Bilaketa
dist.
non
lema/forma
nola
bilaketa
kategoria
Iragazkiak

Emaitzak: 29

2002
‎Salaketa, abokatua... Ez dakit zer duten hitzok, baina aztoratu egin naute. Nekez kontzentra naiteke aitaren hitzetan.
‎Aitak telefonoan segitzen du. Mantel pergamu kolorean frantses antzinakoak behar duten hitz eta espresio batzuk daude, letra berde estilizatuz idatziak elkarren segidan. Esertzen naiz eta nire platera apartatzen dut pixka bat.
2003
‎Herrialde ustez zapalduetakoek batez ere: gerlara doazenak eta gerlan hiltzen direnak heroiak bailiran papereratzen dituzte, etzaten duten hitz bakoitzaren gibeletik odola isurtzen ez balitzaieke bezala! Eta bake garaiko poetek ilusioaren mundua goresten dute, beren perpausen irudizko orekaz jendeak jainkoen handitasunetik urruntzen dituztela.
2006
‎diotenean, askok eta askok badakitela zertaz ari diren uste al duzu?", galdetu zidan Tariq ek tarte bat isilean jardun ostean bustoa lantzen. " Edukirik gabeko hitza dela uste dut nik askoren ahoan, noizbait jaso, eta errepikatu besterik egiten ez duten hitza. Algeriako soldadu hiltzaileek diote Alak jartzen dizkiela armak eskuetan.
‎b. Belarria goxatuko duten hitzak erabili: Nafarroa, hiz  kuntzen bizikidetza harmonikoa, eleaniztasuna, kultur altxorra, bakea, kontsentsua, integrazioa...
2008
‎Bazkaria berriz, betikoa: inguruko jatetxe garestienera joan, jakirik garestienak eskatu eta ardorik garestiena edan, bost xentimo balio ez duten hitzak tartean eta itxurakeria asko.
‎Ume umeek gehien esaten dituzten hitzak ditu aztergai. Hitz izendatzaileak ez zaizkit axola(" ama"," ninia"," kaka"...); zerbait egiten duten hitzak jo ditut begiz, eta" agur" eta" ez" ageri dira aurreneko puntan. Baina koska haundi xamarra dago hor tartean:
‎batzuekin.] Gauza ilun nahasiak esplikazio baten premian daudela dirudi. Esplikatu, adierazi, argitu, azaldu... edo, nere belarriek maiteenik duten hitza erabiliaz, xehatu edo xehakatu; hots, txikitu, desegin, hautsaren eta errautsaren pare bihurtu.
‎Hiztegigileentzat eta akademikoentzat (eta autoritateari obeditzen dioten esatari, zuzentzaile eta gizabanako ongi hitzegin ororentzat) hizkuntza naturala" behekoa" edo" arrunta" da. Hitz eufemizatu eta irenduak, aldiz," jaso" tzat ematen dira; deus egiten ez duten hitzak, hitz lasai pakeoxoak.
2009
‎ez duten hitzak. Izan ditugu Peloponesoko gerrak, Kartagokoak
‎Baina zein da Europar Batasunaren hizkuntza politika? Kontuan hartuz hainbat autorek bataiatu duten hitzetan hizkuntzen mosaikoa dela Europa, eta, beraz, hizkuntzen pluraltasunari bizkarra erakutsiz ezin izango dela europar nortasun propioa hezurmamitu eta sustraitu, beharrezkoa al da europar hizkuntza politika bat izatea. Europaren eraikuntza politikoa zuzendu eta aurrera eramateko erantzukizun nagusia duen Europar Batasunak ba al du hizkuntza politikarik?
‎Aurrekoa da horietako bat, ezbairik gabe. Idatzi eta hogeita hamabi urte pasatu diren arren, erabateko gaurkotasuna duten hitzak dira horiek. Aitortu behar dugu ez dugula ezagutzen pasarte hori baino zehatzagorik ez beteagorik euskal gizarterako zilegi eta eraginkortzat jotzen dugun hizkuntza politikaren enborraren berri emateko.
‎Galtza eta praka hitzek esanahi bera izan arren, oso aukera desberdinak eskaintzen dituzte giroaren, testuinguruaren eta ondoan duten hitzaren arabera. Galtza hitzak baditu ahalmen batzuk praka hitzak ez dituenak; eta alderantziz:
‎Odolaren bidezko martiritza eta sakrifizioa gurtzen duten hitzak dira: isuritako odolak nazioa ernaltzen eta hilezkortasun plano batera igortzen du.
‎Gure ustez, ustezko identitate nazional baten benetako nortasuna ezagutarazteko adierazlerik preziatuenetako bat hizkuntzaren bidez eransten diren ohitura mentalak eta erretorikoak dira, batetik. Bestetik, Herrialde Katalanak edo Euskal Herria, adibidez, esparru politiko edo kultural berezko gisa izatea gogoan, izaera politikoa duten hitzak erabiltzea, eta espazio geografikoak mugatzea, herrialde, nazio, Espainia, Espainiar Estatua kategoriak bezala?, hau da, gertaerak aurkako bi politika eta identitate guneren artean kokatuz kontatzea, eta horren inguruan diskurtso totalizatzailea antolatzea.
‎Ez bakarrik Raimonek edo Llachek kantatutakoek, gainerako kanta gehienek ere, herria ezabatzeko, hondatzeko, eta lausotzeko ahaleginak ahalegin, herria bizirik dagoela gogorarazten duten hitzak dituzte.
2019
