|
2003
|
|
|
Hau da, pentsio sistema publikoak alor ekonomikoan erretiro lasaia bermatzeko gauza ez denez, hiritarrak ekin dio dagoeneko aurrezkiak pilatzeari, lana uzteko ordua iristen denerako, beldur baitaude lanean diharduten honetan duten bizimoduari eusteko bezainbeste ez izatea orduan kobratuko omen
|
duten
pentsioa.
|
|
|
Hilabete amaierara iristeko kezka horren aurrean, osasun arazoak —65 urtetik gorakoak beti kezkatu izan dituen gaietako bat, ia zazpi milioi Espainian— hirugarren mailara iristen dira kezketan, erantzunen %39 besterik ez baitute. La Caixaren ikerketak, gainera, adierazten du heldu gehienek hileko gastuei aurre egin diezaieketela jasotzen
|
duten
pentsioarekin, baina %25ek bakarrik dute aurrezteko gaitasuna, azken igoerak gorabehera. “Asko aurreztea gustatuko litzaiguke seme alabei herentzian atximur bat uzteko, baina bizitza oso garestia da”, dio Alberto Marínek, 81 urteko erretiratuak.
|
|
2004
|
|
|
Hala, etorkizuneko beharrei erantzuteko aukera bat, eskuarki ekonomikoak, Gizarte Aurreikuspeneko Plan bat kontratatzea da, Pentsio Plana. Horrela, aurrezteko egiten duten ahaleginaren arabera, herritarrek eskubidea
|
duten
pentsio publikoa osatu ahal izango dute. Baina argi izan behar da eredu osagarria dela, ez oinarrizko sistema publikoaren (Gizarte Segurantza) ordezkoa, kotizatzea nahitaezkoa baita.
|
|
2005
|
|
|
Hortaz, erretiro duina bermatuko
|
duten
pentsio planak sinatzeko egokitasunaz behin eta berriro ematen zaizkigun aholkuak zuzenak al dira?
|
|
2010
|
|
|
Erretiroa hartu behar dutenean langileek izaten duten kezka nagusietako bat bizitza osoan kotizatu ondoren izango
|
duten
pentsioaren zenbatekoa da. Gauza bera gertatzen zaie lanpostuan jarraitzea eragozten edo zailtzen duen ezgaitasuna dutenei eta Gizarte Segurantzako kuotak urteetan ordaindu dituztenei.
|
|
2012
|
|
|
Saria
|
duten
pentsio planak
|
|
2016
|
|
|
Egoera kezkagarria al da? Pentsiorik ez
|
duten
pentsioak, ordea, murriztu egingo direla uste dute adituek. Baina, gainera, egoera horrek ez die pentsiodunei bakarrik eragiten, herritar guztiei baizik; izan ere, litekeena da hainbat prestaziotan murrizketak egitea, langabezia tasak jaistea edo presio fiskala handitzera bideratutako ekonomia azaleratzea.
|
|
|
Eta egia esan behar bada, arrazoirik ez zaie falta bazterrak nahasten ibiltzeko. 40 eta gehiago urtez lan egin, euren ekarpen ekonomikoa huts egin gabe ordaindu eta orain gehiagoko arazorik gabe bizi behar luketenean, horra non egunero entzun behar
|
duten
pentsioak kolokan daudela. Eta hori gutxi ez eta beren seme alaben laguntzan ibili beharra daukate sarritan:
|
|
2017
|
|
|
Diru sarrera garbi horiek hainbat alderdi biltzen dute: besteren kontura lan egiteagatik jasotakoa, nork bere kontura lan egiteagatik izandako irabaziak edo galerak, gizarte laguntzak, lanarekin zerikusirik ez
|
duten
pentsio pribatuetatik datozen errentak, kapitalaren eta jabetzaren errentak, etxebizitzen arteko transferentziak, adingabeek jasotako diru sarrerak, eta PFEZaren Aitorpenaren emaitza.
|
|
2020
|
|
|
Etxeko langileen kotizazioa behar baino baxuagoa izaten ari da, eta, horren ondorioz, ez dute jasotzen amatasun, gaixotasun eta lan istripuengatik dagokien kopurua. Horrek presio handiagoa jartzen du etorkizunean jaso behar
|
duten
pentsioetan.
|
|
|
Zahartzaroaren inguruko negozio aukerez eta pentsio sistema publikoa kamusteko arriskuez hitz egin ahal izateko, lagungarria da lehenik eta behin ulertzea nola funtzionatzen
|
duten
pentsioek.
|
|
|
Hiriburuko metroko txartela 30 peso –hiru zentimo, eurotara ekarrita– garestitzeak piztu zuen errebolta sozialaren txinparta. Alabaina, miseriazko pentsioak izan ziren gainezka egindako haserrearen sakoneko arrazoietako bat, Augusto Pinocheten garaitik pribatizatuta jarraitzen
|
duten
pentsioak. Txiletarrek, batez beste, hilean 200 euro inguruko pentsioa jasotzen zuten 2019an.
|
|
2021
|
|
|
Haien artean, 1.080 euroko gutxieneko pentsioa, 2010eko eta 2012ko lan erreformak indargabetzea, gutxieneko pentsioa igotzea, batez besteko soldataren %60ko Lanbide arteko Gutxieneko Soldatarekin (LGS) berdindu arte; 40 urte kotizatu
|
duten
pentsioak inolako zigorrik ez ezartzea; neurri eraginkorrak aplikatzea generoen arteko aldeaz bukatzeko bai soldatetan eta baita pentsioetan ere.
|
|
2022
|
|
|
414,80 euro hilean Erabilgarriak dira pentsioa osatzeko produktuak? Espainiar gehienek uste dute kobratuko
|
duten
pentsio publikoa ez dela nahikoa izango beren bizi mailari eusteko. Are gehiago, batzuek uste dute hemendik hamarkada batzuetara ez dugula esleipen hori izango.
|
|
|
Etzi ere erabiliko dute konstituzioaren 49.3 artikulua Gizarte Segurantzaren aurrekontuaren zati bat onartzeko, diputatuen bozketarik gabe. Aurrerago onartu
|
duten
pentsioen erreforma aurrera ateratzeko ere baliteke Frantziako lehen ministroak prozedura bera erabiltzea.
|
|
2023
|
|
|
Hego Euskal Herriko 650.000 pentsiodunak hasi daitezke kontuak egiten urtarriletik aurrera jasoko
|
duten
pentsioari buruz. Gaur egun jasotzen dutenari %3, 8 gehitu diote, horixe izan baita Espainiaren batez besteko inflazioa azken hamabi hilabeteetan.
|