|
2007
|
|
|
Capecchik eta Smithiesek ikertu zituzten lehen zelulak ez ziren egokiak gene inaktibatuak zituzten sagu leinuak sortzeko. Beste zelula mota bat behar zuten, DNAn eragindako aldaketak hurrengo belaunaldietara transmititzeko gaitasuna
|
duten
zelulak, hain zuzen. Ugalketako zelulak, espermatozoideak eta obuluak, dira hori egiteko gaitasuna duten zelula bakarrak.
|
|
|
Beste zelula mota bat behar zuten, DNAn eragindako aldaketak hurrengo belaunaldietara transmititzeko gaitasuna duten zelulak, hain zuzen. Ugalketako zelulak, espermatozoideak eta obuluak, dira hori egiteko gaitasuna
|
duten
zelula bakarrak.
|
|
|
Hasiera batean, zelula bat gaiztotu egiten da, eta kontrolik gabe hazten da; horren ondorioz, tumore primario bat sortzen da. Une batean, tumorea osatzen
|
duten
zelulak hainbeste hazten dira, ezen euren jatorrizko organoa utzi eta zirkulaziora pasatzeko gai izaten baitira. Horrelaxe, odolera pasatu, eta gorputzeko edozein ataletara heltzeko aukera dute.
|
|
|
Eta zergatik dira hain hilgarriak metastasia sortzen
|
duten
zelulak. Diotenez, tumore primario batetik zirkulaziora pasatzen diren zelulen% 1 bakarrik da gai metastasia sortzeko.
|
|
|
Tumorea sortzen
|
duten
zelulek hazkuntza tasa oso handia dute. Argazki honetan ikusten diren zelulak mitosian daude.
|
|
|
Metastasiarekin ere gauza bera gertatzen da. Metastasia sortu
|
duten
zelulek zailtasun askori egin diote aurre. Zailtasun guztiak gainditu ondoren haztea lortu duenak presio selektibo handia jasan du, eta bizitzeko gaitasun handia du.
|
|
2008
|
|
|
Antiinflamatorioek hantura prozesuetan parte hartzen
|
duten
zelulei eragiten diete, baina baita prozesu horretatik kanpo dauden zelulei ere. Horregatik, antiinflamatorio espezifikoak garatzea garrantzitsua da, arazorik ez duten zelulei ez eragiteko.
|
|
|
Antiinflamatorioek hantura prozesuetan parte hartzen duten zelulei eragiten diete, baina baita prozesu horretatik kanpo dauden zelulei ere. Horregatik, antiinflamatorio espezifikoak garatzea garrantzitsua da, arazorik ez
|
duten
zelulei ez eragiteko. EHUko ikertzaile talde bat C1P molekularen analogoekin lanean dabil, helburu horrekin.
|
|
|
Mutazio hori jaioberrien odolean ere detektatu izan dutenez, umetokian gertatzen dela uste zuten ikertzaileek. Baina ez zekiten gero zer gertatzen den leuzemia azaldu arte, ezta leuzemia sorrarazten
|
duten
zelula amarik ote dagoen ere.
|
|
2009
|
|
|
Hau da, testosteronak gorputzeko zelula askotan eragiten du, eta haren efektuak oso orokorrak dira; adibidez, zelula muskularren suntsipena eragin dezake. AHMSek, aldiz, androgenoen hartzailea
|
duten
zeluletan bakarrik eragiten dute, eta ez da gertatzen libidoaren eta masa muskularraren galerarik. AHMSak aktiboak dira ahotik hartuta, eta untxietan frogatu da espermatogenesia era eraginkorrean inhibitzen dutela beste farmakoen laguntzarik gabe.
|
|
|
Alde batetik, saguen fibroblasto zelulak birprogramatuz induzitutako zelula amak lortu zituzten; eta, bestetik, enbrioi baten bi zelulak fusionatuz, enbrioi tetraploide bat sortu zuten. Enbrioi tetraploideak plazenta eta enbrioia garatzeko beharrezkoak diren beste zelula batzuk garatzen ditu, baina ez animaliaren gorputza osatuko
|
duten
zelulak. Hala, enbrioi tetraploide horietan induzitutako zelula amak txertatu, eta enbrioi horiek sagu eme bati ezarrita, lortu dute induzitutako zelula pluripotenteetatik garatutako sagukumeak sortzea.
|
|
|
Zelulek gene jakin bat aktibatzen dute, eta, horren ondorioz, Isl1 izeneko proteina bat ekoizten dute. Hain zuzen ere, hori da zelula ama horien bereizgarria, Isl1 proteina
|
duten
zelula bakarrak dira. Zientzialariek bazekiten saguetan antzeko proteina bat zegoela, baina Chienen taldekoek gizakietakoa aurkitu dute.
