Bilaketa
dist.
non
lema/forma
nola
bilaketa
kategoria
Iragazkiak

Emaitzak: 101

2001
‎Faktore eragileetako bat tabakismoa izan daiteke, gure bronkioetan berez ditugun zilioak ezabatzen baititu. Zilioek mikroorganismoak arnas sistema osatzen duten zelulen gainazalean itsastea galarazten dute. Bestalde, mikroorganismoak berez ez du arnas sistema kolonizatzeko gaitasunik.
‎Tratamendu antibiotikoa eraginkorra izan ohi da, baina pertsonen %10 hil daiteke konplikazioengatik edo infekzioaren aurreko egoera txarragatik. Legionella pneumophilak 55 urtetik aurrera eragiten die helduei, eta faktore eragileetako bat tabakismoa izan ohi da, gure bronkioetako zilioak ezabatzen baititu, egoera normaletan mikroorganismo horiek arnas sistema osatzen duten zelulen gainazalean itsastea galarazten baitute. “El ingenio industrial en la prevención de la Legionela” mahai inguruan, Industria Ingeniarien Elkargo Ofizialen Kontseilu Nagusiak antolatua, Antonio Gómez, Espainiako Klimatizazio eta Hozte Elkarte Teknikoaren (Atecyr) Andaluziako presidenteak, nabarmendu zuen prebentzio lanetan funtsezkoa dela zenbait ur hoditeria berrikustea (adibidez, urtean bitan, hotelak eta ospitaleak).
‎Europako Batasunak dioenez, tratamendu mota hori hainbat helburutarako erabil daiteke: Patatak, tipulak eta baratxuriak ernetzea prebenitzea, ernetzea eta landareak zahartzea eragiten duten zelulak kentzen baititu. Hainbat landare produktutan dauden parasitoak suntsituz desinfektatzea.
2002
‎Era horretan, zelula guztietan antibiotikoak edo herbizidak aplikatzean, genea modu egokian txertatua ez duten zelulek ez dute erresistentziarik agertuko eta, horrenbestez, hil egingo dira: horrela hautatuko dira eraldaketa genetikoa arrakasta izan duten.
‎Hala, “nevus” bat asimetrikoa denean, ertz irregularrak dituenean, oso kolore iluna hartzen duenean eta haren diametroa handitu egiten denean, melanomaren aztarnak dira, eta medikuarengana jo behar da”, esan zuen Moreno Nogueira doktoreak. Melanoma azaleko gaixotasuna da, eta melanozitoak (larruazala pigmentatzen duten zelulak) minbiziz eraldatzean datza. Larruazalak berotik, argitik, infekziotik eta lesioetatik babesten du gorputza, eta bi geruza nagusik osatzen dute:
‎Mitokondriak zelularen barruko egiturak dira, eta energia ematen dute oxigenoa eta nutrizioa metabolizatuz. Mitokondrio kopuru handia duten zelulek besteek baino denbora luzeagoan lan egin dezakete. Mitokondriak, ordea, txikiagotu egiten dira adinean aurrera egin ahala.
‎Anne Bishop-ek, Inperial College ko Medikuntza Birsortzaileko eta Ehun ingeniaritzako Zentroak, dioenez, “lehenengo aldiz lortu dugu sor daitekeen ehunetako bat”. Bishop-ek eta bere kideek saguaren enbrioi zelula amak hartu zituzten, laborantza espezializatuko ingurune batean jarri zituzten, eta oxigenoa xurgatu eta karbono dioxidoa kanporatzen den birikaren zatia estaltzen duten zelula bihurtzeko estimulatu zituzten. Ikertzaile britainiarrak dagoeneko hasi dira esperimentuak giza enbrioi zelula amekin erreproduzitzen, birika lesioak dituzten pazienteetan zelula ametatik artifizialki lortutako beste zelula batzuekin ordezteko erremedioa lortzeko.
‎Hidrokarburoetan oinarritutako disolbatzaileak, hala nola bentzenoa eta konposatu alifatiko aromatikoak eta kloratuak, asko erabiltzen dira industria kimikoan, mekanikoan, oinetakoen industrian, eraikuntzan eta garbiketan, bai eta beste prozesu industrial batzuetan ere, igurzteko, koipegabetzeko, pintatzeko, lubrifikatzeko eta garbitzeko. Ikerlanaren arabera, disolbatzaileek eragindako k ras geneko mutazioak zeharka gertatzen dira; hau da, mutazioak sustatzen dituzten entzimen jarduera sustatzen dute, edo gene mutatua duten zelulen hazkundea bultzatzen dute. k ras geneak, pankrea minbizia agertzean ez ezik, eragin zuzena du; izan ere, pertsonek sufritzen duten minbizian, k rak dira hartutako edo jarauntsitako mutazioak sarrien agertzen dituen genea. Pankreako minbiziak urtean 2.000 heriotza inguru eragiten ditu Espainian, eta horien arrisku faktoreen artean daude adin handia, gizon izatea, erretzea eta substantzia kantzerigenoak ukitzea.
‎Duela bi urte inguru, Valentziako Biomedikuntza Institutuko Almudena Ramón Cueto ikertzaileak aurkeztutako emaitzak itxaropentsuak izan ziren. Talde horrek arratoi paraplejikoek mugikortasuna berreskuratzea lortu zuen, muinean glia inguratzaile usaimena duten zelulen transplante bati esker. Usaimen erraboileko zelulak dira nerbio sistema zentraleko bakarrak, eragin sustatzailea baitute axoien birsorkuntzan, neuronen “kableak”, muineko lesio batean apurtzen baitira.
‎José Ramón Alonso Biologia Fakultateko dekanoak atzo azaldu zuenez, azterketa pilotua da, eta, lehen fasean, nikotinaren eta oxido nitrikoaren artean lotura dagoela zehaztu da, eta horrek garuneko mailak handitzen ditu erretzen denean. “Zelulek, zerebroan kantitate normaletan ekoizten dutenez, askoz kantitate handiagoa sortzen dute erretzean, nikotinak estimulatuta”, esan zuen dekanoak, eta erantsi zuen azterketak substantzia hori sortzen duten zelula berriak baztertzeko aukera eman duela. Gizonak eta emakumeak Gainera, egiaztatu da estimulua handiagoa dela emakumeetan gizonetan baino, eta horrek azalduko luke zailtasun gehiago dutela erretzeari uzteko, “laguntza zerbitzu sanitario guztien” estatistiketan ikus daitekeen bezala.
2003
‎Bederatzi prestakin potentzial ere badaude, eta horien funtsezko elementua GIBaren proteina bat da, hala nola GP120, edo proteina zatiak (peptidoak). Zientzialarien helburu nagusia da antigorputzak sortuko dituen txerto bat lortzea, birusaren sarrera zeluletan neutralizatzeko eta, aldi berean, birusa suntsitzeko gaitasuna duten zelula immunitarioen ugaritzea eragiteko. Horregatik, azken urteotan prebentziozko txertoen estrategia berriak lantzen ari dira, eta oraindik denbora dute gizakiekin esperimentuak egiteko.
