2000
|
|
Alde tekniko administratibo honetatik, Autonomia Erkidegoek kontsultatuak izateko eskubideabaino ez dute. Beste arloetan, hala nola edukiei dagokienean, Autonomia ErkidegoekEstatuko oinarrizko arauen garapena
|
egiteko
eskumena dute.
|
|
Euskara bost lege eremutan zatiturik egoteak, horietako bitan ofizialtasunik ez izateak, EuskalHerri osorako hizkuntz politikarako legerik edo legeak
|
egiteko
eskumenik ez izateak ederki askoadierazten dute zein den gure egoera.
|
2004
|
|
108 artikulua. Ezespen intzidenteetan instrukzioa
|
egiteko
eskumena
|
|
Erregistroko epaile arduradunak, inskripzioa
|
egiteko
eskumena izanik, esnu egintzetarako nahiz borondatezko jukumena du, orobat, aurretiazko goberrisdikzio egintzetarako, horiek Udal Justiziari eratxikitzen zaizkionean.
|
|
Ontzia galtzen denean, Espainiako agintariek eginbideen izapidetzarik egin ez badute, inskripzioa
|
egiteko
eskumena erabakiko da ezbeharra zein lekutan gertatu den kontuan hartuta.
|
|
Emateak eta gainerako ebazpenak alderdiei jakinaraziko zaizkie, espedientearen izapidetza
|
egiteko
eskumena duen arduradunaren bidez.
|
2005
|
|
Berme konstituzionalak ezerezean zeudela eta armadak euskal lurraldea okupatzen zuela, hiru hilabeteko Diputazio berri bakoitzarekin negoziazioa egin ostean, 1878ko otsailaren 28an dekretua agindu zuen: Diputazio Probintzial bakoitzak zerga bilketa
|
egiteko
eskumena izango zuen eta kopurua bilduta, kupoa ordainduko zuen. Horra Kontzertu Ekonomikoen jatorria eta zergen kudeaketa.
|
|
2 Aprobetxamenduaren jatorri den finkaren folioan bazterreko oharra
|
egiteko
eskumena duen erregistratzaileak ohar hori egin eta gero titulua itzuliko du, finkaren gainean indarrean dauden inskripzioen eta eginiko oharraren hitzez hitzezko ziurtagiriarekin batera. Destino finkan inskripzioa egin behar duen erregistratzaileak inskripzio hori egin duenean, horren berri emango dio jatorrizko finka zein barrutitan izan eta bertako erregistratzaileari, eginiko idazkunen ziurtagiria bidaliz.
|
|
4 Destino finkan inskripzioa
|
egiteko
eskumena duen erregistratzaileak emandako kalifikazio negatiboaren aurka gobernu errekurtsoa jarri bada, erregistratzaile horrek inguruabar hori eta, hala denean, aurkezte idazkunaren luzapena jakinarazi behar dizkio jatorrizkokinarazpena jaso duen erregistratzaileak errekurtsoa dagoela agerraraziko du ja finkaren barrutiko erregistratzaileari. Jatorrizko finkaren bazterrean, harik eta destino finkaren barrutiko erregistratzaileak errekurtsoari eman zaiola jakinarazi arte, eta kasu horretan oharra ezereztuko du, edota inskripzio egokia egin dela jakinarazi arte, eta halakoetan aurreko 3 paragrafoan ezarritakoa egingo du.
|
|
Bide bertsutik, Errege Dekretu honetan ahaleginak egin dira hirigintza legeriari buruzko aipamen zehatzik ez sartzeko, halakoak
|
egiteko
eskumen esklusiboa autonomia erkidegoei baitagokie, esanbidez estatuari erreserbaturiko gaietan izan ezik.
|
2006
|
|
Hori egin dugu gobernua delako titularren kontzesioak emateko eskumena daukana. Hori
|
egiteko
eskumenik ez dago prentsa idatzian.
|
|
1 Zordunak bere interes nagusien gunea zein lurraldetan izan eta bertako merkataritzako epaileari dagokio konkurtsoa adierazi eta horren izapideak
|
egiteko
eskumena. Horrez gain, zordunak bere egoitza Espainian badu eta egoitza hori ez badator bat zordun horren interes nagusien gunearekin, gune hori zein lurraldetan izan eta bertako merkataritzako epailea ere eskuduna izango da; hartzekodun eskatzaileak aukeratuko du bien artean.
|
2007
|
|
1 Legitimatutako subjektua Espainiako lurraldean dagoenean, bizilekueta lan baimenen gaineko eskabideak berak aurkeztu ditu, eskabide horien izapideak
|
egiteko
eskumena duten organoen erregistroetan. Modu berean, prozeduretan legitimatutako subjektua enpresaburua denean, eskabideak aurkeztu ahal izango ditu enpresaburuak, edo enpresaburuaren baliozko lege ordezkaritza duen subjektuak.
