|
2001
|
|
|
Faktore intrintsekoaren presentziari eragin diezaioketen gaixotasunen artean daude digestio prozesuak, hala nola aklorhidria (azidoklorhidrikorik eza urdail jariakinetan), gastrektomia (urdaila partzialki edo osorik erauztea), alkoholismo kronikoa, pankrearen eritasun fisiokronikoak, idoiari eragiten dioten gaixotasunak (heste bolumen delozitoa xurgatzen den hestearen azken zatia) eta bitamina hori xurgatzen duten gaixotasunak. Estabitamina gabezia folato maila txikia
|
duten
pertsonekin ere lotzen da; bitamina hori globulu gorriak sortzen eta heltzen ere laguntzen du. Sintomak nabariak dira eta bizpahiru urteren buruan gertatzen dira.
|
|
2002
|
|
|
Zahartze goiztiarreko sindromea duten gaixoek kromosomaren egitura horiek nabarmen laburtzen dituztela ikusi da. Portaera hori Down sindromea
|
duten
pertsonengan ere ikusi da, eta horrek indartu egiten du sortzetiko malformazio horretan zelulak azkar aldatzen direlako ideia, eta, beraz, galera telomerikoa. Aurkikuntza horien arabera, telomeroaren tamainak zelula arrunten bizitza erregulatzen duen “erloju biologiko” gisa joka dezake.
|
|
2003
|
|
|
Birbaumer doktorearen hamaika pazienteek ELA garatu dute urtebetetik bost urtera bitartean. Garuneko hemorragia bat
|
duten
pertsonei ere aplikatzen zaie, eta, garunak funtzionatzen badu ere, sentitzeko eta ulertzeko gai badira ere, ezin dira komunikatu eta beren baitan giltzapetuta daude. “Israelen aztertzen ari garen beste talde bat eraso terroristak jasan eta garunaren funtzionamenduaren zati bat gal dezaketen pertsonak dira, baina prozesu hori zailagoa da”, esan zuen Birbaumerrek.
|
|
|
“Batez ere —zehaztu du Zoilak, lana desilusionatu dien pertsonetan aurkezten da, konfiantzazko krismax batean lan egiten ez dutenetan edo lana giro arinean egiten dutenetan. Inplikazio handiko lanbideetan edo hierarkia oso zurruna
|
duten
pertsonetan ere gertatzen da”, erantsi du aditu horrek. Baina “oporren ondoko sindromea” izateak ez ditu beti ezkutatzen langilearentzat desatseginak diren egoerak; aitzitik, batzuetan, lanera itzultzean pertsona batzuek jasaten duten egokitze aldia besterik ez da, eta ez du zertan gaitz larriagorik sortu, depresio edo antsietate koadroak dituen etapa batean soilik.
|
|
2004
|
|
|
Horiek ez ezik, berariazko arriskurik ez
|
duten
pertsonek ere, adin jakin batera iritsitakoan edo 60 urte ingurura, begiaren barnealdeko presioaren neurketa egin eta, beharrezkoa bada, kanpimetria ere ezagutzeko, ikusmena maiztasun jakin batez aztertu behar dute, adina bera arrisku faktore baita.
|
|
|
Arrainaren aurkako alergia
|
duten
pertsonek ere saihets egin behar diote honelako olibak kontsumitzeari, antxoa daukatelako.
|
|
2006
|
|
|
Senide gaixo edo ezinduak artatu behar
|
duten
pertsonek ere laguntzaren premia izaten dute, eginkizun horrek gizakia biziki hondatzen baitu
|
|
2007
|
|
|
Bi paziente motek garuneko anomalia berak dituzte, eta horrek adierazten du, seguru asko, nahaste bakarra dela. Aura gabeko migraina
|
duten
pertsonek ere anomalia horiek izaten dituztenez, autoreek uste dute gaixo horiek aura isil edo asintomatiko moduko batzuk izan ditzaketela.
|
|
|
Larria ez izan arren, inpetigoa azaleko infekzio arrunta da, oso kutsakorra, eta batez ere eskola adinean dauden haurrei eragiten die, nahiz eta immunitate sistema deprimitua
|
duten
pertsonei ere gerta dakiekeen. Eskuragarri dauden azken datuen arabera, estreptokokoko inpetigoen %2k glomerulonefritisa dute konplikazio gisa, giltzurrunaren barne egituren hanturak eragindako gaixotasuna.
