|
2001
|
|
|
Dagoeneko subjektu objektu dikotomia apurtua dagoenez, hiz11 Mende hasiera honetan" begiaren diktadura" horren kontrako erasoak Arte guztietan ikus daitezke. Adibide bat jartzekotan, Zinemaren kasuan aipagarria da dagoeneko 1929an Buñuelen" opera prima" n, Un chien andalous filman," begiak" jasaten duen erasoa. kuntzak munduaz hitz
|
egin
ez diezagukeen moduan (cf. Wittgenstein,) Literaturak gizakiok" munduan egote" fenomenologikoa azaldu besterik du egin, horretarako, nobelaren" forma" edo egitura izango delarik oinarri.
|
|
2002
|
|
|
Ellison eta bere The Invisible Man (1952), baina batez ere J. Baldwin, gizaki beltzak gizarte iparramerikarrean jasaten duen bazterkeria islatzen saiatu zen idazlea. If Beale Street Could Talk (1974) haren eleberri ezagunean, Baldwinek Fannyren istorioa kontatzen zigun, berak
|
egin
ez duen delituaz bidegabeki akusatzen duten gazte beltzaren istorioa. Epaltzak autore iparramerikar horri egiten dion gorazarrea agerian gelditzen da Ur uherrak eleberriko atalei ipintzen dizkien izenetan:
|
|
|
Aurreko eleberriak baino handinahiagoa izan arren, Txillardegiren hirugarrenean pertsonaien problematika existentzialak berriro ere pisu gehiegizkoa hartu zuen. Fedeaz, ideologia politikoaz, bakardadeaz eta abarrez egindako meta iruzkinak dituzten paragrafo ugariak, baita denboraren tratamendu lineala edo kontakizunaren amaiera ireki harrigarria... osagaiok adierazten dute, ohiturazko eleberria gainditu arren, XX. mendeko maisu handien ekarri literarioak oraindik bere
|
egin
ez dituen eleberria dela.
|
|
|
Euretariko batek eskuetan arpoia gertu, baleari trintze egiteko. Arpoiari deutsala soka luzea, arrainak ihes
|
egin
ez dagian"
|
|
|
Ba dira asko, ta geure artian ain zuzen be, eurari" abertzalia" (baña batez be" patriota") deitu ta eretxi ezkero, aberrijaren eta aberri aldez ezer
|
egin
ezaren ardura tantarik, axola pitiñik eztautsenak.
|
|
|
Esaterako, alemanak euren diru mailleak gorantz
|
egin
ez dagian, erabagi sendoak artzekotan dabiz. Eta amerikanuak, barriz, euren dollarra errekara jausi ez daitean, urreari, urre gorriari maillak jarri guraz, bildurrak jota, eguno ba!
|
|
|
Negar egitea ez naikoa, ostera. Oker dagoana zuzendu egin bear da; eta leenago
|
egin
ez dana, egin be bai, onerako baldin bada. Bide ona aukeratzea ez da beti errez.
|
|
|
Izatekoan be, tabako txarra. Eta zuk, eskatu be
|
egin
ez deutsadan arren, taka! Horra ba, azal ona eta malmutza bazara be, begiko eta gogoko egin zatxataz.
|
|
|
Ez iges
|
egin
ez eskutatu, bere burua agertu eban. Eta jakiña, bertatik Larrinaga kartzelara eroan eben.
|
|
2003
|
|
|
Hiztunen usutik hurreko hizkera zerabilen, ia kazetari baten taiukoa. Gure literatura kritika ahulak jaramon handirik
|
egin
ez badio ere, aitortu behar dugu, autore honen estiloak zer ikasi handia eskaintzen diela euskal literaturgileei ere. Gizarte modernoko kontesturik diferenteenetan euskara ze modu askatu eta freskoan darabilen sinetsi ere ezin daiteke, idazkera enkorsetatu eta gazbako askoren ondoan.
|
|
|
Itxura oneko gizon ez lodia ez argala, ez luzea ez txikia, Apalategi etzan ohargarria eskuetara so
|
egin
ezik. Eskuak ordea lodilodiak, beste gizon handiago batenak ziruditen, hamar hatzen ordez hamar odolki eukiko balitu bezela.
|
|
|
Baina Don Karmeloren ikasle izan gareanok badakigu ze gozotasunaz leiduten ebazan euskal testu ondo hautuak, zelango argibide jakingarriak emoten ebazan irakurgaietan aitatzen ziran gaien ganean. Testu iruzkin formalik
|
egin
ez arren, ederto igarten eutsan irudi ederra edo esaera polita eukan testuari. Eskoletan, bere zaletasuna nahastetan ekian.
