Bilaketa
dist.
non
lema/forma
nola
bilaketa
kategoria
Iragazkiak

Emaitzak: 43

2003
‎lege natural eta aldaezina da etxearen gaineko jabaria ugazabari dagokiola, ugazaba horrek jabaria bere borondatez kentzen ez duen bitartean edo jabari hori bide zuzenak eta legezkoak erabilita kentzen ez zaion bitartean. Halaber, lege natural eta aldaezina da, edukitzaileek ezin dezaketela betiko bereganatu norbaitek euren edukitzari kalte egiteko arriskua, eta denbora luzez etxearen edukitzaile izan dena, azkenean etxe horren ugazaba bihur daitekeela; egin eginean ere, gizakiak berezko joera du berea dena inoren esku ez uzteko, eta edukitzailea ezin daiteke usurpatzailetzat hartu, horren inguruko frogarik ez bada.
‎Lege batek agintzen duenez, saltzaileak bermeren bat eskaini behar du, saldutako gauzaren gain hirugarrenek izan ditzaketen eskubideei begira, baina berariazko ituna eginez gero, saltzaile horri bere egiteen ondoriozko erantzukizuna bakarrik eska dakioke; egin eginean ere, itun hori bidezkotzen da, salmenta egin delako gauzaren benetako balioa baino gutxiago ordainduta, edota salbuespena ahalbideratzen duen beste arrazoiren bat dagoelako.
‎Zorroztasun hori koka daiteke ezin onartuzko zaizkigun erromatar zuzenbidearen beste askoren artean; egin eginean ere, Frantzian noizbait erromatar zuzenbidea aipatu bada, hori arrazoi idatzi moduan errespetatzen dugulako da, eta zorroztasun horiek Zuzenbide naturalaren kontrakoak izanik, arrazoi horren kontrakoak ere badira. Zorroztasun horien gainetik Zuzenbide naturala dagoela frogatzeko, ez da beharrezkoa ospe berezirik aipatzea, baina, hala eta guztiz ere, egia horren oinarri gisa, juriskontsulto horrexen ospea aipa daiteke, antzeko beste egoera batean Zuzenbide naturalaren alde egin behar izan baitzuen.
‎Edozein modutan ere, ñabardurak egin behar, erromatar zuzenbide hori ez baita, besterik gabe, Frantzian onartzeko modukoa, Zorroztasun hori koka daiteke ezin onartuzko zaizkigun erromatar zuzenbidearen beste askoren artean; egin eginean ere, Frantzian noizbait erromatar zuzenbidea aipatu bada, hori arrazoi idatzi moduan errespetatzen dugulako da, eta zorroztasun horiek Zuzenbide naturalaren kontrakoak izanik, arrazoi horren kontrakoak ere badira. (Legeen Tratatua, XI, 24)
2004
‎Komunikazio egintzen eragingarritasunari buruzko kezka zegoen, hori baitzen auzi askoren ebazpena bidegabe atzeratzeko arrazoia. Kezka horren eretzean, legeak garrantzia eman die erroldan edo erakunde nahiz erregistro publikoetan agertutako egoitzei; egin eginean ere, legeak ulertu du pertsonek egoitzarekin izan dezaketen axolagabetasuna edo arduragabekeria ez datorrela bat gizartean herritar zintzoek izan behar duten jokabidearekin. Komunikazio egintzen ondoreetarako, egoitza gisa hartu da lan egiten den tokia, betiere hori noizbehinkakoa ez denean.
2005
‎horrek dakar ezerezte komisioa atzera egitearen gaineko zigorraren antzekoa izatea. Eta Kode Zibilaren 1154 artikuluaren arabera, epaileak ekitatez aldarazi ahal duenez zigorra, pentsa daiteke aldarazpen hori legeak ere egin dezakeela, bereziki krisialdi ekonomikoa dagoenean, eta kontratuek ondoz ondoko betearazpena ekartzeaz gain, kontratuok iraupen luzekoak eta saldoz eginikoak direnean; egin eginean ere, halakoetan kontsumitzaileak duen aukera bakarra da, finantza erakundeak aldez aurretik ezarritako kontratuaren testuari atxikitzea. Eragozpen moduan ezin aipa daiteke horrela Administrazioak eskua sartzen duenik merkatuaren ibilera askean; haatik, bidemendua unean uneko beharrizanei ego horretatik sistema juridiko instituzionala hobetzen da, merkatuaren antolakitzeko.
