|
2004
|
|
|
Ez dute ikusi nahi izan ikasi gabe mailaz igotzeak, porrota pairatzeak, ezagutzarik ezaren aurrean itsuarenak egiteak, mahaira eseri baina besterik egin ez
|
duten
neska mutil horiek mundu marjinalera eramango dituztela.
|
|
|
Pediatren arabera, lehen haurtzaroan jarduera maila jakin bati eusten zaio, baina, nerabezarora iritsi ahala, kopuruak nabarmen jaisten dira adiera guztietan, eta denbora gutxiago ematen da kirola egiten eta gimnasia egiten. Jarduera fisikoan egunean denbora bat ematen
|
duten
neska mutilen kopurua ere murriztu egin da. Gainera, kirola eta kirola uztearekin batera, ohitura kaltegarriak hartzen dira, hala nola sedentarismo handiagoa eta obesitatea areagotzea.
|
|
2005
|
|
|
Bere datuen arabera, Bigarren Hezkuntzako ikasleen %9k baino gehiagok mehatxuak eta %4k baino gehiagok eraso fisiko zuzenak jasaten dituzte, nahiz eta %30ek ikaskideen ahozko erasoak maiz izaten dituztela adierazi. Eskola indarkeriaren aurrean Adingabeen Defendatzaileak egindako proposamenen artean, telefonoaz eta Interneteko orriaz gain, eskola txikiagoak, ikasle gutxiago eta giro pertsonalizatuagoak diseinatzea proposatu zuen Morgadesek, eta, horrez gain, arreta handiagoa jarri zien desberdintasunari eta gizarteratze arazoak eta eskola arrakasta
|
duten
neska mutilei. Alerta seinaleak Honako hauek ere proposatu zituen:
|
|
2006
|
|
|
Hiperaktibitatea konplikazio neurologikoa da, mutiletan nesketan baino ohikoagoa, hiru edo lau urterekin hasten dena eta eskola adinean larriagotzen dena. Pairatzen
|
duten
neska mutilak oso mugituak izaten dira, nahiz eta ez duten beti eredu berari erantzuten. “Kasu kezkagarrienak dira, hain zuzen, haurra lasaiagoa eta inoiz ez bulkadaka dabilenak, diagnostikatzen zailenak baitira”, adierazi du Hormaetxeak.
|
|
2007
|
|
|
Horregatik sortu dut Mugarik Gabeko Hezkuntzak antolatutako 2007ko Hezkuntzaren aldeko Mundu Kanpaina, eta horretan hasi nintzen buru belarri lanean. Aurtengo kanpainan parte hartu
|
duten
neska mutil eta gazte guztiek uste dut. Guztiak hazi dira, badakitelako behar den aldaketaren protagonista izan daitezkeela mundu bidezkoago bat lortzeko, non hezkuntza pertsona guztientzako oinarrizko eskubide unibertsala baita”.
|
|
|
Nerabeak sentsibilizatzea Espezialistek diotenez, arnas aparatua zaintzeko elikadura egokia izateko beharraz sentsibilizatu behar dira nerabeak. “Fruta eta arrain kopuru egokia kontsumitzen
|
duten
neska mutilek birika funtzio hobea dute behar adina elikagai hartzen ez dutenek baino”, dio Cristina Martínez Oviedoko Silicosis Institutu Nazionaleko neumologoak. Bizitzaren etapa honetan dieta mediterraneoa bereziki garrantzitsua da biriken funtzioa azkar garatzen delako, organismo osoarekin gertatzen den bezala.
|
|
2013
|
|
|
Erakusketa osatzen duten piezen artean, besteak beste, Entreculturas, «La Aulki Roja» irudia azaltzen da. Iaz, kanpaina horri izena eman zion, eta «eskolara joan ezin diren edo kalitate eskaseko hezkuntza jasotzen
|
duten
neska mutil guztien» eserlekua sinbolizatzen du. Erakusketaz gain, «Derecho a aprendizaje:
|
|
2021
|
|
|
Espezialistak urteetan eskoletan ezarri diren eta bere ustez aldatu behar diren metodologia batzuei egiten die erreferentzia. “Adibidez, gehiegizko pisua eta kirolerako gaitasun gutxi duen haurra bizitza aktibotik edo kirola egitea gustatzen zaionetik aldendu daiteke betiko, baldin eta baldintza gutxiagotan lehiatzen jartzen bazara aurrejoera genetiko hobea
|
duten
neska mutilekin edo Cooper-en test bat egiten hasten bazara, 12 minutuan distantzia handiena eginez. Kontua ez da kirola irakastea —zoragarria da, baina nik eskolaz kanpoko jardueretarako utziko nuke—, jarduera fisikoa egitea baizik, eta, beraz, osasuna”, azaldu du Europako Unibertsitateko irakasleak.
|
|
2022
|
|
|
Hala ere, mediku adituek (eta gurasoek ere bai, AEPren inkesta honetan ikusten den bezala) beti pentsatu izan dute 12 urteko txerto hau unibertsala izan litzatekeela, bai neskentzat, bai mutilentzat, eta txertoen egutegian egon, biak baitaude birusaren eraginpean beren sexu harremanetan. Horregatik, Katalunian, ikasturte honetatik bertatik, Lehen Hezkuntzako 6 maila ikasten
|
duten
neska mutilentzat da, hala nola Galizian, Murtzian eta Valentziako Erkidegoan. Eskualde horiei Andaluzia gehitu zaie urtarriletik, eta, Osasun Sistema Nazionalaren Lurralde arteko Kontseiluaren (CISNS) iragarkiaren ondoren, gainerako autonomia erkidegoek, nahiz eta beste bostek laster sartuko zituztela iragarri zuten.
|
|
2023
|
|
|
“Baina asko sufritzen badu, hobe da espezialista batengana joatea, zer gerta dakiokeen, trebetasun sozialik edo segurtasunik eza baloratzen duena”, gehitu du. Biluzik egoteko beldurra Pubertaroan gertatzen diren aldaketek, fisikoek zein psikologikoek, beldurra eragin diezaiokete nerabeari biluzteari (gimnofobia), eta hori oso nabarmena izan daiteke hondartzan elastikoa kendu nahi ez duten edo igerilekuan aldagela publikoak ez erabiltzeko joera
|
duten
neska mutilengan, adibidez. Zer egin.
|
|
|
“Nerabezaroan, maiz eratzen dira talde mimetiko samarrak; identifikatzeko modu bat da hori, eta, ondorioz, zailagoa da desberdintasuna etapa honetan onartzea. Agian 10 urte zituztenean galdetzean, eskua altxatzean, ezagutzen dituzten gauzak esatean arazorik izan ez
|
duten
neska mutilek, agian, garai honetan isiltzen dira, oharkabean pasatzen dira”, esan du Rodríguezek. Horrek, Carmen Sanzek dioenez, adingabeko horiek isolatzera jotzen dute, ez datozela bat ikusita, bakarti bihurtzen baitira.
|