‎Orain, Malagako Carlos Haya ospitalean diziplina anitzeko talde batek egindako transplante aitzindariak aukera hori ireki du. Irlatxo pankreatikoak, hau da, intsulina sortzen laguntzen duten zelulak, transplantatu dituen Espainiako lehen zentroa da. Terapia berri horri esker, esperimentazio fasean bada ere, 1 motako diabetikoen bizi kalitatea hobetu ahal izango da, haurtzaroan agertu ohi den asaldura horretako larriena.
‎8 hilabeteren buruan ahoan hazten hasi eta 12 urte bete aurretik desagertzen diren esne hortzak hezur zelula eta nerbio sistema bihurtzeko gaitasuna duten zelula amen iturri izan dira, Estatu Batuetako eta Australiako zientzialariek jakin dutenez. Aurkikuntza horrekin, gaur “Proceedings” aldizkarian zehaztua, zelula amak dituzten enbrioiaz kanpoko ehunen zerrenda zabaldu da.
‎Stephen MacMahon ikertzaile ingelesaren arabera, zelulen birsorkuntzari buruzko hiru ikerketa ildo nagusien konbinazioa izan liteke urtero 800 pertsonari eragiten dieten muineko lesioak sendatzeko terapia kliniko “eraginkorrena”. MacMahonek eskolak ematen ditu Londresko King´s Collegen, eta azpimarratu zuen molekula inhibitzaileen blokeoari buruzko ikerketak, birsortzeko sistemaren trebetasunaren garapena eta bizkarrezurraren hazkundea bultzatzen duten zelulak sartzea direla muineko kalteak konpontzeko hiru lan ildo nagusiak. Hala ere, irakasleak nolabaiteko eszeptizismoa erakutsi zuen bere arrakastari buruz; izan ere, jarduera ildo hasiberria da, eta, hiru urte barru arte, ez da hasiko bere baliozkotasunaren “zantzu” fidagarriak eskaintzen.
‎Izpi horiek ahalmen kaloriko handia dute eta azaleko minbiziaren eragina nabarmen handitzeko gai dira. UVBen eraginpean behin eta berriz egoteko aukerari dagokionez, espezialista honek gogoratu behar du izpi horiek eragin nabarmena dutela tumore gaiztoen garapenean, beltzarantzeko prozesu konplexuan parte hartzen duten zelula pigmentarioetatik abiatuta. Kausa efektu erlazioa ere hauteman da UVB izpien eraginpean egotearen eta begi globoan kataratak sortzearen eta konjuntibaren endekapen batzuen artean; horregatik, ohikoagoak dira marinel eta nekazarietan.
‎Izpi horiek ahalmen kaloriko handia dute eta azaleko minbiziaren eragina nabarmen handitzeko gai dira. UVBen eraginpean behin eta berriz egoteko aukerari dagokionez, espezialista honek gogoratu behar du izpi horiek eragin nabarmena dutela tumore gaiztoen garapenean, beltzarantzeko prozesu konplexuan parte hartzen duten zelula pigmentarioetatik abiatuta. Kausa efektu erlazioa ere hauteman da UVB izpien eraginaren eta begi lausoen eraketaren eta konjuntibak begi globoan dituen endekapen batzuen artean.
‎Adituen arabera, resveratrola fruta gorrien azalean dagoen polifenol antioxidatzailea da, mahatsak bezala, eta hori esan izan da ardo beltzaren ondorio onuragarrien osagai nagusitzat. Azterketan, adituek isolatu egin dituzte makrofagoak, hantura eragiten duten zelulak, 15 erretzaileren biriketako fluido laginak eta BGBK duten beste 15 gaixo. Esperimentuetako batean, adituek makrofagoak zigarroaren kearekin estimulatu dituzte, eta resveratrola gehitu diote nahasteari.
2004
‎Ikerketaren egileek ondorio horretara iritsi ziren, fruta eulitik (Drosofiloa) abiatuta nerbio zelulak diseinatuz, Ag0r1 proteina agerrarazteko, hots, eltxo emea gizakiaren azalean ziztatzera bultzatzen duena. Ipar Amerikako ikertzaileek ikusi zuten proteina horren erreakzioa eragiten duten zelulak ia bakarrik metilfenol bidez aktibatzen direla. Metilfenol metilfenola giza izean usainak eragiten dituen osagaietako bat da, eta, beraz, “dei efektua” eragiten dio “Anopheles gambiae” eltxo emeari, “Plasmodium falciparum” malariaren parasitoaren eramaile nagusiari.
‎Espainiako zientzialariek egiaztatu dute genearen desaktibazioak ez diola eragiten hezurraren garapen normalari. “Osteoklastoen, hezurra suntsitzea eragiten duten zelulen, jarduerarako baino ez da behar p62 Aurkikuntza horretatik aurrera, genearen desaktibazioa eragiten duten molekulak aurkitu dituzte ikertzaileek. Osteoporosia prebenitzea Gure dietak hezurrak mineralizatzeko behar den kaltzioa eman behar du.
‎Texasko Unibertsitateko (AEB) zientzialariak urrats garrantzitsua eman dute garunaren zahartzearekin zerikusia duten gaixotasunen aurkako borrokan. Ikertzaile horiek lortu dute muskuluetako zelula amak itxura duten zelula bihurtzea, eta neuronen antzera jokatzen dute. Hala, bada, Parkinson edo Alzheimer bezalako gaixotasun neurologikoetarako tratamendu berriak lortzeko itxaropenak izaten dituzte.
‎Muturreko kasuetan bakarrik gertatzen dira erreakzio anafilaktiko larriak, eta horrek heriotza eragin diezaioke pazienteari. Immunitate erantzuna erregulatzen duten zelulak bi dira: dendritikoak eta linfozitoak; lehenak, berez, leukozitoak dira, eta dendritaz estalitako gainazala dute.
‎Lotsagabea da eta ez da larria, baina ez da erraza bitiligoarekin bizitzea. Gaixotasun honen ondorioz, azalak kolorea galtzen du melanozitoak, pigmentatzen duten zelulak, suntsitzen direlako. Orain arte ez da aurkitu arazo estetiko hori konpontzeko irtenbide eraginkorrik, nahiz eta aurrerapenak lortzen ari diren.
‎Azken promesa larruazal zelulen transplanteak dira, eta horiekin esperimentatzen ari da denbora. Tratamendua pigmentazioa sortzen duten zelulak (melanozitoak) bitiligoaren orban zurietan ezartzean datza, zelula horiek ez baitaude. Aste honetan, “The Archives of Dermatology” aldizkarian txertoen eraginkortasuna eta segurtasuna bermatzen duten bi azterlan jaso dira.
‎Oligoelementu horrek eginkizun garrantzitsua betetzen du: hezurren eraketan parte hartzen duten zelulak estimulatzea eta kartilagoak; beraz, onuragarria izan daiteke osteoporosiari aurre egiteko. Gainera, komeni da honela sartzea:
‎(e) n A bitamina oso garrantzitsua da infekzioetatik babestea eta mukosak ongi mantentzea. Ikusi denez, bitamina horren urritasun batek alterazioak eragiten ditu linfozito kopurua (erantzuna eragiten duten zelulak) immunitarioa), eta immunitate erantzuna gutxitzea, mukosak aldatzea eta mukosekiko suszeptibilitatea handitzea infekzioak. Halaber, B multzoko bitamina urritasunaren ondoriozko immunitate sistema antigorputzen ekoizpena gutxitzeagatik.