|
|
|
Lantokiko baldintzak Garrantzitsua da enpresaren barruan leku zabalak izatea mugikortasuna errazteko eta begizta magnetikoak erabiltzea, audifonoetan interferentziak saihesteko, bai eta gida bandoak ere, erabiltzaileek jakin dezaten nondik mugitzen diren. Bestalde, eremuren bat edo bulegoren bat seinaleztatu behar bada, seinale horiek ikur grafikoak eta ukipen informazioa izan behar dituzte, eta, megafonia sistema izanez gero, audiofonoa
|
duten
pertsonei ere egokitu behar zaie. Espazioek zabalak izan behar dute eta seinaleek ikur grafikoak eta ukipen informazioa izan behar dituzte.
|
|
2008
|
|
|
Artapen sare naturala osatzen
|
duten
pertsonentzat ere lagungarria da.
|
|
|
Ikerketa askok erakutsi dute melatoninak lagundu egiten diela loaldia normalizatzen eta erregulatzen lo arazoak dituztenei; besteak beste, txandaka lan egiten dutenei, loezina daukaten adinekoei eta jet lag delakoa jasaten
|
duten
pertsonei ere bai.
|
|
|
Zenbait azterketa epidemiologikok diote jogurtak edo beste esneki hartzitu batzuek hesteetako igarotze denbora murrizten dutela, eta, hala, idorreriaren ondoeza hobetzen dela. Ondorio positibo horiek zuntz gutxiko dieta
|
duten
pertsonengan ere nabari dira. Jogurta elikagai bereizgarria da; izan ere, nutrizio ezaugarri interesgarrietatik (kalitateko proteinak, kaltzioa, fosforoa eta B2, A eta bitaminak) eratorritako ondorio osasungarria lortzeko, dituen mikroorganismoei lotutako efektua gehitzen zaio.
|
|
|
Kreditu sozialak dira Espainiako populazioaren zenbait gizarte segmentuk dituzten likidezia arazoak arintzeko banku eta aurrezki kutxek eskaintzen dituzten azken irtenbideetako bat. Laguntza behar duten 65 urtetik gorako pertsonei zuzenduta daude, adibidez, baita familia bizitzari arreta handiagoa emateko eszedentzia eskatu
|
duten
pertsonei ere. Ezaugarriak Hain kreditu berezi horien ezaugarri nagusia da emandako gehieneko zenbatekoa ez dela handiegia euro ingurukoa da, baina, hala ere, baldintza finantzario ezin hobeak dituzte, ez dute inolako interesik kasu gehienetan, ez eta kontratazioere.
|
|
|
Estaldura osoa Aseguru produktu guztiek bezala, jolas ontzietarako polizek estaldura komunak eta borondatezko harpidetzako beste batzuk dituzte. Nahitaezko aseguruak ontzi jabeak eta jabeak izan dezaketen erantzukizun zibila estaltzen du, bai eta, behar bezala baimendurik, ontzia patronatzen edo bere gobernua sikatzen
|
duten
pertsonek ere. Aseguru hau kontratatzera behartuta dauden ontziak motorrez propultsatutako guztiak dira, uretako motorrak barne; gainerakoetatik, 6 metro baino gehiagoko luzera duten ontziak eta Espainiako uretan nabigatzen duten atzerriko ontziak bakarrik.
|
|
|
Hautagai idealak, lanpostu bakoitzaren profil teknikoari egokitzeaz eta eskatutako titulazioa edukitzeaz gain, tresna informatikoak menderatzen ditu —lana eskaintzen duten enpresen %90 inguruk eskatzen dute, Unibertsitate Enpresa Fundazioaren" Enplegua eskaintzen duten enpresen gida 2008" ren arabera—, praktikak egin ditu eta esperientziak izan ditu atzerrian, eta ez du bat, baizik eta zenbait hizkuntza, batez ere ingelesa (%89, 3), enpresen arabera (%26, 1). Konpromisoaren balioa Kontratatzerakoan, profesionalak ez ezik, aurrean
|
duten
pertsona ere hartzen dute kontuan enpresek. Hainbat ezaugarri baloratzen dira, hala nola erantzukizuna, ekimena, sormena edo gizarte trebetasunak, hala nola taldean lan egiteko gaitasuna, ikasteko gogoa edo enpresa proiektuari ematea eta konpromisoa, José Aguilarrek, Management i buruzko Azterlanen Nazioarteko Elkarteko (ASIEMA) lehendakariordeak eta giza baliabideen zuzendaritzan adituak dioenez.