2006
‎Gainerakoan, Merkataritza zuzenbidearen barruan Konkurtso zuzenbidea da espezializaziorik gehien eskatzen duen adarra. Horren konplexutasuna eta hedadura kontuan izanda, benazko hausnarketa egin behar izan dugu euskaraz erabili beharreko terminologiaren inguruan; egin eginean ere, bilduma hau osatzen duten aurreko lanetako esperientzia ez ezik, UZEI bezalako erakundeena ere jorratu dugu, eta, horrez landara, EUSKALTERM datu basea ere erabili dugu, baina horien proposamenak helburu zehatz batekin moldatu eta egokituta: euskaraz berezko testua izatea, irakurlearentzat azkarra eta erabiltzeko erraza dena, baina gaztelaniazko testuaren idazkera eta zentzuari bizkar ematen ez diena.
2007
‎Pilota partidetan bada beste gertakizun bat egundaino iraun duena: tantoen zenbatzea; horrek ere argi adierazten du aurkari bien berdintasuna; egin eginean ere, tantoa irabazten duenarengandik esaten dira aldian aldian gertatzen diren jokoaren aldaketak. Bitxikeria eman dezake itxura baten, baina ez da horrela; ostera ere ikusten dugu pilotari biak maila berean tratatzen direla.
‎Hain zuzen ere, legeria esparru horretan gauzatu behar da, batez ere, botere publikoei eratxiki zaien zeregina, gizarte esparru guztietan herritarren parte hartzea errazteko. Filosofia horren eragina arau osoan atzeman daiteke; egin eginean ere, parte hartzea benetakoa eta eraginera indartsua izatea. Edozelan ere, hori bat etorri behar da elkartzeko askatasuna errespetatzearekin eta elkarteen bargarria izan dadin, tresnarik garrantzitsuenetakoa da elkarteetan biltzeko jone jardunbidean esku ez sartzearekin, elkarteak suspertzeko aitzakiaz Konstituzioaren aurkako esku hartzeak ezkuta ez daitezen.
‎Halaxe bada elkarte guztientzat, arrazoi gehiagorekin izango da elkarte politikoentzat; arean ere, alderdi politikoen xedea da pentsaerak eta esfortzuak barrituta gidatzeko, erakundeen jardunbitzea, gai publikoak demokrazian oinadea laguntzeko eta, botere politikoa gauzatuz, aldaketak eta hobekuntzak eragiteko. Halaber, alderdi politikoak estatu ekintzaren funtsezko tresnak dira, zuzenbideko estatu aurreratu eta zorrotz batean; egin eginean ere, zuzenbideko estatu horrek mugak ipini eta berme eta kontrolak ezartzen dizkio edozein subjekturi, nahiz eta subjektu horrek konstituzio egituran garrantzia izan. Hurrean ere, zenbatenaz subjektuak eta horren eginkizunak garrantzi handiago izan sisteman, hainbatenaz interes gehiago du zuzenbideko estatuak horren araubidea egokitzeko.
‎Halaber, I. kapituluak alderdi politikoak sortzeko prozedurak hobetu ditu, egun dauden xedapenak osatuz, zalantza batzuk argituz eta hutsune batzuk betez. Hortaz, arlo honetan, legeak ez du aldarazpen gehiegirik egin, edukiari dagokionez behinik behin; egin eginean ere, errespetatu egin du Konstituzioak ondorioztatzen duen esku hartze gutxienaren printzipioa. Alderdi Politikoen Erregistroan sortze aktaren eta estatutuen inguruan egindako inskripzioak nortasun juridikoa aitortzen dio alderdi politikoari, jendaurreko egiten ditu alderdiaren eraketa eta horren estatutuak, botere publikoak lotzen ditu eta bermea dakar alderdiarekin harremanak dituzten hirugarrenentzat zein alderdikideentzat.
‎Hainbatez, azken buruan, lege honetan ezarritako zerga araubideak tratamendua berdinetsi du, legean bertan ezarri kasuetan; egin eginean ere, xedea aurretiaz aipatutakoa da ondasun higiezinak txandaka aprobetxatzeko eskubide errealei buruzko kasuetan, eta aurrekoak modukoak ez diren izaera pertsonaleko eskubideei buruzkoetan, alegia, lehenengoen aurka bereizkeriarik ez egitea.
