|
2003
|
|
|
Herri horietan 2 motako diabetesaren dimentsio epidemikoei buruzko azalpen bat aurkitzen saiatzean, Diamondek ikusi zuen Europan 50 urtetik aurrera agertzen dela gaixotasuna, Nauruko, Wanigelako edo pimako biztanleen artean, eta gazte askori eragiten diola. Ikertzaileek diote badirela 2 motako diabetesa izateko joera
|
duten
gene batzuk. Gene sorta bat litzateke, «gene aurreztaileak» deritzena.
|
|
2006
|
|
|
Baina zergatik metatzen da? Gaur egun, parkinsonarekin zerikusia
|
duten
gene batzuk ezagutzen dira, eta ingurumen faktoreen susmoak ere badaude —pestizida jakin batzuen eraginpean egotea, adibidez—, gaixotasunaren sustatzaile baitira, neurri batean bederen. Hala ere, arrazoi horietako bat bera ere ez da aski gaixotasuna azaltzeko.
|
|
2007
|
|
|
Hala ere, eta elikaduran gertatzen diren aldaketen aurrean giza erreakzioak konplexuagoak direla erakusten duten zenbait ikerketa aipatu ondoren, dio «efektua ez litzatekeela automatikoa izango gizakiengan». Joe Bass ez da harritzekoa erritmo zirkadianoaren eta metabolismoaren arteko harremana, batez ere metabolismo lipidikoan parte hartzen
|
duten
gene batzuen adierazpenak 24 bat orduko zikloetan aldaketak izaten dituelako.
|
|
2008
|
|
|
Espainiako Neurologia Elkartearen (SEN) arabera, gaixotasunaren benetako eragina ez da ezagutzen, baina areagotu egin dela uste da, diagnostikoa lehenago egiten baita. Gaur egun Espainian diagnostikatuta dauden Parkinson 100.000 gaixoetatik, %85 kausa ezezagunen ondorio da, eta %10 inguru herentziazkoak dira, dagoeneko ezagutzen baitira gaitza eragiten
|
duten
gene batzuk. Kalkuluen arabera, eragindakoen %70ek 65 urte baino gehiago ditu, eta gainerako %30ek, berriz, erdiak ez ditu 45 urte baino gehiago.
|
|
|
begia sortu sortzen da, baina kasu horretan mutazioak zertxobait desberdinak dira, eta aniridia deitzen den gaixotasuna ekartzen du (pertsona horiek ninia erabat atrofiatuta daukate eta itsuak izaten dira). Baditugu, beraz, antzekoak diren eta antzeko funtzioa betetzen
|
duten
gene batzuk. Beste adibide tipiko bat:
|
|
2009
|
|
|
Aldi berean, bihotzeko muskulu ehunaren gaixotasun primarioa da, sarkomeroaren (bihotzaren uzkurtze aparatuaren) proteinetan zenbait alterazio genetikorekin batera. Gaixotasun horiekin zerikusia
|
duten
gene batzuk ezagutzen dira eta badakigu palpitazioak, sinkopeak eta baita bat bateko heriotza bera ere eragin ditzaketela. Hori guztia Espainiako eta Europako auzitegi medikuntzako institutuetatik eta ospitaleetatik bidaltzen dizkiguten kasuetan oinarrituta aztertzen dugu.
|
|
2010
|
|
|
Adierazi dutenez, gene horietako batzuek lotura nabarmena dute mintzatzeko gaitasunarekin. Adibidez, nabarmendu dute garunaren eta aurpegiaren eraketan parte hartzen
|
duten
gene batzuk eta nerbio sistema zentralaren garapenarekin lotuta dauden batzuk daudela FOXP2 genearen eraginpean.
|
|
|
Sendagai horiek lortzeko, zientzialariek bereizi egin behar dituzte, 100.000 generen artean, gaixotasunean zerikusi handia dutenak. Eta tumore baten garapenarekin zerikusia
|
duten
gene batzuk hauteman arren, batek bakarrik inplikatzen ditu gainerakoak. “Erronka nagusia besteak botatzen dituen fitxa aurkitzea da”, zehaztu du espezialistak.
|
|
2022
|
|
|
“Mendeurrenak dira hobeto kontrolatzen dute haien oxidazio kaltea eta 70 urteko pertsonek baino maila txikiagoak dituzte”, dio zientzialariak. Zahartzaroan adituak azaltzen duenez, aztarna genetiko bat osatzen
|
duten
gene batzuk ditugu, eta ehun urtetik gorako pertsonen ezaugarria da, eta, ikusi dutenez, haien ondorengoek herentzia jasotzen dute. Hau esatea:
|