|
|
|
Aurkitu ondoren, zelula hori enbrioietatik isolatu dute. Horretarako, markatzaile fluoreszenteen bitartez identifikatu dituzte Isl1 proteina
|
duten
zelulak; zelula horiek jaso, eta esperimentuak egin ahal izan dituzte haiekin.
|
|
|
Argiak globo okular guztia zeharkatuz egin behar du erretinarako bidea, eta han daude fotorrezeptoreak. Gainera, nerbio optikoa osatzen
|
duten
zelula ganglionarrak argiaren bidetik ateratzen dira eta horrek puntu itsua sortzen du. Argazki kameraren objektiboaren aurretik kableak pasatzea bezala izango litzateke.
|
|
|
a) Zuhaitz enborraren ebaketa. b) Enborra osatzen
|
duten
zelula multzoak. Kolore argiz, murrizturiko protoplasmak; kolore laranjaz, pareta sekundarioak; eta, kolore marroiz, pareta primarioak. c) Zelula eta haren horma.
|
|
|
Zura, lodierazko hazkundea jasaten duten landareetan, garraio elementuen metaketaz eratzen da. Zura osatzen
|
duten
zelula gehienak hilik daudenez, ez da haien horma besterik gelditzen. Horma horiek polimero konplexuz osaturiko geruzak dira.
|
|
2011
|
|
|
Proceedings of the National Academy of Sciences (PNAS) aldizkarian argitaratu dute berriki ikerketa. Han azaldu dute HOXB9 transkripzio faktorea hein handiagoan espresatzen
|
duten
zelulek gaitasun handiagoa dutela erradiazioak zelulen DNAn eragiten duen kaltea konpontzeko, eta, horrenbestez, bizirik ateratzeko. DNA kaltetzen denean, zelula zikloa eten egiten dute, eta DNA konpontzeari ekiten diote zelulek, kromosomen egonkortasunari eutsi ahal izateko.
|
|
|
Bada, ikusi dugu HOXB9 proteina maila handietan espresatzen
|
duten
zelulek azkarrago eta eraginkortasun handiagoz konpontzen dituztela DNAn eragindako kalteak. Eta bularreko minbizia dutenen% 40an ikusi dugu dagoela HOXB9 proteina neurriz gain espresatuta, zehaztu du María Vivanco CIC bioGUNEko Biologia Molekularraren eta Zelula Amen Unitateko buruak.
|
|
2013
|
|
|
Tumore mota horiek pankreako zelula exokrinoetatik sortzen dira, hau da, pankrea urina sortu eta hesteraino eramaten
|
duten
zeluletatik. Zehazki, azkenaldiko aurkikuntzen arabera, zelula azinarrek sortzen dute tumorea.
|
|
2015
|
|
|
Behin tumorean txertatuta, eraldatutako zelulek IL jariatzen dute, eta erantzun immunea oztopatzen duten minbizi zelulen jarduera galarazten du horrek. Saguetan egindako esperimentuetan lortutako emaitza itxaropentsuak aintzat hartuta, IL adierazten
|
duten
zelula genetikoki manipulatuekin ari dira lehen froga klinikoak egiten, melanoma duten gaixoekin. Immunoterapia eraginkorrak bermatzeko, tumoreetan ohikoa den linfozitoen gehiegizko hilkortasuna ere gainditu beharreko arazoa da.
|
|
2020
|
|
|
Zika birusak giza baginaren traktua estaltzen
|
duten
zelulak infektatzen dituela argitu dute, berriki, AEBko ikertzaileek. Zientzialariek bazekiten, 2015an Asiatik Amerikara hasitako zabalkunde epidemikoaren aurretik ere, Zika birusa, eltxoez gain, harreman sexualen bidez ere kutsatzen zela.
|
|
|
Zika birusak giza baginaren traktua estaltzen
|
duten
zelulak infektatzen dituela argitu dute, berriki, AEBko ikertzaileek. Zientzialariek bazekiten, 2015an Asiatik Amerikara hasitako zabalkunde epidemikoaren aurretik ere, Zika birusa, eltxoez gain, harreman sexualen bidez ere kutsatzen zela.
|
|
|
Gure organismoak sobera duen energia gantz moduan pilatzen
|
duten
zelulak dira adipozitoak, eta haien ugalketa eta hazkuntza da gantz ehunaren hedapenaren eta, ondorioz, gainpisu eta obesitatearen garapenaren erantzule. Aipaturiko hedapen hori bi prozesuk eragiten dute:
|