2008
‎Erregelamendu bidez, edota, hala denean, herri administrazio eskudunen arteko hitzarmenen bidez beste datu batzuk ere sar daitezke AEBean, aurrekoak ez diren izapide, berriemate nahiz betebeharrak gauzatu ahal izateko. Gisa bertsuan, erregelamendu bidez ezarriko da zer nolako berezitasun eta baldintzak izan behar diren kontuan sozietatea eratzean nahiz jarduera hastearen ondoriozko tributu betebeharrak eta Gizarte Segurantzakoak betetzean AEB erabiltzeko; egin eginean ere, sozietate forma horien arautegi substantiboa eta publizitateari buruzkoa betetzeaz gain, gogoan izan behar da lege honen bederatzigarren xedapen gehigarriaren 6 paragrafoak aipatu arauketa ere.
‎ez du inolako arauketarik ezarri XIX eta XX. mendeetan, merkataritzako kontratazioan euskara erabiltzeari buruz. Azken urteotan, ordea, Euskal Autonomia Erkidegoan eta Nafarroan euskara eta gaztelania bi biak ofizialak izatearen ondorioz, euskara gero eta gehiago erabiltzen ari da merkataritzako hizkera juridikoan, gizarte eta ekonomia esparruetan batik bat, eta, bereziki, merkataritzako sozietateen alorrean; egin eginean ere, eta oraindik neurri txikian baina esanguratsuan, sozietateok, bai pribatuek eta bai publikoek, euskaraz egiten dituzte euren eratze eskriturak, estatutuak eta sozietate bizitzaren gainerako agiriak, eta hizkuntza horretan idatzitako agiriak kasuan kasuko Erregistro publikoan aurkeztu ahal dituzte gaztelaniazko itzulpenarekin batera, bertan inskribatzeko....
‎7) Gainerakoan, Merkataritza zuzenbidearen konplexutasuna eta hedadura kontuan izanda, benazko hausnarketa egin behar izan dugu euskaraz erabili beharreko terminologiaren inguruan; egin eginean ere, bilduma hau osatzen duten aurreko lanetako esperientzia ez ezik, UZEI bezalako erakundeena ere jorratu dugu, eta, horrez landara, EUSKALTERM datu basea ere erabili dugu, baina horien proposamenak helburu zehatz batekin moldatu eta egokituta: euskaraz berezko testua izatea, irakurlearentzat azkarra eta erabiltzeko erraza dena, baina gaztelaniazko testuaren idazkera eta zentzuari bizkar ematen ez diena.
‎Ildo horri ekinez, ekonomia intereseko elkartzearen araubide osoa eratzea erdietsi da, horrek dakartzan abantailekin: alferreko araurik ez ematea eta Espainiako sozietate zuzenbidearen batasuna handiagoa izatea; egin eginean ere, hori berori behar da, erakunde hori lehenengoz agertzen baita zuzenbide horrek eskainitako elkarte moten artean.
‎Xedapen interpretatzaile hutsen kasuan, ez dago inolako atzeraeragintasunik, xedapenok ez dutelako arauzko baliorik eta antolamendu juridikoa ez dutelako berriztatzen. Aitzitik, zerbait interpretatu edo argitzeko aitzakiarekin, xedapen horiek erabiltzen badira antolamendu juridikoa aldarazteko, orduan xedapenok ezin onar daitezke; egin eginean ere, Kode Zibilak eta Tributuen Lege Orokorrak ez dute onartzen arau interpretatzaileen atzeraeragintasuna, segurtasun juridikoaren printzipioarekin bateraezina delako.
‎Edonola ere, artikulu horretan ez da benetako lege erreserbarik ezarri, erreserba inpropioa baizik: egin eginean ere, benetako lege erreserbak mugatzen du bai ahalmen araudi emailea, bai eta ahalmen legegilea ere; 8 artikuluak, berriz, legearen nagusitasuna besterik ez du ezartzen ahalmen araudi emaileari begira. Gainera, Auzitegi Gorenak 1986ko irailaren 19ko epaian baieztatu duenez, «Konstituzioak berak bakarrik ezar dezake benetako lege erreserba».
‎Bigarrenik, 35.4 artikuluko nortasunik gabeko erakundeetako kideen kasuan. Hala ere, bigarren kasu hori sasisolidaritatea da, kide bakoitzak ez duelako erakundeari dagokion tributu zor osoaren gaineko erantzukizuna; egin eginean ere, kideak erakundean duen partaidetzak mugatzen du kidearen erantzukizuna.
