axpeko kobatik urteten ei eban eta.
‎Datu historikoek dinoskuenetik6, antxina monastegi izan ziran bai Madariaga torrea eta bai Etxebarriatze etxea be; bertan bizi diranen ustez, torre moztua izan leiteke etxe hori. Madariagan bizi izandakoek dinoenez, bigarren pisuan ei egoan bizilekua, eta horrek guztiz deseroso egiten ei ebazan hornikuntza beharrak. Aparteko nortasuna eransten deutso jauregi horri ondoan daukan erlojuak.
‎Laminak Osinbal tzagagoikoa edo Trastonera joaten ziran jateko eske. Eta ahora eroateko zeozer emon ezik, hasarratu be egiten ei ziran laminok. Inguruan dagoan Apraiz edo Aprexetako mutila Osinbaltzagakoen laguna ei zan.
‎Talde horrek, ikusiko dogunez, ardura zuzena euki eban gerraosteko mendeku eta heriotzetan. Ordukoen esanean, monarkizaleek euren batzarrak Axpeko konpiteridxa esaten jakon etxean egiten ei ebezan.
‎Baina egiari zor jakonez, esan behar da, beste hainbat andrak, edadekoak gehienak, etxean geratzea erabagi ebela, ondasunei ardurea hartzeko eta joan ziranak atzera etozenerako, bueltea errazteko asmoz. Andra gazteei ez eutsien geratzen itxi, entzutea zanez, marokoarrak eta italiarrak egiten ei ebezan lapurreta eta bortxaketen bildurrez.
‎Neskato gazteek eta umeek galarazota eukien italiarren kanpamentu ingurura hurreratzea. Baina halanda be joan egiten ei ziran. Jatekoa eskas eukan jente harentzat barritasuna ziran espagetidxek eta haxe jaten emoten eutsien.
‎Eta hara batzen ziran alboerri eta auzo guztietako gazteak. Erromeriaren hasieran neskatoek neskatoakaz eta mutilek mutilakaz egiten ei eben dantza. Gerotxoago, mutilek neskatoei dantzea eskatzen eutseen.
‎Gerra sasoian etxeetatik ostutako jaunartzerako erropen kasuak be batu doguz. Mutilak fraka laburtxuek eta mariñeru jantzitte eta neskatilak larrosa kolorez egiten ei eben jaunartzea batzuetan, baina gehienetan zuririk eta koroatxua buruan dabela. Batzuek eta besteek errosarioa eta liburutxua eroaten eben eskuetan.
‎Irudi polit bategaz ilustratu deusku lekuko batek orduko jatorduen gozoa: usiñegaz birikidxek be idi egiten ei jakezan. Eta hurrengo, okela gauzea:
‎Jente askok joten ei eban hagana azaleko gatxetarako nahi erredurak osatzeko. Txarri gantzagia eta hiru osabedar mueta nahastuta egiten ei ebazan plasteak. Hiru bedar horreetako biren akordua batu dogu Axpen:
‎Gure barriemoileak sats pilora botaten ebazan, baina beste leku batzuk be egokiak izan leitekezan; halan, teilatu hegaleko itogin edo itusuraren azpia. Behin irak usteldu ezkero, gari txak aldendu egiten ei dira.
‎bizkarrean asunakaz joten zan gaixoa, eta ondoren alkoholagaz igurdiak emon gorputzean, azala nasaitu zeiten. Ondoren ohera sartzen zan gaixoa, eta izara eta estalki askoren azpian batuta, hantxe igaroten eban izerditan egun bat osoa, eta osatu egiten ei zan. Fregazinoaz ganera, asun tronguak egosi eta hareen ura hartzen zan kostipadua kentzeko, lehenengo asun landarak garbi garbi egin ostean.
‎Urtean lehenengo biderrez kukuaren kantua entzuten danean poltsikoan diru txanponen bat daukanak ez ei dau urte osoan dirurik faltauko. Kukua joan, sanpedroetan egiten ei da, Fikan aurreskua dantzan egin eta gero. Herritarrek beste ohar hau be egin deuskue:
‎Elaiari eloie esaten deutsie Busturian. Ikutu be ez ei jako egin behar elaiari, txori sakratua ei da eta31 Axpeko lekuko batek adierazo euskunez, eloiek Garizumako barau eta bijiliak egiten ei ditu pertsonen moduan. Etxeetako atarteetan egin ohi dau habia eta behin betiko doazanean be, apurtu barik bertan ixten ei da habia, hurrengo urtean be lehengo lekuan aurkitu daian.