2006
‎“Nature Medicine” aldizkariaren azken alean argitaratu den azterlan baten arabera, diabetesak irtenbidea aurkitu lezake txerrietan; izan ere, txerrien zelula transplantatuek gaixotasuna sendatu lezakete. Zerrietatik datozen intsulina sortzen duten zelulak transplantatzeak gaitz hori sendatzea ekar lezake hamar urtean, lan honetan jasotzen denez. Minesotako Unibertsitateko (AEB) adituak dira ikerlanaren egileak, eta ondorio horretara iritsi ziren zerri baten pankreako zelulak erlote pankreatiko izenarekin ezagutzen direnak diabetea zuten tximinoetara aldatu ondoren, eta horrela sendatzea lortu zuten.
‎Azterketa horretan, EM egiteko modu hori zuten 15 pertsonak hobekuntza nabarmena izan zuten, eta txertoa hartu ondoren berriz eroritakoak %92 murriztu ziren. “Tovaxin” egiteko, ikertzaileek odola atera zieten pazienteei, eta EMak eragiten duen narriadura neurologikoa eragiten duten zelulak bereizi zituzten. Ondoren, laborategian ugaldu eta erradiaziopean jarri zituzten ugaltzeko gaitasuna suntsitzeko.
‎Rotterdameko Unibertsitatearen azterketak zehazki hiru zelula mota identifikatzen ditu hegazkin birusak atxikitzen zaizkien biriketan. Biriketako giza ehunetan, H5N1 birusa II motako pneumozito izeneko albeoloak estaltzen dituzten zelulekin, makrofago albeolar izeneko albeoloen barruko zelulekin eta bronkioen pareta estaltzen duten zelulekin batzen da. H5N1 zelula horiekiko predikzioaren bidez, biriketako lesioa larriagoa izan daiteke.
‎Biofilmaren konposizioa Biofilmaren konposizioa aztertzen ari den sistemaren arabera aldatzen den arren, osagai nagusia ura da, oro har, eta eduki osoaren %97 izan daiteke. Uraz eta bakterio zelulez gain, biofilmaren matrizea konplexua da, eta ura osatzen duten zelulek jariatutako exopolisakaridoek osatzen dute nagusiki. Kopuru txikiagoan aurkitzen dira beste makromolekula batzuk, hala nola proteinak, DNA eta bakterioen liseriatik datozen hainbat produktu.
‎Kopuru hori urtero handitzen da. Intzidentzia gorantz Larruazaleko minbizi hori agertzen da melanozitoak melanina egiten duten zelulak, larruazalaren, ilearen eta begien irisaren koloreaz arduratzen direnak, gainera fotobabesle gisa funtzionatzen dutenak eta eguzkitik babesteko ehunak aldezten dituztenak gaizto bihurtzen direnean. Gaixotasuna ohikoagoa da emakumeetan gizonetan baino, eta hanketan eta aldaketan izaten da; gizonetan, berriz, enborrean, International Journal of Cancerren argitaratutako Helsinkiko Minbiziaren Ikerketa Estatistiko eta Epidemiologikorako Institutuaren datuen arabera.
‎Taldeak zelula kantzerigenoei prostaglandina hartzaileak gehitu zizkien minbizi zerbikaletan aurreikusitako mailetaraino, eta orduan semen likidoa gehitu zioten. Espero bezala, odol hodiak hazten laguntzen duten zelula kantzerigenoen geneak aktibatu ziren. Beste ikerketa batzuetan ikusi denez, hodi berriak eratzeak (angiogenesia) tumorearen tamaina handitzen lagunduko luke.
‎Prozesu hori gainditu ondoren, infusio bat injektatzen zaio pazienteari, eraldatutako hamar mila milioi zelula horiekin. GIBa linfozito horiei erasotzen saiatzen denean organismoa babesten duten zelulak, GIBaren ohiko biktimak dira, aurkitzen du, duten karga genetikoaren ondorioz, ezin dela erantzun eta bere erasoak huts egiten duela. Terapia hori gizakietan aplikatzen hasi zirenean, GIB kronikoa zuten eta gutxienez bi tratamendu antirretrobiral erantzun ez zituzten bost pazientek beren zelula immune aldatuen infusioa jaso zuten.
2007
‎Horiek dira, onkologo taldearekin elkar harturik, tumorea osatzen duten zelula minbizidunak ezabatzeko eta, horrekin batera, okupatzen dituen ehun osasuntsuak garbitzeko erradiazio ionizatzaileak administratzeko arduradunak.
‎Nanopartikula horien azalean antigorputzak sartzen dira, tumore zeluletako molekula espezifikoak neutralizatu edo ezabatzeko diseinatutako sistema immunearen osagaiak. Minbizia duten zelulei dagozkien molekula horiek daudenean, nanopartikulak beren inguruan kontzentratzen dira eta burdina edukitzean erresonantzia magnetiko bidez hautematen dira. Sistema hori posible da burdin oxidozko nanopartikulak siliziozko “ontzi” edo edukiontzi mikroskopiko batean sartuta ezartzen direlako.
‎Tumore hau sortzen duten zelulek tratamendu ohikoenarekiko erresistentzia sortzea saihestea lortu dute
‎Zelula ama mesenkimaletatik, hezur muinetik, gantz ehuna, azala, kartilagoa eta muskulua lortu dira. Hainbat ehun sortzeko gaitasuna duten zelula ama helduen beste iturri bat espermatozoideen zelula aitzindariak dira. Azken zelula horiekin lan egin du Shahin Rafii, Cornellgo Unibertsitatekoa eta Howard Hughes Institutukoa (AEB) buru dituen taldeak.
‎Hezkuntza eta Zientzia Ministerioaren garrantzia Froga zientifikoek berresten dute produktu bioaktiboek zuzendu egiten dituztela zelulaz kanpoko matrizearen (MEC) urritasunak zauriaren ertzetan. MEC ehuna osatzen duten zelulaz kanpoko materialen multzoa da; zelulak integratzen diren bitartekoa da, hau da, zelulen arteko inguruneko substantzia. Matrize horren osagai nagusiak elastikotasunaren, zurruntasunaren eta erresistentziaren ezaugarriak ematen dizkioten proteinak dira, hala nola kolagenoa, elastina eta fibronektina.
‎Matrize horren osagai nagusiak elastikotasunaren, zurruntasunaren eta erresistentziaren ezaugarriak ematen dizkioten proteinak dira, hala nola kolagenoa, elastina eta fibronektina. Sortzen den ehun berriak oraindik denbora behar du inguruko ehunaren ezaugarri funtzionalak lortu arte MEC egoteak zauriaren ertzetatik ehun berriaren sorreran parte hartzen duten zelulen migrazioa errazten du, eta haien gainazala epitelizatzen du, aldi baterako orbaina eraikitzeko. Kontuan hartu behar da epitelizatu berri den zauri kroniko batek oraindik ez duela amaitu orbaintze prozesua.