‎Lehen hizkuntza berbera partekatzen genuen, orain bakoitzak geurea daukagu eta ez gara gauza bestearena ulertzeko. Harresia eraitsiko duten hitzen bila saiatzen naiz, berriro adiskidetuko gaituen zerbait, baina ez dut ezer aurkitzen. Anek hizketan jarraitu du.
‎Nolanahi ere, ez dakit zer gertatuko zaidan mundua bukatzen denean, eta beldur naiz. Askotan pentsatzen dut hiztegian aurkitu ditudan hitz guztien gainean, eta gure hizkuntza sekretuan bere definizio propioa duten hitzekin konparatzen ditut; orduan galdera bat sortzen zait, barruko urakan batek bezala airean eramaten nauena: eta Apokalipsiak beste esanahi bat badu hiztegietako hizkuntzan?
‎Monologoaren hasieran berean goitizenak ematen duten hitz bi entzungo ditu ikusle frankofonoak, Poinçon eta Wattmann; izengoitiak ematen duten hitz bi entzungo ditu ikusle anglofonoak, Puncher eta Wattmann; ezizenak ematen duten hitz bi, Zorroztegi eta Wattmann, entzungo ditu entzule euskaldunak; laster batean Dieu entzun du frankofonoak, God entzun du anglofonoak, Jainkoa entzun du euskaldunak, eta, segidan, hara non frankofonoak anglofonoak eu...
‎Monologoaren hasieran berean goitizenak ematen duten hitz bi entzungo ditu ikusle frankofonoak, Poinçon eta Wattmann; izengoitiak ematen duten hitz bi entzungo ditu ikusle anglofonoak, Puncher eta Wattmann; ezizenak ematen duten hitz bi, Zorroztegi eta Wattmann, entzungo ditu entzule euskaldunak; laster batean Dieu entzun du frankofonoak, God entzun du anglofonoak, Jainkoa entzun du euskaldunak, eta, segidan, hara non frankofonoak anglofonoak euskaldunak entzuten duten Dieuk Godek Jainkoak kuakuakuakua egiten duela bere jainkozko apatia...
‎Monologoaren hasieran berean goitizenak ematen duten hitz bi entzungo ditu ikusle frankofonoak, Poinçon eta Wattmann; izengoitiak ematen duten hitz bi entzungo ditu ikusle anglofonoak, Puncher eta Wattmann; ezizenak ematen duten hitz bi, Zorroztegi eta Wattmann, entzungo ditu entzule euskaldunak; laster batean Dieu entzun du frankofonoak, God entzun du anglofonoak, Jainkoa entzun du euskaldunak, eta, segidan, hara non frankofonoak anglofonoak euskaldunak entzuten duten Dieuk Godek Jainkoak kuakuakuakua egiten duela bere jainkozko apatiatik atanbiatik afasiatik, eta diskurtsoan aurrera, frankofonoak anglofonoak euskalduna...
2020
‎Berorik ez duten hitz alferren kea,
2022
‎15 Suite frantsesaren eranskinean argitaratutako" eskuz idatzitako oharrak" (Denoël, 2004) Denise Epsteinek eskuizkribuaren harian xeheki idatzitakoen zati bat baino ez dira. 1942ko apirilean, adibidez, Irène Némirovskyk Jules Blanc pertsonaiaren ahotan jartzen ditu bere gogo egoera islatzen duten hitz hauek: " Baina hortaz, zer, ahaztu egin naute?
‎Ongi jabetu da ez zarela gizon ikaratia. Egiantza duten hitzez beteriko gizona zu, partekatzeko istorio gordinen jabea. Bere burua hasieratik erakusten duen gizona, honakoa dioena:
‎Ironia baldarren zauriak, mina ematen duten kontsiderazio debaldekoak. Ezer esaten ez duten hitzen eta esaldien saturazioa. Ondo zehaztu gabeko sentimendu sinesgaitzak.
‎Intimoak behar luketen eszenen fribolitatea. Zauritzen duten hitz eta esaldiak. Guztiz argia behar lukeen pasadizoaren iluntasuna.
‎" Terrore semantikoa, edo ihes egitea berez esanahi garbi bat duten hitzetatik, porrota, estufa, ikatza hitz lohiak balira bezala, joan, aurkitu, jakin hitzak lizunak balira bezala. Antilinguarekin hitzen esanahiak urrutiratu egiten dira beren berezko lekutik, apartatu egiten dira ezer esan nahi ez duten [hitz gastatuen edo hitz manipulatuen edo esanahia galdu duten hitzen] lurraldera, modu horretan esaten duten oro lauso eta elusibo bihurturik...".
‎" Terrore semantikoa, edo ihes egitea berez esanahi garbi bat duten hitzetatik, porrota, estufa, ikatza hitz lohiak balira bezala, joan, aurkitu, jakin hitzak lizunak balira bezala. Antilinguarekin hitzen esanahiak urrutiratu egiten dira beren berezko lekutik, apartatu egiten dira ezer esan nahi ez duten [hitz gastatuen edo hitz manipulatuen edo esanahia galdu duten hitzen] lurraldera, modu horretan esaten duten oro lauso eta elusibo bihurturik...". (L, antilingua, Italo Calvino).
‎Zurezko gizakiak, hitz egiten zuten arren, piztiak bezala bizi ziren. Begirada mitikoa, ikus daitekeenez, begirada kritikoa da; zurezko hitzak bihotza duten hitzetatik bereizteko aukera ematen du; hitz hutsalak jainkoen oroitzapena gordetzen dutenengandik bereizteko aukera ematen du. Pentsamendu mitikoak iradokitzen du gizon emakume egiten gaituena erlijioa dela, hau da, jainkoen oroimena eta gurtza gordetzen dituen mintzaira.
Emaitza gehiago eskuratzen...
Loading...