|
|
...ko erre beste administrazio eta bulego batzuegistroetan, posta bulegoetan, edo Espainiak atzerrian dituen diplomaziako ordezkaritzetan edo kontsuletxeetako bulegoetan, eskabide, aukera adierazpen eta osterantzeko komunikazio horiek jaso dituen unitate edo bulegoak, egun berean edo hurrengo egun baliodunean, agiri horiek bidaliko dizkio artikulu honen 2 idatz zatiaren arabera agiri horien izapideak
|
egiteko
eskumena duen Gizarte Segurantzaren Diruzaintza Nagusiaren probintziako zuzendaritzari edo horren administrazio bati.
|
|
Desjabetze legeak balorazio modalitateak ezarri behar ditu. Autonomia erkidegoek desjabetze arloan dituzten eskumenei dagokienez, Konstituzio Auzitegiak argi utzi du Estatuaren eskumena dela desjabetze prozeduraren eta bermeen inguruko guztia, EKren 149.1.18 art. dela bide, baina autonomia erkidegoek desjabetze arrazoien inguruan legeak
|
egiteko
eskumena dutela onartu du, haien eskumenak egikaritzen dituztenean (martxoaren 26ko 37/ 1987 KAE, Nekazaritza Eraldaketari buruzko Andaluziako Parlamentuko Legearen kasuan).
|
|
Akordioa loteslea da sinatzaileentzat eta Nazioarteko Zuzenbide Publikoak arautzen du. Espainiako antolamendu juridikoan, nazioarteko tratatuak
|
egiteko
eskumena botere zentralarena da (EKren 149.3 art.), kanpoko politika Estatuko Gobernuak gidatzen baitu (EKren 97 art.), eta Gobernuari baitagokio kanpoko politika negoziatzeko ekimena, negoziazioa bera eta itundutako testuak kautotzea, baina, modu formalean, Erregeak, estatuburu den heinean, adierazi behar du Estatuaren adostasuna nazioartean tratatuak sinatzeko (EKren 63.2 art.). Edonola ere, tr... Tratatuaren edukiaren eta garrantziaren arabera, Parlamentuaren baimena edo, hala denean, Parlamentuaren kontrola, prozedura hauei jarraituz egingo da:
|
|
Alemaniako 1919koa, Weimar-ena (Parlamentu sistemaren diseinuari dagokionez); Austriako 1920koa (konstituzio justiziaren ereduan argi ikus daitekeena); Mexikoko 1917koa (batez ere ekonomia eta gizarte eskubideak jasotzeko modu zabalari dagokionez). Berrikuntza garrantzitsuak ditu, esaterako, boterea lurraldean banatzeko sistema («Estatu integral» izenekoa, eredu zentralizatu eta federalaren arteko eredu erregionala) eta Konstituzio Bermeen Auzitegia (Konstituzioan lehenengoz sartu zen Konstituzio Auzitegia, hurrengo hauek
|
egiteko
eskumenarekin: legeen konstituziotasuna kontrolatzea, Estatuaren eta erregio autonomoen arteko eta azken horien arteko eskumen gatazkak konpontzea, oinarrizko eskubideak babestea eta nazioko goi karguen erantzukizun kriminala adieraztea).
|
|
deitu zituen: nork nahi duena izatekodaukan eskubidea dute abiapuntu; nork bere buruaz eta bere inguruazarduratzeko eta jabetzeko eskubidea gauzatu nahi dute, edo, eskubide horidutelakoan, horretaz ezer ez
|
egiteko
eskumena nahi dute.
|
|
Artikulu berak xehetasun gehiago ere ematen du. Foru Aldundiek, halaber, zerga exentzio, kudeaketa, likidazio, bilketa eta ikuskatze
|
egiteko
eskumena izango dute. Salbuespen, estatuak bere gain gordetzen dituen monopolio zergak eta mugetakoak izango dira.
|
2008
|
|
2 Aditu independenteak edo independenteek eratze proiektuaren inguruko txostena egin behar dute sozietate parte hartzaile bakoitzeko bazkideentzat, eta, aditu horien izendapenari dagokionez, erregelamendu honen 338 artikulutik 349.erakoek ezarritakoa aplikatuko da; izendapena egingo da, eraketa bultzatzen duen sozietate espainiarrak hala eskatuta. Baterako txostena aurkezten denetan, egoitza berriko erregistratzaileak izango du izendapena
|
egiteko
eskumena, baldin eta sozietate horrek Espainian finkatzen badu bere egoitza.
|
|
Kontrol hori
|
egiteko
eskumena Estatuaren Kontu hartzailetza Nagusiari dagokio. Erakunde hori Ministroen Kontseiluak izendatzen du Ekonomia eta Ogasun Ministerioaren proposamenari ekinez.