‎Dagoeneko merkatuan daude proteasak modulatzen dituzten aposituak. Zauri kronikoen exudatuaren ezaugarri nagusiak proteasa maila handiak direla erakusten duten azterketetatik abiatuta, zeinak gai baitira orbaintze prozesuan proteina garrantzitsuak degradatzeko eta loditzeko, produktu hori gai da hazteko faktoreak finkatzeko, haiek babesteko eta bioaktiboki askatzeko, eta, era berean, funtzio nabarmena duten zelulen migrazioa estimulatzen du, hala nola fibroblastoena. Landutako giza keratinozitoek, beste ikerketa ildo batek, ehuna hein batean galdu duten zaurietan bakarrik erakutsi dute eraginkortasuna, finkatze ezin hobea lortzeko dermisa behar baitute.
2008
‎Giza arnas traktua estaltzen duten zelulen egitura ezagutu behar du, kutsatzeko. Aurkikuntza horrek gaixotasunaren zaintza hobetuko du
‎Massachusettseko Teknologia Institutuko (MIT) aditu horiek “Nature Biotechnology” aldizkarian azaldu dute nola egokitu behar den hegazti gripearen H5N1 birusa airetik, doministikuekin eta eztula transmititzeko, ohiko gripea balitz bezala. Patogeno horrek giza arnas traktua estaltzen duten zelulen egitura ezagutu behar du, aterki gisa, haietan sartu eta infektatu ahal izateko. Aurkikuntza horrek hobetu egingo du gripearen zaintza eta, zehazki, H5N1aren bilakaera, dagoeneko ehunka pertsona kutsatu baititu.
‎Ikerketak adierazten du, halaber, haurren %1ek zelula preleuzemikoak dituztela, baina, zorionez, kopuru oso txiki batek bakarrik izaten du bigarren mutazio arriskutsua. Aurkikuntza horrek aukera ematen du haurren leuzemia ez hain agresiboen, laburragoen eta albo ondorio txikiagoen aurkako tratamenduetarako, gaixotasuna sortzen duten zelulei bakarrik eraso egin nahi baitzaie.
‎Hasteko, hartzailearen hezur muinaren zati bat suntsitzen da, eta antigorputz batekin tratatuz gero, zelulen maila murrizten da, horiek baitira organoak errefusatzen dituzten zelula nagusiak. Giltzurruna eta hezur muinaren transplantea jaso ondoren, pazienteak nahiko giro esterilean mantentzen dira bi astez, hezur muina ureztatzeko eta transplantatutako organoarekiko tolerantzia duten zelula berriak sortzeko. Kimerismo mistoa Azterketa horretan, lau pazientek utzi zuten, pixkanaka pixkanaka, medikazioa ebakuntza egin eta handik hilabete batzuetara, eta giltzurrun funtzio normala dute bi eta bost urte bitartean igaro direnean.
‎Horietako 11 gaixotasun hori harrapatzeko joera handiagoarekin lotzen dira. Aipatutako zientzialariek ikusi zuten ASIPetik gertu zeuden aldaera batzuek (pigmentazioan gene garrantzitsua) azaleko melanoma izateko arrisku handiagoa ematen zutela, azaleko pigmentua sortzen duten zelulen tumore gaiztoa. Gaur egun, herrialde, bizitzan zehar melanoma izateko arriskua 50 ingurukoa da.
‎Dirudienez, ginkgo bilobaren estraktuak oxido nitrikoaren eta endotelina mailak erregulatzen jardun lezake arteria gaixotasun koronarioa duten gaixoetan. Beste osagai batzuei, B motako ginkgolidoei, plaketen agregazioa (odol koagulazioan parte hartzen duten zelulak) saihesteko gaitasuna ematen zaie. Plaketen agregazioa galaraztean, odol biskositatea normalizatzen da eta tronboak sortzea saihesten da.
‎Ikusmen galeraren atzerapena Aurkikuntza horretara iritsi ondoren, taldeak erabaki zuen prointsulinaren efektu neurobabesleak erretinaren endekapenak tratatzeko balio ote lezakeen aztertzea, apoptosiaren ondorioz zelulen heriotza prozesuak gertatzen diren minak baitira. Erretinosi pigmentarioaren kasuan, fotorrezeptoreen heriotzak (erretinan argia jasotzen duten zelulak) bizkortu egiten du gaixotasunaren aurrerapena. “Animalia ereduetan egindako ikerketek erakusten dutenez, organismoak prointsulina produkzioa atzeratu egiten du ikusmen galera.
‎Cris DeRaud Aranpasek hezurren erresistentzian eta dentsitatean duten eragin bereziki positiboa agerian utzi duten animaliei eta gizakiei buruzko hainbat behaketa azterketa egin ondoren, “Journal of Nutritional Biochemistry” k “in vitro” ikerketa lan baten berri ematen du, aranen nutrizio osaeran eta horrek hezurren osasunean duen eraginean sakondu duena. Badirudi fruta horren polifenol kopuru handia dela gakoa, osteoblastoetan (hezurra eratzen duten zeluletan) eragiten baitute, eta horrek hezur mineralizazioa errazten du. Azkenik, ebidentzia zientifiko sendoa badago, aranpasa horiek elikagai funtzional gisa sailka daitezke, hezur sisteman duten eraginagatik.
‎Laborategian ikusi denez, aranetako polifenol kopuru handiek hezur masa eta hezurraren egitura leheneratzen laguntzen dute eta hezur ehunaren eraketa indizeak handitzen dituzte, bai baldintza normaletan, bai sukoietan. Oklahoma State Universityko ikertzaileen arabera, aranpasetako polifenolek osteoblastoen (hezurra birmoldatzeko zelulak) jarduera sustatzen dute, eta, aldi berean, osteoklastoen (hezurra degradatzen eta birxurgatzen duten zelulak) ekintza arintzen dute. Behaketa horiek aurreratzen dute fruta mota hori ezagutzeko bidea, baina oraingoz azterketa gehiago falta dira, ohar horiek ziurtatzeko eta laguntzeko, gizakietan ikerketa gehiago diseinatzeko.
‎NIH Orain dela gutxi egindako azterketen arabera, diabetea hormona arazo izatetik —uste izan den bezala— zelula jatorriko arazo izatera pasatuko litzateke: intsulina fabrikatzea ahalbidetzen duten zelulak suntsitu egiten dira. Zehazki, masa betazelularra erabat eta partzialki suntsitzen da.
‎Zehazki, masa betazelularra erabat eta partzialki suntsitzen da. Hori dela eta, adituek diotenez, nagusiki tratatzeko estrategietako bat intsulina sortzen duten zelulak zelula transplantea, erreplikazioa edo neogenesiaren bidez ordezkatzea izan litzateke. Terapia zelularrerako zelula iturriak garatzeak, gainera, organo emailerik ezari eta pankrea transplantea aukera egokia ez den kasuei aurre egiteko tratamenduak garatzen lagun dezake.