‎Autore horri ekinez, arau horren bitartez saihestu nahi da tributu betebeharraren sormena alderdien esku geratzea: egin eginean ere, alderdiek negozio akastuna burutu dezakete tributu betebeharra sor ez dadin, eta gero negozio hori ez da deuseztatzen inork ez duelako egikaritzen deuseztasun akziorik.
‎Edozein kasutan ere, arazoa ez dago argi, eta badirudi ulerkera hori ez dela irtenbiderik zuzenena. Autore batzuek baieztatu dutenez. BANACLOCHE edo IBÁÑEZ GARCÍAk?, Administrazioak emandako erantzunaren arabera diharduen zergadunari kuota bakarrik eska dakioke, eta ez berandutza korriturik edo antzeko kontzepturik; egin eginean ere, zergadunak administrazio irizpideari ekinez jardun du, eta berandutza ezin zaio berari egotzi, Tributu Administrazioari baizik, horrek eman dizkiolako jarduteko irizpideak.
‎...en ikuspuntutik abiatu beharrean, hau da, manu baten aplikazioa baztertzen duen arautzat hartzen den ikuspuntutik?, haien izaera positiboa baieztatzen duen ikusmoldetik abiatuz gero, alegia, tributuaren zerga egitatea ere definitzen duen arautzat hartzen duen ikuspuntutik?, esan daiteke zerga egitatea gauzatzeak ez duela zertan ekarri tributu betebeharraren sorrera, legegileak kontrakoa badio ere; egin eginean ere, zerga egitatea itxuratu eta mugatzeko salbuespen arauak garrantzi handiko eginkizuna du. Hala ere, zerga egitatea gauzatzean, tributuaren menpekotasuna sortuko da zalantzarik gabe, eginbehar desberdinekin (kontabilitate, erregistroeta aitorpen eginbeharrak?).
‎135.2 artikuluaren edukia aurrekontuen esparruaz landa aplikatuz gero, gutxienez zeharkako arbuiatze hori oztopa daiteke; egin eginean ere, manu horri helduta, Estatuak aldi batean bere betebeharrei ezin diela aurre egin adieraz dezake, baina, gerogarrenean kaudimendun bihurtuz gero, berriro hartu lituzke bere gain mailegu hartzailearen betebeharrak.
‎Subjektuaren onarpena garrantzitsua da, akta horiek bihar etzi frogabide izan daitezkeelako; egin eginean ere, subjektua aktetan jasotako egitateei lotuta geratzen da, eta horiek aurkaratu nahi izanez gero, egitezko okerra izan duela frogatu behar du. Ildo bertsutik, subjektuak likidazioa aurkara dezake, baina horretarako argudio gisa aktaren euskarri diren egitateak erabili ahal izateko, egitezko okerra izan duela frogatu behar du.
‎Guztiarekin ere, ahalmen horri mugak jarri behar zaizkio, bestela segurtasun juridikoari kalteak eragin ahal zaizkiolako; egin eginean ere, Administrazioari bere egintzen aurka joateko aukera eratxiki zaio, hau da, aurretiaz adierazi izan duena bertan behera utz dezake Administrazioak.
2009
‎Ilea motzarazi zidaten. Orthezeko burgesek eta Akademiako irakasleek bezala, etxe hartako gizaseme guztiek motx eramaten zuten ilea; bizarra egin egina ere bai, helduenek. Nabarrenkoxen, ministroek behartzen gintuzten.
2012
‎Inguruko erdaren eragina hain handia izanik behin baino gehiagotan uste izan dugu aparteko ahalegina egin behar genuela hizkuntza horien morrontzatik geure buruak askatzeko. Horrek, baina, inoiz hizkuntzaren lehen helburua ahaztera ere eraman gaitu, egin eginean ere idazlearen eta irakurlearen artean komunikazio erraza egitea dela.
2013
‎Hori ikusita, irakasle horrek ulertu zuen enperadoreak lana amaitzeko presioa egitearen ondorioz, bildumariak hiru taldetan antolatu zirela, eta horietako bakoitzak lan multzo bat hartu zuela, berori laburbiltzeko. Gero, zatien serieak aurkeztu zituzten osoko bilkuretan, eta serie desberdinen hurrenkera titulu bakoitzaren arabera erabaki zen; egin eginean ere, zati esanguratsu batzuek bakarrik apurtu zuten hurrenkera hori, leku hobea izateko. Duela gutxiko ikerketek, testuen azterketa informatikoetan oinarritutakoek, gehiago zehaztu dituzte Bluhmeren ondorio horiek.