|
|
|
), prozesua imajina daitekeen baino errazagoa dela dio, oso zelula egonkorrak baitira, gutxienez saguarekin. Halaber, Meltonen arabera, metodoak II. motako diabetea
|
duten
pertsonengan ere funtziona dezake lehenik, haien organismoak ez baitu intsulina gehiago sortzen. Hala ere, “I. motako diabetearen kasuan, oraindik bada eraso autoimmunearen arazo gogaikarria”, erantsi du zientzialariak.
|
|
|
Erditze anizkoitzetan, zenbatekoa 50 euro gehituko da hilean. Ezgaitasunen bat duen haur bat duten edo adoptatzen
|
duten
pertsonak ere prestazioaren onuradun izanen dira, nahiz eta haurra izan. Gainera, Extremadurakoek 4.010 eurotik 4.815 eurora bitarteko diru-laguntzak dituzte, adoptatzaileen urteko diru sarreren arabera.
|
|
2009
|
|
|
Zaldi haragiaren elikadura ezaugarriak zein diren ikusita, adin guztietako pertsonek jateko modukoa dela esan beharra dago, eta, batik bat, pisu gehiegi dutenei komeni zaie, kolesterol arazoak dituztenei eta odolean triglizerido asko dauzkatenei, oso gantz gutxiko haragia baita; anemia izaten
|
duten
pertsonentzat ere oso ona da.
|
|
|
SEMERGENen arabera, ospitaleko ospitaleratzeen batez besteko iraupena aldatu egiten da aldi berean izaten diren gaixotasunen arabera. Konplikazio horiek adin muturrekoenetan gertatzen dira, hau da, bost urtetik beherako haurretan eta zaharretan, baita transplanteen edo GIBaren ondorioz ahuldutako sistema immunologikoa
|
duten
pertsonetan ere. Arrisku faktoreak dira, halaber, tabakismoa, ingurumen kutsadura eta arnas aparatuko bestelako gaixotasunak.
|
|
|
Era berean, uretako presioak eragiten dituen mugimenduen moteltasunari esker, pertsona horien erorketak askoz lehenago hauteman daitezke. Flebitisa prebenitu edo tratatu nahi
|
duten
pertsonentzat ere egokia da ingurune urtarra, presio hidrostatikoak odol zirkulazioa hobetzen laguntzen baitu. Uretan mugitzeko zailtasunak muskulu erresistentziaren eta tonifikazioaren garapena errazten du, eta osagarri gisa, osagarriak sar daitezke, hala nola pilota (gorputza pertsona bakoitzaren beharretara egokitzen laguntzen du, erresistentzia handiagoa edo txikiagoa eskainiz), eta, era berean, gaitasun fisikoak hobetzen ditu, hala nola egokitzapen fisiko orokorra, aerobikoa eta muskularra.
|
|
|
Urritasuna duten pertsonen ondare babestuari ekarpenak egiteagatik, egindako ekarpenen% 30 kenduko da, gehienez ere 3.000 euro urtean. Gainera, adineko eta mendekotasuna
|
duten
pertsonek ere desgrabazio partikularrak izateko eskubidea dute: mendekotasuna ertaina bada, 1.020 euroko kenkaria egin daiteke; larria bada, 1.224 eurokoa, eta mendekotasun handia izanez gero, 1.530 eurokoa.
|
|
|
Horrek apetitu hobea dakar, irenste handiagoa, nutrizio estatusa hobetzea eta, beraz, tratamenduari erantzun hobea ematea. Gaixotasun hepatikoa
|
duten
pertsonek ere zink urritasuna izateko arrisku handiagoa dute, edo beren dieta urritasunaren ondorioak nabarmenagoak dira, gaixotasunaren pronostikoa okerragotzen baitute. Ikerketa batzuen arabera, alkoholak eragindako gibeleko fibrosia ekoiztean zink gabezia dago.
|
|
|
Kasu honetan, 1999ko urtarrilaren 1etik aurrera, %65etik gorako elbarritasuna duten pertsonen aldeko ekarpenak egin daitezke, edo (2000ko urtarrilaren 1etik aurrera) ezgaitasuna judizialki aitortzen zaien ezgaitasunen bat duten pertsonen aldeko ekarpenak, nahiz eta maila horretara iritsi ez. Plan horietarako ekarpenak ezgaituak berak egiten ditu, bai eta harekin zuzeneko edo zeharkako ahaidetasuna
|
duten
pertsonek ere, hirugarren gradura arte, hori barne. Halaber, 2000ko urtarrilaren 1etik aurrera ekarpenak egin ditzakete ezkontideak edo tutoretzapeko ezgaitua beren kargura dutenek.