‎Zelula horiek I. motako mellitus diabetea duten pazienteei transplantatu dakizkieke, eta, teorian, giza organismoan intsulina sortzeko gai izango lirateke. Intsulina sortzen duten zelulak ordezkatzea da etorkizuneko ikerketen giltzarrietako bat Shimon Efrat ikerketaren arduradun nagusiaren arabera, prozedura hori odol transfusioa bezain erraza izan liteke etorkizunean. Gaineratu du, halaber, beta zelulen hedapenak aukera emango duela “behar adina intsulina sor dezaketen zelula osasuntsu asko hazteko, gaixotasunak suntsitutako zelulen funtzioa leheneratzeko”.
‎Gakoa jatorrian dago Beste ikerketa berri batzuek ere eragina dute zelula faktorean eta medikuntza birsortzailean. Besteak beste, Harvardeko Medikuntza Eskola eta Children’s Hospital Boston (AEB) sagu bihurtu dituzte zelula arruntak intsulina sortzen duten zelula bihurtzeko, eta zelula horiekin hobetu zituen diabetearen sintomak. Ikertzaileek zuzeneko birprogramaziodeitu diote teknika horri, eta haren onura nagusia enbrioi zelula amak ez erabiltzea da, arazo legegile eta etikoak sortzen baititu.
2009
‎Zauri akutuek, bestalde, honako ezaugarri hau ere badute: zauria egin eta berehala, prozesu zelular eta baskularrak abiarazten ditu organismoak, koagulazioa sustatzeko eta zauria sendatzen lagunduko duten zelulak hara bideratzeko.
‎Aldiz, zauria garbitzeko ardura duten zelulek egoki erantzuten ez dutenean (granulozitoek eta makrofagoek), mikroorganismoak ugaritu egiten dira, eta bakterioak ere bai, ez baitago horiek kontrolatuko dituenik.
‎laborategian ikusi ahal izan da maiztasun eta zabaltasun txikiko bibrazioak lagungarri direla osteoblastoak sortzeko (hezur egitura berritzen duten zelulak dira), eta, ondorioz, metodo hau egokia izan liteke osteoporosiari aurre egin eta tratamendua emateko.
‎Ospitaleko Gastroenterologia Zerbitzuko Elena Ricart doktoreak azaldu zuenez, tratamendua jasotzen duten pertsonek, zortzi aste inguru ingresatu behar dituztenez, kimioterapia saio bat jasotzen dute lehen fasean, botika estimulatzaile batekin konbinatuta, linfozitoak gutxitzeko eta hezur muineko zelula amak odolera pasatzen laguntzeko. Ondoren, pazienteari aferesi bat egiten zaio, eta prozesu horren bidez hezur muinetik migratu duten zelula amak aukeratzen dira. Horiek izoztu egiten dira transplantea egin arte.
‎Tronbosia prozesu patologiko bat da, odol hodi baten barruan koagulu bat eratzen duena. Plaketak odolean dauden eta koagulazioan funtsezko zeregina betetzen duten zelulak dira, eta koagulua eraikiz gehitzen dira. Koagulu horrek buxadura bat sortzen du, odola edalontzi barrura erabat edo hein batean pasatzea oztopatzen duena.
‎Orain arte, uste zen focomelia “aurrerapen zonaren” ereduaren arabera sortzen zela: zelulak galtzearen ondorioz gorputz adarraren tamaina txikitzean, bizirik irauten duten zelulek denbora gehiago iraungo zuten “aurrerapen zonan”, eta gero eta leku distalagoak hartuko zituzten (gorputzaren erdigunetik urrun); beraz, hatz kopurua sortzen zuten zelulek hatzak osatzen zituzten. “Gure azterketaren emaitzek erakusten dutenez, hori ez da horrela; izan ere, eskura ditugun molekula markatzaileek adierazten dutenez, gorputz adarreko hiru segmentu hurbil distalak (besoa, besaurrea eta eskua) behar bezala zehazten dira, hatzak soilik osatu arren.
2010
‎SORECAReko lehendakari Eulogio Pleguezuelosek adierazi du bihotz indarberritzea tratamendu eraginkorra eta segurua dela, ebidentzia zientifikoak dioen bezala, eta nabarmendu du ezinbestekoa dela bihotz errehabilitazioko zerbitzu berriak sortzea, espezialitateen arteko lankidetza handiagoarekin. Bartzelonako Institut d’Investigació Mèdico (IMIM) erakundeak berriki egindako azterlan baten arabera, europarrek miokardioko infartu akutua izateko %15 aukera gehiago dituzte, plaketa gehiago daudelako, odol zirkulazioko hemostasia mekanismoetan parte hartzen duten zelulak. Plaketa kopurua (tronbozito ere deitzen zaie) handiegia bada, odolbilduak sor daitezke, odol hodiak buxatu eta istripu kardiobaskularrak (infartuak), garun baskularrak (AVC edo iktusa) eragiten dituztenak edo hodiak organismoaren beste leku batzuetan buxatzen dituztenak.
‎Arazo askotarako metodo terapeutikoa sor dezakete. 1 motako diabetesa gaixotasun autoimmune kronikoa da, eta zelula izeneko globulu zurien bidez intsulina sortzen duten zelula pankreatikoak suntsitzearen ondorioz sortzen da. Pere Santamariak zuzendutako ikertzaileek immunitate orokorrari eragin gabe erantzun autoimmune kaltegarriari aurre egiteko bide bat aurkitu nahi zuten.
‎Konturatu ziren organismoak baduela 1 motako diabetesaren gisako gaixotasun autoimmuneen progresioa geldiarazteko mekanismo bat. “Funtsean, gaixotasuna eragin nahi duten zelula agresiboen eta hura geldiarazi nahi duten zelula ahulenen arteko barne zerrenda eta lasaitasuna dago”, azaldu du Santamariak. Autoreek nanoteknologian oinarritutako txertoa ere garatu zuten.
‎Konturatu ziren organismoak baduela 1 motako diabetesaren gisako gaixotasun autoimmuneen progresioa geldiarazteko mekanismo bat. “Funtsean, gaixotasuna eragin nahi duten zelula agresiboen eta hura geldiarazi nahi duten zelula ahulenen arteko barne zerrenda eta lasaitasuna dago”, azaldu du Santamariak. Autoreek nanoteknologian oinarritutako txertoa ere garatu zuten.
‎Garbiketa prozesu baten ondoren, ikertzaileek organo kardiakoko zelula guztiak kendu eta zelulaz kanpoko matrizea bakarrik gorde zuten. Zelulak garbitzeko, garbigarri biologiko gisa jarduten duten substantziak erabili ziren, eta, pixkanaka pixkanaka, bihotzeko zelulak kanporatzen dituzte, egitura biologiko hori birpopulatuko duten zelula gurasoen infusioa egin ahal izateko. Aurrerapen horren xehetasunak gaur azalduko dituzte Francisco Fernández Avilés eta Doris Taylor doktore eta ikertzaile nagusiek, Terapia Zelularrari eta Berrikuntza Kardiobaskularrari buruzko Nazioarteko VII. Sinposioan, Ikerketa Zientifikoen Kontseilu Gorenaren Madrilgo egoitzan.
