|
2001
|
|
|
Adostasun hitza gutxiegitan entzuna, adostasunate rminologia ren alor bakoitzean zer landu behar den zehazteko eta zer nolako moldea erabili behar den ere baterajo rratzeko. Dekretu bidezko terminologia baten alde lan egiten
|
dutenak
ere, ez gutxi, gure euskalgintza honetan.
|
|
|
Baina horrek ere ezin gaitu fatalismora eraman. ETAk armak utzi arteko epealdi batean itxarotea proposatzen
|
dutenak
ere fatalismoan erortzen ari dira —nork daki noiz arte arituko den ETA? — eta azken batean, erasoaren atzean daudenek elikatzen duten ideia berbera mantentzea da emaitza: alegia indarkeriak eta euskarak badutela nolabaiteko harremanik.
|
|
2005
|
|
|
§ Azken ildo honetatik jarraituz, irakasleokin Administraziotik hartu den jarrera defendatzearekin batera, nolabaiteko konponketa planteatzen
|
dutenak
ere badira. Esate baterako, ELA sindikatutik banakako irtenbideak aurkitzeko bidea jorratzen hasteko prestutasuna erakusten zen, baina" zaratarik" atera gabe eta araudi edo sistema orokorra dantzan jarri gabe (Xabier Expositokerabili. co men, apirila ren 8an).
|
|
2006
|
|
|
Laburbilduz, lehenik esan behar dugu Landaren pertsonaia femeninoak dinamikoak, sentiberak, etxetik kanpo bizi direnak direla, baina era berean baita behartsuei harrera egiteko ohitura galdu ez
|
dutenak
ere. Oso esanguratsua da Landak alde maskulino nahiz alde femeninoen alderdi baikorren uztarketa nola egiten duen.
|
|
|
Bi edo hiru badira bandan ibiliak, eta horiei erraza egiten zaie kantu bat solfeoz ikastea. Baina badira partitura bat bizi guztian ikusi ez
|
dutenak
ere. Barregura sanoa ematen dit notak pentagraman nola idazten dituzten ikustea.
|
|
2010
|
|
|
Zalantzak zalantza (gai honetan eraikitako diskurtsoak kontraesanez beterik baitaude), gure taldeetan gailendutako diskurtsoak tokiko identifikazioa hobesten du, euren burua ‘euskal herritar’ (vasco, vasca4) gisa hartuz, nahiz eta gutxi batzuek jaioterriko identitatea lehenesten duten. Hala ere, badira batzuk, diskurtsoan gailentzen ez badira ere, jaioterriarekiko —ez Espainiarekiko— identifikazioa azpimarratzen dutenak, eta baita nazio sentimenduaren afera erlatibizatzen
|
dutenak
ere, azkenik. Gailentzen den euskal herritartasun hori Espainia barruko Euskal Herri bati dagokio, eta ez dute inola ere euren espainiartasuna ukatzen.
|
|
2011
|
|
|
%52 Gehien gehienak (%90) hamargarren argitaralditik behera izan dute. Hamargarren argitaraldia gainditu
|
dutenak
ere badira, eta ez bat edo bi, 68 baizik, hots, %10 Ediziorik altuena 45 argitaraldia da.
|
|
2013
|
|
|
Horren ondorioz, gaur egungo elebidunen ia erdia, %45, ez dira jatorrizko euskaldunak edo euskaldun zaharrak; gehienek eskola hizkuntza gisa dute euskara. Eta euskara ulertu egiten
|
dutenak
ere hartzen baditugu (elebidun hartzaileak), ikusle potentzialen %61ek dute bigarren hizkuntzatzat euskara. Bestalde, gaur egungo euskaldunak, gero eta gehiago, eremu erdaldunetan sakabanatuta bizi dira:
|
|
2014
|
|
|
Bizitzeko arnasa hartu beharra da hizkuntzei sarritan atxikitzen diegun propietate biologiko horietako bat. Ohartu ginen gu aspaldi horretaz, hizkuntzen mapa koloretsua nahi dugunok, alegia, eta ohartu ziren aspaldi mapa monokromatikoagoa nahiago
|
dutenak
ere. Arnasa eman edo arnasa kendu, hizkuntza jakin batekiko jorra litezkeen bideen eskema sinple eta txuri beltzekoa, bi jokamolde horien artean egon litezkeen erdibide eta aukera guztiak gorabehera.