|
|
Espainiako Gobernuaren ustez, «eskumenen ordenu konstituzionala» ere urratzen du Eusko Legebiltzarrak onartutako legeak. Galdeketak
|
egiteko
eskumena Espainiako Gobernuaren ahalmena dela argudiatu du, Ibarretxek iragarritako kontsulta loteslea ez den arren. Hain zuzen, loteslea ez izateak egiten du legezko galdeketa, Jaurlaritzaren ustez.
|
|
Erreferenduma
|
egiteko
eskumena Espainiak duela argudiatu du Gobernuak
|
|
Eusko Legebiltzarrak ekainaren 27an onartutako Galdeketarako Legearen helburua EAEn erreferenduma egitea dela uste du Espainiako Gobernuak. Espainiako Konstituzioak erreferendumak
|
egiteko
eskumena «Espainiako nazioari» ematen diola ohartarazi du, eta ahalmen hori ez duela «Espainiaren zati batek». Horixe argudiatu du Espainiaren batasuna aldarrikatzen duen helegitean, galdeketa Konstituzioaren aurkakoa dela eta baliogabetu egin behar dela arrazoitzeko.
|
|
1 Erreferendumak
|
egiteko
eskumena. Erreferenduma da proposatzen dena, eta Espainiako Konstituzioak ahalmen hori Estatuari ematen dio.
|
|
Sindikatuak ez du hondakinen bilketa
|
egiteko
eskumena. «Ezin gara horretan sartu, baina herri eta Herri Arteko Sindikatuei baliabideak partekatzeko prozedura proposatu behar diegu».
|
2009
|
|
Atzoko agerraldian Txantreako auzokide Dani Burgosek hartu zuen hitza, eta argi utzi zuen Zurgaiko langileek ez ziotela argazkiak kentzeari uko egin. . Langileak azaldu zuen hori
|
egiteko
eskumenik ez zuela eta arduradunei emanen ziela eskaeraren berri; eta, edozein modutan, egoki ikusiz gero, haiek kentzeko erran zien?.
|
2010
|
|
U RKULLU: . Azken testua izan zen organo horrek izango lituzkeela proposamen legegileak
|
egiteko
eskumenak eta eskumen exekutiboak. Guk, puntu honetan, errespetatu nahi genituen Eusko Legebiltzarrak eta Nafarroako Parlamentuak, biek, izatea eskumen legegilea.
|
|
Bakarrik, hauek ezin dute jabetza bat eskuratu, herentzia bat onartu edo lokal bat errentan eman. Adin horretatik aurrera, egintza juridikoak
|
egiteko
eskumena du, horretarako gaitasuna duela uste baita. Kontzientzia, adimena eta borondatea behar dira.
|
2011
|
|
Informazio guztia bildu eta aztertu ondoren bilduko da Gipuzkoako Diputazioa Eusko Jaurlaritzarekin eta Espainiako Gobernuaren ordezkaritzarekin, dekretuak estaltzen ez dituen arloetako beharrei hiru erakundeen artean aurre egiteko. Izan ere, kalteei aurre
|
egiteko
eskumenak hiru erakunde horien artean daude banatuta.Kaltetutako udalerriak hondamendi eremu izendatzearen inguruan, berriz, Gipuzkoako Diputazioak dio 307/ 2005 dekretuak ordezkatu duela izendapen hori, izendapen hori egun ez dela «existitu» ere egiten eta juridikoki «oso nahasia» dela.
|
2012
|
|
c) Batzordeak ondorengoa
|
egiteko
eskumena izango du:
|
|
Laburbilduz, «autonomia fiskal zabal» hori estututa edo mugatuta geratzenda Konstituzioaren exijentziengatik, Nafarroako eta EAEko AutonomiaEstatutuengatik, eta Hitzarmen eta Kontzertu Ekonomikoaren Legeengatikberagatik, hurrenez hurren. Ahaztu gabe, jakina, bi lege horiek MadrilgoGorte Nagusietan onartutako legeak direla eta ganbera horri dagokiolaaldaketak
|
egiteko
eskumena.
|
|
Alor soziolaboralari buruzko legeak
|
egiteko
eskumena ukatzeaz gain, azpimarratu behar da ez dagoela arau propioen bidez gidatutako erakundeadministratiborik, EHko dibertsitate ekonomiko, laboral eta sozialarierantzunez eginkizun propioak garatzen dituenik beste eremu hauetan: enplegu politika aktiboak, lan bitartekotza, enplegu politika pasiboak (langabezia prestazioak) eta babes soziala, laneko osasuna, lanbide heziketaetengabea eta lan i...
|
|
Zergatik? Autonomia erkidegoek babespen arau gehigarriak
|
egiteko
eskumena dutelako, Estatuak oinarrizko legedian ezartzen dituen exijentzia maila baino altuagoak ezartzeko aukera dutelarik. Egoera honek, batzuetan, enpresa bat behartu dezake autonomia erkidego desberdinetan dituen lantokien arabera hondakinak kudeatzeko tramite ezberdinak egitera, eta lantokia kokaturiko lurraldearen arabera, hondakinen kudeaketa aurrera eramateko baldintzak nabarmenki aldatzen dira.