‎Hala, entzima gehiegi adieraztean, eraginkortasun handiagoz hausten ditu beta amiloideko forma berezi horiek, eta ez dira eratzen zelulen heriotza eragiten duten metaketak. Ikertzaileen arabera, PCParen jarduera gehiago adierazten eta areagotzen duten zelulek beta amiloide proteinak eragiten duen kaltearekiko erresistentzia handiagoa dutela frogatzea aurrerapauso handia izan daiteke tratamenduaren ikuspegitik, baina baita gaixotasunaren diagnostikorako ere. “Entzima babesle horrek bere jarduera espezifikoa handitu dezake, botika egokien bidez, eta hori oso interesgarria da gaitzaren aurkako tratamenduetarako”, esan zuen José Manuel Martínez Martos proiektuaren arduradunak.
‎“Bederatzi eta hamar egun bitartean, gutxi gorabehera, azala arazorik gabe luzaroago egoteko prestatuta egongo da, betiere eguzki izpiak 11:00etatik 16:00etara saihesten badira”, adierazi dute. Izan ere, eguneko aldi horretan, A eta B izpi ultramoreak (UVA eta UVB) “biziagoak eta oldarkorragoak” dira, eta azala minbizia izateko joera duten zelula aldaketak aktiba ditzakete, aipatutako institututik ohartarazi dutenez. Sei hilabete bete arte gutxienez, haurrak eguzkitan egotea saihestu litzateke, IEBk adierazten duenez.
‎Zelula konpontzaileak dira errudunak: kolpe baten ondoren beroa sortzen da, eta horrek edema traumatikoa eragiten duten zelula horien kopurua handitzen du. Beste kasu batzuetan, hantura tumore arrazoi batek edo hortz abzesu batek sortzen du.
‎Jarrera bertigo paroxistiko onbera barne belarriko alterazio batek eragiten du. Likidoa duten zelula batzuk ditugu, eta, likidoa mugitzen denean, presioa handitzen da, kupulolitiasiaren teoria deritzona. Arrazoi baskularrak eta konplikatuagoak ere egon daitezke, hala nola tumorea.
‎Ez dezagun ahaztu kupulolitiasiaren teoria: presio batek barne belarrian eragiten duenean, likidoa duten zelulak mugitzen ditu, eta hori da koadro bertiginosoen jatorriaren oinarria.
2011
‎Lan honetan gene terapiako bektore bat erabili dugu gibelean bertan IL produkzioa modu iraunkorrean eta kontrolatuan lortzeko”, azaldu zuten ikerketaren arduradunek. Prieto eta Hernández doktoreen arabera, haren ikerketak erakusten du IL eta oxalplatino konbinazioak “molekula horiekin bakarka lortzen dena baino eragin antitumorala handiagoa duela”, oxaliplatinoak “tumore zelulak kaltetzeaz gain, tumorearen barruan dauden immunitatea atzematen duten zelulak suntsitzen dituela, eta, hala, IL baino efektu handiagoa lortzen dela”. Gainera, tratamendu konbinatu horrek lehendik zeuden metastasiak ezabatzen ditu, eta gibela babesten du berreritze posibleetatik.
‎Lehenengo lerroak, muskulua garatzeko erabiliko diren zelulak hautatzeak, arazo gehiago sortzen ditu. Ikertzaileek miosatelite zelulak erabiltzen dituzte, hau da, dagoeneko helduak diren eta muskulu hazkundea eragiten duten zelula amak. Nola lortzen dira zelula horiek?
‎odol hodi berriak sortzeko gaitasuna, hazteko oxigenoa eta elikagaiak lortzeko. “Angiogenesiak ate bat ireki du, mugitzeko gaitasun handiagoa duten zelulak odolera atera eta beste leku batzuetara irits daitezen”, esan zuen Viñalsen arabera, “tumore guztiak gai dira odol hodi berriak ateratzeko eta sakabanatzeko atea irekitzeko”. Idibell Manel Esteller ikertzailearen arabera, metastasiaren aurkako terapiak “gutxi garatuta daude, eta oraingoz kirurgikoki ezabatzen baino ezin dugu saiatu”.
‎Mahukako gastrektomia kirurgia laparoskopikoa da, eta, beraz, ez du ebaki handirik eragiten; urdailaren hiru laurdenak kentzen dira, eta hodi bihurtzen da. Urdail berriak janari kantitatea murrizten du, eta, gainera, eragiketa horren bidez grelina sortzen duten zelula ugari kanporatzen dira, gose sentsazioa eragiten duen hormona bat. Oso prozedura eraginkorra da, eta pixkanaka pisua asko murritz daiteke.
‎Hori dela eta, mineral horren dieta indartzeko aukeratzen dira. Aranpasa horiek hezurraren nutrizio eta osasunerako balio dute; izan ere, aurretiko azterketek adierazten dutenez, oso aberatsak dira polifenoletan, osteoblastoetan (hezurra eratzen duten zeluletan) eragiten duten eta hezur mineralizazioa errazten duten substantzia bioaktiboetan. Hipertentsiorako, abrikot eta melokotoi orejoiak.
2012
‎Aranpasek, berriz, hezurren elikadura eta osasuna laguntzen dute, zeren ikerketa batzuek adierazten dutenez, polifenol ugari izaki, substantzia bioaktibo horiek osteoblastoen gain eragiten baitute (hezurra osatzen duten zelulak dira) eta hezurrak mineralizatzen laguntzen baitute.
‎Neguan (urritik otsailera), berotegiaren barruko argia (landareak behar bezala garatzeko funtsezko parametroa) ia ez da murrizten. Udan, aldiz, sistema optikoak eguzki erradiazioa modulua osatzen duten zelula fotovoltaikoetara desbideratzen du, eta, hala, bi helburu lortzen dira: berotegia hoztea tenperatura handien aldi kritikoan, eta elektrizitate ekoizpena sistema fotovoltaikoaren bidez handitzea.
‎Bi kasuetan, emaitza antzekoa da: elikagaien azukrea (glukosa) odolean metatzen da behar duten zeluletara iristen ez delako. Eta glukosa hori gabe, gure maskotaren gorputzak ez du behar duen energia lortzen.
‎Badirudi baietz, eta patologia ez infekziosoetan ere aplika daitekeela, nahiz eta mekanismoa zertxobait desberdina izan. Minbiziaren aurkako txertoak Kasu honetan, txerto terapeutiko baten bidez, eritasuna eragiten duten zelula propioak ezagutzen eta ezabatzen irakatsi nahi zaio organismoari. Ideia horrekin minbiziaren aurkako prestakuntzak diseina daitezke.
‎Azkenik, aktibatu ondoren, berriro injektatzen zaizkio pazienteari, tumorea ezagutu eta suntsi dezan. Txerto terapeutiko baten bidez, eritasuna eragiten duten zelula propioak ezagutzen eta ezabatzen irakatsi nahi zaio organismoari. Terapia hori organismotik kanpo egiteko arrazoia sistema immunearen ingurune inhibitzailea saihestea da, haren inguruko tumoreek, defentsa gisa, sortzen dutena.