|
|
|
Espainiako kreditu mota horien onuradunen %70 baino gehiago atzerritarrak dira, negozio txikiak antolatzeko eskatzen dietenak, Caixa Catalunyako" Un Sol Món" fundazioaren datuen arabera. Besteren kontura lan egiteko baimena duten etorkinek mailegu horiek eska ditzakete Espainian urtebete baino gehiago daramatenean; egoitza baimena
|
duten
pertsonek ere eska ditzakete, lan baimenik izan ez arren. Atzerritarrak dira kreditu espresen lehen erabiltzaileak" Transformando" gizarte ekimeneko kooperatibak zuzeneko lotura du Caixa Catalunyak Madrilgo Autonomia Erkidegorako duen" Un Sol Món" Fundazioaren gizarte mikrokredituen programa kudeatzen duen" Incluir" gizarte mikrokredituko fundazioarekin.
|
|
2010
|
|
|
Horietako bakoitzaren sinadurarekin, ziurtatzen da inork ez duela abonurik, transferentziarik edo dirurik egiten multzoak nahi ez badu. Etxebizitza partekatzen
|
duten
pertsonentzat ere erabilgarriak dira, eta aldian aldian diru sarrerak ematen dituzten kontu bat dute, gastu komunei aurre egiteko: etxebizitzaren ordainketa, gasa, argia.
|
|
|
Baina talde horiek ez dute zertan arazo ekonomiko larririk izan; batzuetan, dirua behar izaten dute noizean behin, ez dutelako nomina jaso, ordainketa egin behar dutelako edo gastuen eta diru sarreren artean desfase bat dutelako. Erosteko ahalmen handia
|
duten
pertsonek ere mailegu bat eska dezakete piedad mendian, bitxi baliotsuekin berme gisa. Ohikoena da dirua erabiltzea une jakin batean behar den transakzio bat ixteko, eta dirua lortzeko itxaron ezin izatea.
|
|
|
Boluntarioek testuak itzultzeak aukera bakarra dakarkie erakunde batzuei beren proiektu eta ekimenen berri emateko eta atzerriko herrialdeetan diharduten beste erakunde batzuen esperientziak ezagutzeko. Ingelesa da gehien eskatzen den hizkuntza, baina frantsesa edo alemana menderatzen
|
duten
pertsonak ere behar dira, baita etorkinekin komunikatzeko balio duten beste hizkuntza batzuk ere. Kasu batzuetan, hizkuntzaren maila ertain altua eskatzen da.
|
|
2011
|
|
|
Ez eman musurik haurrei, ez eta sekula herpesik eduki ez
|
duten
pertsonei ere.
|
|
|
mostradoreak altuegiak ziren Alacanten, Bilbon, Cadizen, Murtzian, Oviedon, Sevillan eta Valentzian. Bestalde, ikusmen urritasuna
|
duten
pertsonek ere arazoak dituzte informazioa eskuratzeko, braillea ez baita hizkuntza erraza administrazio publikoetan ikusteko. Komunak ere ezinbesteko tokia dira edozein eraikinetan, eta edozein herritarri utzi behar zaio sartzen eta erabiltzen, baina A Coruñan, Murtzian, Sevillan eta Gasteizen ez zegoen.
|
|
|
Inoiz ez dute ikusi tren geltokirik, ez eta nasa bat ere, eta ez dakite tren baten tamaina, baina garraiobide horretan ibiltzea erraza da itsuentzat. Baita mugikortasun murriztua
|
duten
pertsonentzat ere, gurpil aulkian ibiltzen direnentzat ere. Hori horrela da Atendoren garapenari esker.
|
|
|
GIBak eragindako pertsonentzako laguntzak GIBak eragindako pertsonek kobratutako laguntzak tributaziotik salbuetsita daude. Hemofilia
|
duten
pertsonek ere hepatitisa hartzen dute, osasun sistema publikoan koagulazio faktoreen kontzentratuekin tratatzearen ondorioz. Langabeziaren kapitalizazioa aitortu behar da?