|
|
Horra, beraz, autonomia: errealitatearen alderdi guztiak erabat menderatu barik, nork berenez zer edo zer
|
egiteko
eskumena, ahalmena edota gaitasuna duela sinestea eta langintza hari ekitea.
|
2013
|
|
Joan Ignasi Elena PSCko diputatu kritiko eta Avancem korronteko ordezkariak, baina, boto diziplina ez errespetatzeko aukera benetakoa dela esan zuen atzo. Abenduaren 4an, erreferenduma
|
egiteko
eskumena Kataluniaren esku uzteko eskaera Espainiako Kongresura eramatea bozkatuko dute. CiUk, ERCk, ICV EUiAk eta CUPek babestuta?, eta botoa «proposamenaren edukia aztertu ondoren» erabakiko dutela azaldu du Elenak: «Koherenteak izango gara».
|
|
Horrelako enpresak aztertzeko dugun funtsezko arazo bat araudien batasunik eza da; izan ere, eskuliburu honetan esan dugun bezala, autonomiaerkidego bakoitzak badu turismo arloan bere esparru geografikorako legeak
|
egiteko
eskumena, eta horrek ekarri du ostatatze enpresak ez izatea berdinak erkidego guztietan, eta, horregatik, zaila izatea estatu osorako jarraibide bateratuak finkatzea. Nolanahi ere, unitate honen atal bakoitzean, ia Espainia osoan dauden tipologiak eta ezaugarriak aztertuko ditugu, eta autonomia erkidego bakoitzeko salbuespenik garrantzitsuenak aipatuko ditugu.
|
|
9 1996 eta 1998an aldaketak izan ziren Legean. Horren arabera, Zuzendari Orokorra Jaurlaritzak proposatu eta Legebiltzarrak izendatuko zuen, gehiengo absolutuz; kargugabetzea ere Legebiltzarraren eskura pasatu zen, Jaurlaritzak proposamen hori
|
egiteko
eskumena gorde zuelarik. Administrazio Batzordearen osaketa berriz handitu egin zen, alderdi politikoen 15 ordezkariez gain eragile sozialen beste 4 ordezkari hartuz.
|
2014
|
|
Frantziako Legebiltzarrak bozkatu berria duen Alur izeneko lege berriak herrietarik elkargoetara pasatu du hirigintza planen
|
egiteko
eskumena. Hor dira trenkatuko, beraz, zein izanen diren lur eraikigarriak.
|
|
Baina baditu alde txarrak, banku zentrala behar ez dituen aktiboez kargatzen duelako, eta beti dagoelako haien balioa amiltzeko arriskua. Gainera, Bundesbankek eta beste ortodoxoek auzitan jartzen dute EBZk hori
|
egiteko
eskumena ba ote duen. Funtsean, honetan datza QE:
|
|
Kritiken harira, iazko abenduan Bergarako lotuneko obrak bere gain hartzea eskaini zion Sustapen ministro Ana Pastorrek Jaurlaritzari. Berez, azpiegituraren hiru bideak elkartuko dituen lekua denez, Espainiako Gobernuarena da Bergaran lan hori
|
egiteko
eskumena, baina Lakuaren esku uzteko prest azaldu zen ministroa, eta horren gainean mintzatzeko. Esperientziak erakutsi du, ordea, ustez hitzartutako gaietan ere arazo asko daudela; Eusko Jaurlaritzak, esaterako, salatu du azpiegitura egiteko aurreratzen ari den diruaren «kopuru handiak» dituela kobratzeko oraindik.
|
|
Orotara, 5.000 milioi euroko azpiegitura dela oroitarazi zuen, eta ez dela erraza, egungo egoera ekonomikoan, horri aurre egitea. Espainiako Gobernuarena da Bergaran lan hori
|
egiteko
eskumena.
|
2015
|
|
Sevillako fraide karmeldar oinetakodunei eginiko bisita. Moja oinutsen fundazioak
|
egiteko
eskumenaz. Salamancako fraide oinutsen fundazioa.
|
|
Egunotan hamaika telefono dei eta bilkura egin ziren; proposamenak eta kontraproposamenak eskuz esku eta faxez fax ibili ziren. Alderdi sozialistak ELAri bere esparruan hitzarmenak
|
egiteko
eskumena eskaintzen zion, beti ere gai jakin batzuen erregulazioa estatu mailako hitzarmenetarako utzita. ELA horrelako zerbait onartzeko prest zegokeen, estatu mailarako erreserbatutako gaiak urri eta eragin praktikorik gabekoak izatekotan; bestalde, negoziatzeko legitimazioaren gaian ere arazoak ikusten zizkion ELAk sozialisten testuei.
