|
2003
|
|
|
Edo jaki gordina ekoizteko prozesuan alde batera uzten badira kutsadura mikrobiologiko edo kimikoari aurrea hartzeko funtsezko alderdiak. Prozesuaren gainerako zatia egokia izan arren, ezin izan da mikroorganismorik (horietako batzuk patogenoak dira) edo potentzial toxikoa
|
duten
substantzia kimikorik egon. Beste era batera esanda:
|
|
2005
|
|
|
REACH sistemak urteko tona baino ekoizpen bolumen handiagoa
|
duten
substantzia kimiko guztiak erregistratu ditu.
|
|
2006
|
|
|
“Dioxina” terminoak antzeko egitura kimikoa
|
duten
substantzia kimiko kloratuen multzo bati egiten dio erreferentzia, izaera organikokoa. Dioxinekin batera, antzeko konposatu kimikoak dituzten furanoak aurkitu ohi dira.
|
|
|
Parkinsonen dopamina neurotransmisorea jariatzen duten neuronak desagertzen ari dira pixkanaka. Gaur egun, Parkinsona eragiten duen kausa ezagun bakarra dopamina neurotransmisorea jariatzen duten neuronen heriotza da, nerbio zelulek komunikatzeko erabiltzen
|
duten
substantzia kimikoetako bat. Jakina da heriotza horrek zerikusia duela alfa synukleina izeneko proteina jakin bat neurona horietan metatzearekin.
|
|
2009
|
|
|
Arazo nagusia “Penicillium” onddoak eragindako usteldura da, onddoaren presentzia arazo larrienetako bat baita. Arazoa tratatzeko ohikoena iraunkortasun handia eta biodegradagarritasun txikia
|
duten
substantzia kimikoak erabiltzea da, hala nola fungizidak edo plagizidak. Horrek esan nahi du kontsumitzailearengana erraz irits daitezkeela eta ingurumenerako kaltegarriak direla.
|
|
2012
|
|
|
Elikagaietan substantzia kimikoak egotea oso gai kezkagarria da kontsumitzailearentzat. Elikagaien Segurtasunerako Europako Agintaritzak (EFSA) azterlan eta aurrerapen berriak argitaratzen ditu etengabe, organismoarentzat kaltegarriak diren eta elikagaiekin zerikusia
|
duten
substantzia kimikoak ahalik eta gehien saihesteko. Bere zeregin nagusia elikatze kateari lotutako arriskuak ebaluatzea da, kimikari bakoitzari buruzko irizpenak ematen dituzten adituen lana.
|
|
2015
|
|
|
Izpi horiek hainbat kalte eragiteko gai dira, adibidez, gizakien azaleko minbizia eta lurreko eta itsasoko beste sistema batzuetan. Ozonoa agortzen
|
duten
substantzia kimikoak isurtzen zituzten giza jarduerek mehetzea eragin zuten geruza horretan, bereziki Antartikan. Montrealgo Protokoloaren ondoren hartutako neurriek pixkanaka suspertu egin dute, baina ez da guardia jaitsi behar.
|
|
|
Prostatako minbizia garaiz detektatzeko harburuek duten gaitasuna aztertu du Italiako zientzialari talde batek. Journal of Urology aldizkari zientifiko espezializatuan argitaratutako ikerketa luzearen arabera, txakurrek bereizi egin dituzte giza gernuan tumore horren presentzia salatzen
|
duten
substantzia kimiko lurrunkorrak. Doktore bitxien bikote honek, usaimenaren laguntzaz, 900 gizonetatik (360 prostatatik gaixorik) zetozen gernu laginak aztertu zituzten.
|
|
2020
|
|
|
bitamina Bere funtzioa. Batez ere antioxidatzailea da, baina kolagenoa (zauriak orbaintzeko behar den proteina) eta neurotransmisoreak (neurona baten seinalea hurrengo neuronaraino transmititzen
|
duten
substantzia kimikoak) ekoizten ere laguntzen du. Kolagenoaren eraketan duen zeregina dela eta, bitamina hori oso garrantzitsua da gure hezurren erresistentzian eta ehun konjuntiboaren eraketan (ehunen eta organoen arteko betegarria).
|