|
|
|
Gainera, haurdunari ez zaio haurdunaldia nabaritzen. Larritasuna sentitzen
|
duten
pertsonentzat ere onuragarria da 12 edo 13 astean emaitzak lehen hiruhilekoaren amaieran izatea, horrela bideratzen baita haurdunaldia. Bahetze horrek abantaila asko ditu.
|
|
2012
|
|
|
Landa elikadurarekin harreman handiena, naturalagoa, duten pertsona edo taldeek konfiantza gutxiago ematen diete aberaste artifizialei. Erosteko ahalmen handiena
|
duten
pertsonek ere segurtasun eta balio handiagoa ematen diote elikagai mota horri, baliabide ekonomiko gutxiago dituzten taldeen artean interes gutxi pizten dutelako. Adinekoek garrantzi handia dute Bizi itxaropena asko luzatu da azken hamarkadetan, eta laugarren adinari buruz hitz egiten da.
|
|
|
Egia da bakoitzaren ezaugarri genetikoak desberdinak direla, baina norbaitek asma arrisku handiagoa duenean, tabakismoa asko handitzen da eta gaixotasuna garatzeko aukera gehiago ditu. Horregatik, aurrekaririk ez izateagatik asmarik garatu ez
|
duten
pertsonak ere kaltetuta geratzen dira tabakoaren substantzia kimikoengatik. Horiek DNAren (kode genetikoaren) metilazioa eragiten dute, eta horrek esan nahi du, DNA aldatu gabe, nolabait aldatzen dutela.
|
|
|
Zehazki, zientzialariek ikusi zuten proteina horren urritasuna zuten saguak joera handiagoa zutela gizentasunerako eta gibeleko eritasun bat garatzeko, koipe ugariko dieta egiten ari zirenean. 6.000 pertsona baino gehiagoko azterlan batean ikusi zen, halaber, LAPKS kodetzen duen genean mutazio jakin bat
|
duten
pertsonek ere, proteina hori omega erantzuten dionak, joera handiagoa izan zutela obesoak izateko, zehazki, %60 gehiago. Janariaren gantz azido asegabeak KKS 120ari hestean batzen zaizkionean, apetitua kentzen duten eta pankrea intsulina jariatzeko estimulatzen duten hormonak askatzen dira.
|
|
|
Konstantea bada eta hilero iristen bada, hori jakiteko, azken fakturaren kontsumoa (kWh tan adierazia) bider 12 egin behar da. Oraindik kontraturik ez duten eta, beraz, aurreko daturik ez
|
duten
pertsonek ere zenbatespen bat egiteko aukera dute, behar duten potentzia jakiteko: Kontsumo elektriko moderatua:
|
|
|
Unibertsitate erakundeak azaltzen du garunean jariakinen metaketa, edema deritzona, fenomeno arrunta dela, kolpe baten ondorioz, bihotzekoa izatean edo garuneko minbizia garatzean gerta daitekeena. MLC leukodistrofia
|
duten
pertsonek ere izan ditzakete edemak. Kasu horietan, likido metaketa gertatzen da garunean, zelula glikoekin lotutako jatorri genetikoko funtzionamendu txarraren ondorioz.
|
|
|
Madrilgo Erkidegoan anisakiosiaren prebalentzia oso handia da Galizian egindako beste ikasketa batzuekin alderatuta, Carmen Cuéllar del Hoyo Madrilgo Unibertsitate Konplutentseko irakasleak nabarmendu duenez. Arrain freskoa eta prestatu gabeko arraina jatearen eta antigorputz horien presentziaren arteko erlazioa zuzenean lotuta dago, baita arraina mikrouhin labean prestatzen
|
duten
pertsonena ere. Emaitza horiek, ikertzaileen arabera, aldeztu egiten dute larbak bizirik egon behar duela patologiaren eragilea izateko, eta arraina prestatzeko sukaldaritza prozesu guztiek ez dutela gai anisaki larbak suntsitzeko.
|
|
2013
|
|
|
«Onartu behar dugu biriketako minbizia duten gaixoetan konposatu organiko lurrunkor ugari daudela», adierazi dute haren azterketan, Thorsten Wallesek zuzendutako ikertzaile alemaniarrak. Baina txakurrak ez dira bakarrik biriketako minbizia duten pertsonek gaixotasuna detektatzeko erabili, baita heste, kolon, bularreko eta are larruzko minbizia
|
duten
pertsonek ere. Nola usaintzen du txakur batek minbizia gaixo batean?