|
2016
|
|
" Ados al zaude Katalunia zuzenbide Estatu independente, demokratiko eta sozial bat bilakatzearekin, Europako Batasunaren barruan?". Bartzelonako auzitegi batek Udalbatzak hartutako erabakia bertan behera utzi zuen, halako kontsultarik
|
egiteko
eskumenik ez zuela argudiatuta. Arenyseko Autodeterminazioaren aldeko Plataformak hartu zuen lekukoa.
|
|
«Eta tendentzia mantentzen da, gobernu berriarekin ez da aldaketa handirik atzeman», salatu du. Mediterranea de Catering enpresak Osasunbidean ematen zuen zerbitzu eskasaren harira, esaterako, albiste asko idatzi dira.Osakidetzaren kasuan, kontratazioak
|
egiteko
eskumena eta irizpideak usu zerbitzuaren barruko hainbat erakundetan «zatituta» daudela ohartarazi du Uberak, eta horrek zaildu egiten duela horien gaineko kontrola. «Autonomia ongi dago, baina garrantzitsua da autonomia gardena eta irizpide objektiboen araberakoa izatea, eta kontrol publikoa izatea».
|
|
Erakundeetan panorama berria zabalduta, urrats irmoagoak eskatu ditu euskalgintzak, Euskal Konfederazioan bat eginda. Hizkuntza politika
|
egiteko
eskumena elkargoak hartzea nahi dute, eta helburu zehatzak jartzea: 2050erako hiru herrialdeetako herritarren %30 euskaldunak izatea.
|
|
Lau erakunde hauetatik lehenengo biak ikusi ez zituzten oztopoak antzeman dituzte azken biak; hau da, Espainiako Gobernuak Gipuzkoan duen Delegaritzak eta Gipuzkoako Foru Aldundiak eman dituzte kontsulta egitearen kontrako iritziak, gaia ez dela udal esparrukoa argudiatuz.Honen harira, gipuzkoarrak garen heinean, bigarren mailako herritarrak ez garela esan nahi diegu Gipuzkoako ordezkariei; azkenaldi honetan inguruko beste herrietan hondakinen bilketari buruzko galdeketak bultzatu diren bezalaxe, zubietar eta usurbildarron hitzari ere errespetua zor zaiola uste dugulako. Are gehiago oraindik, eraiki nahi den proiektuak kezka handiak eta larritasun maila altua sortzen duen azpiegitura bat denean.Kontsultari ezetza jaso ondoren, Udalak herritarrei itzuli zion galdeketa
|
egiteko
eskumena eta guk, Erraustegia Erabakia plataformak, galdeketa aurrera eramatea erabaki dugu.Zilegitasun osoa dugu horretarako; herritarrak gara, herri honetan bizi nahi dugu eta gure bizitzari eta gure bizimoduari eragingo dion proiektuaren aurrean zer esana badugula aldarrikatu nahi dugu.Izan ere, eta beste kontsiderazioetatik at, denok baitakigu erraustegi bat ez dela gaur eraiki eta bihar desa... Hala ere, gure herrian, gure etxean, inolako oniritzirik edo baimenik gabe sartu nahi digute.Gure etorkizunari buruzko erabakia hartzea guri dagokigula uste dugu.
|
|
Egoera honen aurrean, Erraustegia Erabakia herri plataformak, hemendik aurrera egin beharrekoaz hitz egiteko batzar irekia deitu du ekainaren 18rako.Galdeketak jorraturiko bidea2015/ 10/ 30: Erraustegia Erabakia herri plataformaren agerraldi aurkezpena, Mikel Laboa plazan.2015/ 11/ 07: Erraustegia Erabakia jendaurrean aurkezteko lehen batzarra egin zuten Potxoenean.2015/ 11/ 01: Usurbilgo Udalari erraustegiari buruzko herri galdeketa antolatzea eskatzeko sinadurak biltzen aritu zen herri plataforma.2016/ 01/ 30: 1.185 usurbildarren sinadurak bildu ostean, sinadurok Usurbilgo Udalari entregatu zizkion Erraustegia Erabakia herri plataformak.2016/ 02/ 23: osoko ohiko bilkuran, gehiengo osoz herri galdeketa eta galdera onartu zituzten gehiengo osoz: " Usurbilgo hondakinak tratatzeko erraustea egoki iruditzen al zaizu?". 2016/03/04: Usurbilgo Udalak erraustegiari buruzko galdeketa antolatzeko eskaera luzatu zion Espainiako Gobernuari.2016/ 05/ 13: erraustegiari buruzko herri galdeketa egitea debekatu zuen Espainiako Gobernuko Ministroen Kontseiluak.2016/ 05/ 19: debekuaren aurrean, Usurbilgo Udalak galdeketa
|
egiteko
eskumena herritarrei itzuliko diela jakinarazten du.2016/ 06/ 18: Udalak galdeketa egiteko eskumena herritarrei itzuli ostean, batzar irekia deitu du Erraustegia Erabakiak 11:00etan Udarregi Ikastolako erdiko aretoan.