‎Accursioren glosa argitaratu ondoren, Bolognan zuzenbide zibila ikasteari ekin zitzaion, baina lehengo berezkotasun eta adorerik gabe. XIII. mendearen bigarren erdian, Justinianoren testuak aztertzeko topagunea Orleansera lekualdatu zen; egin eginean ere, aita santuak Parisen halakoak ikastea debekatu zuen eta debeku hori aldarrikatu zenetik, zuzenbide zibilaren ikasketak sekulako bultzada izan zuen Orleansen. Italiako irakasleek eman zituzten lehendabiziko eskolak, 1240 urtea inguruan.
‎Bolognako Unibertsitatea ez zen sortu nahita gauzatutako egintza baten ondorioz. Kontrara, zuzenbideko ikasleen beharrizan baten ondorioz agertu zen; egin eginean ere, ikasleok euren artean antolatu behar ziren, irakaskuntzarik onena jasotzen zutela eta aintzatetsitako titulua ematen zitzaiela ziurtatzeko. Irakasleek sortu eta zuzendu zituzten Paris eta Oxford, XII. mendeko beste unibertsitateak; Bologna, ordea, ikasleek zuzendutako unibertsitatearen eredu bihurtu zen, ikasleok kontratatzen baitzituzten euren irakasleak.
‎Beste arazoa zen edukitzaren izaerari buruzkoa; egin eginean ere, Savignyk behin eta berriro ekarri zituen hizpidera edukitzailearen eta edukitako gauzaren arteko adimen harreman eta harreman fisiko bereziak, eta sarritan harreman horiek aipatzen ziren sistema juridiko garatu osoan aplikatzeko modukoak izango balira bezala. Ildo bertsutik, kontratuen zuzenbideari helduta, Savignyren ustez horren euskarria borondatearen teoria zen:
‎Zernahi gisaz, praktikan zuzenbide erromatarraren inguruko aipamenak bazter utzi arren, Europako zuzenbide fakultateetan zuzenbide horrek lehen mailako lekua zuen ikasketa planetan; egin eginean ere, fakultate horietan zuzenbide erromatarra aurkeztu zen zuzenbide zibil kodetu modernoak azaldutako erakundeen oinarri moduan. Zuzenbide erromatarraren irakasleek, alabaina, ez zuten zertan lagundu indarreko zuzenbidearen garapenean, eta, horrexegatik, gaiak jorratzean, alde historikoa lehen baino gehiago landu zen.
2015
‎5 Gaixoak biguntasunez ez dituela tratatzen eta kontu hori gezur beltza da, handia baita haren karitatea. Nik ere, ene aita, estu ikusi nuen neure burua honen aurretik nagusi karguan zegoenarekin, izan ere, ohoreari ukitzen ez dion bitartean ez da ezer gertatzen, eta egin eginean ere han, mundurako bide bidea izanik. Ohorea dela-eta dioten hori aitzakia besterik ez da, hura medikuek beraren osasunerako esanik etorri baitzen.
‎Batzuk beren predikuen bidez, beste batzuk beren idazkien bidez. Ezin dugu aipatu gabe utzi gure aita frai Bartolome Santa Teresa Markinako karmeldarretan predikari eta idazle ospetsua izan zena. Hark bere Ikasikizunak saileko hiru liburukiak sermoi batez amaitzen ditu; eta bigarren liburukia, egin eginean ere, Santa Teresa goresteko sermoi batez. Honela du izenburua:
2023
‎Edonola ere, TFAOek (eta TLOk) ez dute benetako lege erreserbarik ezarri, erreserba inpropioa baizik: egin eginean ere, benetako lege erreserbak mugatzen du bai ahalmen erregelamendu emailea, bai eta ahalmen legegilea ere; TFAOek (eta TLOk), berriz, legearen nagusitasuna besterik ez dute ezartzen ahalmen erregelamendu emaileari begira. Gainera, Auzitegi Gorenak 1986ko irailaren 19ko epaian baieztatu duenez," Konstituzioak berak bakarrik ezar dezake benetako lege erreserba".