|
|
|
Baina gaur Ainhizek eguzkiak azalaren margoa gorputz osoan berdintzea nahi du. Gainera, atzean utzi dute erdi inguruan bikiniz paratzeak sortzen zien morboa, ondoan hainbesteko lotsarik ez zuen gazteren bat biluzik jarriko zitzaien itxaropenaz, eta geroko lotsak top less
|
egin
ez egin erabaki ezinik, edo bainujantzia aldatzerakoan zerbait erakutsiko ote zuten. Euren adinekoek ez zuten egiten, baina interesgarriagoa zen hogeiak atzean utzitakoen anatomia batez ere ustekabean euren ezaugarria gogortzen hasten bazitzaien.
|
|
|
Ezer ere ez. Moral unibertsala ez da inoiz hil, ezta hilko ere, inoiz izan ere
|
egin
ez delako, eta hori hala uste dudala, zer dela ta iragazten dut beti ikusten dudan guztia neure kontzientziaren galbahetik. Bakoitzak bereari ekin diezaiola, bere erosotasuna aurki dezan, bere ideiek bere kontzientziarekin lasai bizitzeko balio dieten heinean; eta testu hau ordenadore honetan, kondenaturik, gera dadin, inoiz argia ez ikusteko, hasitako hipokrisia honekin jarraitzea ez du merezi eta.
|
|
|
Zera..., gurago neban itaun hori
|
egin
ez bazendu ze... Hemen, ez dakit, ez naz gaian guztiz sartzen.
|
|
|
Hobeto oraindino
|
egin
ez badozue. Ez euki presarik, gero kontrola galtzen dabe eta...
|
|
2004
|
|
|
Lehenbizi, pozaren pozez zer
|
egin
ez zekielarik, izena ezarri zion txakur kasta berri hari: txifa txakurrak (hitz egin nahirik edo, txifa!, txifa!
|
|
2005
|
|
|
Gelditu egingo da, zer
|
egin
ez dakiela, goitik egin eta aurrera eragingo deutsan arte. Atea guztiz zabaldu eta aurrera joko dau.
|
|
|
Hainbeste berba eta berba, neuk be ez dakit honezkero nondik eta zertan nabilen, eta txarrena litxakidana, gainera, alperrik ibiltea litzateke. Ondo pentsaurik baina, ez dago alperrik gabiltzala esaterik lehenago ibiltekorik
|
egin
ez badogu, beraz, bata egiteak bestea lekarke eta holan jarraitu geinkean infinitoraino. Berba halakoa, infinitoa.
|
|
|
Ez dut Voltaire baino gibelago izan nahi, hark baitzioen: " Erradazu nolaz martxan den ordulari hau, nehork
|
egin
ez badu."
|
|
|
Tokiko Eliza, presuna baten fedea bezala itzali badaiteke, mundu mailan batere ez da horrela. " Ni zuekin izanen naiz egun oroz munduaren azken eguneraino." (Mt 28,20) Fedea zabalduz doa gaur egun, historian sekulan
|
egin
ez duen bezala. Ez bakarrik heren munduko herrialde atzeratuetan.
|
|
|
Elizako Burulehenak debekatu zien. Zin
|
egin
ez zutenek lekuak hustu behar izan zituzten non ez ziren preso emanak izan edo hil. Apez zin egileetan izendatu zituzten apezpiku berriak.
|
|
|
Aski da Jesusek egin duenari so egitea, egia dariola ikusteko. Bizi publikoko hiru urteetan ez du besterik
|
egin
ez bada sofritzen zutenei zoriona ematea. Zenbat eta zenbat eri ez du sendatu?
|
|
2006
|
|
|
Une berean, ia instintiboki, begiradea barriro egunkarira zuzendu eban. Arestian jaramonik
|
egin
ez eutsan albista batek inotsan, udaro, oporraldia heltzean, hirurehun txakur baino gehiago abandonetan dabezala.
|
|
2007
|
|
|
Iñoiz edo bein egiten badu bati edo bestei agindu, arpegi txarra lenengo jarri oso gustora
|
egin
ez du.
|
|
2008
|
|
|
Gurean be hantxe dago oraindik Karabixaldia izeneko baso sail bat. Hantxe egoan karabia, nahiz eta nire akorduan han karerik
|
egin
ez.