|
|
Egoera honen aurrean, Erraustegia Erabakia herri plataformak, hemendik aurrera egin beharrekoaz hitz egiteko batzar irekia deitu du ekainaren 18rako.Galdeketak jorraturiko bidea2015/ 10/ 30: Erraustegia Erabakia herri plataformaren agerraldi aurkezpena, Mikel Laboa plazan.2015/ 11/ 07: Erraustegia Erabakia jendaurrean aurkezteko lehen batzarra egin zuten Potxoenean.2015/ 11/ 01: Usurbilgo Udalari erraustegiari buruzko herri galdeketa antolatzea eskatzeko sinadurak biltzen aritu zen herri plataforma.2016/ 01/ 30: 1.185 usurbildarren sinadurak bildu ostean, sinadurok Usurbilgo Udalari entregatu zizkion Erraustegia Erabakia herri plataformak.2016/ 02/ 23: osoko ohiko bilkuran, gehiengo osoz herri galdeketa eta galdera onartu zituzten gehiengo osoz: ...aizu?". 2016/03/04: Usurbilgo Udalak erraustegiari buruzko galdeketa antolatzeko eskaera luzatu zion Espainiako Gobernuari.2016/ 05/ 13: erraustegiari buruzko herri galdeketa egitea debekatu zuen Espainiako Gobernuko Ministroen Kontseiluak.2016/ 05/ 19: debekuaren aurrean, Usurbilgo Udalak galdeketa egiteko eskumena herritarrei itzuliko diela jakinarazten du.2016/ 06/ 18: Udalak galdeketa
|
egiteko
eskumena herritarrei itzuli ostean, batzar irekia deitu du Erraustegia Erabakiak 11:00etan Udarregi Ikastolako erdiko aretoan.
|
2017
|
|
Aldatu al daiteke ministerio baten izendapena? Nork du hori
|
egiteko
eskumena?
|
|
Administrazio publikoek administrazioarekiko auzien jurisdikzioan aurkaratu ahal izango dituzte interesdunen alde eman diren egintzak, deuseztagarriak baldin badira legean xedatutakoaren arabera, aurrez interes publi korako kaltegarri deklaratuta. Hain erabaki garrantzitsua izanik, nork du deklarazio hori
|
egiteko
eskumena legearen arabera?
|
|
Udalari gomendioak
|
egiteko
eskumena duzue. Zeintzuk egin dituzue azken hamabost urteetan, eta zer neurri hartu dira kontuan?
|
2018
|
|
hitzaurreaz, atariko tituluaz, eskumenez, botere publikoez eta erregimen ekonomikoaz; EAJren eta EH Bilduren babesarekin onartu dituzte bostak.Hain zuzen, orain arteko akordioekin kritiko azaldu zen atzo Lander Martinez Elkarrekin Podemoseko bozeramaileak. Gogorarazi zuenez, Autogobernu Lantaldea eratzeko legez besteko proposamenean jaso zuten «akordio zabal eta transbertsalak» osatzeko asmoa, eta «agerikoa» iruditzen zaio helburu hori ez dela bete oraino.EAJk eta EH Bilduk adostutakoaren harira, Odon Elorza PSOEko diputatuak, berriz, ohartarazi du «haustura sozialaren arriskuaz», eta adibide gisa jarri du «aldebakartasunez» galdeketak
|
egiteko
eskumena jaso izana. Amaia Fernandez PPko Araba, Bizkai eta Gipuzkoako idazkari nagusiak ere ohar egin du «autodeterminazio eskubidea txertatzeak» ez lukeela «euskal herritarren gehiengoa» ordezkatuko,« soilik beren burua independentistatzat duen %17a» baizik.Eskualdatzeko kontaktuakBestalde, Eusko Jaurlaritzak eta Espainiako Gobernuak lehen urratsa egin dute 1979ko estatutuan jaso baina oraindik Espainiako Gobernuaren esku dauden eskumenak Jaurlaritzaren esku uzteko.
|
2019
|
|
Hiri horietan mediku aritu nahi zutenei azterketa egiteko ardura zuen. urteetan Iruñekoak erresuma osora hedatu zuen azterketak
|
egiteko
eskumena, Tuterara izan ezik. 1828 gorteek bertan behera utzi zuten instituzio hori, Medikuntza, Kirurgia eta Farmazia Kolegioa sortzeko (cf.
|
2020
|
|
Bien bitartean, Erresuma Batuko nazioak gero eta harrabots gehiago egiten hasi ziren: Ipar Irlandan, brexit ak eta gobernurik ezak sorturiko haserreak Irlanda batu baten aldeko aldarriak ugaritu zituen, eta, Eskozian, Nicola Sturgeon lehen ministroak adierazi zuen bigarren independentzia erreferendum bat sustatuko zuela; urte amaierarako, agintariak galdeketa hori
|
egiteko
eskumenak eskatu zituen, baina ezezkoa jaso zuen Londrestik.