|
|
|
Horien aurrean, aipatutako idealekin bat egin edo horiek zabaltzeko jarrera
|
dutenak
ere agertzen dira. Eremu oso zabala bada ere, ezagutzaren inguruan kokatzen diren hezkuntzan eta liburugintzan bakarrik jarriko dugu arreta orain.
|
|
|
Horren aurrean, hogeita hamar emakume horiek aniztasuna erakusten dute beste egiturazko elementuetan. Lehenik, kapital ekonomikoari dagokionez, emakume gehienek euren burua klase sozial ertainekotzat kontsideratzen badute ere, badira euren burua klase baxukotzat
|
dutenak
ere. Oro har, esan liteke berrikuntza instituzionaletan parte hartzen duten emakumeak klase altukoak autokontsideratzen direla.
|
|
2016
|
|
|
Maitasunaren ondorio bat da nire kasuan angustia mota hori, txanpon beraren ifrentzua. Pentsatzen dut laguna kartzelan
|
dutenak
ere antzeko egongo direla. Ama izateak ere angustia bera sortzen du.
|
|
2019
|
|
|
Eta hortik hirugarren erronkara, ofizioaren aldarrira. Idazle izateko modu asko daudela eta denak aldarrikatu behar direla esan zuen Tolosan," baita komuneko atean idazten
|
dutenak
ere!". Zoritxarrez, ordea, instituzioek ez dutela laguntzen, eta, ondare immaterial izendatuagatik, aurrekonturik ez dagoela idazleentzat.
|
|
2020
|
|
|
Badira beren burua ‘munduko hiritar’ moduan aurkezten
|
dutenak
ere. Bada, munduko hiritarrik ez dago.
|
|
2022
|
|
|
Lesbianismoa ere egoera eta modu desberdinetan bizi da (lesbofobia eta armairua gorabehera, erreferente positiboen falta, eta sexilioa edo ghettoa ere aipa ditzakegu). Izenetik has gaitezke, denak ez baitira ‘lesbiana’ hitzarekin identifikatzen; zenbaitek ‘bollera’ nahiago dute, eta badira, besteak beste, euren burua izendatzeko ‘tortillera’, ‘safika’ edo ‘queer’ erabiltzen
|
dutenak
ere.
|
|
2023
|
|
|
Hala ere, oraindik 600 eta 1.000 hizkuntza indigena artean hitz egiten dira kontinentean, eta batzuek oso arnasgune sendoak gorde dituzte oraintsu arte. Une honetan, guztiek dute desagertzeko arriskua, baita, kitxuak edo nahuatlak bezala, milioitik gora hiztun
|
dutenak
ere, Paraguaiko guaranien salbuespenarekin, agian. Guatemalako maiekin eman nituen urteetan, komunitate asko ezagutu nituen duela gutxi arte hizkuntzari ia %100ean eutsi diotenak, eta oso tarte laburrean transmisioa ia erabat eten dutenak.
|
|
|
Zer egin momentu batean kide guztiek ez badakite euskaraz? Batzuek komunikatzeko gaitasuna lehenesten dute; besteek euskaraz egiteko eskubidea aldarrikatzen dute; eta badira euskarari aitortu behar zaion balio politikoa aldarrikatzen
|
dutenak
ere, ekologiarekin edo feminismoarekin egiten den bezala. Herri mugimenduetako kideekin herritartasunaz eta euskararen inguruan mintzatu garenean, bada, korapiloak ez dira falta izan.
|
|
|
317 horietatik erdia baino gehiago dira (%57, 1) titulu bakarra argitaratu dutenak. Hamar titulutik behera publikatu
|
dutenak
ere asko dira: 277 (%87, 4).
|