Bilaketarako laguntza: adibideak

Oinarrizko galderak
katu "katu" lema duten agerpen guztiak bilatu
!katuaren "katuaren" formaren agerpenak bilatu
katu* "katu" hasiera duten lema guztiak bilatzen ditu
!katu* "katu" hasiera duten forma guztiak bilatzen ditu
*ganatu "ganatu" bukaera duten lema guztiak bilatzen ditu
!*ganatu "ganatu" bukaera duten forma guztiak bilatzen ditu
katu + handi "katu" eta "handi" lemak jarraian bilatu
katu + !handia "katu" lema eta "handia" forma jarraian bilatu
Distantziak
katu +3 handi "katu" eta "handi" lemak 3 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handia "katu" lema eta "handia" forma 2 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handi* "katu" lema eta "handi"z hasten diren formak 2 elementuetako distantzian bilatu
Formen konbinazioa desberdinak
bero + handi | asko "bero" lema eta jarraian "handi" edo "asko" lemak bilatu
bero +2 !handi* | !asko* "bero" lema eta jarraian "handi"z edo "asko"z hasten diren formak
!bero + handi|asko|gutxi|txiki "bero" forma eta jarraian "handi", "asko", "gutxi", "txiki" lemak
Ezaugarri morfologikoekin
proba + m:adj "proba" lema eta jarraian adjketibo bat
proba +2 m:adj "proba" lema eta bi hitzetako distantziak adjektibo bat adjketibo bat
bero + handi|asko + m:adi "bero" lema jarraian "handi" edo "asko" eta jarraian aditz bat
proba + m:izearr-erg "proba" lema eta ergatibo kasuan dagoen izen arrunta

Ezaugarri morfologikoak

KATEGORIA
adb adberbioa
adi aditza
adilok aditz-lokuzioa
adj adjektiboa
det determinatzailea
ior izenordaina
izearr izen arrunta
izepib pertsona-izena
izelib leku-izena
izeizb erakunde-izena
lbt laburtzapena
lotjnt juntagailua
lotlok lokailua
esr esaera
esk esklamazioa
prt partikula
ono onomatopeia
tit titulua
KASUA
abs absolutiboa
abl ablatiboa
ala adlatiboa
ban banatzailea
dat datiboa
des destinatiboa
erg ergatiboa
abz hurbiltze-adlatiboa
ine inesiboa
ins instrumentala
gel leku-genitiboa
mot motibatiboa
abu muga-adlatiboa
par partitiboa
psp postposizioa
pro prolatiboa
soz soziatiboa
MUGATASUNA/NUMEROA
mg mugagabea
ms mugatu singularra
mp mugatu plurala
mph mugatu plural hurbila
ADITZ MOTA
da da
du du
dio dio
zaio zaio
da-du da-du
du-zaio du-zaio
dio-zaio dio-zaio
da-zaio da-zaio
du-dio du-dio
da-zaio-du da-zaio-du
da-zaio-du-dio da-zaio-du-dio

Euskararen Erreferentzia Corpusa Euskararen Erreferentzia Corpusa (EEC)
© 2025 Euskaltzaindia