|
|
«Eskozian aurten izango diren manifestazioen programak islatzen du geroz eta gehiagok nahi dutela bigarren galdeketan botoa eman». 2014an, eskoziarrek ezezkoa eman zioten independentziari, Europako Batasunetik aterako zirelako, baina brexit ak egoera aldatu du, eta Nicola Sturgeon Eskoziako lehen ministroak beste erreferendum bat
|
egiteko
eskumenak eskatu zizkion Johnsoni; ezezkoa jaso zuen.
|
2021
|
|
Alde horretatik, Alemanian, lander etan eta, hemengo arazoen antzekoak izan dituzte; politikoki era zuzenago batean bideratu dituzte, baina arazoak antzekoak izan dira. Euskadin, adibidez, pandemiari aurre
|
egiteko
eskumenak baditugu: testuinguru guztietan, gainera.
|
|
Bidean, sinadurak galdu ziren, jaso beharreko kopuruaren inguruko tira-birak egon ziren, gaia aztertzeko batzorde bereziak eratu ziren... Den dena prozesua luzatzeko. Durangoko udalbatzak galdeketari onespena eman zionean, proposamena Madrilera bidali zen, galdeketak
|
egiteko
eskumena bertako gobernuak solik duelako. Baimena eman zuten azkenean, sinaduren bilketarekin hasi eta bi urtera.
|
2022
|
|
Horretarako, Hiri Mantentze eta Zerbitzuen Zuzendaritzak aparteko aurrekontu bat eskatu du, udalaren 2022ko aurrekontuek ez baitute halako lanetarako dirurik aurreikusten. Izan ere, udalaren esanetan, Uraren Agentziarena eta Kostaldeetako Zuzendaritzarena da Urumearen parte horretan mantentze lanak
|
egiteko
eskumena. Haiei eskatu die «konponbide bat bilatzeko», «etorkizuneko arazorik izan ez dadin».
|
|
Horretarako, Hiri Mantentze eta Zerbitzuen Zuzendaritzak aparteko aurrekontu bat eskatu du, udalaren 2022ko aurrekontuek ez baitute halako lanak egiteko funtsik aurreikusten. Izan ere, udalaren esanetan, Urumearen atal horretan mantentze lanak
|
egiteko
eskumena Uraren Agentziarena eta Kostaldeetako Zuzendaritzarena da. Haiei eskatu die «konponbide bat bilatzeko», «etorkizuneko arazoak saihesteko» asmoz.
|
|
Eskoziaren autonomia zehazten duen Eskozia Legearen interpretazioaren ingurukoa da bi aldeen eztabaida. Independentziak Erresuma Batuaren batasunarekin zerikusia lukeenez, Londresek argudiatu izan du afera horri buruzko legeak Erresuma Batuko Parlamentuak soilik egin ditzakeela, Eskoziako Parlamentuak ez baitu, Eskoziako Legeak dioen modura, batasunari buruzko legeak
|
egiteko
eskumenik.
|
|
EHGAMen eskaerari ez zion presidenteak (Javier Remirezek) erantzun, baizik eta INAIko zuzendariak (Eva Isturizek). Hark esan zuen ez zekiela Kontseiluak horrelako eskaerak
|
egiteko
eskumenik ba ote zuen, baina beharrezko kontsulta juridikoa egiteko konpromisoa hartu zuen. Gaur arte.
|
2023
|
|
...dezagun pentsa aberriarentzako errukiak kemen gerlaririk ez duen ematen; kartagotarrak animatu zituen historiako balentria harrigarrienetarik bat egitera; izan ere Eszipion afrikarrak garaitu zituela eta gauza gutira eraldatuak zituela, berrogeita hamar urtez nozitu kartagotarrek nozitu zuten etsipen prozesu bat zeinaren aldean, Frantziaren kapitulazioa Munichen gauza guti baita; hitzarmenez gerla
|
egiteko
eskumenari uko egin baitzioten eta inolako babesik eskatu ahal izan gabe baitzeuden, numidiarren irain guziei babesik gabe eskainiak izan ziren; Erromari alferretan otoizka eskatu zioten beren burua defendatzeko baimena berreskuratzea; azkenean baimenik gabe beren burua defendatu zutenean, beren armada kalitua izan zen; orduan erromatarrei barkamena otoizka eskatu behar izan zieten; onartu zuten ... Gero beren ordezkariek jaso zuten agindua hiria osoki eta behin betikoz abandonatzea lurrera botea izan ahal zedin; oihu deitoragarritan hasi ziren eta gero negarretan.