‎Jakiten ei dau habiaren bat apurtuko deutsiela eta badaezpadan beste batzuk eukiten ei ditu prest. Txepetxa arboletan erramarik errama dabilenean, erramak tentau egiten ei ditu, euren ganean seguru egon leiteken segurtetako edo behar adinako sendoak ete diran edo. Landarak guri guri dagozanean ebagiten ei ditu txepetxak.
‎Gure lekuko askok ezagutu dabe abere hori euren etxeko kortan. Aker Baltzaren sundeak gainerako ganaduak gaixoetatik babestu egiten ei ditu. Herriko albaitariak berak aholkatzen eutsen baserritarrei, Akar Baltza kortan eukitea.
‎Arrantzaleen andrek honetariko erregu bitxiak be egiten ei eutsiezan santuari: Bartolo!
‎Goierri eta Bareziko jenteak akorduan dauka, zelan euren umezaroan herribehidxek edo basobehidxek egoten ziran. Solte ibilten ziran basoetan eta Sollubeko Paradako landan ehizatu be egiten ei ziran antxina. Esnetarako behi holandesak euki izan dira aldi batetik aurrera, hareexek zirala esnetsuenak eta; mendi bizkarretako auzoetan, ostera, suizoak euki izan ditue sarri.
‎Eta artegi handiak ekarrezanean, herri diferenteetan banatu behar izaten ebezan; inoz ardi batzuk Busturian eta beste batzuk Mendatan euki izan ditue. Martxan etorten ziran artzainen ardiek bertako Busturikoek baino arinago egiten ei ebezan arkumeak, dinoskuenez. Honeek pastoreok Busturitik, apirilaren hamarretik aurrera hasten ziran joaten.
‎Eta hori dala ta, atzera eleizara joan baino lehen denporalditxo bat igaro behar eban etxetik urten barik. Lekuko batzuen ere txiz, lehenagoko denporan berrogei egun ei ziran, baina euren sasoian zortzigarren egunean egiten ei eben eleiz sartzea. Ama, ostera be sendatuta ikusten zanean, eleizaraino joaten ei zan kandela bat hartuta eta abadeak kanpoan itxaroten ei eutsan.
‎San Blas egunez prozesinoa be egiten zan antxina. Eta arratsaldean erromeria be egiten ei zan, gramoliegaz, neskatoen eskolea izan zan eraikinaren aurrean.
‎Bagilaren hamahiruan San Antonio Paduakoa ospatzen izan da Busturian. Lekukoen esanean, santua Euskal Herrira heldu aurretik, Mari Anbotokoari egiten ei jakozan eskeintzak egun horretan. Ganadu ermandadeak urtarrilaren 17ko San Antonio Abad egunean be batzartu ohi ziran.
‎Gure lekukoen sasoian ezkongai laguna nobiotan eroaten zan etxera gurasoai aurkeztera, gehiagoko protokolo barik. Baina aurreko belaunaldietan, batez be etxe onekoak edo dirudunak ziran familien artean, notario bidez egiten ei eben familien arteko ezagutza eta tratua. Notarioak idatziz on egiten eban, esaterako neskatileak zenbateko diru kopurua eroango eban mutilaren etxera.
‎Sorginek orraztokia, orroztokidxe, ei eukien, eta barruan orraztokikoak, orroztokikuek, ei egozan eta horreei esker beste inork egin ezin ebazan beharrak egiten ei ebezan. Esaterako, Busturian egon ei zan orroztokikuek herriko andra zahar bati erosi eutsazan koju bet.
‎Esaterako, Busturian egon ei zan orroztokikuek herriko andra zahar bati erosi eutsazan koju bet. Horreei esker Bilbora joan eta etorri denpora oso laburrean egiten ei eban, edozein lekutara agertzen ei zan koxoa izanda be.
‎Osaba Dionik behin eta barriro, neuk eskatuta," Peru eta Marixa" na azaltzen eustan. Marixak esaten eutsana, bestetara egiten ei eban Peruk beti. Egun baten, Marixak Peruri," Itxi atea, Peru", eta honek, bestetara egitearren, bertan itxi barik, lepoan hartu ei eban atea.
‎Gazte denporan atseginen eta errazen sartzen jatana, gerora zaila eta ia ezina egiten jat. Pelotariei jazoten jakena. Pelotan jokatzea bertan behera ixten dabenean, endekatu egiten ei jakez besoak, aparteko ariketak egin ezik. Hori berori uste dot jazoten jakola adimenari be, ariketa batzuk bertan behera ixten dituenean.
Emaitza gehiago eskuratzen...
Loading...