|
|
|
Halaber, kreditu eta zordunketa txartelekin lotuta edukitzeko aukera ere badago, banku batzuek jaulkita. Era berean, 18 urtetik gorako pentsiodunak trenez bidaiatzeko proposamen honen onuradun dira ezintasun fisiko edo psikiko iraunkor, absolutu edo baliaezintasun handiko egoeran dauden 18 urtetik gorako pentsiodunak, bai eta% 65eko ezintasuna edo handiagoa
|
duten
pertsonak ere. Renfe Tempo Beste txartel mota batzuetan, unibertsalagoetan, Renfe Tempo dago, eta horrek bereizten ditu bidaiariak Abiadura Handiko trenetik eta zerbitzuak pertsonalizatzea.
|
|
|
«Maila sozioekonomiko altua dute, eta apustu hauetan parte hartzen dute mugarik gabeko dibertsio moduan», azaltzen du Fernándezek. «Baliabide gutxi eta prestakuntza»
|
duten
pertsonak ere badaude. Klandestinitatea, txakur borroketan parte hartzen dutenentzat.
|
|
|
Zeliakia, edo eritasun zeliakoa, glutenarekiko (gure eguneroko elikaduran asko erabiltzen diren lau zerealen proteina nagusia) elikadura alergia da: ...ogiko bat dagoela tartean, egia esan, alergia bat da Alergiaren eta Immunologia Klinikoaren Europako Akademiak aitortzen duenez (EAACI, ingelesez) edo Alergiaren Munduko Erakundea. Eritasun zeliakoaren kasuan ez ezik, medikuak baloratu dezake glutenik gabeko dieta baliagarria den baldintza hau betetzen duten pazienteengan» zelulaz kanpoko glutenarekiko sentikortasuna«; suszeptibilitate genetikoa
|
duten
pertsonetan ere, erreakzio immunologiko areagotua gertatzen da, glutena duten elikagaiak irentsi ondoren. Nolanahi ere, egin duten bezain ondo seinalatua 2013ko martxoan, Victoria María Díaz eta kolaboratzaileak baldintza hori hobeto ezagutzea eta aztertzea komeni da, «mezu kontraesankorrak eman eta justifikatu gabeko dietak ezarri aurretik».
|
|
|
Asko haur eta nerabeek balorazio negatiboagoa egiten diete obesitatea duten lankideei, aplikazioari edo lan egoerari dagokienez. n argitaratutako ikasketak 2002, 2004, 2007 eta 2008 helduen ohiko aurreiritzia dela berresten dute. Gizentasuna
|
duten
pertsonengan ere ohikoa da, 2004 eta 2006, baita pertsona gehiagorengan ere. hurbilekoak gehiegizko pisua duenari:
|
|
|
Irudia: Ed Yourdon 30 minutuko ariketa, astean bost egunetan Ez dago zalantzarik osasunerako zer onuragarria den ariketa fisiko moderatua, baita diabetesa
|
duten
pertsonentzat ere. Izan ere, funtsezkoa da dieta eta tratamendu farmakologikoarekin batera jorratzeko.
|
|
2014
|
|
|
Trastelekuak: Gauzak kokatzeko leku txikia behar
|
duten
pertsonei ere aukera ematen die. Eragiketa oso eraginkorra da jabeek higiezinaren egonaldi horiek erabiltzen ez dituztenean.
|
|
|
Batzuetan, alergenotasunarengatik, alergikoek behi esnearen proteinei eta soja edariarenari eragiten diete. Soja edariak bezala, arroz edariak ez du laktosarik (behi esneak ez bezala), eta, beraz, laktosarekiko intolerantzia
|
duten
pertsonek ere asko kontsumitzen dute. Arroz edariak eta artseniko mailak Artsenikoa hainbat elikagai eta edaritan aurki daiteke, baina arrozoide horren mailak kezkagarriak izan daitezke bularreko haurren eta haur txikien artean; izan ere, elikadura osagarrian asko erabiltzen da, eta sei hilabeteren inguruan hasten da.
|
|
2015
|
|
|
Sukaldari ezagunek eta jatetxe txikiek solidarioki erakusten dituzte pertsona horiekin bazkariak, afariak eta opariak. Artikulu honetan, herritarrek, elkarteek, jantoki sozialek eta ospe handiko sukaldariek, behar gehien
|
duten
pertsonek ere, Gabonetan bazkari edo afari baten inguruan egin ahal izan ditzaten, abian jarritako ekimenak erakusten dira.