|
|
Kontrol hori
|
egiteko
eskumena Estatuaren Kontu hartzailetza Nagusiari dagokio. Erakunde hori Ministroen Kontseiluak izendatzen du Ogasun Ministerioaren proposamenari ekinez.
|
|
Foru erakundeek, beraz, euren arauketa
|
egiteko
eskumena dute, eta hala nahi dutenean, lurralde erkideko arauketatik ezberdin. Esaterako, Pertsona Fisikoen Errentaren gaineko Zergaren arauketa hasiera batean likidazio egitura bera zuen lurralde erkidean eta foru lurraldeetan baina egun likidazio eskemak ezberdinak dira lurraldez lurralde.
|
|
Lan agintaritzak ebazpena emango du, behar beharrezko jardun eta txosten guztiak gauzatu ondoren, eskabidea egin zenetik 5 eguneko epean. Eskabidea egin behar da horren gaineko izapideak
|
egiteko
eskumena duen organoaren erregistroan. Ebazpen horrek, hala denean, enpresaburuak alegatutako ezinbesteko kasua badela egiaztatu besterik ez du egingo; azken buruan, enpresaburuari dagokio lanaldiak murriztearen edo lan kontratuak etetearen inguruko erabakia hartzea.
|
|
Udal Juntan, kideak izango ziren aipatutako zinegotzi guztiak eta udalaren finantzazioan parte hartzen zuten kideak, herritarren artean zozketaz hautatu ondoren37 Zinegotziak hauteskundeen bitartez aukeratzen ziren eta Alkatea aukeratzen zen zinegotzien artean egindako bozketan. Sistema hori Garcia ARANDAren esanetan gaur egungo sistemaren jaiotza da38 Legeak udal ogasunari dedikatzen zizkion IV. tituluan aurrekontua
|
egiteko
eskumena Udalbatzari edo Zinegotzien udalbatzari ematen zion.
|
|
VALENZUELA VILLARUBIAk adierazten duenez, lege erreserbaren printzipioa Zuzenbideko Estatuaren printzipio nagusia da, jardueraren esparru guztietan diharduen printzipioa159 Toki autonomia bera ez da EKn zehazten eta toki erakundeen arauketa guztia, toki erakundeak Administrazio publikoa diren aldetik, lege garapen baten mende geratzen dira. Hori horrela, toki autonomia legearen mende geratzen da eta, toki erakundeek Legea
|
egiteko
eskumenik ez dutenez, beste lurralde erakundeen mende geratzen dira. Modu horretara, gogora ekarri behar dugu berriro ere KAren 4/ 1981 Epaiaren 3 oinarri juridikoa, bakoitzak berezkoak dituen interesak kudeatzeko duen boterea antolamendu juridikoaren mende geratzen zela adierazten zuenean.
|
|
Baina Estatuaren esku hartzea udalen jardueran oso handia zen. Udalek hirieta landa poliziari buruzko Ordenantzak
|
egiteko
eskumena zuten, baina horiek Gobernadore Zibilaren baimena edo onarpena behar zuten. Udalaren eta Gobernadore Zibilaren arteko eztabaidak Gobernu zentralak ebatziko zituen, Estatuko Kontseilua entzun eta gero.
|
|
EKren 142 artikuluaren arabera, toki ogasunek euren oinarrizko baliabideak euren tributuetatik bertatik lortuko dituzte, baina, esan bezala, lege lerruneko arauak
|
egiteko
eskumenik ez dute eta Estatuaren edo autonomi erkidegoen legeei itxaron behar diete. Ikuspuntu honetatik eta muga ezaguturik, tributuen esparrua autonomia hurrengo moduan ulertu daiteke.
|
|
EKren arabera, Estatuak jarduera ekonomikoaren plangintza orokorrari buruzko oinarriak zehazteko eta horren koordinazio orokorra
|
egiteko
eskumen esklusiboa dauka (149.1.13 artikulua). Horrez gain, lan honen bigarren zatian garatu den bezala, Estatuak solidaritate printzipioa eragingarritasunez beteko dela bermatu behar du.
|
|
Izaera horren arabera, toki erakundeen eskumenak Estatuaren eta autonomia erkidegoen eskumen banaketa sistemagatik baldintzaturik daude, hau da, EKren lurralde egituraketa definitzean eskumen banaketa Estatuaren eta autonomia erkidegoaren artean egiten da, toki erakundeak alde batera utzirik. Legeek definituko dituzte toki erakundeen eskumenak eta toki erakundeez gaineko lurralde egitura biek (autonomia erkidegoak eta Estatuak) lege lerruneko arauek
|
egiteko
eskumena izango dute, bakoitza bere eskumenen barnean. Kasu honetan, eta kontrol tresnak ezartzeko aukera eskumenen banaketan oinarritzen bada, logikoa dirudi lurralde erakunde bakoitzak (Estatua eta autonomia erkidegoak) berezkoak dituzten eskumenen esparruan kontrol tresnak ezartzea.
|