‎...a dion ikuspuntutik abiatu beharrean hau da, manu baten aplikazioa baztertzen duen arautzat hartzen den ikuspuntutik, haien izaera positiboa baieztatzen duen ikusmoldetik abiatuz gero alegia, tributuaren zerga egitatea ere definitzen duen arautzat hartzen duen ikuspuntutik, esan daiteke zerga egitatea gauzatzeak ez duela zertan ekarri tributu betebeharraren sorrera, legegileak kontrakoa badio ere; egin eginean ere, zerga egitatea itxuratu eta mugatzeko salbuespen arauak garrantzi handiko eginkizuna du. Hala ere, zerga egitatea gauzatzean, tributuaren menpekotasuna sortuko da zalantzarik gabe, eginbehar desberdinekin (kontabilitate, erregistro eta aitorpen eginbeharrak...).
‎Prozesu penalean delituaren egilearen largespena edo absoluzioa erabakitzen bada, baliogabeturik geratuko da haren erantzukizunaren adierazpena. c) Erantzule solidario dira nortasun juridikorik gabeko erakundeetako kideak. Hala ere, kasu hori sasi solidaritatea da, kide bakoitzak ez duelako erakundeari dagokion tributu zor osoaren gaineko erantzukizuna, solidaritatean gertatu ohi den bezala; egin eginean ere, kideak erakundean duen partaidetzak mugatzen du kidearen erantzukizuna. Erantzukizuna tributu zor osoaren gainekoa eta, halakorik badago, zehapenen gainekoa izango da. d) Erantzule solidario dira ekonomia ustiapen edo jardueraren titulartasunean nahiz egikaritzan oinordekoak direnak.
‎Autore horri ekinez, arau horren bitartez saihestu nahi da tributu betebeharraren sormena alderdien esku geratzea: egin eginean ere, alderdiek negozio akastuna burutu dezakete tributu betebeharra sor ez dadin, eta gero negozio hori ez da deuseztatzen inork ez duelako egikaritzen deuseztasun akziorik.
‎Kontsultaldia akordiorik gabe amaitzen denean eta aipatu prozedurak ez direnean aplikagarri edo halakoek ez dutenean eztabaida konpondu, alderdietariko edonork utzi ahal izango du eztabaidaren konponbidea Hitzarmen Kolektiboen Aholku Batzorde Nazionalaren (HKABNren) esku, hitzarmeneko lan baldintzak ez aplikatzeak ukitzen dituenean enpresa berak autonomia erkidego desberdinetan dituen lantokiak, edo autonomia erkidegoetako kasuan kasuko organo eskudunen esku, gainerako kasuetan. Organo horiek erabakia eman dute, gehienez ere, 25 eguneko epean, gatazka euren esku jarri zenetik zenbatzen hasita; egin eginean ere, erabaki hori hartu ahal izango dute organo horiek edo organo horiek ondore horietarako izendatutako arbitroak, horren inpartzialtasuna ziurtatzeko behar adinako bermeak hartu ondoren. Erabaki horrek kontsultaldian lortutako akordioen eragingarritasun bera izango du, eta erabaki horri errekurtsoa egin ahal izango zaio soil soilik LELTBren 91 artikuluko prozedurarekin bat etorriz eta artikulu horretan ezarritako arrazoiengatik.
‎proletalgoa), eta horiek ere ezin ziezaioketela bizirauteko laguntzarik eskaini (izan ere, proletalgoaren hasierako logikaren arabera," zenbat eta seme alaba gehiago izan hobeto zen, horrek kolokazioak sortzen zituelako eta, ondorenez, diru sarrera berriak"), liberalismoaren krisiaren ondoreak pairatzen zituztelako. Edonola ere, gehienbat, lan istripuak izan ziren proletalgoaren erreakzioa eragin zutenak, euren interesak eta, batik bat, gizaki gisa zuten duintasuna defendatzeko; egin eginean ere, gizarte arriskuak gehitzean, eta horien artean, lan arriskuek eragindakoak, euren babesik eza erabatekoa zen.
‎Ordainsariak lan kontratuaren izaera sinalagmatikoaren ondorio dira; hurrean ere, lan kontratuaren bidez langileak eta enpresaburuak, hurrenez hurren, trukatzen dute lana ordainsariengatik. Dena dela, inguruabar hori ez da nahikoa lan harremanak lan izaerakotzat jotzeko; egin eginean ere, ohikoa da ordainsariak izatea lan izaerarik gabeko beste kontratu modalitate batzuetan ere, berbarako, zerbitzu errentamenduetan, obra errentamenduetan, mandatuan edo agentzia kontratuan. Laburbilduz, garrantzitsuena da ordaindutako izaera biltzea inorentasunaren eta mendekotasunaren ezaugarriak dituzten harremanetara.