|
|
2009
|
|
|
XIX. mende hasieran Wilhem Humboldt dugu tradizioko euskal kanten biltzaile goiztiarra, bide batez antzean baino
|
egin
ez bazuen ere. Harena dugu, besteak beste, erromantze baten lekukotza idatzi zaharrena, Lapurdiko Itsasun Harranbillet zeritzan hango 81 urteko apaizari 1801ean ikasi ziona:
|
|
|
Ebaki ostean sikatzen uzten zen belarra, eguzkiak jo zezan zabaldu egiten zen lurrean eta, alde bata sikatuz gero, buelta ematen zitzaion. Kontserbatzeko ezinbestekoa zen ondo sikatzea, zeren, horrela
|
egin
ezik, kaltegarria izan zitekeen ganaduentzat, hurrengo atalean ikusiko dugunez. Abereentzako belar sikua lastategira sartzen hastea, garia desagertzen hasi zen une berean gertatu zen Jatabe aldean.
|
|
|
Oholetan, behar zen lekuan zuloa egin eta egurrezko zie edo ziria sartzen zen. Gero mastarrari punta bietan errematxe bana egiten zitzaion, presioarekin salto
|
egin
ez zezan. Ohola egin ostean, lehenbizi llante edo uztaia sartzen zen eta gero mastarreko txapak gurpiletan.
|
|
|
Probatarako idiei ferrak ipiniz gero, gantxoak atera, ipini eta josi behar zaizkio. Gantxoek handiak izan behar dute, eskuadra onekoak, idiek laban
|
egin
ez dezaten. Beste batzuetan, erraduren alboko aldean ere gantxoa ateratzen zen.
|
|
|
Errotarriei egurrezko tape ipintzen zaie irinak alboetatik ihes
|
egin
ez dezan. Horretara, irin guztia urun askara joaten da.
|
|
|
Umeari begizkoenik
|
egin
ez zekion, Ze ume edarra! esaten zuenean norbaitek, Jaungoikok berinketu deille!
|
|
|
Bertan Erainek edo Eraginak, urduriak, izeneko izakiak bizi ziren. Beti behar eske, libre zeudenean handi egiten ziren, San Juan Gaztelugatxeko ermita
|
egin
ez zedin ahalegindu ziren, eta beste inori saldu arte, ez zieten sorginei hiltzen uzten. Sorginek, aipatu ditugun pausoak eman eta hiltzeko, izara zuria ipintzen zuten etxe aurrean.
|
|
|
Ardi txakurra heztea artzainaren beharra izaten zen. Eta ondo
|
egin
ezik txakurrak ez zuen beharrerako balio. Txakurraren arrazari ez diote aparteko garrantzirik ematen.
|
|
|
Azeria, ahuntzaren errazoi honeekaz, zer egin ezean geratu zan. Etxeratzen ixten baeutsan, bildur zan okerrekoren bat
|
egin
ez egion. Ixten ez baeutsan, ostera, betekada handirik ez eukan ahuntz haregaz.
|
|
|
Bai zera apurtu kateak! Gizajoak hantxe egon behar izan eban astebetean, aste bitan, eta hilebete luzeetan, nahi ta Potxologaitik marmar besterik
|
egin
ez. Egunez lan eta gauez ernegau...
|
|
|
Eta Josepa ganadu zereginetara bialduta, hara hor gure Peru sutondoko lapiko ondoan, besiguak trastadaren bat
|
egin
ez degion esku-makila eta guzti.
|
|
|
Jesussss! Demoninook
|
egin
ez leikienik, horraitino!
|
|
|
Eta, egitekoan be, hiri ez deue ezer egingo demoninoak, neuri baino. Tira, hator, gizon, hator hainbat arinen, pizti barrabanok eleizan triskantzaren bat
|
egin
ez deiguen.
|
|
2011
|
|
|
Gernikatik binoteruak etorten ziran, Morgako tabernetara ardao zaragiak asto ganean ekarrezala. Narruagaz eginiko 80 litroko zaragiak izaten ziran, eta bidean zein leku batetik bestera eroateko orduan kontuz ibili behar izaten zan, kolperen bat emon eta errementau
|
egin
ez egien.
|
|
|
Eskeintza hori ahuntzaren hankak eukazan mendiko andra bateri egiten eutsiela, Bizkaiko coouro eta sorgina zanari. Horretara
|
egin
ezik, kaltetuak izango ei ziran Bizkaiko jaunak, euren jaubetzak eta zerbi tzariak. Halanda ze, batak besteagaz zerikusi estua daukie, testu zaharrak eta lekukoen ahoz entzun dogunak.