|
|
2016
|
|
|
Irisgarritasunaren arloan oraindik asko dago egiteko, baina, gaur egun, ezgaitasunen bat
|
duten
pertsonentzat ere posible da hondartzaz gozatzea. Hondartza irisgarriek erraztu egiten dute mugikortasun murriztua duten pertsonek, itsuek edo beste edozein ezintasun fisikoren bidez ibaiertzera iristea arazorik gabe.
|
|
2017
|
|
|
Atzera uztea ezgaitasunen bat duten pertsonek erantzukizun gutxiko lanpostuetara bakarrik iristeko aukera. Lan merkatuan ezgaitasunen bat
|
duten
pertsonek ere erantzukizuna, taldean lan egiteko gaitasuna, motibazio etengabea, konpromisoa, ilusioa, jarrera heldua eta ezagutza etengabe berritzeko gaitasuna dutela aitortzea. Hizkuntza kolektibotik gutxiegi erabiltzen diren termino gutxiesgarriak ezabatzea, minusbaliatua baita, eta komunikabideen kontzientziazio handiagoa erakustea.
|
|
|
Halaber, zortzi urtetik aurrerako aldian behingo azterketak gomendatzen ditu, gerta daitekeen oklusioa (koskadako arazoak) eta ohiko azterketa odontologikoak antzemateko. Gaixotasun zeliakoa Down en sindromea
|
duten
pertsonei ere eragiten die, eta, beraz, garrantzitsua da probak egitea adin goiztiarretan antzemateko eta, horrela, digestio funtzioan arazoak saihesteko. Funtzio hori, gainera, aldatu egin daiteke Down España beste faktore batzuengatik:
|
|
|
haurra beti egoten da amaren pauso batzuetan, eta «ez duzu egon behar bai edo bai haurra irteten den unean, haurtzaindegiarekin gertatzen den bezala». Abantaila horiek urrutitik lan egiten
|
duten
pertsonei ere ematen zaizkie: etxetik ateratzen dira, lanaldia beste heldu batzuekin partekatzen dute, eta alde argia ezartzen dute beren lan eremuaren eta familia bizitzaren artean.
|
|
|
Zifra horiek gorabehera, senideen %51k aitortzen du bere bizi kalitatea ona edo oso ona dela, eta %8k kontrakoa aitortzen du. Halaber, diabetesa
|
duten
pertsonek ere uste dute beren patologiak eragin negatiboa duela familiarekiko, lagunekiko eta kideekiko harremanean. Bestalde, «3 motako» diabetesa duten pertsonak kezkatzen dituzten beste faktore bat familiakoen bizi kalitatea da, eta horrek ez dio diskriminazioari laguntzen.
|
|
|
Are gehiago, badira entzima batzuk. Pankreako edo gibeleko arazoak dituzten pertsonentzat erabiltzen dira pankrea gutxiegitasuna, behazun xixkuko ebakuntza egin berri
|
duten
pertsonentzat ere. Hala ere, horrek ez du esan nahi digestio txarrak dituen mundu orok entzima hartu behar duenik; ezta gutxiago ere.
|
|
|
Infekziorako joera bat behar da. Sistema immunologikoa ahulduta
|
duten
pertsonek ere probabilitate handiagoa dute. Garatxo bat edo alterazio susmagarri bat agertzen denean, garrantzitsua da dermatologoari galdetzea, hark egingo baitu diagnostikoa.
|
|
|
Elikagai horiek daukaten polialdialkohol kopuruak ez ditu «osasungarriak» bihurtzen, «azukrea nahiago dutenak» baizik. Beraz, maila orokorrean, diabetesa edo pisu gehiegi
|
duten
pertsonei ere aplika dakiekeen gomendioa da, eta, ahal dela, gozoki tipiko gutxi batzuk erostea komeni da.
|
|
2020
|
|
|
“Finantzatu berri diren tratamendu berriekin pazienteek izaten dituzten aldaketak ere ikusiko ditugu”, esan du neurologoak. Baina Migraine Adaptive Brain Center en zefaleak ez dituzten eta ikasketetan parte hartu nahi
|
duten
pertsonak ere behar dituzte. Helbide elektroniko honetara jo dezakezue:
|
|
|
Eguneko denbora asko pasatzen dugu gure lanpostuan; baita diabetesa
|
duten
pertsonak ere. Horregatik, lan ingurunean arreta berezia jarri behar zaie langileen osasunari eta haien banakako beharrei; are gehiago, kontuan hartzen badugu diabetesak sei milioi heldu ingururi eragiten diela gure herrialdean, eta urtero 400.000 kasu berri diagnostikatzen direla.
