2000
|
|
Modu bat metodo kontrafaktikoak egiaztagarritasun metodo lez hartzean zetzan. Kontrafaktikoen forma aintzat hartuz —’baldin... orduan’ baldintzazkoarena() —, orain eta hemen hipotesi bat egiaztatu ezin
|
duten
gauzak hipotesia bera egiazta zezaketenak izan balira, orduan hipotesiak esanahia edukiko zukeen. Baldintzazko kontrafaktikoez fidatzea —P izan balitz, orduan Q izango litzateke (Bengoetxeak bere botila uraren tiketa gorde balu, orduan iraganari buruzko enuntziatu bat egiaztatzeko froga bat egongo litzateke) — erabat problematikoa zen Vienako Zirkuluarentzat, enuntziatu esanahidunak esperientziaren enuntziatuetara murrizteko lehenengo ordenaren predikatuen logika erabiltzen baitzuten.
|
2001
|
|
Arrazoi hauengatik jainko honek olerkari haiei beraien arrazoitzeko ahalmena kentzen die, eta haietaz baliatzen da zerbitzari izan daitezen, jainkoek aukeratutako profeta eta igarleekin ere gertatzen den legez; eta guk, entzuten dugunok, jakin dezagun ez direla haiek, arrazoimena beraiengan ez duten olerkariak, hainbeste estima merezi
|
duten
gauza horiek esaten dituztenak, beraien bitartekaritzaz mintzo den jainkoa baizik. Eta argumentu honetarako froga handiena da Kaltzididako Tiniko19, berak inoiz ere ez baitzuen gogoratzeko moduko olerkirik egin, denek ezagutzen duten peana izan ezik, kantu guztietan ederrena agian, berak dioen moduan" Musen aurkikundea" besterik ez.
|
|
Gauza bizidunak behatuz biziduna bizidun egiten duen ezaugarriaren adigaia lor dezakegu; Kantek abstrakzioaren ideia hau onartzen du berari dagokion eremuan. Hala ere, kolore gorria
|
duten
gauzak behatuz gorriaren adigaia lortzen badugu ere, ezin da berdina egin espazioaren kasuan. Zergatik?
|
2003
|
|
Unibertso osoan gizakiari eskaintzen zaizkion gauzetan, bera barne, ez dago bat bera ere, haren helburua izan daitekeenik. Beraren baitan, pozaren ordez, heriotza eta miserien hazia du; inguruan, unibertso osoan ibilita ere, ez du deus kausituko, helburua izan dakiokeenik, ez espirituarentzat, ezta bihotzarentzat ere; areago, hura inguratzen
|
duten
gauza guztiak xede horren zerbitzupean jarrita ere, bera da gauza horien jomuga; berarentzat sortu ditu horiek Jainkoak; zeru lurrek gordetzen duten guztia gizakiaren premietara zuzenduta dago, bertan ezereztu behar direla premia horiek desagertzen direnean. Nabaria da mundu honetako gauzak gure ulermenaren eta bihotzaren duin ez direla.
|
2004
|
|
Arketipo honetan errealitate osoa bilduko litzateke formalki ideia horietan objektiboki egongo dena. Era honetara, naturaren argiak ezagutarazten dit nabarmentasunez ideiak guregan irudiak bezalakoak direla; irudiok eurek antzeratzen
|
duten
gauzen perfekzioa erraz gal dezakete, baina hauen handitasuna edo perfekzioa ezin gainditu dute.35
|
|
Baina horretarako naturak ez dio bat bateko eta behin betiko erantzunbiderik eskaintzen. Oinarrizko ahalmen batzuk eskaintzen dizkio naturak era inkoatibo batean baina gizakiaren (eta gizartearen) ardura da errealitatearen esangura (bere buruarena eta inguratzen
|
duten
gauzena eta beste pertsonena) atzematea eta horren arabera jokatzea. Gizakiaren dimentsio edo berezkotasun honi" hondogabetasuna" deritzogu, aipatu anbibalentziaren sustraia delarik.32
|
2006
|
|
‘Katu’ adiera katu morfeman existitzen da, katuaren esentzia katu batean existitzen den ber. Partikularki, katu morfema hauteman (ikus, entzun, eta abar) daiteke, edozein katu bezala, nahiz beste edozein gauzazko existentzia. Ordea, baldin katuaren esentzia mamitzen
|
duten
gauza guztiak beti eta nonahi katuak badira, ‘katu’ adiera mamitzen duten morfema guztiek ez dute aldiz katu forma (soinuzkoa, grafikoa, eta abar). Munduan orain ‘katu’ adiera bakar eta bera duten morfema guztiak alderatuz gero, nabaria izango da askoz ere alde handiagoa dagoela beren artean, katu baten eta zakur baten artean dagoena baino adibidez.
|
2007
|
|
gertakari epikoen eta munduaren narrazioa egiten duten Musak —Homeroren Musa berberak, alegia— ezagutzaren esparruan barneratzen dira Hesiodorekin: Musen agindua da egia eta gezurra bereiztea, alegia, egiazko itxura
|
duten
gauzen faltsutasuna agerraraztea162 Agindu hori ezartzen diote Musek Hesiodori berari163.
|
2009
|
|
dominatzaileek eta dominatuek amaigabe errepikatzen dutena. Gizaki batzuek besteak dominatzen dituztela, eta horrela sortzen da balioen desberdintasuna31; klase batzuek besteak azpiratzen dituztela, eta horrela sortzen da askatasunaren ideia32; gizon batzuek bizitzeko behar
|
duten
gauzez jabetzen direla, ez duten iraupena ezartzen dietela edo bortxaz bereganatzen dituztela, eta logika sortzen da33 Dominaziozko harremana ez da jada" harremana", hala nola dominazioa ezartzen den lekua ez den leku bat. Eta horregatik, hain zuzen, historiaren une bakoitzean, erritual batean finkatzen da; obligazioak eta eskubideak ezartzen ditu; oso metodo zainduak lantzen ditu.
|
2010
|
|
Lehenengoari dagokionez, onartzen dugu San Isidoro eta San Tomasek ez zutela aipatu nahi izan baldintza hori zuzenean, harako pasarteetan, baina halakotzat jo zutela. Horrexegatik, San Tomasek artikulu hartan Aristotelesen testua azaltzean, argitasunez baieztatu zuen legeak zuzentzat jotzen dituela ongizatea ahalbidetzen
|
duten
gauzak, hain zuzen ere, gizarte osoaren ongizatea ahalbidetzen dutenak, horixe baita antolamendu juridikoak aztertzen duena. Hor giza legea aipatzen ari da, baina gauza bera esan daiteke gainerako legeei buruz, bakoitzari dagokion heinean.
|