|
|
|
Baina hau eskatzen deutsuet hiri eta hi lakoei: boleari aurrera
|
egin
ez daian eutsiten jarten ez bazaree be, ez zaitezela jarri berari beherantz bultzaka".
|
|
|
Zuzen ibili eitezan esan eta San Vicente de la Barquerara joan nintzan. Behin be bakarrik
|
egin
ez dodana: kafea eta kopakoa hartu eta purua iziotu.
|
|
|
Ez jatan, ba, baloia jo eban hankea barik bestea bihurtu, lehengo egunean, eurekin geratu barik aurrera ninoianean eta, halabeharrez, baloia aurrean jarri jatanean? Hainbeste urte lepoan eta umekeriak eta harrokeriatxuak egitearren, ez dakit oraingoan ezkerreko belauneko lehenengo ebakuntza
|
egin
ez dodan. Dalako" resonancia magnética" k esango dau.
|
|
|
Gazte denporan atseginen eta errazen sartzen jatana, gerora zaila eta ia ezina egiten jat. Pelotariei jazoten jakena. Pelotan jokatzea bertan behera ixten dabenean, endekatu egiten ei jakez besoak, aparteko ariketak
|
egin
ezik. Hori berori uste dot jazoten jakola adimenari be, ariketa batzuk bertan behera ixten dituenean.
|
|
|
Une batean, Juliani heldutako eskutitzak irakurten hasi ziran nire aurrean. Nik, orduan, hori ezin eikeela
|
egin
ez eurek eta ezta aita santuak berak be. Bilozik aurkituko bagina lez sumau neban neure burua eta gizonaren duintasuna hain zapaldurik ikusteak negargurea emon eustan.
|
|
|
Hau nahiko nagusitxua zala, ez dakit zer dala eta, gehiago ezinean ernegau eragin eustan, eta nik, bero bero jarrita, beste barik, kanpora bota neban. " Ba, neu be bai!" esan eta han doa bere atzetik kanpora Urrusoloko Mari Paz Ugarteburu neskatila liraina be, berak aurretik ezer
|
egin
ez arren. Jontxo!
|
|
|
" Datorren martitzenean izango da azterketa". Danak, bidezkoa zanez, haserre bizian, zer
|
egin
ez ekiela, lur jota, urduri, amorratuta... eta heldu da hurrengo martitzen hori be.
|
|
2012
|
|
|
Biharamonean txikertu egiten zan. Lehenengo patak kentzen jakozan, enbarazurik
|
egin
ez egien; gero burua, hurrengo solomilloak, bizkarra (hau
|
|
|
Inguru honetan ia ez da pagorik egon; hagaitik Gipuzkoa aldetik ekarten eban. Lanean hasi aurretik egurra uretan beratzen euki behar zan, zozpalik
|
egin
ez egian. Sarri egun berean egiten eban buztarria eta egun beratan ordaintzen jakon, ondo ordaindu bere.
|
|
2013
|
|
|
Gau osoan lo egin gabeko nekeaz, Joxe ohera sartu zen. Etzanda egon zen gogaikarri, alde batetik bestera, zer
|
egin
ez zekiela; guardia zibilak, erreketeak, soldaduak eta semeen patua buruan zituen, jira biraka. Gaua ere loak hartu ezinik igaro zuen, leihotik eguzkiak logela noiz argituko zuen itxaroten.
|
|
|
Borondate ortara umiltzen danari, suprikizunak berdin etorriko zaizkiok; baña bazekik zergatik daraman bere gurutz bidea. Iñori txarrik
|
egin
ez, egiteko asmorik ere ez, eta ainbesteko zigorrak jasan bear! Ez dek uler errexa, baña egia.
|
|
|
Gero herrian zehar kalejiran ibilten dira, leku jakinetan geldialdiak eginez. Hartza kateakaz lotuta daroe, ihes
|
egin
ez daian.
|
|
|
Patatak martian ereiten dira, gorria eta zuria; lehen olxora. Gero patatea jorratu behar izaten da eta botikea botaten jako,
|
egin
ezik gorrinagaz erramak sikatu eta kokoa sartzen jakolako. Lurretik aterata ostean be, sikatu orduan, Piper erreak. botikea botaten jako kontserbetako.