‎Zehatzago, ikuspuntu praktikotik, iturri formalak edo ezagutza iturriak interesatzen zaizkigu. Hain zuzen, horiek osatzen dute lan zuzenbidea antolatzen duen iturrien sistema, kalterik egin gabe zuzenbideko adar horren printzipio propio direnei; egin eginean ere, printzipio horiek ezartzen dituzte ugari eta oso desberdinak diren iturrien aplikazio irizpideak, iturrien arteko gatazkak saihesteko asmoarekin.
‎Badirudi agindu horren hitzez hitzezkotasunak aspaldiko eztabaida argitzen duela, arauen arteko erkaketa egiteko moduaren inguruan. Zehatzago, arau desberdinetako gaiak talde homogeneoen arabera modu partzialean erkatzearen aldeko apustua egin dela dirudi; egin eginean ere, bi lan arau edo gehiagok jasotako manuen arteko gatazkak aipatzen dira eta ez bi arau edo gehiagoren arteko gatazkak.
Emaitza gehiago eskuratzen...
Loading...

Bilaketarako laguntza: adibideak

Oinarrizko galderak
katu "katu" lema duten agerpen guztiak bilatu
!katuaren "katuaren" formaren agerpenak bilatu
katu* "katu" hasiera duten lema guztiak bilatzen ditu
!katu* "katu" hasiera duten forma guztiak bilatzen ditu
*ganatu "ganatu" bukaera duten lema guztiak bilatzen ditu
!*ganatu "ganatu" bukaera duten forma guztiak bilatzen ditu
katu + handi "katu" eta "handi" lemak jarraian bilatu
katu + !handia "katu" lema eta "handia" forma jarraian bilatu
Distantziak
katu +3 handi "katu" eta "handi" lemak 3 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handia "katu" lema eta "handia" forma 2 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handi* "katu" lema eta "handi"z hasten diren formak 2 elementuetako distantzian bilatu
Formen konbinazioa desberdinak
bero + handi | asko "bero" lema eta jarraian "handi" edo "asko" lemak bilatu
bero +2 !handi* | !asko* "bero" lema eta jarraian "handi"z edo "asko"z hasten diren formak
!bero + handi|asko|gutxi|txiki "bero" forma eta jarraian "handi", "asko", "gutxi", "txiki" lemak
Ezaugarri morfologikoekin
proba + m:adj "proba" lema eta jarraian adjketibo bat
proba +2 m:adj "proba" lema eta bi hitzetako distantziak adjektibo bat adjketibo bat
bero + handi|asko + m:adi "bero" lema jarraian "handi" edo "asko" eta jarraian aditz bat
proba + m:izearr-erg "proba" lema eta ergatibo kasuan dagoen izen arrunta

Ezaugarri morfologikoak

KATEGORIA
adb adberbioa
adi aditza
adilok aditz-lokuzioa
adj adjektiboa
det determinatzailea
ior izenordaina
izearr izen arrunta
izepib pertsona-izena
izelib leku-izena
izeizb erakunde-izena
lbt laburtzapena
lotjnt juntagailua
lotlok lokailua
esr esaera
esk esklamazioa
prt partikula
ono onomatopeia
tit titulua
KASUA
abs absolutiboa
abl ablatiboa
ala adlatiboa
ban banatzailea
dat datiboa
des destinatiboa
erg ergatiboa
abz hurbiltze-adlatiboa
ine inesiboa
ins instrumentala
gel leku-genitiboa
mot motibatiboa
abu muga-adlatiboa
par partitiboa
psp postposizioa
pro prolatiboa
soz soziatiboa
MUGATASUNA/NUMEROA
mg mugagabea
ms mugatu singularra
mp mugatu plurala
mph mugatu plural hurbila
ADITZ MOTA
da da
du du
dio dio
zaio zaio
da-du da-du
du-zaio du-zaio
dio-zaio dio-zaio
da-zaio da-zaio
du-dio du-dio
da-zaio-du da-zaio-du
da-zaio-du-dio da-zaio-du-dio

Euskararen Erreferentzia Corpusa Euskararen Erreferentzia Corpusa (EEC)
© 2025 Euskaltzaindia