|
|
|
Prebentzioa ere azpimarratzen du. Sendagile internistaren arabera, hiperkolesterolemia aurrekariak dituzten pertsonek gutxienez urtean behin zaindu behar dituzte kolesterol eta triglizerido mailak, baita arrisku baskular handia
|
duten
pertsonak ere: iktus bat izan dutenak, miokardioko infartuak, diabetea edo obesitatea.
|
|
2021
|
|
|
Erakundeak gogorarazi du jarduera fisiko erregularra funtsezkoa dela kardiopatiak, 2 motako diabetesa eta zenbait minbizi mota (besteak beste, bularrekoa eta kolonekoa) prebenitu eta maneiatzen laguntzeko, bai eta hipertentsioa eta depresioaren eta antsietatearen sintomak gutxitzeko, narriadura kognitiboa murrizteko, oroimena hobetzeko eta garuneko osasuna sustatzeko ere. Arrazoi horiengatik guztiengatik, osasun agintariek pertsona heldu guztiei gomendatzen diete astero 150 minututik 300 minutura bitarteko jarduera fisiko aerobikoa egitea, intentsitate ertainetik sendora, baita gaitz kronikoak dituzten edo ezgaitasunen bat
|
duten
pertsonei ere. Haur eta nerabeen kasuan, eguneko batez bestekoa 60 minutu da.
|
|
|
Diabetesak mina duenean: min neuropatikoa Zenbaitetan, diabetesa
|
duten
pertsonengan ere nabaritzen da mina, patologia horrek eragiten dituen arazoengatik. Hala gertatzen da neuropatia diabetikoa Odol hodiei edo neuronen inguruko ehun lokalari egindako kaltetik sortzen da, odoleko azukre maila altua dela eta.
|
|
2022
|
|
|
Azken batean, beste produktuek baino askoz proteina, koipe eta beste mantenugai gutxiago daude, kaltzioa kasu. Produktu hau pertsona beganoentzat da egokia, “vegan” zigiluak ziurtatzen duen bezala, baita esnearen proteinekiko alergia edo laktosarekiko intolerantzia
|
duten
pertsonentzat ere.
|
|
2023
|
|
|
Imagen: Hermann Arnas muskulaturaren entrenamendua, zehazki, arnas patologia kronikoa
|
duten
pertsonentzat ere gomendagarria da, batez ere itomen sentsazioa (disnea) hobetzen lagunduko baitute. Entrenamendu hori jarduera fisikoan espezializatutako fisioterapeutek gainbegiratu behar dute.
|
|
|
• Burdina bezalako mineralak ematen dituzte, hemogloblina sortzen laguntzen baitute anemia dutenek. • Zuntz askoko barazkia izateagatik idorreria
|
duten
pertsonentzat ere egokiak dira; immunitate, nerbio eta bihotz hodietako sistemak eta begietako osasuna indartzeko ere balio du. Sukaldean Izotz puskak gordinik jan daitezke, baina zapore mikatza dutenez, egosiagoak dira.
|
|
|
Sifemia izateko aukera gehien dituztenak bokazio handiko lanbideak egiten dituzten pertsonak dira, “norberak asko eskatzen duelako eta alderdi emozionalak garrantzi handia duelako”, dio Daprák: medikuak, esku hartze soziala… Gauza bera gertatzen da bekadunetan, autonomoetan eta freelancean, baita telelana egiten
|
duten
pertsonetan ere. Sektoreka, nabarmentzekoak dira finantza, aholkularitza, auditoria, kazetaritza, abokatu, merkataritza, ikertzaile, informatika eta antzeko jarduerak egiten dituzten profesionalak.
|
|
|
Imagen: Daria Yakovleva Azukre asko izan arren —pisuaren% 15 inguru—, osorik jaten bada, murtxikatuz, ez da kontsumo mugarik ezartzen, azukre intrintsekotzat hartzen baitira, eta diabetesa
|
duten
pertsonek ere har baititzakete; intsulina dosia irensteari egokitu behar diotenek, kontuan hartu besterik ez dute egin behar gainerako karbohidratoekin egiten duten bezala. Fruktosa kantitate handia badu, azukre horrekiko intolerantzia duten gaixoetan kontrolatu behar da.
|