|
|
2015
|
|
|
Baina poeman bertan mojak ageri zaizkigu eta han hemenka topa daitezke garaiko hezkuntza katolikoaren aztarna kritikoak. Alabaina, auziari buruzko poema argi eta osoena honakoa da. ez dudala inoiz taferna komunetako ate ostean deus izkribatu ez dudala inoiz neskarik ukitu begiekin ezik ez dudala inoiz ukabiletati negar
|
egin
ez diodala inoiz gauari musurik eman ezpainetan ez dudala inoiz arraun egin ametsak gaindi ez diodala inoiz bihotzari hatzazalik zorrozten utzi ez naizela inoiz ezertaz gozatu ez dudala inoiz ispilurik harrika apurtu ez dudala inoiz itsasoa orratz batez lehertu nahi izan ez dudala inoiz poeten bertsorik buruz ikasi ez naizela inoiz errekan biluzik bainatu ez dudala inoiz mapamundirik erre ez duda...
|
|
|
1 Hire ondoan konparaketak egiteko erreferenziak falta zaizkinalako ustetan maitasuna beste inork
|
egin
ez zezakeen bezala egin duela pentsatuz lo dagoen animalia bizartsuari eman iezaion zaflada bat muturretan eta egin ezan gero lo hagoen itxura. Egitekoan harrapatua izateko beldur bahaiz jeiki hindeke ohetik bi besoak aurreruntz luzatuz eta leiho ondora inguratu beti alegatu ahal izanen den sonanbulismoaren aitzakia.
|
|
|
Kritika, bere ustez, ez da irizpide literarioaz gidatzen baizik eta euskal kulturaren erdigunean kokatzen diren autore ospetsuen arabera. Ipintzen den adibidea Amaia Lasarena da Manu Ertzilla Potteko kidearekin batera, zeinaren Hitz nahastuak liburuari kritikak kasurik
|
egin
ez ziola arbuiatzen den artikuluan.
|
|
|
Paperak eukazanari trapu beroa ipinten jakon, eta elgorriarentzat papel gorria ipinten zan argian, begietara kalte
|
egin
ez eian.
|
|
|
Sugearen haginkadea osatzeko, trapu bategaz estutzen zan benenoak gora
|
egin
ez eian eta kutxillo punteaz edo pintxau. Erlearen ziztadearen kontra, barriz, ardaoa birzahiagaz nahastau eta ha ipinten zan.
|
|
|
Beste hamabost egun edo hilebete eukiten zan han zarratuta. Barrikan dagoan artean, txakolinak irakin egiten dau, eta jagon egiten zan gainezka
|
egin
ez eian, edota behar izan ezkero, gordeta eukiten zan apurra gehitu
|
|
|
Indaba landarak erpetatik atera eta portaleko untzetatik eskegiten ziran. Hilebete garrenean edo jibiteaz edo palu bategaz jo eta, kotxoa
|
egin
ez ekion, berorren hautsagaz gordeten zan kordelezko zakuan. Ha eta guzti be, kotxoak piketan eban.
|
|
2017
|
|
|
batetik, singularra bere horretan ezagutu ahal izateko, ezagutze egitura orokorretara errenditu egin behar da, hizkuntzara, alegia; baina, bestetik, singulartasuna urtu egiten da ezagutze egitura horien orokortasunean.24 Hala, orokortasun horrek atzemangarri zein atzemanezin bihurtzen du singularra, biak batera.25 Singularrak Derridaren diskurtsoan zehar hartu dituen izenetan nabarmenena gertakizuna da. Gertakizuna bere singulartasunean gertaturiko hori da, sumatu ahal izan duguna baina ez erabat atzeman, agidanez agitu dena baina ez zeharo agiriko egin, gertatu egin zaiguna baino ez guztiz gerturatu, absolutuki presente
|
egin
ez zaigun heinean oraindik ere gertatzeke, gertakizun dagoela ulertu beharreko gertakaria, finean. Singular absolutuak gainditu egiten ditu ulertzeedo ezagutze egituren orokortasuna.
|
|
|
Gorabehera batzuk etorri ziren ondoren, Managuatik New Yorkera eta handik San Franciscorako bizileku aldaketak tarteko, baina Anek ezin izan zuen berriro sentitu hasierako betetasuna. Mikel oso osorik behar zuen berarentzat, Mikelek bera maitatu besterik
|
egin
ez zezala behar zuen. Hori ezinezkoa zela egiaztatuta, Aneri jada ez zitzaion aski harreman hura, eta etxera itzultzea erabaki zuen, sei urte lehenago tupustean lagatako familiarengana, alegia.