Bilaketarako laguntza: adibideak

Oinarrizko galderak
katu "katu" lema duten agerpen guztiak bilatu
!katuaren "katuaren" formaren agerpenak bilatu
katu* "katu" hasiera duten lema guztiak bilatzen ditu
!katu* "katu" hasiera duten forma guztiak bilatzen ditu
*ganatu "ganatu" bukaera duten lema guztiak bilatzen ditu
!*ganatu "ganatu" bukaera duten forma guztiak bilatzen ditu
katu + handi "katu" eta "handi" lemak jarraian bilatu
katu + !handia "katu" lema eta "handia" forma jarraian bilatu
Distantziak
katu +3 handi "katu" eta "handi" lemak 3 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handia "katu" lema eta "handia" forma 2 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handi* "katu" lema eta "handi"z hasten diren formak 2 elementuetako distantzian bilatu
Formen konbinazioa desberdinak
bero + handi | asko "bero" lema eta jarraian "handi" edo "asko" lemak bilatu
bero +2 !handi* | !asko* "bero" lema eta jarraian "handi"z edo "asko"z hasten diren formak
!bero + handi|asko|gutxi|txiki "bero" forma eta jarraian "handi", "asko", "gutxi", "txiki" lemak
Ezaugarri morfologikoekin
proba + m:adj "proba" lema eta jarraian adjketibo bat
proba +2 m:adj "proba" lema eta bi hitzetako distantziak adjektibo bat adjketibo bat
bero + handi|asko + m:adi "bero" lema jarraian "handi" edo "asko" eta jarraian aditz bat
proba + m:izearr-erg "proba" lema eta ergatibo kasuan dagoen izen arrunta

Ezaugarri morfologikoak

KATEGORIA
adb adberbioa
adi aditza
adilok aditz-lokuzioa
adj adjektiboa
det determinatzailea
ior izenordaina
izearr izen arrunta
izepib pertsona-izena
izelib leku-izena
izeizb erakunde-izena
lbt laburtzapena
lotjnt juntagailua
lotlok lokailua
esr esaera
esk esklamazioa
prt partikula
ono onomatopeia
tit titulua
KASUA
abs absolutiboa
abl ablatiboa
ala adlatiboa
ban banatzailea
dat datiboa
des destinatiboa
erg ergatiboa
abz hurbiltze-adlatiboa
ine inesiboa
ins instrumentala
gel leku-genitiboa
mot motibatiboa
abu muga-adlatiboa
par partitiboa
psp postposizioa
pro prolatiboa
soz soziatiboa
MUGATASUNA/NUMEROA
mg mugagabea
ms mugatu singularra
mp mugatu plurala
mph mugatu plural hurbila
ADITZ MOTA
da da
du du
dio dio
zaio zaio
da-du da-du
du-zaio du-zaio
dio-zaio dio-zaio
da-zaio da-zaio
du-dio du-dio
da-zaio-du da-zaio-du
da-zaio-du-dio da-zaio-du-dio

Euskararen Erreferentzia Corpusa Euskararen Erreferentzia Corpusa (EEC)
© 2025 Euskaltzaindia