‎Horrek aukera ematen du birusaren hedapena geldiarazteko eta, batzuetan, txertoaren bidez estrategia terapeutikoa errazteko gai diren medikamentu familia berri bat lortzeko. “PLoS Biology” nazioarteko aldizkarian argitaratzen den lanak garrantzi “oso adierazgarria” du oinarrizko ikerkuntzan, lehen aldiz deskribatu baitu gongoilidoek —vih aren mintzeko molekulak— birusaren kontrako immunitate erantzuna aktibatu eta gorputzean barreiatzen duten zeluletan hiesaren birusa sartzen dutela. Javier Martínez Picado lanaren buruak azaldu duenez, “zelula dentritikoak organismo osoan zehar ibiltzen dira mikrobioak harrapatzeko, zatitu egiten dituzte, eta immunitate kontrolerako zentrora eramaten dituzte globulu zuriek inbaditzaile horiek suntsi ditzaten”, baina, hiesaren kasuan, zelula horiek ezin dute mikrobioa zatitu eta GIBa degradatu gabe geratzen da.
‎Egitura horrek bi bertsio ditu, bata SA1 proteinarekin eta bestea SA2 proteinarekin, baina orain arte ez dakigu zein zen bere berezitasun funtzionala. CNIOren lana, Ana Losada ikertzaileak zuzendua eta “EMBO Journal” aldizkarian argitaratua, SA1 kohesinan zentratu da, eta erakusten du konplexu hori ez duten zelulek arazoak dituztela beren telomeroak erreplikatzeko, eta horrek kromosoma bereizketako akatsak eragiten dituela zelula zatiketan eta, ondorioz, aneuploidietan (kromosoma kopuru okerra). Akats horien metaketak areagotu egiten du SA1 kohesina urria duten saguetan tumoreak agertzea, eta horien artean pankreako tumoreak nabarmentzen dira.
‎Gainera, bigarren lan batek balio izan du sagua genoman kohesina SA1 eta kohesina SA2 kateek hartutako lekuen mapa zehatza aurkezteko eta SA1 kohesinak enbrioi garapenean gene adierazpena erregulatzeko duen funtsezko zeregina identifikatzeko. Kohesina SA1 eskas duten zelulek transkripzio profil anomaloa dute, eta aldatutako prozesu biologiko asko Cornelia de Langeren sindromearekin (CdLS) lotuta daude. Gaixotasun horrek 30.000 jaioberritik bati eragiten dio, eta anomalia fisiko larriak eta adimen atzerapena ditu ezaugarri.
‎Txakurrak, ordea, ez du izerdi guruinik bere azalean, pertsonek eta beste ugaztun batzuek (zaldiak, esaterako) duten bezala.Hein batean, zakurrek beren hanketako kuxinen bidez jotzen dute, zelula multzo horiek badituzte eta funtsezkoak dira gorputzak metatzen duen gehiegizko beroa galtzeko.Ahoaren arnasa hartzea eta ur lurruna mihian zehar kanporatzea dira hozteko gailuak dituen beste mekanismo batzuk. Txakurrak hanketako kuxinen bidez izerditen du Txakurraren izerdi guruin gehienak kuxinetan daude Txakurraren izerdia kanporatzen duten zelulak ez dira animaliaren gorputz osoan banatzen.Hala ere, kopuru txikiagoan bada ere, hanken kuxinetan egoten dira.Fausto Andrés albaitariak dioenez, «izerdi guruinak kuxinetan egoten direnez, txakurrak ez du ia izerdirik». Txakurraren kuxin natural horiek duten gantz geruzak zapalketen kolpe edo presio normala arintzen laguntzen du, eta lurzoruaren muturreko tenperaturen isolatzaile gisa funtzionatzen du.Baina, gainera, txakurraren kuxinak izerditzeko mekanismoak dira.’ Horregatik, animaliak beroa duenean, normala izaten da arrastoa baldosetan edo zapaltzen dituen beste gainazal lau batzuetan bustita uztea.Transpirazioa da.
2013
‎Gizakietan, granada estraktuak eta haren zukuak inibitu egiten dute prostatako minbizia eragiten duten zelula kantzerigenoen hazkundea.
‎Aranen zenbait konposatu bioaktibok eragiten dute osteoblatoen gain (hezurra osatzen duten zelulak dira), bereziki polifenolek, zeinak aranpasetan ageri diren gehienbat, eta erraztu egiten dute hezurrak mineralizatzea.
‎Baina jada ez dute gurpildun aulkirik behar lehen oinez ibiltzeko. Giza paralisia sendatzeko ate bat Txakurraren mukosaren mukosa osatzen duten zelulek ez dute bakarrik usaimen zakarraren ardura. Horietako batzuk usaimen zelula inguratzaileak dira, eta, gainera, banatu eta espezializatu egiten dira gorputzeko atal desberdinetako zelulak osatzeko.
‎Bi aldiz, emaitza antzekoa da: elikagaien azukrea (glukosa) zakurraren odola behar duten zeluletara iristen ez delako. Eta glukosa hori gabe, lagun iletsuaren gorputzak ez du behar duen energia lortzen.
‎Eta ateratzen den posoa edo sedimentua aztertzen da. Horrelako analisietan, garrantzi handiena duten zelulak aztertzen dira, hala nola leukozitoak eta hematiak. Leukozitoak (globulu zuriak ere deitzen zaie) agertzeak gernu infekzioa adierazten du.
2015
‎Krioterapia larruazaleko lesio batzuk tratatzeko erabiltzen da, hala nola garatxoak seborreikoak tratatzeko. Nitrogeno likidoa duten zelulen barrualdea izozten da, aldez aurretik bustitako kotoizko (isipo) aplikatzaile baten bidez edo zunda batekin. Anestesia lokala erabiltzen da.
2016
‎1 motako diabetesean, nolabaiteko aurre prestasuna dagoenean, ez da intsulina produkziorik izaten. Batzuetan, sistema immunologikoan edo birus bidezko infekzioetan gertatzen diren aldaketek autoinmunitate erreakzioak eragin ditzakete, eta, ondorioz, intsulina jariatzen duten zelula pankreatikoak suntsitu egiten dira. 2 motako diabetesa, askotan gizentasuna eta intsulinarekiko erresistentzia izaten dituena, progresiboki ezartzen da.
‎Zapore mikatzaren hartzaileek modu aktiboan parte hartzen dute organismo patogenoen aurkako defentsan Hortik aurrera, zapore mikatzaren hartzaileak eta beste leku batzuetan duten funtzioa identifikatzen jarrai dezakegu. «Sudurra behean» jarraitzen badugu, arnas traktua estaltzen duten zelulek T2R errezeptoreak dituzte beren zilioetan (ile mugikor moduko batzuk, mikroerratzak dira, etengabe funtzionatzen dutenak). Errezeptore horiek estimulatzeak zilio horiek gehiago mugitzea eragiten duela egiaztatu da, eta, beraz, arnas traktuaren «garbiketa» handiagoa.
‎Eta zu nor zara? Pertsona guztiok ditugu T2R duten zelulak. Alde batetik, alde batetik, T 2R bakoitzeko zer kopuru adierazten dugun eta, bestetik, T2R bakoitzaren zer aldaera adierazten dugun bereizten dugu.
2017
‎Plaketa kontzentratua. Koagulazio prozesuan parte hartzen duten zelula zati txikiak dira. Leuzemia tratatzeko eta organoen transplanteak egiteko erabiltzen dira, besteak beste.