|
|
|
Tania ugazabandrearekin, esaterako, berekoi jokatu zuen Kepak. Errusiaren eta Finlandiaren arteko gerrak ekarritako eskasia materialari nola aurre
|
egin
ez zekiela, lanik zein dirurik gabe zegoela, Kepak etsi egin zuen Tania anderearen limurtze saioen aurrean, eta bere amorantea bilakatu zen, modu horretan non jan eta lo egin ziurtatu egin zuelarik.176 Gerora, Kareen eta bera elkarrekin biziko zirela erabaki eta neskak galdetuta" ea ez zion penarik ematen emakume hura hain era latzean, ba tbatean eta besterik gabe, lagatzeak", hauxe era... Baina Taniarekiko harremana truke ekonomiaren esparru soilera mugatuta egonik, aldeetako batek truke harremana bertan behera uztea konpromiso urraketatzat har daitekeen heinean bakarrik esan ahal da Kepak zinikoki jokatu zuela.
|
|
|
Esaterako, bere kontakizunaren bukaerara helduta, Camilo Lizardi zeharo erotu zaigula pentsa dezakegu: pertsona arrazional batek ez dezake sinets mutiko bat basurde bihurtu dela erotu
|
egin
ez bada. Baina ero batek konta al lezake hain modu argitsuan Camilo Lizardik bizi duen trantzea?
|
|
|
Lehenago
|
egin
ezaren damua daukat. Azkenengo urte t" erdi luze honetan, Oscarreri eta etxekoei behin baino gehiagotan gogait eragingo neutsen neure galdera eta eskakizunekin.
|
|
|
Jesus Loroño ordurako onenak emonda egoan. Ez eban lasterketarik irabazi eta Brandy MajestadekVueltan parte hartu be
|
egin
ez ebanez, Loroñok Ferrys taldeagaz korridu eban. Gainera, txirrindulari on batzuk galdu genduzan.
|
|
2018
|
|
|
Augusto serio, betozko ilun eta kezkaturik ageri zen. Luzaz egon zela ezbaian, zer
|
egin
ez zekiela, aditzera eman zion medikuari, gogorra zelako horrelako erabaki bat hartu beharra; norbere emaztea eroetxean sartu beharra. Baina ez zela beste erremediorik egon, bizi zuten egoera estu korapilatsu hura askatzeko.
|
|
|
Nora jo, nola jokatu, ez zer
|
egin
ez zekiela zegoen arduratan. Hala ere, argi zeukan gogorra izan behar zuela; urrats bat ere ez zuela oker eman behar, ze bestela hondatuta zegoela.
|
|
|
Soinekoak eranzten ari zela gizona, bere muturretan bere logelan, geldiro geldiro hitz egiten zion emazteari. Ohitura hura zaintzen zuela, nahiz eta ohe berdinean lo
|
egin
ez, euren arteko intimitate puska zelanbait gordetzeko esan zion. Elbak bazekien nagusitasuna erakusteko ezarri zuen beste inposizio bat besterik ez zela jantzi erantzia, beti egiten zuen bertan, aginduzkoa bailitz bezala.
|
|
|
Lortu zuen, horregaitio, gora arte igotzea eta logelako sofa eder beltz apatzean utzi zuen, blaust!, gorputza nagiz. Pentsatu pentsatu barik hartu zuen eskuan telefonoa, goizetan beti ohi zuen bezala, baina zer
|
egin
ez zekiela gelditu zen bat batean, eta berriz utzi zuen bere lekuan. Grabagailua hartu zuen gero eta, ohe gainean etzanda, ahots ausart batekin mintzatu zen.
|
|
|
Katu begibakar beltz bat agertu zen miauka, buztana tente zuela etxe barrutik, eta etxekoneko andrea eta beraren katu begibikoitz beltza, biak ate postan utziz, joan egin zen; pistolarekin zer
|
egin
ez zekien.
|
|
|
Gida orrietan, Paradisu Club a sexu toki modura zetorrela ikusi zuen. Burua apurtzen hasi zen zer
|
egin
ez zekiela, zein zen afera ulertzen ez zuela. Ez zitzaion telefonokoaren hitz egiteko modu ez tonuera ezagun egiten, baina, beste alde batetik, argi zegoen mezua berarentzat zela.
|
|
|
Paradisu Club era sartu ala sartu ez, zer
|
egin
ez jakinean gelditu zen, itxura izango ote zuen barrukoak susmatu ezin zelako kanpotik ikusita. Kanpoko aldean ate beltz bat baizik ez zegoen; sartu nahi izatekotan, pasatu behar zena nahi eta nahi ez.
|
|
|
Hara!, erakusteko nola guztiz burutik egina dagoen, hemen dituzue froga guztiak egiaztagarri; burua zehatz hondatuta du. Inork ezertariko kalterik ez eraso txikienik ere
|
egin
ez diolarik, ongi-nahia besterik ez diot desiatu beti, bere deabru propioen mendean, haien katepean bizi izan da zoro eginda, gizaja halakoa!, bere buru kaiolan.
|
|
|
Zertan hasi behar izan zuen era hartako borroka gogorrean gizonaren aurka?. " Horrela dago orain esan zuen beretzat sinesmen osoz, kasurik
|
egin
ez egiteagatik, burutikoarekin sats eginda!". Terapia behar zuela, bai benetan!, esangina izaten ikasteko, gizonaren esanak egiten eta bakesoago bizitzen ikasteko, iritzira helduta zegoen senarra.
|
|
|
Leihoak zabaltzeko erarik ez zegoenez, ezin zen bere maiteminduarekin harremanean jarri, zer
|
egin
ez zekiela, mutilaren atentzioa lortzeko, Edhen! Edhen!
|
|
|
Gaur arratsaldean aireportutik etxera heldu eta batera, ergelkeriarik
|
egin
ez dezadan, Augustok pilulak eman dizkit; baina hark ez baldin badaki ere, nik ederki dakit, kate motzean denari ez dagoela zertan pastillarik ematen ibili beharrik. Nire bizia; egunak luze bezain esperantzak urri eta murri baitoazkit, iturria ireki eta urik eza bezalakoa da.
|
|
|
Hori horrela zela, barreari ala negarrari eman, zer
|
egin
ez zekiela gelditu zen, horrelakorik ezer pentsatu ere egiten ez zuelako, ezustean halako udara osteko egun batean senarra bakeak egiteko azkenean bila etorri zitzaionean herrira. Eta inoiz baino arrotzago egin zitzaion ikustean; desezaguna guztiz.
|
|
|
Bidez zihoala, Hegoameriketako musika jole talde bat aurkitu zuen. Gelditu egin zen oinezko bide hartan, talde haren musika jotzeko modua eta kantuaren gozoa dastatzeko, baina badaezpada, poltsari sendo oratuz, zeramanak ihes
|
egin
ez ziezaion edo norbaitek lapurtu ez ziezaion. Taldeko batek ikaragarri abesten zuela ikusi zuen; eta abestuaz batera, nola gorputza ere erritmoan mugitzen zuen, erabatera beraren zapa luze lisu beltz distiratsua ere dantzatzen zelarik, guztiz erakargarria egin zitzaion.
|
|
|
Udaberri hartan jaiotetxera gurasoen gordepera ihesi joan zenerako, egin barik zituen hainbat gauzaren pena handiekin gainezkaturik zegoela, ongi igarrita zegoen ordurako Elba. Bekatu handienak,
|
egin
ez zituenak zirela ohartua zen. Augustorekin zuen ganoragabeko bizitza hutsa bete ezinik, nola hornitu asmatu ezinean zihoazkiola urte ederrak, jabeturik zegoen; urteak urteak etorri, jo kontuak eta ezer ere ez zuela, denborak ihes egiten ziola, tristeziaz beterik utziz.
|
|
|
Aitak ezustean, bizitzaren joanean berak ere damu handiak zituela aitortu zion;
|
egin
ez zituen gauza guztien damua zuela gainean. Alabari, tristura handia nabaritzen ziola esan zion eta horregatik, inoiz ez bezala, behingoz solasaldia nahi zuela bihotzeko kontuez berarekin izan; hurbileko lagunak balira bezala elkarrekin hitz egin.
|
|
|
Urteetan
|
egin
ez zuen modura, hurbildu eta bere kontra estutu zuen maitekiro alaba. Elba, aita jarrera berri hartan ikusirik, harrituta zurtz eginik zegoen, ahotik berba erdirik atera gabe.
|
|
|
Ondo gogoratzen zuen zer nolako aurpegia zuen mutilak liburuaren aurrean eta nolako begirada jarri zitzaion bat batean. Alboz begiratzen zion andreari, modu arraroan, zer
|
egin
ez zekiela zegoelako zirkinik egin gabe begira begira.