‎Hala ere, produktu horiek ez dute beti funtzionatzen edo, gutxienez, ez dira hain eraginkorrak izaten beste batzuetan bezala. Arazo horren zati bat da zapore mikatza hartzen duten zelula gehienak hizkuntzaren amaieran daudela. «Horrek esan nahi du lametazo azkar batekin edo txakurrak azkar hozka eta irentsi duenean, zelula hartzaileek ez dute gai izango zapore mikatza garaiz hautemateko, eta can ak zaporea jasoko du», gaineratu du adituak.
2020
‎Txertoek infekzio naturalek sortzen dutenaren antzeko erantzuna sortzen dute, baina ez dute gaixotasunik eragiten, ez eta pertsona konplikazioak jasateko arriskuan jartzen ere. Horrela, urratsez urrats txerto bat sortzen da • Sukarra defentsa mekanismo bat da Patogenoren bat gure organismoan lehen aldiz agertzen denean, hura ezagutzen duten zelulak aktibatu egiten dira eta ugaltzen hasten dira, mehatxuari aurre egiteko. Immunitate sistema indartsua duen pertsona batek bi aste inguru behar ditu zelula espezifikoak inbaditzaile baten aurka aktibatzeko eta ugaltzeko.
‎Batez ere antioxidatzaile handia da, bitaminarekin batera zelulen oxidazioari aurrea hartzeko lan egiten duena, Elikagaien Segurtasunerako Europako Agintaritzaren (EFSA) arabera. Antiinflamatorioa ere bada, linfozitoak (zelula immunitatea eragiten duten zelulak) sortzen ditu eta tiroidea kontrolatzen laguntzen du. Hainbat ikerketaren arabera, esate baterako, The Lanceten argitaratutako mineral horri buruzko azterketa bat edo Nutrientsen 2018an argitaratutako ikerketa bat, non Harvardeko (AEB) Osasun Publikoko Eskolako zientzialariek parte hartzen baitzuten.
2021
‎Nola funtzionatzen du hizkuntzak? Jaki bat ahoan sartzen duzunean zapore bat hautemateak esan nahi duen sentsazioa elikagaietako substantzia kimikoak gure listuan disolbatzen direnean eta mihiko poroetan zehar sartzen direnean hasten da, zaporea hartzen duten zelula izeneko zelula multzo batekin kontaktuan jarri eta estimulatu arte. Zelula hartzaile horiek 50 bitarteko taldeetan antolatuta daude, eta egitura horri dastamen botoia esaten zaio.
‎Azaleko minbiziaren prebentzioaren garrantzia Ez dugu ahaztu behar neurri horiek guztiak funtsezkoak direla azaleko minbizia prebenitzeko. Eguzki erradiazioak dira, oraindik ere, arrisku faktore nagusia; izan ere, erradiazio horiek gai dira azala osatzen duten zelulen material genetikoan (DNA) mutazioak eragiteko eta horiek konpontzea eragozteko. Hala, kartzinogenesiaren edo minbizi baten sorreraren prozesua hasten da.
2022
‎Laborategiko haragi horren nutrizio edukia faktore askoren araberakoa izango da: lortu nahi den haragi mota, osatzen duten zelula motak edo azken produktuari gehitzen zaizkion beste osagai batzuk. Badago aukera beganorik?
‎Gantz arrea, aldiz, guztiz bestelako ehuna da, kaloriak erretzeko eta gorputzeko beroa sortzeko (termogenesia) erabiltzen dituena. Gantza ere deitzen diogu, hura duten zelulek gantz tantak dituztelako barruan”, azaldu du Francesc Villarroyak, CIBEROBNko ikertzaile nagusi eta Bartzelonako Unibertsitateko Biologia Fakultateko eta Biomedikuntza Institutuko katedradunak. Jaioberriaren berogailua Gantz arreak funtsezko funtzioa betetzen du jaioberrian.
‎Imagen: iStock Biriketako minbiziaren kasuan, gure arnas sistemaren epitelioa estaltzen duten zeluletan gertatzen da hori, trakeatik zati distaletaraino (albeoloak). Biriketako minbizia da, oraindik ere, munduan eta Espainian gehien diagnostikatutako minbizietako bat.
Emaitza gehiago eskuratzen...
Loading...

Bilaketarako laguntza: adibideak

Oinarrizko galderak
katu "katu" lema duten agerpen guztiak bilatu
!katuaren "katuaren" formaren agerpenak bilatu
katu* "katu" hasiera duten lema guztiak bilatzen ditu
!katu* "katu" hasiera duten forma guztiak bilatzen ditu
*ganatu "ganatu" bukaera duten lema guztiak bilatzen ditu
!*ganatu "ganatu" bukaera duten forma guztiak bilatzen ditu
katu + handi "katu" eta "handi" lemak jarraian bilatu
katu + !handia "katu" lema eta "handia" forma jarraian bilatu
Distantziak
katu +3 handi "katu" eta "handi" lemak 3 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handia "katu" lema eta "handia" forma 2 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handi* "katu" lema eta "handi"z hasten diren formak 2 elementuetako distantzian bilatu
Formen konbinazioa desberdinak
bero + handi | asko "bero" lema eta jarraian "handi" edo "asko" lemak bilatu
bero +2 !handi* | !asko* "bero" lema eta jarraian "handi"z edo "asko"z hasten diren formak
!bero + handi|asko|gutxi|txiki "bero" forma eta jarraian "handi", "asko", "gutxi", "txiki" lemak
Ezaugarri morfologikoekin
proba + m:adj "proba" lema eta jarraian adjketibo bat
proba +2 m:adj "proba" lema eta bi hitzetako distantziak adjektibo bat adjketibo bat
bero + handi|asko + m:adi "bero" lema jarraian "handi" edo "asko" eta jarraian aditz bat
proba + m:izearr-erg "proba" lema eta ergatibo kasuan dagoen izen arrunta

Ezaugarri morfologikoak

KATEGORIA
adb adberbioa
adi aditza
adilok aditz-lokuzioa
adj adjektiboa
det determinatzailea
ior izenordaina
izearr izen arrunta
izepib pertsona-izena
izelib leku-izena
izeizb erakunde-izena
lbt laburtzapena
lotjnt juntagailua
lotlok lokailua
esr esaera
esk esklamazioa
prt partikula
ono onomatopeia
tit titulua
KASUA
abs absolutiboa
abl ablatiboa
ala adlatiboa
ban banatzailea
dat datiboa
des destinatiboa
erg ergatiboa
abz hurbiltze-adlatiboa
ine inesiboa
ins instrumentala
gel leku-genitiboa
mot motibatiboa
abu muga-adlatiboa
par partitiboa
psp postposizioa
pro prolatiboa
soz soziatiboa
MUGATASUNA/NUMEROA
mg mugagabea
ms mugatu singularra
mp mugatu plurala
mph mugatu plural hurbila
ADITZ MOTA
da da
du du
dio dio
zaio zaio
da-du da-du
du-zaio du-zaio
dio-zaio dio-zaio
da-zaio da-zaio
du-dio du-dio
da-zaio-du da-zaio-du
da-zaio-du-dio da-zaio-du-dio

Euskararen Erreferentzia Corpusa Euskararen Erreferentzia Corpusa (EEC)
© 2025 Euskaltzaindia