|
|
2019
|
|
|
Zartaginen kirtenak ez dira kanpora begira utzi behar sekula, mundu guztiak jakin luke hori, sukaldean umeak ibiltzen direnean batez ere. Desesperaturik, belauniko geratu nintzen putzu zuri berdean, zer
|
egin
ez nekiela, eta artean hala nengoen bera sartu zenean" (182).
|
|
|
Gerraostean errotak prezintauta egon ziran, baina zelan edo halan konpontzen ziran uruna egiteko. Jentea gauez joaten zan, eta erroteak zaratea
|
egin
ez egian, errotaria gainean jarri eta artagarauak banan banan botaten ebazan. Halantxe pasetan eben gau guztia.
|
|
2021
|
|
|
irudimenarena. Sormenak mundu posibleak sortzen ditu, eta neurri horretan gure barnean ere harremanak egiteko modu posibleak pentsa ditzakegu, gureak ez direnak eta ikusi ere
|
egin
ez ditugunak, gizartea eraikitzeko modu posibleak...".
|
|
|
Ezin haiengandik alde
|
egin
ez patioan, ez komunean, ez bisita kabinan, ez zazpigarren loan.
|
|
|
Era berean, adimenaren aspektu garrantzitsu bat nabarmentzen du Armstrong-ek (2006) eta ikaskuntza prozesuekin lotura zuzena duena: norbanakoaren adimena bere ikaskuntza testuinguru naturaletik kanpo determinatzeko baliotasuna erabat zalantzan jarri dela dio, baita aldez aurretik
|
egin
ez dituen zereginak eskatuz ere. Zentzu horretan, adimenaren egitekoa eta gaitasuna arazoak ebaztea eta produktuak sortzea dela dio baina naturalista eta esanguratsuak diren testuinguruetan (op.).
|
|
|
Batean, idi buztarrien arteko lehiaketea. Bestean, zeinek arinago
|
egin
ez dakit noraino. Inguruan harriren bat be beti egoan, eta haxe zeinek gehiagotan jaso, eta halangoak.
|
|
|
Egoera larria izan zan guretzat. Han biok bakarrik, esperientzia bako gazte bi, uste bako egoera zail hareri aurre zelan
|
egin
ez genkiala. Hurrengo egunean, zailtasuna zoritxar bihurtu zan.
|
|
|
Antza denez, lapur batek lortu zuen hainbat txerri zituen korta batean sartzea, gauez eta inork ikusi gabe. Lodiena aukeratu eta kurrinka
|
egin
ez zezan soka batekin haren muturra indarrez lotu ondoren, amarratu egin zuen, besoetan eraman ahal izateko, eta handik ihes egin zuen.
|
|
2023
|
|
|
Labana edo kristal zahar bat erabiltzen da hurrengo, uztaia guztiz biribiltzeko, bueltan bueltan, animaliari trabarik
|
egin
ez diezaion. Azkenik, hozka edo koska releches izenekoak pare bi egiten ditu artzainak labanarekin edo aizto zorrotz batekin zumitzaren muturretan, horiek ahalbidetzen baitute, alanbre baten laguntzaz, uztaia animaliaren lepoari irmo eta seguru lotzea.
|
|
|
Azkenik, hozka edo koska releches izenekoak pare bi egiten ditu artzainak labanarekin edo aizto zorrotz batekin zumitzaren muturretan, horiek ahalbidetzen baitute, alanbre baten laguntzaz, uztaia animaliaren lepoari irmo eta seguru lotzea. Arreta berezia jarri behar da, hori bai, alanbrearen itxitura kanpoko aldean gera dadin, uztaia daraman animaliari minik
|
egin
ez diezaion.
|
|
|
Piztia egun berean eroaten zan etxera, eta hurrengo ferian ordaindu, egunak garrenera hil edo makalduan be. Dana dala, inork iruzurrik
|
egin
ez egian, albaitariak egoten ziran feriotan, aberearen osasun egoera ona ziurtatzeko; osasunagiria eskatu eitekean, ordaindu ezkero, jakina.
|
|
|
Egoera horrek luzaro iraun eban, XX. mendearen bigarren erditik gora hasi ziran jaubeak ondasunak saltzen, askotan bertan bizi ziran familiei. Gehienetan barrikuntzarik egin barik egoten ziran etxeok, jaubeek inbersinorik
|
egin
ez ebelako. Biztanleak jaubetu ahala konpontzen eta barritzen joan ziran, gaur eguneko egoerara heldu arte.
|